سەيسەنبى, 7 مامىر 2024
بيلىك 3317 0 پىكىر 3 قىركۇيەك, 2018 ساعات 00:06

دەموگرافيالىق جاعداي ءار ءوڭىردىڭ ەكونوميكاسىنا تىكەلەي اسەر ەتەدى

2015 جىلدان بەرى قولعا الىنعان كۇنگەي جۇرتىن تەرىسكەيگە الدىرتىپ، سونداعى تىرشىلىك قازانىن قايناتۋدى كوزدەگەن وڭتۇستىكتەن سولتۇستىككە قونىس اۋدارۋ جوباسى ەلىمىزدىڭ وڭتۇستىگى مەن سولتۇستىگىنىڭ حالىق سانى تەپە-تەڭدىگىن قالىپتاستىرۋعا مۇمكىندىك تۋردىراتىن بىرەگەي باعدارلاما ەكەنى ءسوزسىز. بۇل جوبانىڭ باستى ماقساتى وڭتۇستىك وڭىرلەردە حالىق سانى تەز ءوسىپ، ەڭبەككە جارامدى ادامداردىڭ جۇمىس تابۋى قيىنعا سوعاتىن، ال سولتۇستىك وڭىرلەردە جۇمىس كۇشى جەتىسپەيتىن جاعدايدى جونگە سالۋ.

قازاقستاننىڭ سولتۇستىك وڭىرلەرىندە كادر تاپشىلىعى سەزىلۋ سەبەبى حالىقتىڭ وزگە جاققا قونىس اۋدارۋى سالدارىنان بولسا كەرەك. ال وزگە جاققا كەتكەن سول مامانداردىڭ ورنىن وڭتۇستىك تۇرعىندارى باسۋى مۇمكىن.

ەلىمىزدىڭ سولتۇستىگىندە جۇمىسقا تۇرعىسى كەلەتىن وڭتۇستىك تۇرعىندارىنىڭ سانى جىل ساناپ ارتىپ كەلەدى. 2018 جىلى رەكوردتى كورسەتكىشكە جەتۋى مۇمكىن. بۇل تۋرالى ەڭبەك جانە الەۋمەتتىك قورعاۋ ۆيتسە-ءمينيسترى نۇرجان التاەۆ مالىمدەدى.

- بيىل قونىس اۋدارعاندار سانى ارتىپ جاتقانىن ايتا كەتۋ كەرەك. ويتكەنى سولتۇستىكتە جۇمىسقا ورنالاسقىسى كەلەتىندەردىڭ قاتارى كوبەيىپ كەلەدى. شارتتى تۇردە ايتقاندا، بيىل رەكوردتى كورسەتكىشكە جەتەمىز. وڭتۇستىك وڭىرلەردەن سولتۇستىككە 9 مىڭعا تارتا ادامدى كوشىرۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز، — دەدى التاەۆ استاناداعى بريفينگتە.

ول ەلىمىزدىڭ سولتۇستىگىندە كوشىپ كەلگەن ادامداردىڭ ماماندىعى بويىنشا بوس جۇمىس ورىندارى بار بولعاندىقتان ەڭبەكپەن قامتۋ ماسەلەسى قيىندىق تۋدىرمايتىنىن اتاپ ءوتتى.

- سولتۇستىك وڭىرلەردە ماماندار وتە تاپشى. ويتكەنى سولتۇستىك وبلىستاردان استاناعا نەمەسە رەسەيدىڭ كەيبىر وڭىرلەرىنە كەتىپ جاتقاندار كوپ،— دەدى ۆيتسە-مينيستر.

ونىڭ ايتۋىنشا، سولتۇستىكتەن وڭتۇستىككە قايتا قونىس اۋدارعاندار سانى وتە از، ويتكەنى كوپشىلىگى وتباسىمەن قالىپ، كوشىپ كەتۋدى جوسپارلاپ وتىرعان جوق.

بۇدان بۇرىن ەڭبەك جانە الەۋمەتتىك قورعاۋ ءمينيسترى مادينا ابىلقاسىموۆا وتكەن جىلى وڭتۇستىكتەن سولتۇستىككە كوشىپ بارعان 19 ادام قايتا ولرالعانىن حابارلاعان ەدى.

وڭتۇستىك قازاقتان وبلىسىندا  2017 جىلعى 1 قازانداعى جاعداي بويىنشا وبلىس حالقىنىڭ سانى 2 914 054 ادامعا جەتتى. بۇل وتكەن جىلعى كەزەڭمەن سالىستىرعاندا 1,2 پايىزعا ارتىق. ناتيجەسىندە رەسپۋبليكا بويىنشا وبلىس بالا تۋ مەن تابيعي ءوسىم كورسەتكىشتەرى بويىنشا ءبىرىنشى ورىندا تۇر. بۇل تۋرالى وبلىستىق ستاتيستيكا دەپارتامەنتىنىڭ باستىعى ايدار ابىلدابەكوۆ ءمالىم ەتكەن بولاتىن.

سالىستىرۋ ءۇشىن ايتا كەتەيىك، الداعى ون-جيىرما جىلدا سولتۇستىك وڭىرلەردە تۇرعىندار سانى 900 مىڭعا كەمىپ، جۇمىس كۇشىنىڭ جەتىسپەۋشىلىگى ۇلكەن پروبلەماعا اينالۋى ىقتيمال. سول ءۇشىن وڭتۇستىك جۇرتىن سولتۇتسىككە كوشۋى حالىق ءۇشىن دە، مەملەكەت ءۇشىن دە پايدالى شەشىم بولار ەدى.

