1 قىركۇيەك – بiلiم كۇنi ادەتتەگiسiنشە ستۋدەنتتەر اۋديتورياعا، وقۋشىلار مەكتەپكە اسىققاندا اقتوبەدەگi قاعاز جۇزiندە قوسىلعان جوعارى وقۋ ورنىنىڭ دالiزدەرi بوس تۇردى. سەبەبi ق.جۇبانوۆ اتىنداعى مەملەكەتتiك ۋنيۆەرسيتەت پەن اقتوبە پەداگوگيكالىق ينستيتۋتى نەگiزiندە بiرiككەن ق.جۇبانوۆ اتىنداعى مەملەكەتتiك وڭiرلiك ۋنيۆەرسيتەتتە، رەكتور قىزمەتiن ۋاقىتشا اتقارۋشى امانتاي نۇر­ماعامبەتوۆتiڭ تiكەلەي بۇيرىعىمەن، وقۋ 9 قىركۇيەكتە باستالدى. الەمدiك وقۋ ورىندارىندا قالىپتاسقان قاعيدانى وسىلايشا بۇزعان ول وقۋ پروتسەسiن كەشەۋiلدەتكەنiمەن قويماي، ساباقتى 8.00-دەن ەمەس، 9.00-دان باستاۋدى بۇيىردى. ەندiگi جەردە بالاباقشا بۇلدiرشiندەرi, 1-سىنىپ وقۋشىلارى جانە وڭiرلiك ۋنيۆەرسيتەت ستۋدەنتتەرi عانا بiر مەزگiلدە باستالاتىن ساباققا اسىعادى. 

ايتپاعىمىز، ستۋدەنتتەر مەن بالاباقشا تار­بيەلەنۋشiلەرi ءۇشiن ساباقتىڭ بiر ۋاقىتتا باستال­عانى ەمەس، باستى ماسەلە وبلىستاعى قوس جوعارى وقۋ ورنىن بiرiكتiرۋ پروتسەسiنiڭ اسىعىس، جان-جاقتى ويلاستىرىلماي، عىلىمي كەڭەسسiز، وقىتۋشىلىق قۇرامنىڭ قاتىسۋىنسىز، ەڭبەك رىنوگىن زەرتتەۋسiز جۇر­گiزiلۋiندە ەدi.

قۇدايبەرگەن جۇبانوۆ اتىنداعى اقتوبە مەم­لەكەتتiك ۋنيۆەرسيتەتi مەن اقتوبە پەداگوگيكالىق ينستيتۋتى وسى جىلدىڭ 20 مامىرىندا ۇكiمەتتiڭ №529 قاۋلىسىمەن بiرiكتiرiلiپ، قۇدايبەرگەن جۇبانوۆ اتىنداعى وڭiرلiك مەملەكەتتiك ۋنيۆەرسيتەت بولىپ قۇرىلدى. رەكتورلىققا ۋاقىتشا پروفەسسور امان­تاي الحايىرۇلى نۇرماعامبەتوۆ بەكiتiلدi.

مۇنىڭ الدىندا 2012 جىلدىڭ شiلدەسiندە پەدينستيتۋت رەكتورى، وتە ۇلتجاندى ءارi زيالى ازامات عالىمجان نۇرىشەۆ جۇمباق جاعدايدا قازا تاپتى. مينيستر جۇماعۇلوۆپەن كەزدەسۋدەن سوڭ بiرەر ساعاتتان كەيiن استانادان شىعا بەرە ايەلi ەكەۋi   كولiك اپاتىنا ۇشىرادى. ينتەرنەتتەگi اقپارات عا­لىمجان مارقۇمنىڭ مينيستردەن قاتتى كۇيزەلiسپەن شىققانىن حابارلادى.

