...ءسوزىمدى كەي ناداندار ۇناتپاعان.

                                                                          جۇزىنە بۇل ءفانيدىڭ كوز تاستاسام،

                                                                          پەندە جوق ماڭگى قالىپ تۇراقتاعان

                                                                                       (قوجابەرگەن جىراۋ)

  عۇمىرلىق تىرشىلىكتە ادام پەندە بولىپ جاراتىلعان سوڭ تالاي تەپكى مەن تەكە-تىرەسۋ ارقىلى قايتىمسىز قاقپاقىلعا قابىنباي، باز كەشىپ، تاعىلىم تۇزەيدى. ءومىر عوي، ارينە.  الايدا، ء«ومىر بار جەردە، ءولىم دە بار». ايتكەنمەن دە دانالار مەن ۇلىلاردىڭ دۇنيە سالۋى، ءبۇتىن ءبىر حالىق پەن تۇتاس ۇلت ءۇشىن – تاۋسىلماس تاقسىرەت، قايىسپايتىن قاسىرەت ەكەندىگىندە كادىك جوق. سوڭعى دەم تەرەڭنەن تاڭبالانىپ، بۇلقىنىسقا تۇسەر ساتىندە، جۇرەكتەن بەرىلەتىن تىلسىم ول – اقىرعى ايان. ابايدىڭ ايانى، اعاسى تاكەجانعا «ەز كۇندە ولەدى، ەر ءبىر-اق ولەدى» دەگەنى. اعانىڭ اۋىر كۇرسىنىستە كۇڭىرەنگەن باۋىرىنا ايتقان باقۇلى كەز كەلگەن جۇرەكتى ەرىتىپ، ەلجىرەتەتىنى ادام تابيعاتىنداعى سەزىمىنىڭ ۇلى تانىمى. سول تانىم ادام بالاسىنىڭ ونە-بويىنا تەرەڭدەلىپ تامىرلانا بەرەدى. تامىر جايىپ قانا قويماي جان-الەمدەگى ومىرلىك ولشەم مەن وتكەن عۇمىر قۇجىناعان قۇسا بولىپ زارلى زاپىرانىن سارقا توگەدى. ءيا. زاپىران. ابايدىڭ زاپىرانى:

                                           سارىارقانىڭ سامالى-اي،

                                           سامالدا وسكەن دۇنيە-اي.

                                           قورلىقتا وتكەن ءومىر-اي،

                                           ءوتتى دەگەن وسىما-اي،-

دەگەن زارلى سامال باياۋ عانا بۋىرقانىس پەن تۇلا بويدى تۇمانداندىرا تۇسەدى.

     «تاس تۇسكەن جەرىنە اۋىر» دەمەي مە دانا حالىق؟! ال ول كەمەلدىلىكتىڭ ۇلى كەمەڭگەرى بولا تۇرا، تۇسكەن جەرىنە عانا ەمەس، مۇقىم ۇلتقا تاڭىلعان تاقشىلىق.

    «كۇنىم ساناۋلى، مەن دە جوقپىن، داۋا جوق!» دەگەن ەكەن بايماعامبەتكە [6,396-ب]. سول ساناۋلى كۇنى، رۋحاني دەرتتىڭ بەيداۋاسىنا ۇشىراعان ۇلى كەۋدەنىڭ ىستىق دەمى وسىلايشا سوعىسىن توقتاتتى.

      ء«شول دالانى جارىپ اققان دارياداي يگىلىك ءومىر ءۇزىلدى. سوناۋ ءبىر شاقتا تاقىر، جالتىر بيىك باسىنا جالعىز شىققان ءزاۋلىم وسكەن الىپ شىنار قۇلادى. ومىردەن اباي كەتتى.» زارىققان كوڭىل-اي، ءومىردىڭ اششىسى جەگىدەي جەدى، مىڭمەن جالعىز الىستى. قام كوڭىلدى بۋناماي قويمايدى، اڭسارلى ارمان شارق ۇرا، جۇرەكتى ەلجىرەتەدى، بىراق تا ومىرلىك قاعيدا وسى. كونەسىز دە كوندىگەسىز.

                اباي باقيلىق بولعان سوڭ ءوزىنىڭ قولىندا وسكەن نەمەرەسى، اقىن ءۋاسيلا ماعاۋياقىزى (1890-1954) قامىققان كوڭىلىن بىلايشا اعىتا تولعايدى:   

                                         مۇنداي دا اجال كوردىڭ بە

                                         توناۋدان ءبىر كۇن تانباعان؟!

                                         مەندەي دە عارىپ بار ما ەكەن،

                                         باقىتىنىڭ وتى جانباعان؟

                                         قىزىقتى داۋرەن وتى جوق،

                                         دۇنيە بولدى تار ماعان.

                                         ءسىزسىز دە ماعان جارىق جوق،

                                         وزگەگە مەيىرىم قانباعان.

                                         ارتىندا قالدىق كوپ جەتىم.

                                         ارماندا بولىپ زارلاعان...

دەگەن ىزعارلى تولعانىس، قاناتىنان ايىرىلعان بالاپاننىڭ جارالى جۇرەگىنىڭ سىزىن اقتارادى. قۇسالى قايعىنىڭ لەبى وسى ۇننەن انىق ەستىلەدى.

    ال سول جۇرەكتىڭ لەبىن سەزىنىپ، وتكەندى سارالاپ، ماقساتىن ايقىنداۋ بولاشاقتىڭ ەنشىسىندەگى باعدارلى بەتبۇرىستىڭ كۋاسى بولماق!

ءازىمحان يسابەك

م.اۋەزوۆ اتىنداعى وقمۋ-دىڭ

2-كۋرس ستۋدەنتى

Abai.kz