الەمدەگى مەملەكەت باسشىلارىنىڭ كەيبىر ءىس-ارەكەتتەرى «گيننەستىڭ رەكوردتار» كىتابىنا تىركەلىپ وتىرادى. بىراق پرەزيدەنتتەر اتالعان كىتاپقا ەنۋ ءۇشىن سانالى تۇردە تۇردە وسىنداي قادامعا بارادى دەۋ سەنىمسىز. ءبارى دە اياق استىنان ورىن الىپ جاتادى. 

الدىمەن بۇل رەتتە بىرىككەن اراب امىرلىكتەرىنىڭ ءبىرىنشى پرەزيدەنتى زاەد ءال-ناحاياننىڭ ەسىمى اتالادى. مايلى بوياۋمەن 17ح18 مەتر ولشەمدە اۆافي تاۋىنا سالىنعان اراب شەيحىنىڭ سۋرەتى الەمدەگى ەڭ ۇلكەن پورترەت بولىپ سانالادى. «اۆافي-2005» فەستيۆالىن ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ تاپسىرىسى بويىنشا سالىنعان بۇل پورترەتتى سالۋعا ءبىر ايعا جۋىق ۋاقىت كەتكەن كورىنەدى. 

بۇل عانا ەمەس، رەكوردتار كىتابىنا ەنگەن پرەزيدەنتتەردىڭ ىشىندە كۋبالىقتاردىڭ مىزعىماس كوسەمى بولعان فيدەل كاسترو دا بار. كۋبا رەۆوليۋتسياسىنىڭ سەركەسى «گيننەس كىتابىنا» ەڭ ۇزاق ءسوز سويلەگەن مەملەكەت باسشىسى رەتىندە ەنگەن. ول 2005 جىلدىڭ قاراشا ايىندا ەل استاناسى گاۆانادا وتكەن ميتينگتە جەرگىلىكتى ۋنيۆەرسيتەتتىڭ 60 جىلدىعىنا بايلانىستى حالىقتىڭ الدىندا توقتاۋسىز 3,5 ساعات ءسوز سويلەگەن. ءبىر تاڭقالارلىعى، فيدەل كاسترو وسى ۋاقىت ارالىعىندا ء بىر رەت تە بەلىن بۇكپەگەن  كورىنەدى. 

ال 1500-دەن استام جۋرناليستەردىڭ ساۋالدارىنا جاۋاپ قايتارعان ۆلاديمير پۋتين بۇل رەتتە ءباسپاسوز ءماسليحاتىنىڭ ۇزاققا سوزىلعانىمەن ەلدىڭ ەسىندە قالدى. ورىس ءباسپاسوزى «رەسەي پرەزيدەنتى 3 ساعات 26 مينۋت بويى سويلەپ، جۋرناليستەر ساۋالدارىنا جاۋاپ قايتاردى» دەپ قۋانا شۋلاپ جازدى. بۇل «ەڭ ۇزاق وتكىزىلگەن ءباسپاسوز ءماسليحاتى» رەتىندە رەكوردتار كىتابىنا دا ەنگەن كورىنەدى. 

«گيننەستىڭ رەكوردتار»  كىتابىنا ومىردەگى سايكەستىكتەر ءۇشىن  تىركەلگەن مەملەكەت باسشىلارى دا بار. ارينە ولاردىڭ قاتارىندا الدىمەن اق ءۇي قوجايىندارىنىڭ ەسىمدەرى اتالادى. مىسالى...