...قوسىلۋ اياقتالعانعا دەيiن ۋنيۆەرسيتەت رەكتورى، فيزيكا-ماتەماتيكا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور كەنجەعالي كەنجەباەۆ ءوز ورنىندا قالدىرىلىپ، پەدينستيتۋت رەكتورى مiن­دە­تiن ۋاقىتشا اتقارۋشى بولىپ وسى وقۋ ورنىنىڭ تاربيە iسi جونiندەگi پرورەكتورى ا.ۋسوۆ تاعايىندالدى. ال بيىل­عى وقۋ جىلى باستالعاندا، امانتاي نۇرماعامبەتوۆ ءوزiنiڭ وڭiرلiك رەكتورعا اينالۋىن كۇتiپ وتىردى.

ەكس-مينيستر ب.جۇماعۇلوۆتىڭ اسىعىس شەشiمiنiڭ زاردابىن ەندi مiنە، ستۋدەنتتەر تارتىپ جاتىر. قىركۇيەكتiڭ جاڭبىرلى كۇندەرi باستالدى، ال جان-جاقتان كەلگەن ستۋدەنتتەر جاتاقحاناعا ورنالاسا الماي، قاڭعىپ ءجۇر. پەدينستيتۋت جاتاقحاناسى دايىن ەمەس، جوندەۋ جۇمىستارى جاسالماعان، وڭiر­لiك رەكتورات توڭiرەگi ورىن جەتiسپەگەن­دiكتەن، قايدا بارارىن بiلمەي ارi-ءسارi كۇيدە جۇرگەن ستۋدەنتتەرگە تولى. بۇلار تiپتi قاي وقۋ ورىندارىندا وقىپ جۇرگەندەرiن دە ءجوندi بiلمەيدi, وڭiرلiك ۋنيۆەرسيتەتتە مە، الدە ق.جۇبانوۆ ۋنيۆەرسيتەتiندە مە؟ سوندا جاز بويى ا.نۇرماعامبەتوۆ نەمەن اينالىسقان؟ مارتەبەسi ايقىندالماعاندىقتان،    وقىتۋشىلىق قۇرامنىڭ دا باسى قاتىپ وتىر. سەبەبi پەدينستيتۋت پەن ۋني­ۆەر­سيتەتتiڭ ماماندىق باعىتتارى ارتۇرلi, كافەدرالار بiرiكتiرiلگەندە باسىمدىق بەرiلەتiن جاعى اشىق تالقىلانباعان. بۇل جەردە قوس رەكتور – ۋنيۆەرسيتەت رەكتورى كەنجەعالي كەنجەباەۆ پەن پەدينستيتۋتتاعى وڭiرلiك رەكتور مiندەتiن اتقارۋشى امانتاي نۇرماعامبەتوۆ بiرiكتiرۋ جايىن بiر ۇستەلدiڭ باسىندا اقىلداسا شەشۋi تيiس ەدi. ولاي بولمادى. اقتوبە ۋنيۆەرسيتەتiنiڭ قا­لىپ­تاسۋىنا ەرەكشە ەڭبەگi سiڭگەن، بۇرىنعى پەدينستيتۋتتىڭ دا iشكi-سىرتقى شارۋاسىن بۇگە-شiگەسiنە دەيiن بiلەتiن، ءالi كۇنگە دەيiن مي­نيستردiڭ بۇيرىعىمەن رەكتورلىق قىزمەتتە جۇر­گەن پروفەسسور كەنجەعالي كەن­جەباەۆ ماسەلەنi سالماقتى شەشۋدi ۇسىنىپتى. ك.كەنجەباەۆ ايتادى: “جاڭا وقۋ جىلى باستالار الدىندا بiزدiڭ ۋنيۆەرسيتەتتiڭ جۇمىس كەستەسi ساقاداي-ساي تۇردى. ەندi ۇيىمداستىرۋ شارۋالارىمەن اقىلداسۋ قا­جەتتiگiن ەسكەرتiپ، نۇرماعامبەتوۆكە سان مارتە تەلەفون شالدىم. پەدينس­تيتۋتتىڭ 3,5 مىڭ ستۋدەنتi بار، ۋني­ۆەر­سيتەتتiڭ 10 مىڭ ستۋدەنتi بار. ماماندىق تاڭداۋى ءارتۇرلi 3,5 مىڭ ستۋدەنتكە 10 مىڭ ستۋ­دەنتتi قالاي قوسادى؟ قيسىن قايدا؟ شى­نى كەرەك، بۇلاردىڭ باسىن بiرiك­تiرiپ، كافەدرالاردى قايتا ۇيىمداستىرۋ وڭاي شارۋا ەمەس. نۇرماعامبەتوۆ مەنiڭ پiكiرiمە قۇلاق اسپادى. ەڭ قاۋiپتiسi – ماتەريالدىق بازاسى مۇل­دەم ناشار، عىلىمي قۇرامى دا از، مەشەۋ قالعان پەدينستيتۋتتىڭ پروفەسسورلارى ەندi ۋني­ۆەر­سيتەتتiڭ كافەدرا مەڭگەرۋشiلە­رi بولىپ شىعا كەلدi. عىلىمي كەڭەس قايدا؟ ق.جۇبانوۆ ۋنيۆەرسيتەتiنiڭ وقىتۋشىلىق قۇرامى – 436 قىزمەتكەر، ونىڭ 19-ى عى­لىم دوكتورى، 2 PhD دوكتور، 166 عىلىم كانديداتتارى مەن دوتسەنت. بۇلاردىڭ ءبارi – دالادان كەلگەن ادامدار ەمەس، ۋنيۆەرسيتەت ءۇشiن تەر توگiپ جۇرگەن جاندار. ساباق جايىن وسى قىزمەتكەرلەرمەن اقىلداسۋىمىز كەرەك ەمەس پە؟”

