حالىقارالىق اۋىراتلەتيكا فەدەراتسياسى قازاقستان قۇراماسىن ءبىر جىلعا جارىستاردان شەتتەتۋ تۋرالى شەشىم شىعاردى. ءتورت بىردەي وليمپيادا چەمپيونىمىز دوپينگ داۋىنا ءىلىنىپ، قازاقستان قۇراماسى ليتسەنزيادان قۇرالاقان قالعان-دى. حااف وسىعان دەيىن يليا ءيليننىڭ پەكين مەن لوندونداعى وليمپيادا ويىندارى كەزىندە الىنعان سىنامالارىنان دوپينگ تابىلعانىن مالىمدەگەن.

يلينگە قوسا لوندوندا التىن العان زۋلفيا چينشانلو، مايا مانەزا مەن سۆەتلانا پودوبەدوۆانىڭ دا سىنامالارى وڭ ناتيجە بەرگەن. بۇل ءتورت اتلەت قازىر ۋاقىتشا جارىستارعا قاتىسۋدان شەتتەتىلگەن. تبيليسيدە وتكەن جيىندا حااف (IWF) قازاقستانمەن قاتار، رەسەي جانە بەلورۋسيا اتلەتتەرى دە جارىستان شەتتەتىلەتىنى تۋرالى ايتقان.

حااف-تىڭ شەشىمى قازىر الەۋمەتتىك ورتادا قىزۋ تالقىلانۋدا. اۋىراتلەتتەردىڭ اياعى شالىندى ما، الدە ادەيى شالدى ما؟ وداقتاس ۇشتىكتىڭ سپورتشىلارىنىڭ جاپپاي دوپينگ داۋىنا ىلىگۋىنىڭ سىرى نەدە؟ قازاقستان ريوعا سپورتشى جىبەرە مە؟ وسىعان قاتىستى قازاقستانداعى سپورت جۋرناليستەرىنىڭ، ساپارشىلاردىڭ پىكىرىن بىلگەن ەك.

 ەسەي جەڭىسۇلى، جۋرناليست:

- حالىقارالىق اۋىر اتلەتيكا فەدەراتسياسى (حااف) قازاقستان مەن تاعى بىرنەشە ەلدى ءبىر جىلعا بارلىق جارىستان شەتتەتۋ تۋرالى شەشىم شىعاردى. نازار اۋداراتىن ەكى ماسەلە بار. ءبىرىنشىسى، ايىپ ۋاقىتى ناقتى كورسەتىلمەگەن. ەكىنشىسى، ايىپقا جىعىلعان ەلدىڭ بارىنەن ريو وليمپياداسىنىڭ ءبىر-ەكى جولداماسى قايتارىلىپ الىندى. بۇدان شىعاتىن قورىتىندى قانداي؟ ايىپ ۋاقىتى ريودان كەيىن قولدانىلادى. قازىر ايىپتاپ جىبەرسە، حااف ونبەس داۋعا قالارىن ءتۇسىنىپ وتىرعان سياقتى. ويتكەنى، ءدال ريو دوداسى قارساڭىندا «ەجەلگى» سىنامالاردى اشىپ، ايدى اسپانعا قايتا شىعارعان «ايىبى» بار. سوندىقتان ريوعا شەكتەپ قاتىستىرادى، بىراق دوپينگ ايىبىنا ىلىنگەن زىلتەمىرشىلەردى وليمپياداعا جىبەرمەيدى. بۇل اۋىر اتلەتيكانى تازا سپورت جاساۋدىڭ جولى دەپ ءتۇسىندىرىپ جاتىر. دۇرىس تا شىعار. سوندا ءبىزدىڭ زىلتەمىرشىلەر بيىلعى وليمپيادادان كەيىن ءبىر جىل جارىستاردان شەت قالادى. اسا كوپ ۋاقىت ەمەس. ال وليمپيادادا 10 ەمەس، 8 اۋىر اتلەتىمىز (3 ايەل، 5 ەر) سىنعا تۇسەدى. مەنىڭ تۇسىنگەنىم وسى. 2008-2012 جىلدارداعى دوپينگتى انىقتاۋ ماسەلەسىندە ۇلكەن استار بار. ونى بىزگە جۋىق ارادا تۇسىندىرمەۋى دە مۇمكىن. سوندىقتان ولاردىڭ شەشىمىن قابىل الۋعا تۋرا كەلەدى، باسقا امال جوق.

