سەيسەنبى, 21 مامىر 2024
جاڭالىقتار 2694 0 پىكىر 14 اقپان, 2012 ساعات 18:21

سەرگەي ۋشاكين. وتسترايۆايا يستوريۋ: سوۆەتسكوە پروشلوە سەگودنيا

سەرگەي الەكساندروۆيچ ۋشاكين (ر. 1966) - انتروپولوگ، يستوريك كۋلتۋرى، پروفەسسور پرينستونسكوگو ۋنيۆەرسيتەتا (سشا).

 

سەرگەي ۋشاكين

وتسترايۆايا يستوريۋ: سوۆەتسكوە پروشلوە سەگودنيا

 

مى دولجنى رەشيتەلنو وتكازاتسيا وت "يستوريچەسكوگو ناسلەدستۆا", كاك وت چەگو-تو، نە پودلەجاششەگو كريتيكە. [...] بىلو بى ۆەليچايشيم پرەستۋپلەنيەم ي ۆرەديتەلستۆوم پو وتنوشەنيۋ نە تولكو ك گريادۋششيم پوكولەنيام، نو ي ك ناشەي سەگودنياشنەي مولودەجي تانتسەۆات وت ستاروي پروگنيۆشەي پەچكي ي پىلنوي دەدوۆسكوي كروۆاتي.

نيكولاي ميليۋتين[1]

 

سەرگەي الەكساندروۆيچ ۋشاكين (ر. 1966) - انتروپولوگ، يستوريك كۋلتۋرى، پروفەسسور پرينستونسكوگو ۋنيۆەرسيتەتا (سشا).

 

سەرگەي ۋشاكين

وتسترايۆايا يستوريۋ: سوۆەتسكوە پروشلوە سەگودنيا

 

مى دولجنى رەشيتەلنو وتكازاتسيا وت "يستوريچەسكوگو ناسلەدستۆا", كاك وت چەگو-تو، نە پودلەجاششەگو كريتيكە. [...] بىلو بى ۆەليچايشيم پرەستۋپلەنيەم ي ۆرەديتەلستۆوم پو وتنوشەنيۋ نە تولكو ك گريادۋششيم پوكولەنيام، نو ي ك ناشەي سەگودنياشنەي مولودەجي تانتسەۆات وت ستاروي پروگنيۆشەي پەچكي ي پىلنوي دەدوۆسكوي كروۆاتي.

نيكولاي ميليۋتين[1]

 

ۆ 1930 گودۋ جۋرنال "سوۆرەمەننايا ارحيتەكتۋرا" وپۋبليكوۆال بولشۋيۋ پودبوركۋ ماتەريالوۆ س كونكۋرسا ارحيتەكتۋرنىح ي گرادوسترويتەلنىح پروەكتوۆ، پوسۆياششەننىح رازرابوتكە "پرينتسيپوۆ سوتسياليستيچەسكوي ورگانيزاتسي زەلەنوگو گورودا". ۆو ۆستۋپيتەلنوي ستاتە مويسەي گينزبۋرگ ي ميحايل بارشش - دۆا ۆەدۋششيح ارحيتەكتورا-كونسترۋكتيۆيستا - ۆوودۋشەۆلەننو ناستايۆالي نا توم، چتو پرەۆراششەنيە موسكۆى ۆ "گرانديوزنىي پارك" - ەتو سامىي "ەكونوميچەسكي سپوسوب" ۋنيچتوجيت "زلو بولشوگو گورودا" ("جيليششنىي كريزيس", "دۆيجۋششيسيا اد" اۆتوموبيلنىح پروبوك). پريزناۆايا راديكالنوست پرەدلوجەننوگو مەتودا - بولشينستۆو پرەدپرياتي، ينستيتۋتوۆ ي ۋچرەجدەني گورودا پرەدلاگالوس "پەرەراسپرەدەليت" ي "راسسەيات پو سويۋزۋ", - ارحيتەكتورى ۆپولنە وتداۆالي سەبە وتچەت ي ۆ ۆوزموجنوي رەاكتسي:

 

"مى زناەم، چتو ناش پروەكت سوتسياليستيچەسكوي رەكونسترۋكتسي موسكۆى ۆىزوۆەت ۆوپلي ستارەۆششيكوۆ، رەستاۆراتوروۆ ي ەكلەكتيكوۆ ۆسەح ماستەي، نو مى تۆەردو ۋبەجدەنى ۆ توم، چتو ەتي راديكالنىە پرەدلوجەنيا ەست ەدينستۆەننو رەالنىي ي وسۋششەستۆيمىي پلان، ۆپولنە ۆوزموجنىي ەكونوميچەسكي ۋجە سەگودنيا ي سوۆەرشەننو نەيزبەجنىي زاۆترا"[2].

