سەنبى, 27 ءساۋىر 2024
بيلىك 4960 0 پىكىر 18 ماۋسىم, 2014 ساعات 12:14

ازات پەرۋاشەۆ اۆتواۋەسقويلارعا كەڭەس بەردى

«اق جول» پارتياسىنىڭ كوشباسشىسى اۆتواۋەسقويلارعا، ولاردىڭ كەز كەلگەن جول كولىك وقيعالارىنىڭ (بۇدان ءارى قاراي - جكو) بەينەتىركەگىشتەردە كادرگە تۇسكەن بەينەجازبالارىنا اقى تولەۋدى ۇسىندى. ازات پەرۋاشەۆ بۇل ۇسىنىستى وتكەن اپتادا، قر باس پروكۋراتۋراسى جانىنداعى قوعامدىق كەڭەستىڭ جول قوزعالىسىنىڭ قاۋىپسىزدىك ماسەلەلەرىنە ارنالعان وتىرىسى بارىسىندا جاريا ەتتى.

سونىمەن بىرگە، دەپۋتات «اق جول» پارتياسىنىڭ فراكتسياسى جولداردا ادامداردىڭ جارالانۋى جانە قايتىس بولۋىنىڭ ءوسىپ كەلە جاتقانى تۋرا كورسەتكىشتەرگە ۇكىمەتتىڭ نازارىن ۇنەمى اۋدارىپ كەلە جاتقاندارىن ەسكە سالدى. ماسەلەن، 2012 جىلى 19 قىركۇيەكتە قدپ فراكتسياسى مۇشەلەرىمەن ۇكىمەتكە رەسپۋبليكالىق ماڭىزدىلىعى بار جولدارعا، 4 جولاققا دەيىن كەڭەيتۋ جانە قاراما-قارسى باعىتپەن بولەتىن توسقاۋىلدار ورناتۋ جولىمەن جاڭارتۋ جۇرگىزۋدى ۇسىنعان دەپۋتاتتىق ساۋال جىبەرىلگەن بولاتىن. كورسەتىلگەن جول،  قوزعالىستىڭ جوعارعى تىعىزدىعىنا قاراماستان،  نەگىزگى ارالىقتا ەكى جولاقتى بولىپ وتىر، بۇل قاراما-قارسى جولاققا شىعۋ كەزىندە اپاتتارعا ءجيى اكەلەدى. ءدال وسىنداي اپاتتار ادامداردىڭ ولىمىمەن جانە جاراقاتتانۋشىلىقتىڭ ايرىقشا دەڭگەيىمەن ەرەكشەلەنەدى.

ء«بىز، سالىستىرمالى 10 جىلدىق مەرزىمدە جولدا قازا تاپقان قازاقستاندىقتاردىڭ كەڭەس اسكەرىنىڭ اۋعانستاندا جوعالتقان اسكەرىنەن 2  ەسەگە جوعارى بولاتىن سۇمدىق ستاتيستيكانى كەلتىردىك.

مەن ءتىپتى سوندا، قازاقستان جولدارىندا ءبىزدىڭ ازاماتتارعا قارسى جاريالانباعان سوعىس ءجۇرىپ جاتىر دەپ ايتقانمىن»، - دەپ اتاپ ءوتتى ازات پەرۋاشەۆ.

ونىڭ پىكىرىنشە، جولداردىڭ ساپاسىن جاقسارتۋ، ولاردىڭ جۇرەتىن بولىكتەرىن قاراما-قارسى باعىتپەن بولەتىن توسقاۋىلدارمەن بولۋمەن 4 جانە ودان دا ارتىق جولاققا دەيىن كەڭەيتۋ – اپاتتاردى ءبىرشاما ازايتادى جانە كوپتەگەن ءومىردى ولىمنەن قۇتقاراتىن ەدى.

         سونداي-اق، دەپۋتات سوڭعى ەكى جىلدا «اق جول» قدپ فراكتسياسى ۇكىمەتكە باسقا دا – استىرتىن اۆتوتاسىمالداۋدىڭ  جولاۋشىلاردىڭ دەنساۋلىعى ءۇشىن قاۋىپ-قاتەرلەرى، جول قۇرىلىستارىنىڭ ساپاسى جانە قۇنى،  ت.ب. جول قاۋىپسىزدىگى تۋرالى وزەكتى تاقىرىپتار بويىنشا بىرنەشە مارتە  ساۋالدار جولداعانىن ەسكە سالدى.

