جۇما, 26 ءساۋىر 2024
بيلىك 5975 0 پىكىر 6 شىلدە, 2015 ساعات 15:58

استانا تاريحىنداعى ايشىقتى داتالار

بۇگىن ەلوردامىز - استانانىڭ تۋعان كۇنى. وسىدان ون جەتى جىل بۇرىن قازاقستان بۇكىل الەمگە جاڭا استاناسىن تانىستىردى. ايتۋلى مەرەكەگە وراي استانا تاريحىنا قاتىستى ماڭىزدى داتالاردىڭ حرونولوگياسىن وقىرمان نازارىنا ۇسىنامىز.

1994 جىلى مەملەكەت باسشىسىنىڭ استانانى كوشىرۋ تۋرالى يدەياسىن ايتى.

1996 جىلى 6 شىلدەدە استانانى الماتىدان اقمولاعا كوشىرۋگە شەشىم قابىلداندى.

1997 جىلى 10 جەلتوقساننان باستاپ اقمولا قازاقستاننىڭ استاناسى بولىپ رەسمي تۇردە جاريالاندى.

1998 جىلى 6 مامىردا ەلباسى ن.ءا.نازارباەۆ اقمولا قالاسىن «استانا» دەپ اتاۋعا جارلىق شىعاردى.

1998 جىلى 10 ماۋسىمدا رەسمي تۇردە جاڭا استانانىڭ حالىقارالىق تۇساۋكەسەر تويى بولىپ ءوتتى.

1998 جىلى يۋنەسكو-نىڭ شەشىمى بويىنشا استانا قالاسىنا «بەيبىتشىلىك قالاسى» جوعارى اتاعى بەرىلىپ، مەدالمەن ماراپاتتالدى. بۇل اتاق قىسقا مەرزىم ىشىندە الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق، ساياسي جانە مادەني دامۋدا نەعۇرلىم اسەرلى ءارى قۋاتتى وسۋگە، تۇراقتى ەتنيكاارالىق قاتىناستى ورنىقتىرۋعا قول جەتكىزە العان عالامشاردىڭ جاس قالالارىنا بەرىلەدى. برازيليادا وتكىزىلگەن بۇل كونكۋرستا استانا بارلىق ولشەمدەر بويىنشا الەمنىڭ ءار ءتۇرلى ەلدەرىنىڭ ون ەكى قالاسىن باسىپ وزدى. الەمنىڭ 15 قالاسى قازاقستان ەلورداسىنىڭ باۋىرلاس قالالارى بولىپ تابىلادى، ولاردىڭ اراسىندا ماسكەۋ، بەرلين، ۆارشاۆا، مينسك، كيەۆ، انكارا، بانگكوك جانە باسقالارى بار.

2003 جىلى 23-24 قىركۇيەكتە استانادا الەمدىك جانە ءداستۇرلى دىندەر ليدەرلەرىنىڭ I سەزى ءوتتى. ونىڭ جۇمىسىنا يسلام، حريستياندىق، يۋدايزم، سينتويزم، يندۋيزم جانە ءبۋدديزمنىڭ مەيلىنشە بەدەلدى وكىلدەرى قاتىستى.

2006 جىلى 12-13 قىركۇيەكتە الەمدىك جانە ءداستۇرلى دىندەر ليدەرلەرىنىڭ ءىى سەزى  وسى سەزد ءۇشىن ارنايى سالىنعان جاڭا «بەيبىتشىلىك جانە كەلىسىم سارايى» عيماراتىندا ءوتتى.  ەكىنشى فورۋم جۇمىسىنا بۇل جولى 29 دەلەگاتسيا قاتىستى.

2007 جىلدىڭ ماۋسىمىندا نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆ ەۋرازيالىق عىلىم كلۋبىن قۇرۋ تۋرالى ءسوز قوزعادى. ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق عىلىم كلۋبى 2008 جىلدىڭ 27 ماۋسىمىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنڭ ەكونوميكا جانە بيۋدجەتتى جوسپارلاۋ مينيسترلىگىنىڭ جانە ەكونوميكالىق عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتىنىڭ كومەگىمەن قۇرىلدى. سودان بەرى جىل سايىن استانادا استانا ەكونوميكالىق فورۋمى ءداستۇرلى تۇردە ءوتىپ كەلەدى.