 

"ۆوپلي" پريشلي س نەوجيداننوي ستورونى. لە كوربيۋزە، نابليۋداۆشي زا حودوم كونكۋرسا ۆ موسكۆە، پوكيدايا گورود، وتپراۆيل مويسەيۋ گينزبۋرگۋ پيسمو، ۆ كوتوروم پودۆەرگ جەستكوي كريتيكە اپولوگيۋ دەزۋربانيزاتسي ستوليتسى. كاك وتمەچال ارحيتەكتور، يمەننو ۋربانيزاتسيا، يمەننو ۋۆەليچەنيە كونتسەنتراتسي ناسەلەنيا ۆ گوروداح ياۆلياەتسيا وسنوۆوي رازۆيتيا:

 

"ۋم رازۆيۆاەتسيا تولكو ۆ سگرۋپپيروۆاننىح چەلوۆەچەسكيح ماسساح. ەتو پلود كونتسەنتراتسي. راسپىلەنيە ليشاەت رازۋما ي راسسلابلياەت ۆسە ۋزى ديستسيپلينى - ماتەريالنوي ي ۋمستۆەننوي"[3].

 

كريتيكا نە وستالاس نەزامەچەننوي: ۆ وتۆەتنوي ستاتە گينزبۋرگ وبوزناچيل رياد پولوجەني، كوتورىە ۆ وپرەدەلەننوي ستەپەني موگۋت سچيتاتسيا كۆينتەسسەنتسيەي سوۆەتسكوگو پونيمانيا ورگانيزاتسي گورودسكوي جيزني. وبراششاياس ك كوربيۋزە، گينزبۋرگ پيسال:

 

"ۆى پرەۆوسحودنەيشي حيرۋرگ سوۆرەمەننوگو گورودا... ۆى دەلاەتە ۆەليكولەپنىە سادى نا كرىشاح منوگوەتاجنىح دوموۆ، جەلايا پوداريت ليۋديام ليشنيۋيۋ توليكۋ زەلەني، ۆى سوزداەتە وچاروۆاتەلنىە وسوبنياكي، داۆايا وبيتاتەليام يح يدەالنىە ۋدوبستۆا، پوكوي ي كومفورت. نو ۆسە ەتو ۆى دەلاەتە پوتومۋ، چتو ۆى حوتيتە لەچيت گورود، پىتاەتەس ەگو سوحرانيت پو سۋششەستۆۋ تاكيم، كاكيم ەگو سوزدال كاپيتاليزم. مى زدەس، ۆ سسسر، ناحوديمسيا ۆ بولەە بلاگوپرياتنىح ۋسلوۆياح: ناس نە سۆيازىۆاەت پروشلوە. [...] مى ستاۆيم دياگنوز سوۆرەمەننومۋ گورودۋ. مى گوۆوريم: دا، ون بولەن، سمەرتەلنو بولەن. نو لەچيت ەگو مى نە حوتيم. مى پرەدپوچيتاەم ەگو ۋنيچتوجيت ي حوتيم ناچات رابوتۋ ناد سوزدانيەم نوۆوگو ۆيدا چەلوۆەچەسكوگو راسسەلەنيا، كوتوروە بىلو بى ليشەنو ۆنۋترەننيح پروتيۆورەچي"[4].

 

يستوريچەسكيە انالوگي - ەتو ۆسەگدا پولۋپراۆدا. ي ۆسە جە. كاك پوكازىۆايۋت تەكستى، سوبراننىە ۆ ەتوم رازدەلە، تا نەگاتيۆنايا سۆياز مەجدۋ نوۆىم ۋربانيزموم ي يستوريەي، كوتورۋيۋ وبوزناچيل گينزبۋرگ ۆوسەمدەسيات لەت نازاد، ۆو منوگوم پرودولجاەت وپرەدەليات وتنوشەنيە ك گورودسكوي سرەدە دو سيح پور. مەنياەتسيا تسەل: مەستو يدەي "گورودا-سادا" سەگودنيا موجەت زانيمات، ناپريمەر، يدەيا سترويتەلستۆا ستوليتسى نوۆوگو نەزاۆيسيموگو گوسۋدارستۆا. مەنياەتسيا ماسشتاب: "پەرەراسپرەدەلەنيە پو سويۋزۋ" سەجيۆاەتسيا دو گرانيتس ودنوگو وتدەلنو ۆزياتوگو تسەنترا. مەنيايۋتسيا وبەكتى گرادوسترويتەلنوي كريتيكي: "كۋپەتسكيە وبرازتسى"[5] ي "وتۆراتيتەلنىي ستيل مودەرن"[6] - ليۋبيمىە مالچيكي دليا بيتيا ۆ كريتيچەسكيح رازبوراح سوۆەتسكيح ارحيتەكتوروۆ-كونسترۋكتيۆيستوۆ - ۋستۋپايۋت مەستو پامياتنيكام ي زدانيام، ۆوزنيكشيم ۋجە ۆ پەريود سوتسياليزما. نەسموتريا نا ۆسە ەتي پەرەمەنى، وبششەە وتنوشەنيە ك نەداۆنەي يستوري ۆو منوگوم سوحرانياەت سۆويۋ ناپراۆلەننوست: "لەچيت" بولنوە پروشلوە ۆسە تاك جە نە حوچەتسيا. رازنووبرازنىە مەتودى ۋنيچتوجەنيا پروشلوگو وكازىۆايۋتسيا پرەدپوچتيتەلنەە بولەزنەننىح وپەراتسي پو ەگو "حيرۋرگيچەسكوي" اداپتاتسي: پلانى موديفيكاتسي گورودسكوگو پروسترانستۆا ۆسە تاك جە "بلاگوپرياتنو" نە سۆيازانى س ەگو يستوريەي.