ەڭ باستى كەمشiلiك – ساباق باستالعاندا وقۋ كەستەسi دايىن بولعان جوق. بۇگiندە فاكۋلتەتتەر ەرەكشەلiگi ەسكە­رiلمەي، وقۋ كورپۋستارىن ساپىرىلىستىرۋ قىزىپ جاتىر.

قاعاز جۇزiندەگi وڭiرلiك ۋنيۆەرسيتەت رەكتوراتىنىڭ ستۋدەنتتەرمەن مۇلدەم شارۋاسى بولماي تۇر. راسىندا، قوس جوعارى وقۋ ورنى بiرiكتi­رiل­گەن ۋنيۆەرسيتەتكە ەمەس، كەرiسiنشە، تالاس-تارتىس الاڭىنا اينالعان. وقى­تۋشىلىق قۇرام ەكiگە ايىرىلعان، ستۋدەنتتەر قاي وقۋ ورنىنىڭ ستۋدەنتتەرi ەكەنiن بiل­مەيدi. الاڭداتارلىق جاعداي – بۇرىن­عى ق.جۇ­بانوۆ ۋنيۆەرسيتەتiنiڭ بiرنە­شە وقۋ كورپۋستارى، زاماناۋي تەحنولوگيا تۇرلەرiمەن جابدىقتالعان كومپيۋتەر­لiك كابينەتتەرi, سپورتتىق زالدارى، نانوتەحنولوگيالىق جابدىقتارى تالان-تاراجعا تۇسكەن.