بيىل تۇركىستان وبلىسىنان تەرىسكەيگە كوشۋگە — 665 وتباسىدان ءوتىنىش كەلىپ تۇسكەن. ولاردىڭ ىشەندە قوستاناي وبلىسىنا قونىستانۋعا نيەت بىلدىرۋشىلەردىڭ سانى – 272. بۇنىڭ 50-ءى سارىكول اۋدانىنا قونىس تەبۋدى كوزدەپ وتىر.

تورەحان وماروۆ، شىمكەنت قالاسىنىڭ تۇرعىنى:
– «اسار» شاعىناۋدانىندا تۇرامىن. وندا تۇرمىسى تومەن 50 وتباسى بار. بارلىعىمىز دا باعدارلاماعا قاتىسىپ سولتۇستىككە كوشپەكپىز. سول ماقساتپەن سارىكول اۋدانىنا بارىپ قايتتىم. جول شىعىنىمىزدى جاڭاباي اعابەكوۆ ەسىمدى دەپۋتات كوتەردى. وندا 1 اۋىلدان 17 ءۇي تابىلدى. سول باسپانانىڭ يەلەرىمەن سويلەسىپ، ءۇيدى الامىز دەپ ۋادەلەستىك. ودان بولەك ءوتىنىشىمىز بويىنشا 30 گەكتار جەر تەلىمى بەرىلىپ وتىر. ونى دا كوردىك. سول جەرگە كارتوپ، ءسابىز، پياز ەكپەكپىز. وسىلايشا، سولتۇستىكتىڭ ءال-احۋالىن كوتەرۋگە جانە دەموگرافياسىن دا ارتتىرۋعا كۇش سالامىز.

وقو جۇمىسپەن قامتۋدى ۇيلەستىرۋ جانە الەۋمەتتىك باعدارلامالار باسقارماسىنىڭ باس مامانى نۇرجان نۇراشەۆتىڭ ايتۋىنشا، قازىر سولتۇستىك وڭىرلەردە جۇمىس كۇشى جەتىسپەي جاتىر. ال وڭتۇستىك وڭىرلەردە حالىق سانى تەز ءوسىپ، ەڭبەككە جارامدى ادامداردىڭ جۇمىس تابۋى قيىنعا اينالۋدا. سوندىقتان دا، 2019 جىلى سولتۇستىككە 700 وتباسىن كوشىرۋ جوسپارلانعان.

جاڭاباي اعابەكوۆ، وبلىستىق ءماسليحاتتىڭ دەپۋتاتى:
– وڭتۇستىكتەن-سولتۇستىككە جوباسى 2015 جىلدان بەرى قولعا الىندى. مىنە، سودان بەرى وسى باعدارلامانىڭ باسى-قاسىندا ءجۇرمىن. جىل سايىن سولتۇستىككە كوشۋگە نيەت بىلدىرەتىن جاندارمەن بىرگە سول ايماقتارعا بارامىن. وسى ساپارىمىزدىڭ بارىسىندا قوستاناي وبلىسىنىڭ سارىكول اۋدانىنا باردىق. تۇرعىندار باسپانا تاڭدادى، جۇمىس ورىندارىمەن تانىستى. مەكتەپ، بالاباقشا جۇمىسىن كوردى. ساپار بارىسىندا ى. التىنسارين، قاراسۋ اۋداندارىندا دا بولدىق. مۇنداعىلار دا وڭتۇستىكقازاقستاندىقتاردى قابىلداۋعا دايىن ەكەندەرىن جەتكىزدى. وسىندا كەلىپ حالىق اراسىندا ۇگىت ناسيحات جۇرگىزەمىز. سولتۇستىككە قونىس اۋدارۋعا شاقىرامىز. سەبەبى، ول جاقتا حالىق از. مامان تاپشى.
ءسوز سوڭىندا تۇركىستان وبلىسىنان سولتۇستىك وڭىرگە كوش تۇزەگەن اعايىنداردىڭ مولشەرىن انىق ءبىلۋ ءۇشىن ستاتيستيكالىق مالىمەتكە ورىن بەرەيىك:

2017 جىلى 5 تۇركىستان وبلىسىنان:
شىعىس قازاقستان وبلىسىنا — 98
قوستاناي وبلىسىنا — 30
پاۆلودار وبلىسىنا — 69
سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنا -184 وتباسى قونىستانعان.

ال 2018 جىلى قونىس اۋدارۋعا:
شىعىس قازاقستان وبلىسىنا — 364
قوستاناي وبلىسىنا — 272
پاۆلودار وبلىسىنا — 380
سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنا 690 كۆوتا ءبولىنىپ وتىر.

Abai.kz

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

قۇيىلسىن كوشىڭ

باس گازەت ورالماندارعا نەگە شۇيلىكتى؟

ءالىمجان ءاشىمۇلى 1666
ادەبيەت

«سولاي ەمەس پە؟»

عابباس قابىشۇلى 1613
قوعام

دوس كوپ پە، دۇشپان كوپ پە؟

ءابدىراشيت باكىرۇلى 1347
ەل ءىشى...

ۇلتتىق بىرەگەيلەنۋ: قانداستاردىڭ ءرولى قانداي؟

ءومارالى ادىلبەكۇلى 1281