سەيسەنبى, 30 ءساۋىر 2024
وزگەلەر 1287 11 پىكىر 2 ءساۋىر, 2024 ساعات 17:22

تاق دىرىلدەپ تۇر. «ەردوعان ءداۋىرى» اياقتالۋعا جاقىن با؟

سۋرەت: AP

ىستامبۇل مەرى جانە رەسپۋبليكالىق حالىقتىق پارتيادان (رحپ) كانديدات ەكرەم يماموگلۋ (ورتالىقتا قالا مەرياسىنىڭ بالكونىندا) ءوز جاقتاستارىنا ءۇن قاتتى. 

2024 جىلعى 31 ناۋرىزدا تۇركيادا جەرگىلىكتى بيلىك ورگاندارىنا سايلاۋ ءوتتى، ونىڭ قورىتىندىسى تۇرىك سايلاۋشىلارىن دا، بۇكىل الەمدى دە تاڭ قالدىردى.

بۇل تۇركيا پرەزيدەنتى رەجەپ ەردوعاننىڭ 20 جىلدان استام ۋاقىتتاعى العاشقى ءىرى جەڭىلىسى بولدى. وپپوزيتسيا جەڭىستى تويلاپ جاتىر. پرەزيدەنت ەردوعاننىڭ ءوزى ازىرگە بيلىكتەن كەتپەيدى.

تۇركياداعى سايلاۋ اياقتالىپ، داۋىستار ەسەپتەلگەن سوڭ تۇركيانىڭ 35 ءوڭىرىنىڭ، سونىڭ ىشىندە ىستامبۇل مەن انكارانىڭ باسشىلارى بولىپ باستى وپپوزيتسيالىق-كەماليستىك رحپ وكىلدەرى سايلانعانى انىقتالدى.

ىستامبۋلدىڭ قازىرگى مەرى 53 جاسار ەكرەم يماموگلۋ 51 پايىزدان استام داۋىس جيناپ، ءادىل جانە دامۋ پارتياسىنداعى ء(ادپ) ءوزىنىڭ باستى قارسىلاسى مۇرات كۋرۋمدى شامامەن 11,5 پايىزدىق پۋنكتكە باسىپ وزدى.

انكارانىڭ قازىرگى مەرى، وپپوزيتسيالىق رحپ كوشباسشىلارىنىڭ ءبىرى مانسۋر ياۆاش تا ءوز قىزمەتىن ساقتاپ قالدى. وعان ەلوردالىق سايلاۋشىلاردىڭ 60 پايىزدان استامى داۋىس بەرسە، قارسىلاسى 32 پايىزدان از داۋىس الدى.

يماموگلۋ سياقتى ياۆاش تا 2028 جىلعى سايلاۋدا پرەزيدەنتتىككە الەۋەتتى كانديدات بولىپ سانالادى.

2024 جىلعى 1 ساۋىردە داۋىستار ەسەپتەلىپ، قورىتىندى شىعارىلدى. وپپوزيتسيالىق رحپ 35 پروۆينتسيادا: ىستامبۇل مەن انكارادان باسقا، سولتۇستىك، باتىس جانە وڭتۇستىك وڭىرلەردە قالا باسشىلارى لاۋازىمدارى ءۇشىن كۇرەستە جەڭىسكە جەتتى.

پرەزيدەنتتىك ءادپ 24 وسىنداي لاۋازىمعا يە بولادى - نەگىزىنەن ورتالىق تۇركيادا. وندا حالىق ەڭ كونسەرۆاتيۆتى كوزقاراستى ۇستانادى.

وڭتۇستىك-شىعىستىڭ 10 پروۆينتسياسىندا كۇردشىل حالىقتىق تەڭدىك جانە دەموكراتيا پارتياسىنىڭ وكىلدەرى مەر بولدى.

تاعى 8 مەريالىق پوستتى وڭشىل ۇلتشىل ارەكەت پارتياسى ء(ۇاپ) الدى.