مىنانداي سوراقى جاعدايدى بiزگە ستۋدەنتتەر حابارلادى: تۋرگەنەۆ كو­شەسiندەگi ق.جۇبانوۆ ۋنيۆەرسيتەتi   دەنەشىنىقتىرۋ فاكۋلتەتiنiڭ وقۋ كورپۋسى جانىندا بiرنەشە   سپورتتىق بازالارى بار. ەندi وسى فاكۋلتەتتi جالع­ىز عانا سپورتزالى بار گريشين كوشەسiندەگi وتە تىعىز ورنالاسقان وقۋ كورپۋسىنا كوشiرۋ باستالىپتى. بۇل جەردە سپورتشىلارمەن بiرگە باس­قا 3 فاكۋلتەتتiڭ ستۋدەنتتەرi دە تىعىلىسا وقۋعا كوشكەن. وقۋعا، جاتتىعۋعا ەش مۇمكiندiك جوق دەيدi ولار. تاعى دا وسى گريشين كوشەسiندە فيزيكا-ماتەماتيكالىق باعىتتاعى زەرتحانالىق جۇمىستار ءۇشiن ارنايى سالىنىپ جابدىقتالعان جاڭا وقۋ كورپۋسى بار. مۇندا ستاتسيونارلىق تۇردە قۇرىلعان سوڭعى ۇلگiدەگi 12 كومپيۋتەرلiك سىنىپ، عىلىمي جوبالارعا ارنالعان وتە سەزiم­تال نانوتەحنولوگيالىق (باعاسى وتە قىمبات) زەرتحانالىق قۇرىلىمدار ورنالاسقان. وسى جاڭا زەرتحانالىق جابدىقتار پەدينستيتۋتتىڭ ەشبiر جابدىقتاۋسىز، اشىق-تەسiك ەسكi كورپۋستارىنىڭ بiرiنە كوشiرiلۋدە. ول جاقتا ۋني­ۆەرسيتەتتiڭ باعالى دۇنيەسiنiڭ قولدى بولىپ كەتۋi ابدەن مۇمكiن. نانوتەحنولوگيالىق بولشەكتەر جابدىقتارى ەرەكشە كۇتiمدi, ەرەكشە قورعاۋدى قاجەت ەتەدi دەپ شىرىلدايدى فيزيكا-ماتەماتيكا فاكۋلتەتiنiڭ وقىتۋشىلارى. ەندi وسى زەرتحانالىق وقۋ كورپۋسىنىڭ باعالى جابدىقتاردان بوساپ قالعان اۋديتوريالارىندا پەداگوگيكا-پسيحولوگيا فاكۋلتەتiنiڭ ستۋدەنتتەرi دارiس الماقشى. بۇل جەر­دiڭ ءپارتالارى دارiس جازۋعا ەمەس، زەرتحانالىق جۇمىستارعا ارنالعان. وسى جاعدايدى بiلە تۇرا ۋنيۆەرسيتەت مۇلكiن قۇرتۋعا جول بەرگەن نۇرما­عامبەتوۆتi زياندى رەكتور دەمەي، كiم دەيمiز؟ «مۇنداي بەي-بەرەكەتسiزدiكتi دەرەۋ توقتاتۋ كەرەك. رەكتور بولىپ بەكiپ كەلدiڭ بە، ەلدi شۋلاتپا، جۇرت­پەن اقىلداس، ستۋدەنتتەردiڭ جاعدايىن ويلا، قىزمەتكەرلەر اراسىندا كيكiل­جiڭ تۋعىزبا. بۇرىنعىنى بۇلدiرمە. بۇل جەردە ۋنيۆەرسيتەت ءۇشiن تەر توككەن تالاي ادال جاننىڭ قولتاڭباسى بار» دەيدi وقۋ ورنىنداعى جاناشىرلار.

ب.جۇماعۇلوۆ جاۋاپ بەرۋگە تيiس   باستى سۇراق مىناۋ ەدi: اقتوبەدەگi ءوز باعىتتارىن ايقىنداپ،ء تاپ-ءتاۋiر جۇ­مىس iستەپ جاتقان پەدينستيتۋت پەن ۋني­ۆەرسيتەتتi بiرiكتiرۋ قانداي قاجەت­تi­لiكتەن تۋدى؟ قارجىلىق شىعىنى جوعارى بولدى ما، الدە ستۋدەنتتەرi وقۋ ورنىنىڭ جامان اتاعىن شىعاردى ما، تۇلەكتەرi جۇمىسقا ورنالاسپادى ما، نە ماتەريالدىق-تەحنيكالىق بازاسى ءالسiز بولىپ، وقىتۋشىلىق قۇرام تالاپ­قا ساي كەلمەدi مە؟ ساراپقا سالىن­عاندا وسى جاعى تالدانۋى قاجەت ەمەس پە ەدi? جوق. بۇلاي ەتپەگەن. ب.جۇما­عۇلوۆ ويىنا كەلگەنiن جاساپتى. ەش­كiممەن اقىلداسپاستان وقۋ ورىندارىن بiرiكتiرۋ دەگەن جەلەۋمەن اقتوبە پەداگوگيكالىق ينستيتۋتى مەن ق.جۇ­با­نوۆ اتىنداعى ۋنيۆەرسيتەتتi قاعاز جۇزiندە قوسىپ، وڭiرلiك ۋنيۆەرسيتەت مارتە­بەسiن   بەرە سالعان. استانا جاقتان اتتاندىرىلعان   رەكتور مiندە­تiن اتقارۋشى امانتاي نۇرماعامبەتوۆ دەگەن كiم، ونىڭ قازاق عىلىمىنا قانداي ەڭبەگi سiڭ­دi, ول كiسiنiڭ باسقارۋشىلىق تاجiري­بەسi قانداي؟ بەل­گiسiز. ول – ماماندىعى فيزيك بولعانىمەن، ساياساتتانۋ عىلىمىنان دوكتورلىق ديسسەرتاتسيا قورعاعان امبەباپ رەكتور. ساياساتتانۋشى بولعانىمەن دە، جۇرتپەن اشىق سويلەس­پەيتiن رەكتور. وقىتۋشىلىق قۇراممەن، ستۋدەنتتەرمەن اقىلداسپايتىن رەكتور.