ۆ زاۆيسيموستي وت كونكرەتنوي سيتۋاتسي ەتا يستوريچەسكايا نە-cۆياز پروياۆلياەت سەبيا پو-رازنومۋ: وت "زابىۆانيا" سۋششەستۆەننىح ەلەمەنتوۆ گورودسكوي يستوري (ۆ مينسكە) دو پولنوي ترانسفورماتسي فيزيچەسكوگو ي سيمۆوليچەسكوگو سيلۋەتا پروسترانستۆەننىح سترۋكتۋر نەداۆنەگو پروشلوگو (ۆ ريگە). ستيليستيچەسكيە رازليچيا ۆ اكتاح سمەششەنيا ي زامەششەنيا پريمەت سوۆەتسكوگو پروشلوگو، ۆپروچەم، ۆرياد لي موگۋت سكرىت يح پرينتسيپيالنوە رودستۆو: پروسترانستۆەننو-يستوريچەسكايا ديسسوتسياتسيا سوزداەت سيتۋاتسيۋ، ۆ كوتوروي "مەستا پامياتي" (lieu de mémoire), ليشەننىە سۆوەي پامياتنوي كومپونەنتى، ستانوۆياتسيا پۋستىمي وزناچايۋششيمي، "ەكرانامي" دليا پروەكتسي، سپوسوبنىمي سلۋجيت زناكامي وتسۋتستۆيا - مەستامي "ۆمەستو پامياتي" (au lieu de la mémoire). پرويزۆودستۆو پامياتي، كوتوروە زناكوۆىە مەستا تراديتسيوننو پريزۆانى وسۋششەستۆليات، ۋۆيازىۆايا ۆوەدينو پروسترانستۆو، وبراز، يستوريچەسكي وپىت ي ەموتسي، ۆ داننوم سلۋچاە ۆىتەسنياەتسيا ينىمي پروتسەسسامي سوتسيالنو-ديسكۋرسيۆنوي ينجەنەري - بۋد تو فورميروۆانيە التەرناتيۆنوي پروسترانستۆەننوي گەنەالوگي (ۆ استانە) يلي نەلينەينوي يستوري مەموريالوۆ (ۆ ەليستە).

رازۋمەەتسيا، سامي پو سەبە ەتي پراكتيكي زامەششەنيا ي فراگمەنتاتسي (سوۆەتسكوي) يستوري نە وريگينالنى: پوليتيكا پامياتي تراديتسيوننو سۆيازانا، پرەجدە ۆسەگو، س پوليتيكوي منەمونيچەسكوي تسەنزۋرى، تو ەست س پراكتيكامي يزبيراتەلنوگو زابىۆانيا. پوستسوۆەتسكيە پراكتيكي پرورابوتكي سوۆەتسكوگو پروشلوگو ليۋبوپىتنى ينىم: پراكتيچەسكي ۆسە تەكستى داننوگو رازدەلا دوكۋمەنتيرۋيۋت پوپىتكي ۆووبرازيت پروشلوە ي ناستوياششەە ۆ ۆيدە تاكيح "پروسترانستۆەننىح كۋلتورگانيزاتسي"[7]، كوتورىە بىلي بى ليشەنى - كاك ي ناستايۆال گينزبۋرگ - ۆنۋترەننيح پروتيۆورەچي. ۆووبراجاەمايا يلي فيزيچەسكايا گوموگەنيزاتسيا پروسترانستۆا، سۆوەوبرازنايا "زاچيستكا" گورودسكوي سرەدى ستانوۆيتسيا ەدۆا لي نە وسنوۆنىم سپوسوبوم رەورگانيزاتسي يستوري: نا سمەنۋ ۋتوپيچەسكومۋ سوۆەتسكومۋ بۋدۋششەمۋ پريشلو ۋتوپيچەسكوە پوستسوۆەتسكوە پروشلوە.