2009 جىلى 1-2 شىلدەدە ەۋروپا، ازيا، تاياۋ شىعىس جانە امەريكانىڭ 35 ەلىنەن 77 دەلەگاتسيا قاتىسقان الەمدىك جانە ءداستۇرلى دىندەر ليدەرلەرىنىڭ III سەزى  ءوتتى. ونىڭ باستى تاقىرىبىنا كەز كەلگەن ماسەلەنىڭ وڭ شەشىلۋىندەگى رۋحاني كوشباسشىلار ءرولىن ولاردىڭ ءوزارا قۇرمەت پەن ىنتىماقتاستىققا نەگىزدەلگەن تولەرانتتى الەمدى قامتاماسىز ەتۋگە قوسقان ۇلەسى اياسىندا ارتتىرۋ جايى ارقاۋ بولدى.

2009 جىلى قازان ايىندا تاۋەلسىزدىك داڭعىلى بويىنداعى ەلىمىزدىڭ باستى الاڭىندا "قازاق ەلى" مونۋمەنتى اشىلدى. 

2010 جىلعى شىلدە ايىندا «حان شاتىر» ويىن-ساۋىق ورتالىعى اشىلدى. ايگىلى ساۋلەتشى نورمان فوستەردىڭ جوباسى بويىنشا سالىنعان ورتالىقتىڭ بيىكتىگى 150 مەتردى قۇرايدى، اۋماعى - 127 مىڭ شارشى مەتر.  

2010 جىلدىڭ 1-2 جەلتوقسانىندا ەۋروپادا، ورتالىق ازيادا جانە سولتۇستىك امەريكادا ورنالاسقان 56 ەلدىڭ باسىن بىرىكتىرەتىن ءىرى ايماقتىق ۇيىم - ەۋروپاداعى قاۋىپسىزدىك جانە ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنا (ەقىۇ) توراعالىق ەتكەن قازاقستان تاراپى استانادا ەقىۇ ءسامميتىن ۇيىمداستىردى.

2011 جىلى قاڭتار-اقپان ايلارىندا استانا مەن الماتى قالالارىندا قازاقستاندا تۇڭعىش رەت VII قىسقى ازيادا ويىندارى بولىپ ءوتتى.

2011 جىلعى 28-30 ماۋسىمدا استانادا يسلام ىنتىماقتاستىعى ۇيىمى سىرتقى ىستەر مينيسترلەرى كەڭەسىنىڭ (سىمك) 38-ءشى سەسسياسى ءوتتى. سول ساتتەن باستاپ قازاقستان وسى حالىقارالىق ۇيىمعا توراعالىق ەتۋگە كىرىستى.

2011 جىلى «ماڭگىلىك ەل» سالتانات قاقپاسى اشىلدى. ساۋلەت نىسانىنىڭ بيىكتىگى - 20 مەتر. بۇل - ەل تاۋەلسىزدىگىنىڭ 20 جىلدىعىنىڭ بەلگىسى.  

2012 جىلعى 30-31 مامىردا الەمدىك جانە ءداستۇرلى دىندەر ليدەرلەرىنىڭ IV سەزى ءوتتى. IV سەزدىڭ باستى تاقىرىبى «بەيبىتشىلىك پەن كەلىسىم ادامزات تاڭداۋى رەتىندە» دەپ اتالدى. فورۋمعا الەمنىڭ 40 ەلىنەن 85 دەلەگاتسيا قاتىستى.

2012 جىلعى 22 قاراشادا حكب-گە مۇشە 161 ەلدىڭ وكىلدەرىنىڭ جاسىرىن داۋىس بەرۋ بارىسىندا استانا جەڭىسكە جەتىپ، EXPO-2017 حالىقارالىق مامانداندىرىلعان كورمەسى وتەتىن ورىن رەتىندە تاڭدالدى. استانانىڭ ءوتىنىمىن 103 ەل قولدادى. ەحرو-2017 تمد ەلدەرىندە وتەتىن العاشقى كورمە بولماق. EXPO-2017 حالىقارالىق مامانداندىرىلعان كورمەسىن استانادا وتكىزۋ - قازاقستاننىڭ نەگىزگى ءىرى جوبالارىنىڭ ءبىرى. مۇنداي اۋقىمدى شارانى ەلىمىزدىڭ استاناسىندا ۇيىمداستىرۋ تۋرالى باستاما مەملەكەت باسشىسىنا تيەسىلى.

2015 جىلعى 10-11 ماۋسىم كۇندەرى الەمدىك جانە ءداستۇرلى دىندەر ليدەرلەرىنىڭ V سەزى ءوتتى. وعان الەمنىڭ 42 ەلىنەن 80-نەن استام دەلەگاتسيا، بۇۇ-نىڭ باس حاتشىسى پان گي مۋن، يوردانيا كورولى ءىى ابداللا، فينليانديا رەسپۋبليكاسىنىڭ باسشىسى ساۋلي نينيستە قاتىستى.

 

قازاقپارات

 

0 پىكىر