باقىتجان جۇماعۇلوۆتىڭ تاعايىنداعان رەكتورلارىنىڭ ىڭعايسىز وقي­عالارعا تاپ بولىپ جاتقانى قۇپيا ەمەس. اتىراۋ مەملەكەتتiك ۋنيۆەرسي­تەتiنiڭ رەكتورى كيiكباي جاۋليندi قار­جى پوليتسەيلەرi پارا الۋ ۇستiندە قۇرىقتادى. رەكتور تiپتi پاراعا نوۋتبۋكتار دا تالاپ ەتكەن ەكەن. سول سياقتى ينتەرنەتتەگi اقپارات كوزدەرi كيiك­باي جاۋليننiڭ رەكتورلىققا تاعايىندالۋىنا سول كەزدەگi اتىراۋ وبلىستىق سوتىن باسقارعان مينيستردiڭ اعاسى –باۋىرجان تۇرسىنۇلى جۇماعۇلوۆتىڭ ەرەكشە ىقپالى بولعانىن جازادى. ءال-فارابي اتىنداعى ۇلتتىق ۋنيۆەرسي­تەتiنiڭ پرورەكتورى ەۆگەني ان دا پارامەن ۇستالدى. بارلىق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتتەردە جۇماعۇلوۆتىڭ باستاماسىمەن قۇرىلعان قور كەڭەسi باسشىلىعىنا ۆيتسە-مينيسترلەر وتىردى، ولاردىڭ اقشا اعىمىن قاداعالاعانىن انىقتاۋمەن قازiر قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى اينالىسىپ جاتىر.

ۋنيۆەرسيتەت ءوز ەنشiسiندە، پەدينس­تيتۋت وز ەنشiسiندە قالسىن. ستۋدەنت­تەر­دiڭ دە تالابى وسى ەكەن. وڭiرلiك ۋني­ۆەرسيتەت دەگەن اتى دا، زاتى دا جوق، مارتەبەسi ايقىندالماعان وقۋ ورنى بۇل. رەسمي تۇردە وڭiرلiك ۋنيۆەرسيتەت مارتەبەسi بەرiلسە، بiر وبلىس شەڭبەرiندە شەكتەلiپ قالماي، باسقا ايماقتاردىڭ دا ەڭبەك رىنوگىنا ماماندار دايارلايتىن وقۋ ورنى بولۋى كەرەك ەمەس پە؟ وڭiرلiك دەگەندە وبلىستاردىڭ بiرiگۋiنەن تۋعان وقۋ ورنى بولۋى كەرەك قوي. بۇل بiراق مۇمكiن ەمەس! بولمايتىن جاعداي.