ناپيساننىە دۆادتسات لەت سپۋستيا پوسلە راسپادا سوۆەتسكوگو سويۋزا ستاتي، سوبراننىە ۆ ەتوم رازدەلە "نز", ۆاجنى نە تولكو پروسلەجەننوي ۆ نيح سيمپتوماتيكوي پوستسوۆەتسكيح گورودوۆ. نا موي ۆزگلياد، سۋششەستۆەننىم ياۆلياەتسيا ي وپرەدەلەننىي سدۆيگ ۆ اناليتيچەسكوي وپتيكە نوۆوگو پوكولەنيا يسسلەدوۆاتەلەي سوۆەتسكوگو ناسلەديا. اكتسەنت نا راديكالنىح رازرىۆاح، ۆىزۆاننىح پوستسوۆەتسكيمي يزمەنەنيامي، كوتورىي بىل ستول حاراكتەرەن دليا يسسلەدوۆاتەلەي پەرۆىح دۆۋح دەسياتيلەتي پوستسوتسياليزما، سۋديا پو ۆسەمۋ، سمەنياەتسيا پودحودامي، ۆ كوتورىح سوۆەتسكي پەريود ي ەگو كونەتس پەرەستايۋت يگرات رول يسحودنوي توچكي، سپوسوبنوي وبياسنيت تراەكتوريۋ سەگودنياشنەگو دۆيجەنيا. راسشيريايا گەوگرافيچەسكيە، حرونولوگيچەسكيە يلي، دوپۋستيم، فيلوسوفسكيە رامكي سۆويح ينتەرپرەتاتسيوننىح پودحودوۆ، يسسلەدوۆاتەلي تەم سامىم سۋششەستۆەننو ترانسفورميرۋيۋت مەستوپولوجەننوست سوۆەتسكوگو پروشلوگو ي ەگو پوسلەدستۆي: يز ۆسەوبەمليۋششەي وبياسنيتەلنوي سحەمى سوۆەتسكايا يستوريا پرەۆراششاەتسيا ۆ چاستنىي سلۋچاي، ۆ يستوريچەسكي كۋرەز، كوتورىم پري جەلاني موجنو پرەنەبرەچ.

بەزۋسلوۆنو، ۆ ەتوي مارگيناليزاتسي سوۆەتسكوگو پەريودا موجنو ۆيدەت ۆپولنە وپرەدەلەننوە پوليتيچەسكوە سترەملەنيە ك دەسوۆەتيزاتسي پروسترانستۆا ي يستوري. ۆمەستە س تەم ەتا لوكاليزاتسيا گرانيتس سوۆەتسكوگو وپىتا، كاك ي ليۋبوە ۆىتەسنەنيە، نا موي ۆزگلياد، سۆيدەتەلستۆۋەت وب وتسۋتستۆي ۆنياتنىح نارراتيۆنىح ي اناليتيچەسكيح راموك، ۆ كوتورىح موگلا بى وسۋششەستۆلياتسيا پرورابوتكا سوۆەتسكوگو ۆرەمەني. سوبستۆەننو، كاك پوكازىۆايۋت پراكتيچەسكي ۆسە ستاتي داننوگو رازدەلا، ۆ سيتۋاتسي، كوگدا "سوۆەتسكوە" وكازالوس زامكنۋتىم مەجدۋ مولوتوم ستالينسكيح رەپرەسسي ي ناكوۆالنەي "نوستالگي پو سسسر", نايبولەە دوستۋپنىم سەميوتيچەسكيم جەستوم ستانوۆياتسيا رازنووبرازنىە اكتى دەسيمۆوليزاتسي زناكوۆ (پريسۋتستۆيا) سوتسياليزما.

ۆاجنو ي درۋگوە: ناتسەلەننوست اۆتوروۆ نا اناليز زناچيمىح دەتالەي (مونۋمەنتوۆ، زداني، نازۆاني ي تاك دالەە), ا نە وبششەگو كونتەكستا ياۆلياەتسيا سۆوەوبرازنوي ۆارياتسيەي "يستوري كرۋپنىم پلانوم", پرەدلوجەننوي ۆ پوسلەدنيە گودى منوگوچيسلەننىمي يسسلەدوۆاتەليامي سوۆەتسكوي پوۆسەدنەۆنوستي[8]. اكتسەنت نا تەكستۋرە، پرەدمەتنوستي ي فراگمەنتاح پوزۆولياەت سوحرانيت "ۆەرنوست" يستوريچەسكوي سپەتسيفيكە، نە ستاۆيا پري ەتوم كاكيح بى تو ني بىلو كونتسەپتۋالنىح زاداچ: (سوۆەتسكي) بىت، كاك مى پومنيم، نە نۋجداەتسيا ۆ سيۋجەتە[9]. نە ستويت، ۆپروچەم، نەدووتسەنيۆات زناچيموستي ەتوي ەتنوگرافي دەسيمۆوليزيرۋيۋششيح ي دەكونتەكستۋاليزيرۋيۋششيح پراكتيك: پري بليزكوم راسسموترەني پرەدمەتى ي پراكتيكي (پوست)سوتسياليزما پريوبرەتايۋت سترۋكتۋرنۋيۋ سلوجنوست، كوتورايا بىلا نە وچەۆيدنا رانەە[10].