         سونىمەن قاتار، پارلامەنتتەگى دەموكراتيالىق فراكتسيانىڭ جەتەكشىسى وسى جۇمىستىڭ كەلەشەكتەگى باعىتىن  يننوۆاتسيالىق تەحنولوگيانى دامىتۋ دەپ اتادى.

- قازىر تجم ءمينيسترى قوعامدىق كولىكتەرگە كوپشىلىك ادامداردى تاسىمالداۋ ءۇشىن - كاپوتتىڭ استىنداعى اۆتوماتتى تۇردە ىسكە قوسىلاتىن ورتكە قارسى جۇيەنى (اۆتوماتتى ءورت سوندىرۋشىلەر) ورناتۋدى مىندەتتەيتىن  ەۋروپالىق تەحرەتتەۋدى مىسالعا كەلتىردى. بىزگە دە وسىنداي تالاپتاردى ەنگىزۋدى ۇسىنعان ۆلاديمير كارپوۆيچ، وتە دۇرىس ايتتى. بۇل تالاپتى ناقتى ءبىر ءوندىرۋشىنىڭ ونىمىنە اكەلىپ تىرەپ قويۋعا بولمايتىنى، ول - باسقا ماسەلە. ماعان كەزىندە  وسىنداي جۇيەنى ويلاپ تاپقان ءبىزدىڭ قازاقستاندىقتار دا كەلگەن. ولار كوپتەگەن اۋرە-سارساڭنان كەيىن وزدەرىنىڭ جۇمىستارىن پاتەنتتەگەن، بىراق قازاقستاندا ەمەس، قىتايدا، سەبەبى ءوز وتانىندا ونى قولدانۋ مۇمكىن بولمادى. ءبىزدىڭ ينجەنەرلەرگە دە وسىنداي قۇرالداردى وندىرۋگە جانە ورناتۋعا قاتىسۋعا مۇمكىندىك بەرۋ كەرەك.

ايتپەسە، ءبىز وزىمىزدە باردى باعالامايمىز دا، اياعىمىزدىڭ استىندا جاتقاندى شەتەلدەن ىزدەيتىن بولعانبىز.

ازات پەرۋاشەۆ باسقا وتاندىق ونەرتاپقىشتىڭ ءساتسىز تاجىريبەسىنە دە سىلتەمە جاسادى: المات سالعارين، بەلگىلى يننوۆاتور، ءبىر-ەكى جىل بۇرىن يندۋستريا جانە جاڭا تەحنولوگيالار مينيسترلىگىنىڭ جىلدىڭ ۇزدىك يننوۆاتسيالىق جوباسى ءۇشىن «شاپاعات» سىيلىعىن العان. باسقا جاڭالىقتارىنان تىس، ول – جول بەلگىلەرىن «وقيتىن» قۇرال ارقىلى اۆتوكولىكتىڭ جىلدامدىعىن شەكتەۋدى ويلاپ تاپقان اۆتور.

- مەن، سوندا ءىىم-نە بۇل ماسەلەنى ءىس جۇزىندە قولدانۋدى زەرتتەۋدى ۇسىنىپ  حابارلاسقانمىن. ماعان مۇنى «جول قوزعالىسى تۋرالى» زاڭنىڭ جۇمىس توبىنىڭ شەڭبەرىندە جاساۋ قاجەت بولادى دەپ جاۋاپ بەردى. زاڭدى ءبىز جۋىردا قابىلدادىق، اۆتوردى ەشقايدا شاقىرعامىز جوق. ال، ادامدار اپات بولۋدى جالعاستىرۋدا... – دەپ اشىندى پەرۋاشەۆ.