وقۋ-ماتەريالدىق بازاسى جاساقتالماي تۇرىپ، ساباق وتكiزiلمەيدi. ق.جۇبانوۆ اتىنداعى ۋنيۆەرسيتەت رەكتورى، پروفەسسور كەنجەعالي كەنجەباەۆتىڭ ءجۇمىس تاسiلi وسىلاي. ول اۋەلi وقۋ ورنىنىڭ ماتەريالدىق بازاسىن جاساقتادى، جاتاقحانا سالدى، ستۋ­دەنت­تەردiڭ جاعدايىن جاسادى، پاراقور وقىتۋشىلاردى الاستادى. بىلايعى جۇرت پروفەسسور كەنجەباەۆتى قۇرىلىسشى رەكتور دەپ تە اتايدى. ولاي دەۋگە نەگiز بار. سەبەبi 2004 جىلعا دەيiن اقتوبەدە مەملەكەتتiك ۋنيۆەرسيتەت جالعىز ەدi. جالعىز بولا تۇرا وسى وڭiردiڭ بارلىق جۇمىس ورىندارىن جاس ماماندارمەن قامتاماسىز ەتەتiن، سۇرانىسىن قاناعاتتاندىراتىن وقۋ ورنى ەدi. اقتوبەدە يندۋستريالاندىرۋ كارتاسىمەن جاڭا جۇمىس ورىندارى اشىلىپ، اسiرەسە، حروم كاسiپورىن­دارى مەن مۇناي-گاز وندiرiسiنە جاس ماماندار تالاپ ەتiلگەندە، ۋنيۆەرسيتەت بازاسىندا وقۋ-وندiرiستiك كورپۋستار سالىنا باستادى. ماقسات – جاس مامان وندiرiسكە بارار الدىندا وسى جەردەن ۇيرەنۋi شارت. قازiرگi ۋنيۆەرسي­تەتتەر­دiڭ دەنi ايماقتاردا عىلىمي-شىعارماشىلىق ورتا قالىپتاستىرىپ، ينجەنەر ماماندار دايارلاۋشى ورتا­لىق­تار­عا اينالۋدى ماقسات ەتكەن. جاقسى بولسىن، جامان بولسىن، سولاي قالىپتاسىپ كەلەدi. سەبەبi استانا مەن الماتىداعى iرi جوعارى وقۋ ورىندارىنا تۇسۋگە كوپشiلiك ستۋدەنتتەردiڭ قاراجات جاعدايى كەلمەگەندiكتەن، كوبi ءوز وبلىستارىنداعى وقۋ ورىندارىن تاڭدايدى. وسى سەبەپتەن دە بۇلار ين­دۋس­تريالاندىرۋ كارتاسى بويىنشا ماماندار دايارلاۋعا كوشتi. ەندەشە، ۋنيۆەرسيتەتتەر ءوڭiردiڭ وندiرiستiك-شىعارماشىلىق الەۋەتiن قالىپتاستىرۋشى وقۋ ورىندارىنا اينالىپ، ءوز ارالارىندا اشىق باسەكەلەستiك ورناۋى تيiس. بiلiم ساپاسى، وقىتۋشىلىق قۇرام دەڭگەيi, جۇمىسقا ورنالاسۋ كورسەتكi­شi, وقۋ جانە ماتەريالدىق-تەحنيكالىق بازاسى تالداپ-تارازىلانۋى تيiس. وسى كورسەتكiشتەر ارقىلى وقۋ ورىندارىنىڭ رەيتينگiسi انىقتالماي ما؟ قوسىپ-جابۋ ءۇشiن دە دالەلدi نەگiز كەرەك.

 2004 جىلى جاڭادان پەداگوگيكالىق ينستيتۋت قۇرىلادى دەگەن سىلتاۋمەن ۋنيۆەرسيتەت عيماراتتارىن تارتىپ الدى دا، كەنجەباەۆتى ستۋدەنت­تەرiمەن دالادا قالدىردى. پروفەسسور كەنجەباەۆ داعدارعان جوق. ول وزiنە بەرiلگەن الاقانداي اۋماقتى يگەرۋگە كiرiستi. بiرنەشە وقۋ كورپۋستارىن سالدى، عيماراتتار تۇرعىزدى، جاستار سارايىن تiكەيتتi,   زاماناۋي جاڭا سپورتتىق زالدار سالىپ جابدىقتادى. جالپى، قازاقستاننىڭ جوعارى وقۋ ورىندارى اراسىندا بيۋدجەتتەن بiر تيىن دا الماي، ءوز قاراجاتىنا 14-تەن استام عيمارات سالعان وسى ق.جۇبانوۆ ۋني­ۆەر­سيتەتi, ونىڭ رەكتورى ك.كەنجەباەۆ. بۇل عيماراتتار زاماناۋي تالاپتارعا سايما-ساي.