يسچەزنوۆەنيە "بولشيح نارراتيۆوۆ" ي سۆيازاننوە س ەتيم يسچەزنوۆەنيەم جەلانيە ۆوزدەرجاتسيا وت كاكيح بى تو ني بىلو "التەرناتيۆنىح" ۆاريانتوۆ ناحوديتسيا ۆ تسەنترە اناليزا اندرەيا كازاكەۆيچا ي يۋلي سكۋبيتسكوي. ۆ وبويح سلۋچاياح ي پوستسوۆەتسكي مينسك، ي پوستسوۆەتسكي حاركوۆ دەمونستريرۋيۋت سحودنۋيۋ تەندەنتسيۋ: "سيمۆوليكا مەستا", ستول زناچيمايا پوسلە راسپادا سسسر، سمەنياەتسيا سۆوەگو رودا "سيمۆوليچەسكوي بەسچۋۆستۆەننوستيۋ". يسحودنايا سمىسلوۆايا ناگرۋجەننوست پروسترانستۆا ۋتراچيۆاەتسيا. ميتينگي وپپوزيتسي موگۋت پروحوديت پود پامياتنيكوم لەنينۋ. پراگماتيكا گورودسكوي سرەدى وكازىۆاەتسيا ۆاجنەە ەە پوتەنتسيالنوگو يدەولوگيچەسكوگو ۆوزدەيستۆيا. ەتو نە زناچيت، چتو پروسترانستۆو گورودا يسچەرپالو سۆوي نارراتيۆنىە ۆوزموجنوستي. سكورەە، سمەنيلاس شكالا سيمۆوليزاتسي: ۆمەستە س گەنەرالنىمي پلانامي گورودسكوي زاسترويكي ۆ پروشلوە ۋشلي ي وبششەناتسيونالنىە كونۆەنتسي سيمۆوليزاتسي. ۆ يتوگە، "حاوس" لوكالنىح نارراتيۆوۆ ستال نە تولكو رەاكتسيەي نا وتسۋتستۆيە "وبششيح مەست", نو ي فورموي زاششيتى وت ناۆيازىۆاەمىح فورم كوللەكتيۆنوي يدەنتيچنوستي.

تەما سيمۆوليچەسكوگو ي پروسترانستۆەننوگو حاوسا كاك كۋلتۋرنوي لوگيكي پوستسوتسياليزما، پوجالۋي، دوۆەدەنا دو پرەدەلا ۆ ستاتە ليۋبوۆي چەتىروۆوي. پلوششاد لەنينا ۆ ەليستە - س شاحماتنوي دوسكوي، پامياتنيكوم ۆوجديۋ ميروۆوگو پرولەتارياتا، ناحودياششەمۋسيا ۆ پروسترانستۆەننوم ديالوگە سو سكۋلپتۋروي بۋددى شاكيامۋني ي پاگودوي سەمي دنەي نەپودالەكۋ - وبوزناچاەت ي ۋجە وتمەچەننوە وتسۋتستۆيە كاكوگو بى تو ني بىلو سترەملەنيا ك وبششەي ستيليستيچەسكوي رامكە، ي فراگمەنتارنوست پراكتيك كوديروۆانيا يستوري، نو ۆمەستە س تەم - ي پروسترانستۆەننۋيۋ سوۆمەستيموست ۆسەح ەتيح "وسكولكوۆ" رازنووبرازنىح سيمۆوليچەسكيح سيستەم. پوكازاتەلنو، چتو ۆ ستاتە چەتىروۆوي ەتا ۆنەشنيايا رازنورودنوست ي پروتيۆورەچيۆوست پوستسوۆەتسكوي ەليستى تراكتۋەتسيا كاك سترۋكتۋرنو نەپروتيۆورەچيۆىي فەنومەن. ۆيديمايا گەتەروگەننوست پريوبرەتاەت ۆنۋترەننيۋيۋ ستروينوست: تو، چتو كازالوس ستيليستيچەسكوي ي يدەولوگيچەسكوي ەكلەكتيكوي نا پراكتيكە وكازىۆاەتسيا فورموي "نەلينەينوگو" ۆوسپرياتيا يستوري.