رۋسلان مەدەلبەك، جۋرناليست:

- ياعني دوپينگ تەكسەرۋ بارلىق زاڭعا سايكەس جۇرگىزىلگەن. بۇل جەردە ەشقانداي زاڭ بۇزۋشىلىق جوق. ويتكەنى، حالىقارالىق انتيدوپينگ اگەنتتىگىنىڭ ەرەجەسى بار. كەز-كەلگەن حالىقارالىق جارىستا الىنعان دوپينگ سىنامالارى 10 جىل ساقتالادى جانە  ول كەز-كەلگەن ۋاقىتتا قايتا تەكسەرىلەدى. سوعان سۇيەنىپ وتىر عوي. بۇل ەشقانداي زاڭ، ەرەجە بۇزۋشىلىق ەمەس جانە بۇل جەردەن ەشقانداي ساياسي استار ىزدەۋدىڭ قاجەتى جوق. ەگەر دە رەسەيدىڭ باتىسقا سالعان سانكتسيالارىنىڭ كەسىرى ءتيىپ جاتىر دەيتىن بولساق قاتە بولادى. مۇمكىن ءدال وسى اۋىراتلەتيكاعا كەلگەن كەزدە بىزدەن قايتارىپ الاتىن ءۇش التىننىڭ ۇشەۋى دە رەسەي سپورتشىلارىنا تيەسىلى بولادى. ەگەر يلين، مانەزا جانە پودوۆەدوۆا قايتارىپ بەرەتىن بولسا، جاعداي رەسەيدىڭ پايداسىنا شەشىلەدى. ال رەسەي اتلەتتەرىنە دە بۇيىرماي، قولا العان سپورتشىلارعا بۇيىرادى دەسە، وندا مۇلدەم باسقا جاعداي بولادى. سوندىقتان بۇل جەردە حالىقارالىق اۋىراتلەتيكا فەدەراتسياسى ناقتى شەشىم شىعارا الماي وتىر. سپورتشىلارىمىزدىڭ ريو وليمپياداسىنا قاتىسۋى ەكىتالاي. سەبەبى ۇلگەرمەيدى. بارلىعى حالىقارالىق وليمپيادا كوميتەتىنىڭ تارتىپتىك كەڭەسىنىڭ شەشىمىنە بايلانىستى. بىراق، ەشقاشان اۋىراتلەتيكادا بولسىن، باسقا سپورت تۇرلەرىندە بولسىن، جارىستان شەتتەتىلگەن سپورتشىلاردىڭ قايتىپ كەلۋى وتە قيىن.  بۇنى يلين دە، باسقا ءۇش اتلەتىمىز دە جاقسى تۇسىنەدى. ءيليننىڭ ريو وليمپياداسىنا ۇلگەرۋى ەكىتالاي. ەندىگى ماقسات – قالعان ء تورت التىندى ساقتاپ قالساق، مۇنىڭ ءوزى جەتىستىك بولار ەدى. ال قازاقستان قۇراماسىن ءبىر جىلعا شەتتەتۋ ايتىلعانمەن، ناقتى قاي ۋاقىتتا جۇزەگە اساتىنى بەلگىسىز. ياعني شەكتەۋ ۋاقىتى كورسەتىلمەگەن. ريو وليمپياداسىنا قاتىسپايدى دەپ ايتا المايمىز. ونى ءتىپتى حالىقارالىق اۋىراتلەتيكا كوميتەتى دە شەشە المايدى. شەشىمدى حوك ايتادى.  ونداعىلار بۇنى قاراپ، ءوز شەشىمىن جاقىندا شىعارادى. بىراق، سول ءبىر جىلعا جارىستان شەتتەتىلەدى. ول مۇمكىن ريو وليمپياداسىنان كەيىن كۇشىنە ەنۋى مۇمكىن. ءبىر بەلگىلى نارسە – قازاقستان ريو وليمپياداسىنا 10 اتلەت اپارا المايدى. ال ءيليننىڭ قاتىسۋى 1 پايىزدى عانا قۇرايدى. ءيليننىڭ باپكەرى ەرجاس بولتاەۆ تا بۇل جارىسقا ۇلگەرمەيتىنىن ايتتى عوي. مۇمكىندىك وتە از.  مانەزا، چينشانلو مەن پودوۆەدوۆالار قاتىسىپ جاتقاننىڭ وزىندە ءيليندى جىبەرمەۋى مۇمكىن. سوندىقتان، ءبىز جالپى قۇرامانىڭ وليمپياداعا قاتىسۋىن تىلەۋىمىز كەرەك.

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى 

Abai.kz