جەكسەنبى, 19 مامىر 2024
جاڭالىقتار 2832 0 پىكىر 21 قىركۇيەك, 2010 ساعات 07:12

ىرىسبەك دابەي. قارا ورمان قازاقتىڭ قارا شاڭىراعى

قازاقستان جازۋشىلار وداعى - 75 جىل

قازاقستان جازۋشىلار وداعى - 75 جىل

ماعجان اقىن ايتقانداي «التىن كۇننەن باعاسىز ءبىر بەلگى بوپ» بىزگە جەتكەن قازاق رۋحانياتىنىڭ قارا شاڭىراعى قازاقستان جازۋشىلار وداعى. قازاق حالقىنىڭ الدىندا جازۋشىلار وداعىنىڭ سىڭىرگەن ەڭبەگىن تاريحي زەردەلەگەن كەزدە قىستىڭ كوكتەمگە ۇلاسار كەزىندە سوعاتىن «التىن كۇرەك» جەلىمەن عانا سالىستىرۋعا بولادى. بۇل الدەكىمگە اسىرىپ ايتقانداي كورىنەر. قارا ورمان قازاق ءۇشىن شاھيت كەشكەن الاش اياۋلىلارىنىڭ سوڭعى تىنىسى ۇزىلەرگە تاقالعان شاقتا كەرەگەسىن كەڭگە جايىپ، ۇلتتىڭ بارى مەن جوعىن تۇگەندەپ، اسىلى مەن جاسىعىن رەتتەپ وتىراتىن ۇيىم رەتىندە دۇنيەگە كەلگەن كيەلى بوساعانىڭ ۇرپاق الدىنداعى تاريحي ماڭىزىن ارينە، «التىن كۇننىڭ اسىل مۇراسى»، «التىن كۇرەك» جەلگە بالاپ وتىرعانىمىز تەگىننەن تەگىن ەمەس. 1934 جىلى ساكەن سەيفۋليننىڭ باستاماسىمەن قۇرىلىپ، م.اۋەزوۆ، ءى.جانسۇگىروۆ، ءسابيت مۇحانوۆ، عابيت مۇسىرەپوۆ، ت.ب. الىپتارىمىزدىڭ قولداپ-قۋاتتاۋىمەن، حالقىمىزدىڭ ادەبي، مادەني، ساياسي-الەۋمەتتىك ومىرىندە ۇلكەن ماڭىزعا يە ۇيىمعا اينالعان قازاقستان جازۋشىلار وداعى-تۇعىن. كەشەگى «ساپتىاياققا اس قۇيىپ، سابىنا قاراۋىل قويعان» قىسپاعى كۇشتى كەڭەس وداعىنىڭ قاپاسىندا وتتەگى سىيلاعان ازداعان كەڭىستىك - جازۋشىلار وداعىنىڭ عيماراتى بولاتىن. قازاقتىڭ مۇددەسى وسى ءۇيدىڭ مىنبەسىنەن بۇكپەسىز كوتەرىلەتىن. ىزعارلى جەلتوقسان وقيعاسىنان كوپ ۇزاماي جۇبان مولداعاليەۆ كۇللى قازاق حالقىنا اكەلىك دارەجەگە كوتەرگەن ءسوزىن وسى مىنبەدەن سويلەدى. قازىرگى ساياساتتانۋشى قاۋىم وي-پاراساتتىڭ جەتەكشى كۇشىنە يە بولسا دا قازاق حالقىنىڭ ساناسىنا ءدال جازۋشىلار وداعىنىڭ مىنبەسىنەن ايتقانداي اسەر ەتىپ وتىرعان جوق. مۇنىڭ جۇمباعىن شەشۋ اسا كۇردەلى ەمەس. جازۋشى قاۋىم قالاي بولعان كۇندە قازاق ۇلتىن شىن جۇرەگىمەن ءسۇيدى، سول ءۇشىن قۇرباندىققا بارۋدىڭ العىشارتتارىن جاسادى. بۇل ءسىز بەن ءبىز ويلاعاننان گورى اسقاقتاۋ ارمانداردىڭ جيىنتىق ءمانى تاۋەلسىزدىك جولىنداعى كۇرەستىڭ تەمىرقازىعى ەدى. تار زاماندا دا قازاق نامىسىنىڭ اق تۋىن الاسارتپاعان كيەلى شاڭىراق، بۇگىنگى تاۋەلسىز قازاق قوعامىنىڭ رۋحانياتىنا باعىت-باعدار سىلتەپ، تاريحي ميسسياسىن  ءساتتى ورىنداپ كەلەدى. تاۋەلسىزدىك العان العاشقى وتپەلى، ءولارا كەزەڭدەردە نەمەسە نارىققا مويىن بۇرعان بۇگىنگى داۋىردە بولسىن ادەبيەتىمىز بەن مادەنيەتىمىزدىڭ جوقتاۋشىسى بولىپ، كونە كوز قارياداي ەلدىگىمىزدى، بىرلىگىمىزدى ساقتاۋعا كوز-قۇلاق بولىپ وتىرعان تاعى وسى جازۋشىلار وداعى. جاتتاندى سوزدەردىڭ ورىسىنەن ۇزاي المايتىن ءتىلدىڭ قىسقالىق جاسايتىنى جامان. ايتپەسە كوكەيدە ءبارى سايراپ تۇرعان جوق پا...

وتكەن عاسىردىڭ باسىندا ويانعان ۇلتتىق سانانىڭ، ەلدىك اقىل-ويدىڭ ەسكەرتكىشىندەي قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ 75 جىلدىق مەرەيتويى  بارشاڭىزعا قۇتتى بولسىن دەيمىز.

 

ىرىسبەك دابەي

 

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

قۇيىلسىن كوشىڭ

باس گازەت ورالماندارعا نەگە شۇيلىكتى؟

ءالىمجان ءاشىمۇلى 2153
ادەبيەت

«سولاي ەمەس پە؟»

عابباس قابىشۇلى 2557
قوعام

دوس كوپ پە، دۇشپان كوپ پە؟

ءابدىراشيت باكىرۇلى 2401
ەل ءىشى...

ۇلتتىق بىرەگەيلەنۋ: قانداستاردىڭ ءرولى قانداي؟

ءومارالى ادىلبەكۇلى 1662