سەنبى, 27 ءساۋىر 2024
8646 2 پىكىر 24 قاڭتار, 2017 ساعات 14:12

عۇلامالار كەڭەسىندە عۇلامالار بار ما؟

عۇلامالار كەڭەسى قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسى جانىنداعى ءدىني-عىلىمي ماسەلەلەردى شەشۋمەن اينالىساتىن كونسۋلتاتيۆتىك-كەڭەسشى ورگان بولىپ سانالادى. بۇل كەڭەسكە نەلىكتەن "عۇلامالار كەڭەسى" دەگەن ات بەرىلگەن، اتى دارداي وسى ءبىر كەڭەسكە شىنىندا عۇلامالار مۇشە مە؟.

ارينە، ءبىز تىرناق استىنان كىر ىزدەپ وتىرعان جوقپىز. قۇران كارىمدى، پايعامبار ءحاديسىن، سۇننيتتىك باعىتتاعى ءابۋ حانيفا مازھابى جانە يمام ماتۋريدي اقيداسى ءىلىمىن، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋتسياسىن، زاڭدارىن، قمدب جارعىسىن، سونداي-اق وسى كەڭەس ەرەجەسىن باسشىلىققا الاتىن بىرلەستىك اتىن دابىرايتپاي-اق "قازاق يسلام عالىمدارىنىڭ كەڭەسى" دەگەن سەكىلدى قاراپايىم ات قويساق، تاقيامىزعا تار كەلە مە؟

ۋيكيپەديا جارىقتىق عۇلاما سوزىنە مىنانداي انىقتاما بەرىپتى. 

عۇلاما (اراب.: علماء‎ — عۇلاما́، جەكەشە — اراب.: عالم‎ — ءالىم-قاز. عالىمقاز. «بىلگىرلەر»، «دانالار») – ءبىلىمدى، وقىمىستى عالىمدار-الىمدەر، اسقان اقىل-وي يەلەرى. 

حوش. ءبىز ەشكىمنىڭ دانالىعىنا، وقىمىستىلىعىنا ءھام اسقان اقىل-وي يەسى ەكەنىنە شەك كەلتىرە المايمىز. بىراق، وقىمىستى، ءبىلىمدى دانالارعا "عۇلاما" دەگەن اتاۋدى مۋفتيات ەمەس، حالىق بەرگەنى ءجون سەكىلدى.

قازىر اتالعان كەڭەس يسلام نەگىزدەرىنە سۇيەنە وتىرىپ، قوعام ومىرىندە مۇسىلماندىق ۇستانىمعا قاتىستى تۋىنداپ وتىرعان وزەكتى ماسەلەلەردە ءپاتۋالار شىعارىپ، قمدب-نىڭ جالپى قىزمەتى جۇيەسى جانە ونىڭ يمامدارى قىزمەتىنىڭ نەگىزگى باعىتتارىن زەرتتەپ، ۋاعىز تاقىرىپتارى مەن جۇما ۋاعىزدارى ماتىندەرىن بەكىتۋ سەكىلدى كوپتەگەن ىستەرمەن اينالىسادى. ياعني، ءبىر سوزبەن ايتقاندا ءدىني ماسەلەلەرگە شاريعات جولىمەن ءجون سىلتەيتىن ماڭىزدى بىرلەستىك. 

وسى بىرلەستىكتىڭ اتاۋى عانا ازاماتتارعا كەرى اسەر ەتەتىنىن مويىنداۋىمىز قاجەت. قازىر قازاق ءبىر عۇلاماعا زار بولىپ ءجۇر. وسىنداي كەزەڭدە اتالعان كەڭەستە وننان اسا "عۇلاما" وتىر دەگەنگە سەنەسىز بە؟ دۇرىسى كەڭەستە قازاقتىڭ ماڭدايالدى عالىمدارى وتىر. ول عالىمداردى جاسىنا جەتپەي "عۇلاما" دەپ اسپەتتەۋدى دوعارساق ەتتى. 

ءسىز نە دەيسىز؟

ءشارىپحان قايسار

Abai.kz

2 پىكىر