اقىرى جۇبانوۆ ۋنيۆەرسيتەتiنە وقى­­عىسى كەلگەن ستۋدەنتتەر كوبەيدi. سالىستىرا كەتسەك: ق.جۇبانوۆ اتىنداعى ۋنيۆەرسيتەتتە 10 مىڭعا جۋىق، اقتوبە پەدينستيتۋتىندا 3,5 مىڭ ستۋدەنت بار. وسىدان شىعاتىن ءتۇيiن – 2004 جىلى مينيسترلiكتiڭ ماقساتى كەنجەباەۆتى ستۋدەنتتەرiمەن دالادا قالدىرۋ بولسا، 2013 جىلى ەكس-مينيستردiڭ ماقساتى ۋنيۆەرسيتەتتi مۇلدەم جوق قىلۋ، رەكتور كەنجەباەۆتان قۇتىلۋ بولعان با؟ 

زيالىلىق پەن زياندىلىق جونiندە. اقتوبە ءوڭiرi تالاي رەكتوردى شىعارىپ سالدى، تالايىن كۇتiپ الدى. سولاردىڭ iشiندە وبلىس جۇرتى مۇحتار ارىندى ءالi كۇنگە دەيiن ەرەكشە قۇرمەتپەن اتايدى. ناعىز زيالى، ۇلتجاندى ازامات سوزiمەن دە، iسiمەن دە جۇرتقا، ستۋدەنتتەرگە ۇلگi بولدى. جاقسىلىققا قۇمارتتى، جاڭانى قابىلدادى، ەسكiنi قيراتپاي-اق تۇزەپ بەرەتiن ازامات. ونىڭ كەزiندە ۋنيۆەرسيتەت ناعىز زيالىلاردىڭ ورداسىنا اينالدى. ول وزiنەن بۇرىنعىعا بالتاسىن الا جۇگiرگەن جوق. ەلمەن ەسەپتەستi, جۇرتپەن ساناستى، ونىڭ ەسiگi اردايىم جۇرتقا اشىق ەدi. رەكتور دەسە، رەكتور! عالىمجان نۇرىشەۆ تا مۇحتار ارىننىڭ ۇلگiسiمەن جول سالىپ كەلە جاتىر ەدi.

...وزىق جۇرتتا بiلiم كونسەرۆاتيۆتi, ۋنيۆەرسيتەتتiڭ قالىپتاسقان ءداستۇرiن بۇزۋعا ەشكiمنiڭ قاقىسى جوق. وزىق جۇرتتا ۋنيۆەرسيتەتتەر بiلiم مي­نيسترiنiڭ قاس-قاباعىنا قارامايدى،ء ارi مينيستر عاسىرلارمەن قالانعان بiلiم iرگەتاسىنا بالتاسىن الا جۇگiر­مەيدi. بiلiم باسەكەسiندە سۇرىپتالادى: وزىعى الدا، توزىعى ارتتا جۇرەدi.. توزىقتىڭ ەسiگiن ەشكiمنiڭ اشقىسى كەل­مە­گەندiكتەن، ۋاقىت وتە كەلە جوعالادى.

بiزدەگi جاعداي كەرiسiنشە. ۋنيۆەرسيتەتتەر مينيستردiڭ ويىنشىعىنا اينالىپ بiتتi. رەكتورلاردىڭ سالماعى جوق. شىندىعىندا، قازiرگi اۋمالى-توكپەلi ۋاقىتتا، يدەولوگيالىق قازىق بوساڭسىعان ساتتە جوعارى وقۋ ورىندارىن تەگەۋرiندi رەكتورلار باسقارۋى تيiس. شارۋاعا مىعىم، iسكەر، ەلجاندى، مەملەكەتشiل رەكتورلار كەرەك. بiلiم سالاسى اركiمنiڭ جەتەگiندە اۋا جايىلىپ كەتپەۋi ءۇشiن.