ينۋيۋ فورمۋ نەلينەينوي پوستسوۆەتسكوي بيوگرافي سوۆەتسكوگو پامياتنيكا پروسلەجيۆاەت ۆ سۆوەي ستاتە مادلەن پيلتس. ۆ داننوم سلۋچاە يسحودنايا سمىسلوۆايا امبيۆالەنتنوست مونۋمەنتا مات گرۋزي - اليۋمينيەۆىي سپلاۆ "ناتسيونالنوگو" ي "سوتسياليستيچەسكوگو" - پوزۆولياەت سوحرانيات سۆويۋ كۋلتۋرنۋيۋ اكتۋالنوست سەگودنيا. زناچيموست سوۆەتسكوگو مونۋمەنتا سوحرانياەتسيا بلاگوداريا ەگو سپوسوبنوستي بىت نە ستولكو نوسيتەلەم فيكسيروۆاننوگو سمىسلا، سكولكو ەكرانوم، نا كوتورىي موگۋت پروەتسيروۆاتسيا رازنووبرازنىە ينديۆيدۋالنىە يستوري ي بيوگرافي. ۆىستاۆكا "نەپارادنايا يستوريا" كيرگيزي، و كوتوروي يدەت رەچ ۆ ستاتە نينى باگداساروۆوي ي مارينى گلۋشكوۆوي، - ەتو توجە پوپىتكا پرواناليزيروۆات ۆوزموجنوست اكتۋاليزاتسي سوۆەتسكوي يكونوگرافي ۆ نەسوۆەتسكوم كونتەكستە. كاك ي ۆ سلۋچاە س ماتەريۋ گرۋزي, سيلا سوۆەتسكيح وبرازوۆ "نەپارادنوي يستوري" زاكليۋچاەتسيا ۆ سلابوستي يح سيمۆوليچەسكوي ناگرۋزكي. تسەل وبرازوۆ ۆ داننوم سلۋچاە - نە اكتيۆاتسيا "پلاستوۆ" زريتەلسكوي پامياتي، نو منەمونيچەسكايا ستسەپكا ەموتسي ينديۆيدا ي يدەولوگيچەسكوگو پوسىلا ۆلاستي. پرينتسيپيالنو، چتو كليۋچەۆىم ۆ سيمۆوليچەسكوي رابوتە ي ماتەري گرۋزي, ي وبرازوۆ "نەپارادنوي يستوري" وكازىۆاەتسيا يح سوۆەتسكي ستيل, تو ەست سپوسوب فورمالنوي ورگانيزاتسي ۆيزۋالنىح ەلەمەنتوۆ، زناكومىي پو "پروشلوي جيزني". سرەدي ستاتەي رازدەلا ەتي دۆە رابوتى وتليچايۋتسيا، ناۆەرنوە، نايبولەە پوسلەدوۆاتەلنىم سترەملەنيەم پوكازات، چتو دەسوۆەتيزاتسيا "يستوريچەسكوگو ناسلەديا" موجەت وسۋششەستۆلياتسيا نە تولكو پري پوموششي پرياموگو ۋنيچتوجەنيا ەگو سلەدوۆ، نو ي پوسرەدستۆوم ەگو ستيليزاتسي، - پوسلەدوۆاتەلنوي ي پوستەپەننوي فورماليزاتسي ەستەتيچەسكيح پريەموۆ سوۆەتسكوگو پەريودا.

ەششە تري ستاتي رازدەلا دەمونستريرۋيۋت، كاك "مەستا پامياتي" سوۆەتسكوگو پروشلوگو پريوبرەتايۋت نوۆىە زناچەنيا نە ستولكو ۆ حودە ديسكۋرسيۆنوگو رەفورماتيروۆانيا سمىسلوۆ ەتيح "مەست", سكولكو ۆ پروتسەسسە فيزيچەسكوي پەرەسترويكي يح سترۋكتۋر. ۆ رابوتە تسىپىلمى داريەۆوي يستوريا باكينسكوي نابەرەجنوي ستانوۆيتسيا ليۋبوپىتنوي مەتافوروي نەداۆنەي يستوري ۆ تسەلوم. پوپۋليارنوە ۆ سوۆەتسكوە ۆرەميا مەستو "ورگانيزوۆاننوگو سوتسياليستيچەسكوگو وتدىحا ترۋدوۆىح ماسس" پريحوديت ۆ زاپۋستەنيە ۆ ناچالە 1990-ح، چتوبى ۆنوۆ پرەۆراتيتسيا ۆ نەوليبەرالنۋيۋ ۆەرسيۋ زەلەنوگو گورودا (ناتسيونالنىي پارك) ۆ ناچالە پروشلوگو دەسياتيلەتيا. ستاتيا داريەۆوي پروسلەجيۆاەت پوياۆلەنيە ي رازۆيتيە دۆۋح ۆاجنىح ي ۆزايموسۆيازاننىح تەندەنتسي. ۆو-پەرۆىح، لوكالنىە پروسترانستۆەننىە تروپى ي مەتافورى ۆسە اكتيۆنەە ناچينايۋت يسپولزوۆاتسيا دليا ماركيروۆكي گلوبالنىح امبيتسي نوۆىح نەزاۆيسيمىح گوسۋدارستۆ (باكۋ كاك "دۋباي نا كاسپي"). اكتسەنت نا سوبستۆەننوي مەستوپولوجەننوستي راسسماتريۆاەتسيا كاك يسحودنايا توچكا ماسشتابنىح كارتوگرافيچەسكيح فانتازي. ۆو-ۆتورىح، گلوباليزاتسيا ارحيتەكتۋرنىح پلانوۆ سوپروۆوجداەتسيا پوسلەدوۆاتەلنىم ۋحودوم وت پونيمانيا پۋبليچنوگو پروسترانستۆا كاك مەستا، گدە فورميرۋيۋتسيا كوللەكتيۆنىە يدەنتيچنوستي ي سكلادىۆايۋتسيا پراكتيكي سوتسيالنوگو ۆزايمودەيستۆيا: ۆسە چاششە گورودسكايا سرەدا ۆوسپرينيماەتسيا س توچكي زرەنيا ەە ۆوزموجنوستەي دليا رەپرەزەنتاتسي ۆلاستي ي كاپيتالا.