وسىعان بايلانىستى «اق جول» پارتياسىنىڭ كوشباسشىسى جكو-نىڭ سالدارلارىمەن كۇرەسىپ قانا قويماي، ولاردى ەسكەرتۋدە جاڭا تەحنولوگيالاردى بەلسەندى تۇردە ەنگىزۋدى ۇسىندى. ءتىپتى، جكو-نان كەيىن دە زاماناۋي قۇرالداردىڭ ءرولى وتە جوعارى بولۋى مۇمكىن:

- جكو-نىڭ ءمان-جايىن انىقتاۋ قيىن بولىپ جاتادى، كەيدە  بۇل بۇزاقىلاردى جاۋاپكەرشىلىكتەن الىپ كەتۋ ءۇشىن ادەيى جاسالادى. وسىدان كەيىن اۋرە-سارساڭ باستالىپ، سحەماسى قايتا جاسالادى، ايعاقتار وزگەرتىلەدى...

بىراق قازىر ءححى عاسىر، كوپتەگەن اۆتوموبيلدەردە بەينەتىركەگىشتەر تۇر. ونداعى جازبالار بويىنشا وقيعانىڭ قالاي بولعانىن انىقتاۋ قيىن ەمەس. اركىم، ءوزىن-ءوزى وسىنداي بۇرمالاۋلاردان قورعاۋ ءۇشىن تىركەگىش قويسا، وندا ءىس باسقاشا. ويتكەنى، تىركەگىشتىڭ جادىسىندا وبەكتيۆكە تۇسكەن بارلىق باسقا دا جكو-ى دا ساقتالادى.

سوندىقتان، سىبايلاس جەمقورلىق تۋرالى اقپارات ءۇشىن سىيلىقاقى ەنگىزۋدىڭ بالاماسى بويىنشا مەن ناقتى ۇسىنىس ەنگىزەمىن: باسقا كولىكتىڭ قاتىسۋىمەن بولعان كەز-كەلگەن جكو-نىڭ ءمان-جايى تۇسىرىلگەن جەكە بەينەتىركەگىشتەردىڭ جازبالارىن ءىىم ورگاندارىنا نەمەسە پروكۋراتۋراعا اكەلىپ بەرگەندەرى ءۇشىن  - 2-دەن 5 مىڭ تەڭگەگە دەيىنگى ازعانتاي تولەم ەنگىزۋ.

سوندا، كوپتەگەن الاياقتاردىڭ، ولار كىم بولسا دا جانە ولار قانشا تولەسە دە امال-شارعىلارعا مۇمكىندىكتەرى بولمايدى – دەپ تۇيىندەدى ازات پەرۋاشەۆ.

بۇل باستاما قر باس پروكۋرورى تاراپىنان قولداۋ تاپتى، سەبەبى اسقات داۋىلباەۆتىڭ ايتۋىنشا،  ول بىرنەشە ماسەلەنى شەشەدى: وقيعانىڭ ناقتى كورىنىسى قالپىنا كەلەدى، جول قوزعالىسىنا قاتىسۋشىلاردىڭ ازاماتتىق بەلسەندىلىگىن ىنتالاندىرادى، ال جۇرگىزۋشىلەر شامالى سىياقى ارقىلى بەينەتىركەگىشتى ورناتۋدىڭ ورنىن تولتىرادى، بۇل ولاردى ەشبىر ۋ-شۋسىز جاپپاي ەنگىزۋگە اكەلەدى. بۇل، ءوز كەزەگىندە جولداعى  ءتارتىپتىڭ كەپىلىنە اينالادى، سەبەبى بۇزاقىلاردىڭ ءىس-ارەكەتتەرى تۋرالى كۋالىك  كوپتەگەن كۋاگەرلەرمەن تىركەلەتىن بولادى.

- بۇگىنگى تاڭدا جكو-نىڭ ءمان-جايىن تەرگەۋ بويىنشا شارالارعا كوپ ۋاقىت جانە بيۋدجەتتىك قاراجات كەتەدى. ءبىر ساراپتامانىڭ ءوزى قانشا ۋاقىت الادى! ال مۇندا شىعىندى قىسقارتامىز، بيۋدجەتتى ۇنەمدەيمىز، ناقتى اقپارات تا الامىز – دەپ كەلىستى باس پروكۋرور. جينالىستىڭ قورىتىندىسى بويىنشا اسقات داۋىلباەۆ وسى ۇسىنىستى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن قاراۋدى تاپسىردى.

«اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسى قازاقستاندىقتاردىڭ مۇددەلەرى ءۇشىن  جۇمىسىن جالعاستىرا بەرەدى. 

16 ماۋسىم 2014 جىل،

قازاقستاننىڭ «اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى

0 پىكىر