ەلىمىزدە ماگيستراتۋرا تۇلەكتەرىن  شەتەلدەگى جوعارى وقۋ ورىندارىنا جىبەرىپ، تاجريبە الماسىپ، كوز ايامىزدى كەڭەيتۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن جاقسى ءداستۇر بار. سول ءۇردىس بويىنشا، 23 ءساۋىر مەن 6 مامىر ارالىعىندا  گەرمانياداعى  ديۋسسەلدورف قالاسىنا تاعىلىمداماعا ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ  بىرنەشە ستۋدەنتتەرى جىبەرىلگەن بولاتىن. سول قاتاردا ءبىز دە بولدىق. ساپارىمىز قاراعاندى-ماسكەۋ باعىتى ارقىلى جالعاساتىن بولدى. سەبەبى، وسى باعىت ارقىلى قاتىنايتىن «اەروفلوت» اتتى رەسەيلىك اۋەكومپانيانىڭ بيلەتتەرىنىڭ باعاسى ويعا قونىمدى، قالتامىزعا جايلى بولىپ شىقتى. بيلەتتى بىردەن بارىپ-قايتۋعا الدىق.

از كۇندىك ساپارىمىزدى كوڭىلدى تامامداپ، ەۋروپانى كورىپ، تانىپ، وقۋىمىزدى ويداعىداي اياقتاپ، تۋعان جەرگە، ەلگە قاراي جولعا شىقتىق... بەلگياداعى بريۋسسەل قالاسىنان ماسكەۋگە كەلىپ قونعاننان كەيىن، قاراعاندىعا دەيىنگى  SU1936N رەيسىندەگى ۇشاقتى 5 ساعات كۇتۋگە تۋرا كەلدى. سودان قالتامىزداعى قالعان ەۋروعا «اعايىن-تۋىسقا سىيلىق الايىق» دەپ كەز كەلگەن حالىقارالىق اۋەجايلاردا ورنالاسقان كەدەندىك سالىقسىز «Duty Free» دۇكەنشەلەرىن ارالاۋعا كىرىستىك.

«Duty Free» دۇكەنشەلەرى حالىقارالىق رەيستەگى جولاۋشىلارعا قىزمەت كورسەتەتىن دۇكەندەر جەلىسى. سىزگە تاۋار ساتۋ ءۇشىن ساتۋشىلار پاسپورت پەن اۋەبيلەتىڭىزدى تىركەيدى. شەرەمەتەۆا اۋەجايىنىڭ دۇكەنشەلەرىن شارلاپ،  ۇناتقان تاۋارلارىمىزدى الدىق. قىزىق كاسساعا كەلگەندە باستالدى. العان تاۋارلارىمىزعا اقىسىن تولەمەك بولعان بىزگە، دۇكەن ساتۋشىلارى «ماسكەۋ-قاراعاندى رەيسى حالىقارالىق رەيسكە جاتپايدى، سەبەبى قاراعاندى رەسەيدىڭ جەرىندە ورنالاسقان» دەپ ايدى اسپاننان بىراق شىعارعانى. ءبىز ولارعا تاڭدانىپ، بۇل قازاقستاننىڭ جەرى ەكەنىن ايتىپ، ۇيالى تەلەفونىمىزداعى كارتانى كورسەتىپ دالەلدەمەكشى بولدىق. ساتۋشىلار «بۇل بازاداعى اقپارات، ءبىزدىڭ سىزدەرگە تاۋارلاردى ساتۋعا قۇقىعىمىز جوق» دەگەن جاۋاپپەن شەكتەلدى.

دۇكەن دە، الاتىن زاتىمىز دا جايىنا قالىپ، ەندىگى ماقسات «Duty Free» جۇيەسىندەگى اقپاراتتى وزگەرتۋگە اۋدى. باسشىلارىن ىزدەدىك. بىراق، ساعات كەشكى ون جارىم بولىپ قالعان، بىزگە قول ءۇشىن بەرەيىن دەپ تۇرعان قىزمەتكەرلەر دە كورىنبەدى. ارپالىسىپ جۇرگەندە ۇشاققا وتىراتىن ۋاقىت تا كەلدى. امالسىز باسىمىز سالبىراپ، جۇرەگىمىز اۋىرىپ ورىندارىمىزعا جايعاستىق. قىڭسىلاعان  كۇشىكتەي شاراسىز جاعدايىمىز كوز الدىمنان كەتەر ەمەس، ىزادان جارىلىپ،  بويىمدى جەرىمە دەگەن قىزعانىش سەزىمى كەرنەپ، جەگىدەي جەپ ءبىتتى.

      قازاقستاننىڭ ءبىر قالاسى تۇگىل، ءبىر ءتۇيىر توپىراعىن وزگەنىكى دەگەن ويدىڭ ءوزى جۇرەككە قانداي اۋىر سالماق تۇسىرەدى دەسەڭىزشى!  عاسىرلار بويى بابالارىمىزدىڭ قانىمەن قورعالىپ كەلە جاتقان جەرىمىزدىڭ جارتىسىن سوۆەت وداعى كەزىندە  باۋىرلارىمىزبەن بىرگە ءبولىپ بەرگەنمىز جەتپەگەندەي، ەندىگى كەزەكتە جەرىمىزدىڭ  «زاتى تۇگىلى، اتىنىڭ دا باسقانىكى» بولىپ كەتكەنى ۇلى تۇركى  ۇرپاقتارىنىڭ ۇساقتاپ ەمەس، ءوزىنىڭ باتىر، جاۋىنگەر  اتالارىنىڭ گەنىنەن ايرىلىپ، نامىسسىز توبىرعا اينالعانى ەمەس پە؟!

مۇنى از دەسەڭىز، ەۋروپادا ءبىزدىڭ قازاقستاننان ەكەنىمىزدى بىلسە، ورىسشا سايراي جونەلەتىنى تاعى بار. وسىنداي قورلىقتارعا نامىستانبايتىن نەتكەن ەلىمىز، نەتكەن ۇلتپىز... وكىنىش وزەكتى ورتەيدى... اتتەڭ...

اسەم ابۋشارىپتەگى

Abai.kz