اتاپ ايتار بولساق، اقش پرەزيدەنتتەرى اۆراام لينكولن (1809-1865 ج) مەن دجون كەننەديدىڭ (1917-1963 ج) ومىرىندە ۇقساستىقتار كوپ. لينكولن 1860 جىلى بيلىككە كەلسە، ەكىنشىسى 100 جىلدان كەيىن اق ءۇيدىڭ قوجايىنى بولدى. ەكى دەموكرات تا ادامزات بوستاندىعىن جوعارى قويدى، ەلدەگى اق جانە قارا ناسىلدەردىڭ تەڭدىگىن ورناتۋعا ۇمتىلدى. ەكەۋى دە سول ءۇشىن قۇرباندىققا شالىندى. ولارعا جاسالعان قاستاندىق تا ءبىر ستسەناري بويىنشا ءجۇردى. ەكى پرەزيدەنت تە جەلكەدەن اتىلعان وقتان جۇما كۇنى قايتىس بولدى. لينكولندى ولتىرگەن قىلمىسكەردىڭ تۋعان جىلى 1839, ال كەننەديدى ولتىرگەن ادام 1939 جىلعى، قاستاندىق اراعا 100 جىل سالىپ بارىپ قايتالاندى. ەكى قىلمىسكەر دە ەكسترەميستىك كوزقاراستاعى اقش-تىڭ وڭتۇستىگىندە تۇرعان ازاماتتار. ەكى پرەزيدەنتتى ولتىرگەن قىلمىسكەر بۋت پەن وسۆالد تا سوت بولاتىن كۇنى بەلگىسىز جاعدايدا قايتىس بولعان. ساراپشىلار سونداي-اق، تاعى ءبىر ۇقساستىقتىڭ بولعانىن العا تارتادى. لينكولن فورد تەاترىندا ولتىرىلسە، ال كەننەدي «لينكولن» اۆتوكولىگىمەن كەلە جاتقاندا اتىلعان وقتان قايتىس بولدى. تاعى ءبىر سايكەستىك، ەكى پرەزيدەنتتىڭ دە بالالارى ولار اقش-تى باسقارىپ تۇرعان كەزىندە دۇنيەدەن وتكەن. 

سونداي-اق ەكى پرەزيدەنتتەردىڭ دە حاتشىلارىنىڭ ءومىرى ۇقساس بولعان كورىنەدى.  لينكولننىڭ حاتشىسىنىڭ فاميلياسى كەننەدي، ول ءوز پرەزيدەنتىنە توسىن جاعداي ورىن الۋى مۇمكىن ەكەندىگىن ەسكەرتىپ تەاترعا بارماۋعا كەڭەس بەرگەن. ال پرەزيدەنت كەننەديدىڭ حاتشىسى لينكولن ەسىمدى قىز ءوز قوجايىنىنا داللاسقا بارۋعا قاجەتى جوقتىعىن ايتقان كورىنەدى. ەكى حاتشىنىڭ دا وتىنىشىنە قۇلاق اسپاعان قوس پرەزيدەنت قاستاندىقتان ايەلدەرىنىڭ الدىندا كوز جۇمدى. 

رەكوردتار كىتابىندا تىركەلگەن تاعى ءبىر سايكەستىك، گيتلەر مەن رۋزۆەلت قاتار ءومىر ءسۇردى، ولار ءبىر-بىرىنە ۇقساماسا دا، الايدا  ەكەۋىنىڭ ء ومىربايانىندا جاقىندىقتار از ەمەس. گيتلەر دە رۋزۆەلت تە بيلىككە 1933 جىلى ارالارىنا ءبىر-ءبىر كۇن سالىپ بارىپ كەلدى. اقش پرەزيدەنتىنىڭ يناۋگۋراتسياسى رەيحستاگتاعى گيتلەردىڭ ديكتاتورلىق وكىلدىگىنە  داۋىس بەرۋ كۇنىمەن تۇسپا-تۇس بولعان. ەكەۋى دە التى جىلدىڭ ىشىندە ەلدى اۋىر داعدارىستان امان-ەسەن الىپ شىقتى. ءبىر تاڭقالارلىعى، ەكەۋى دە 1945 جىلى ساۋىردە اراعا 18 كۇن سالىپ بارىپ باقيلىق بولدى. 

تاريحتا مۇنداي سايكەستىكتەر كوپ. بىراق قوس پرەزيدەنتتىڭ ومىرىندەگى ۇقساستىقتار شىندىعىندا تاڭعالارلىق ەمەس پە؟

"ايقىن" گازەتى