جالپى تۇركيا بويىنشا رەسپۋبليكالىق حالىقتىق پارتيا (رحپ) 37,74 پايىز داۋىس جينادى، ال ادىلدىك جانە دامۋ پارتياسى - 35,49 پايىز كورسەتكىشكە يە بولدى.

بۇل كۇتپەگەن جانە سيمۆولدىق ناتيجە. ەڭ الدىمەن، وپپوزيتسيالىق كانديداتتار ءىرى قالالاردا، ەڭ الدىمەن ىستامبۋلدا جەڭىسكە جەتكەنى كوزگە تۇسەدى. بۇل تۇركيانىڭ ەڭ ءىرى قالاسى، ونىڭ 16 ميلليونعا جۋىق حالقى بار. تۇركيانىڭ قارجىلىق، ونەركاسىپتىك جانە مادەني استاناسى. وسىدان 30 جىل بۇرىن ەردوعاننىڭ ءوزى وسىندا مەر بولىپ سايلاندى جانە ونىڭ بيلىككە جەتكەن سالتاناتتى جولى ىستامبۋلدا باستالدى. بىلتىرعى پرەزيدەنتتىك سايلاۋداعى جەڭىسىنەن جانە وپپوزيتسيالىق كواليتسيا ىدىراعاننان كەيىن ەردوعان قازىر ىستامبۇلدى ءادپ-نىڭ باقىلاۋىنا قايتارۋعا ۇمىتتەندى، بىراق كەشە جەڭىلدى.

ىستامبۋلداعى جانە جالپى تۇركياداعى جەڭىلىس - رەجەپ ەردوعاننىڭ «ءداۋىرىنىڭ» اياقتالۋىنىڭ باسى بولدى دەپ بولجاۋعا بولا ما؟

«ەردوعاننىڭ بيلەۋشى پارتياسى ىستامبۋلداعى سايلاۋدا ءبىرىنشى رەت جەڭىلىپ وتىرعان جوق. ەسىمىزدە، يماموگلۋ سول جەردە جەڭىسكە جەتىپ، 2019 جىلى مەر بولعان. بىراق قازىر الشاقتىق تىم ۇلكەن. ەڭ باستىسى، ەردوعاننىڭ ءوزى جەكسەنبىلىك جەڭىلىستى جەكە باسىنىڭ قورلاۋى رەتىندە قابىلدادى. ەردوعاننىڭ جانە ونىڭ پارتياسىنىڭ جەڭىلۋىنىڭ باستى سەبەبى نەدە؟

تۇركيا حالقىنىڭ كەمىندە جارتىسى ەڭ تومەنگى جالاقىمەن تۇرادى. ينفلياتسيا دەڭگەيى تەك وسى ناۋرىزدا عانا 67 پايىزدى قۇرادى! ال ينفلياتسيا - بۇل كەدەيلەرگە، ءوز قاراجاتىنىڭ كوپ بولىگىن كۇندەلىكتى ازىق-تۇلىك جانە باسقا دا قاجەتتى زاتتاردى ساتىپ الۋعا جۇمسايتىندارعا سالىناتىن سالىق ەكەنى بەلگىلى. باعانىڭ وسىنشاما قارقىندى ءوسۋى كەزىندە حالىقتىڭ باسىم بولىگى ۇنەمى كەدەيلەنىپ وتىرادى. بۇل كوپتەن بەرى وزگەرمەگەن بيلىككە اشۋلانىپ، ءتىپتى وشپەندىلىك تۋدىرادى، بۇل ءتىپتى ەردوعاننىڭ ءداستۇرلى ەلەكتورالدىق بازاسىن - جۇمىسشى تابىنىڭ از تولەنەتىن بولىگى مەن كونسەرۆاتيۆتى سۋننيتتىك پروۆينتسيانىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىن شايىپ تاستايدى»، - دەيدى ساراپشىلار.

Abai.kz

11 پىكىر