دۇيسەنبى, 6 مامىر 2024
مايەكتى 5893 0 پىكىر 24 ناۋرىز, 2016 ساعات 09:26

مۇسىنگە كيىم كيگىزگىشتەر ناۋرىزدا جالاڭاشتانعاندارعا نەگە تىيىم سالمادى؟

وسىدان ءبىر اي بۇرىن ۇلىستىڭ ۇلى كۇنى ناۋرىز مەيرامىن الماتىلىق بودي-ارتشىلار جالاڭاش تويلاۋدى جوسپارلاپ جاتقانىن حابارلاپ، "ەندىگى جەتپەگەنى ۇلىستىڭ ۇلى كۇنىن جالاڭاش تويلاۋ ەدى" (http://abai.kz/post/view?id=6787) دەگەن ماقالا جاريالاعان ەدىك. استانادا تۇرعان الدەبىر ەسكەرتكىشكە كيىم كيگىزۋگە قۇمار قوعام سەلك ەتپەدى. جانسىز تاس ءمۇسىندى اجۋالاۋعا دايىن ازاماتتاردىڭ كەۋدەسىندە جانى بار قىزدارىمىزعا ءلام دەي المادى.   

قازىر قازاقستاندا قازاقتى جۇيەلى تۇردە ماسقارالاۋ "ويىنى" ءجۇرىپ جاتىر. الاش جۇرتىنىڭ قىزدارىن ۇلتىمىزدىڭ ءتول جاڭا جىلىنىڭ قارساڭىندا جالاڭاشتاۋ ارقىلى بودي-ارتشىلار نەنى دالەلدەدى؟ قازاق قىزىنىڭ، الاش ارۋىنىڭ جەزوكشەگە اينالعانىن با؟ جوق، الدە كۇن مەن ءتۇن تەڭەلەتىن قاسيەتتى مەيرامىمىزدى مانسۇقتادى ما؟ 

ءبىر قىزىمىز "ونەر دەگەن وسى ەكەن" دەپ جالاڭاش دەنەسىن جۇرت الدىندا كورسەتسە، بار بويجەتكەنىمىزدىڭ تىر جالاڭاش قالعانى ەمەس پە؟  

بۇل شارانىڭ قازاقتى ماسقارالايتىن شوۋ ەكەنى وسى سۋرەتتەن-اق كورىنىپ تۇرعان جوق پا؟ قازاقتىڭ ويۋ-ورنەگى، دومبىراسى، بورىگى... مىڭ جىلدىق تاريحى بار قاسيەتتى دومبىرانى بۇلاي ماسقارالاعاندار جازالانۋى كەرەك قوي. "ناعىز قازاق - قازاق ەمەس، ناعىز قازاق - دومبىرا" دەپ ەدى قادىر اقىن. دومبىرا مەن قازاق ەگىز ۇعىم بولىپ كەتكەلى قاشان؟ ەندى مىنە، قىزىڭنىڭ دا، دومبىراڭنىڭ ارى ساۋداعا سالىنىپ جاتىر. ءبىر كەزدەرى اراق بولىپ، قازاقتى "القاش" رەتىندە كورسەتۋگە پايدالانىلعان دومبىرا، ەندى باسقا سىپاتتا ساحناعا شىقتى. ماسقارا ما؟ ماسقارا! 

ەندى رەسمي تاراعان اقپاراتتارعا كەزەك بەرەيىك.

23 ناۋرىز كۇنى بۇل شارا، ياعني ءتورتىنشى فەستيۆال الماتىداعى تۇنگى كلۋبتاردىڭ بىرىندە ءوتتى. وعان تۇڭعىش رەت قىرعىزستان، ۋكراينا جانە فرانتسيا سەكىلدى شەتەلدەن كەلگەن سۋرەتشىلەر قاتىستى.

بيىلعى فەستيۆالدىڭ قاتىسۋشىلارىنىڭ جالپى سانى - ون سەگىز. ولار ارنايى «اكۆا-كرەم» جۋىلاتىن بوياۋىمەن 18 ادامنىڭ دەنەسىنە سۋرەت سالدى. سايىسكەرلەر ەكى ەكى اتالىم بويىنشا سىنعا ءتۇستى. بىرىندە ناۋرىز تاقىرىبىندا بودي-ارت-كومپوزيتسياسىن جاساۋ قاجەت بولسا، ەكىنشىسىندە «بوگدە عالامشار يەلەرى كازينودا» دەگەن تاقىرىپقا سۋرەت سالۋلارى ءتيىس بولدى. ءار اتىلىمدا ۇزدىك شىققان ءۇش ادامعا ديپلوم مەن فەستيۆال سىيلىقتارى تاپسىرىلدى.

بۇل ارت-شوۋدى ۆيزاجيست-ستيليست، حالىقارالىق ساناتتاعى شەبەر اناستاسيا دورونينا ۇيىمداستىردى. بودي-ارت فەستيۆالى قازاقستاندا ونەردىڭ وسى ءتۇرىن دامىتۋدى كوزدەيتىن الەۋمەتتىك جوبا سانالادى.

بودي-ارت (انگل. body art — ء«تان ونەرى») — اۆانگاردتىق ونەردىڭ ءتۇرى، مۇندا ادامنىڭ ءتانى شىعارماشىلىقتىڭ باستى نىسانىنا اينالادى، ال ونىڭ مازمۇنى دەنەگە سالىنعان بەلگىلەر مەن سۋرەتتەر ارقىلى اشىلادى.

ءتۇيىن

قوش! بولارى بولىپ، بوياۋى ءسىڭدى. دەسە دە، مەن ءبىزدىڭ قوعامنىڭ ساناسىنا تاڭدانا قارايمىن. ون سەگىز قىز جالاڭاش دەنەسىنە سۋرەت سالىپ جاتسا دا سەلك ەتپەيمىز. وعان مۇمكىندىك بەرەمىز. كورسەك تە، كورمەگەندەي بولىپ وتىرا بەرەمىز. سەبەبى، مۇنىڭ ارتىندا شەتەلدىك الپاۋىت ۇيىمدار بار ەكەنىن بىلەمىز. ول ۇيىمدارعا قازاقتىڭ وزىندىك مەنتاليتەتى بار ەكەنىن ايتقىمىز كەلمەيدى. ال، ارتىندا مۇنداي ۇيىم جوق ەسكەرتكىشتى (جالپى ءتاۋىر ەسكەرتكىش، ناعىز ونەر تۋىندىسى دەپ قابىلداۋعا بولادى) ءبىر-اق كۇندە كيىندىرىپ، باتىر بولعىمىز كەلەدى. كۇلكىلى-ءا!

ءشارىپحان قايسار

Abai.kz

 

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

قۇيىلسىن كوشىڭ

باس گازەت ورالماندارعا نەگە شۇيلىكتى؟

ءالىمجان ءاشىمۇلى 1555
ادەبيەت

«سولاي ەمەس پە؟»

عابباس قابىشۇلى 1433
قوعام

دوس كوپ پە، دۇشپان كوپ پە؟

ءابدىراشيت باكىرۇلى 1182
ەل ءىشى...

ۇلتتىق بىرەگەيلەنۋ: قانداستاردىڭ ءرولى قانداي؟

ءومارالى ادىلبەكۇلى 1177