كاك ي ۆ سلۋچاە "دۋبايا نا كاسپي", يستوريا پرەۆراششەنيا پروۆينتسيالنوي اكمولى/تسەلينوگرادا ۆ ستوليچنۋيۋ استانۋ ("سيمۆوليچەسكي تسەنتر ەۆرازي") - ەتو توجە پوپىتكا ۋيتي وت سوۆەتسكوي يستوري پري پوموششي نەسوۆەتسكوي گەوگرافي. پەرەنوس ستوليتسى ستال زناكوم نە تولكو رازرىۆا س پرەجنيم پوليتيچەسكيم ۋسترويستۆوم، نو ي توچكوي وتسچەتا نوۆوي يدەولوگي ("ەۆرازيستۆا"), ۆ كوتوروي پروسترانستۆەننىە تەرمينى ي مەتافورى ستانوۆياتسيا كليۋچەۆىم پوليتيچەسكيم ارگۋمەنتوم.

ستاتيا گۋنتيسا شولكسا، گيتى دەيۋس ي ەلەنى چيستياكا، زاۆەرشايۋششايا ەتوت رازدەل، ليۋبوپىتنىم وبرازوم دەمونستريرۋەت لوگيچەسكي فينال پوپىتوك پرەۆراششەنيا يستوري ۆ گەوگرافيۋ، توچنەە - پوپىتوك ۆوسپرياتيا سترۋكتۋرى پروشلوگو يسكليۋچيتەلنو كاك سترۋكتۋرى پروسترانستۆا. ۆ داننوم سلۋچاە "بولنوە پروشلوە" پودۆەرگاەتسيا راديكالنوي ساناتسي: سوۆەتسكيە پرومىشلەننىە سترۋكتۋرى ۆ ريگە، پەرەۆەدەننىە ۆ تەرمينى "دەيندۋسترياليزوۆاننىح زون ي دەگراديروۆاننىح گورودسكيح ۋچاستكوۆ", ستانوۆياتسيا تەمي پلوششادكامي، نا وسنوۆە كوتورىح موجەت ناچاتسيا پروتسەسس وبنوۆلەنيا ي دجەنتريفيكاتسي ستوليتسى لاتۆي.

ۆ 1926 گودۋ ۆ پروەكتە "سەريا نەبوسكرەبوۆ دليا موسكۆى" ەل ليسيتسكي ۋبەجدال سۆوەگو چيتاتەليا:

 

"مى جيۆەم ۆ گوروداح، روديۆشيحسيا دو ناس. تەمپۋ ي نۋجدام ناشەگو دنيا وني ۋجە نە ۋدوۆلەتۆوريايۋت. مى نە موجەم سبريت يح س سەگودنيا نا زاۆترا ي "پراۆيلنو" ۆنوۆ ۆىسترويت. نەۆوزموجنو سرازۋ يزمەنيت يح سترۋكتۋرۋ ي تيپ"[11].

 

كاك مى زناەم، نەسموتريا نا ۆسە پوپىتكي، "سبريت" نەۋدوۆلەتۆوريتەلنىە گورودا توگدا نە ۋدالوس. پوپىتكي ۆىسترويت "ۆنوۆ ي پراۆيلنو", ۆ وبششەم، توجە وكازاليس مالوۋتەشيتەلنىمي. سدەلات يز موسكۆى "گرانديوزنىي پارك" نە پولۋچيلوس. پودسپۋدنو يستوريا پوستسوۆەتسكيح گورودوۆ، راسسكازاننايا ۆ ەتوم رازدەلە، ۋكازىۆاەت نا تو جە: پراكتيچەسكي پوۆسەمەستنو جەلانيە وسۋششەستۆيت راديكالنۋيۋ زاچيستكۋ يستوريچەسكوگو ناسلەديا ناتالكيۆاەتسيا نا سوپروتيۆلەنيە (ماتەريالوۆ) پروشلوگو. نەسموتريا نا ۆسە ستارانيا، نيكاكايا لەپنينا يز فيبروبەتونا نە سموجەت سكرىت سوۆەتسكوگو وبليكا حرۋششەۆسكيح پياتيەتاجەك، ستوياششيح نا گلاۆنوي ۋليتسە نوۆوي ستوليتسى نوۆوگو نەزاۆيسيموگو گوسۋدارستۆا. سوبستۆەننو، گلاۆنىي پوسىل ستاتەي داننوگو رازدەلا، ناۆەرنوە، ي سۆوديتسيا ك پروستومۋ پريزنانيۋ توگو، چتو نوۆوگو پروشلوگو نە بۋدەت ي چتو ستەپەن يستوريچەسكوي سۆوبودى پروياۆلياەتسيا نە ۆ ۋنيچتوجەني "يستوريچەسكوگو ناسلەدستۆا", ا ۆ سپوسوبنوستي ناحوديت س نيم وبششي يازىك.

 

___________________________________________________

 

1) ميليۋتين ن.ا. پروبلەما سترويتەلستۆا سوتسياليستيچەسكيح گورودوۆ. وسنوۆنىە ۆوپروسى راتسيونالنوي پلانيروۆكي ي سترويتەلستۆا ناسەلەننىح مەست سسسر. م.; ل.: گوسيزدات، 1930. س. 9.

2) بارشش م.و.، گينزبۋرگ م.يا. زەلەنىي گورود // سوۆرەمەننايا ارحيتەكتۋرا. 1930. № 1-2. س. 22.

3) لە كوربيۋزە. پيسمو ك گينزبۋرگۋ // تام جە. س. 61.

4) گينزبۋرگ م. وتۆەت لە كوربيۋزە // تام جە.

5) ميليۋتين ن.ا. ۋكاز. سوچ. س. 9.

6) گينزبۋرگ م. كونسترۋكتيۆيزم ۆ ارحيتەكتۋرە. دوكلاد نا پەرۆوي كونفەرەنتسي وبششەستۆا سوۆرەمەننىح ارحيتەكتوروۆ // سوۆرەمەننايا ارحيتەكتۋرا. 1928. № 5. س. 145.

7) و "پروسترانستۆەننوي كۋلتورگانيزاتسي" سم.، ناپريمەر، ترەتي ۆىپۋسك جۋرنالا "سوۆرەمەننايا ارحيتەكتۋرا" زا 1929 گود.

8) سم.، ناپريمەر: اندرەەۆا ي. چاستنايا جيزن پري سوتسياليزمە. وتچەت سوۆەتسكوگو وبىۆاتەليا. م.: نلو، 2009; گۋروۆا و. سوۆەتسكوە نيجنەە بەلە: مەجدۋ يدەولوگيەي ي پوۆسەدنەۆنوستيۋ. م.: نلو، 2008; لەبينا ن.ب.، چيستيكوۆ ا.ن. وبىۆاتەل ي رەفورمى. كارتينى پوۆسەدنەۆنوي جيزني گوروجان ۆ گودى نەپا ي حرۋششەۆسكوگو دەسياتيلەتيا. سپب.: دميتري بۋلانين، 2003. كريتيكۋ سحودنوگو پودحودا ۆ پوسلەۆوەننوي گەرماني سم.: Santner E. Stranded Objects: Mourning, Memory, and Film in Post-War Germany. Ithaca, 1990.

9) سم.: ەيحەنباۋم ب.م. دەكوراتسي ەپوحي // ەيحەنباۋم ب.م. موي ۆرەمەننيك. سپب.: يناپرەسس، 2001. س. 129-132.

10) پودروبنەە سم. وب ەتوم ۆ موەي ستاتە: Oushakine S. Totality Decomposed: Objectalizing Late Socialism in Post-Soviet Biochronicles // The Russian Review [Special Issue on Documentary Trends in Contemporary Russian Culture]. 2010. Vol. 69. № 4. ر. 638-669.

11) ليسيتسكي ە. سەريا نەبوسكرەبوۆ دليا موسكۆى. پروەكت ەل ليسيتسكوگو [1926] // ەل ليسيتسكي. 1890-1941. ك ۆىستاۆكە ۆ زالاح ترەتياكوۆسكوي گالەرەي / سوست. ت.ۆ. گورياچەۆا، ن.ۆ. ماسالين. م.: گوسۋدارستۆەننايا ترەتياكوۆسكايا گالەرەيا، 1991. س. 95.

http://magazines.russ.ru/nz/2011/6/u3.html

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

قۇيىلسىن كوشىڭ

باس گازەت ورالماندارعا نەگە شۇيلىكتى؟

ءالىمجان ءاشىمۇلى 2199
ادەبيەت

«سولاي ەمەس پە؟»

عابباس قابىشۇلى 2584
قوعام

دوس كوپ پە، دۇشپان كوپ پە؟

ءابدىراشيت باكىرۇلى 2521
ەل ءىشى...

ۇلتتىق بىرەگەيلەنۋ: قانداستاردىڭ ءرولى قانداي؟

ءومارالى ادىلبەكۇلى 1684