جۇما, 3 مامىر 2024
جاھان جاڭعىرىعى 2236 24 پىكىر 17 قاراشا, 2023 ساعات 15:33

اقش پەن قىتاي: ەكى ەل باسشىسى قانداي مامىلە جاساستى؟!

كەشە الەمدىك باق نازارى امەريكانىڭ سان-فرانتسيسكو قالاسىنا اۋدى. مۇندا ازيا-تىنىق مۇحيت ەكونوميكا ۇيىمىنا مۇشە ەلدەر باسشىلارىنىڭ 30-كەزەكتى بەيرەسمي باسقوسۋىنا قاتىسۋعا كەلگەن قىتاي ەلىنىڭ باسشىسى سي جينپين اق ءۇي قوجايىنى بايدەنمەن جەكە كەزدەسۋ وتكىزدى.

كەزدەسۋ باستالعاندا بۇدان ءبىر جىل بۇرىن يندونەزيانىڭ بالي ارالىندا ەكەۋارا كەزدەسكەنىن قىتاي باسشىسىنىڭ ەسىنە سالعان بايدەن مىرزا قىسقاشا ءسوز سويلەپ: «ەكى الىپ ەلدىڭ ءوزارا باسەكەلەس ەكەنىن، باسەكەنىڭ شەكتەن شىقسا، كەرى سالدارعا ۇرىندىراتىنىن» اتاپ ءوتتى.

قىتاي باسشىسى دا بەتاشار سوزىندە: «جەر شارىنىڭ ۇلكەن ەكەنىن، ەكى الىپتى دا سىيدىرا الاتىنىن، ەكى ەلدىڭ وسى دەڭگەيگە جەتۋى – ءوز تالەيلەرى ەكەنىن» تىلگە تيەك ەتتى. جول ورتادان قوسىلعان ءتىلشىنىڭ «بايدەنگە سەنەسىز بە؟!» دەگەن سۇراعىنا جاۋاپ بەرگەن جوق. ءتورت ساعاتقا سوزىلعان ەكەۋارا اڭگىمەدەن كەيىن قوس تاراپ ورتاق مالىمدەمە جاساعان جوق.

اق ءۇيدىڭ ارتىنان تاراتقان مالىمدەمەسىنە قاراعاندا قوس تاراپ ءۇش ءتۇرلى كەلىسىمگە كەلگەن.

ءبىرىنشىسى: قىتاي تارابى حيميالىق ەسىرتكىنىڭ جولىن كەسۋگە كەلىسىمىن بەرگەن. امەريكا تارابى جاستاردىڭ جانالعىشىنا اينالعان سينتەتيكالىق ەسىرتكىنىڭ باسىم بولىگى قىتايدا وندىرىلەدى دەپ سانايدى ەكەن.

ەكىنشىسى: ەكى تاراپ توتەنشە جاعداي كەزىندە اسكەري سالادا ديالوگتى قايتا كەلتىرمەك ەكەن. بىلتىر تامىز ايىندا اقش وكىلدەر پالاتاسىنىڭ ەكس-تورەايىمى نانسي حانىم قىتاي بيلىگىنىڭ قارسىلىعىن ەلەمەي، تايۋانعا ساپارلاي بارعان سوڭ، بەيجىڭ تارابى امەريكا اسكەري تارابىنىڭ قوڭىراۋىن الۋدان ءۇزىلدى-كەسىلدى باس تارتقان.

ءۇشىنشىسى: جاساندى ينتەلەكتۋالدىڭ جالپىلاسۋىنان تۋىندايتىن قاتەرلەردى بىرگە زەرتتەۋگە كەلىسكەن. قىتاي تارابى اقش-تان تايۋانعا اسكەري تەحنيكا بەرمەۋدى وتىنسە، اقش تارابى قىتاي جەرىندە قۋدالاۋعا ۇشىراپ، ءىستى بولعان امەريكالىقتاردى تەزىرەك بوساتۋدى تالاپ ەتكەن.

كەشكىسىن امەريكانىڭ ەڭ اتاقتى كومپانيا باسشىلارىمەن بىرگە قوناعاسىعا قاتىسقان قىتاي باسشىسى: «قىتاي امەريكانىڭ ىشكى ىسىنە ارالاسپايدى، باسەكەدە جەڭىلۋىنە دە ءباس تىكپەيدى» دەگەن.

رەسەيدىڭ دە APEC-كە مۇشە ەكەنى بەلگىلى. بۇل جولعى باسقوسۋعا ادەتتەگىدەي رەسەي باسشىسى پۋتين كەلمەدى. پرەمەر-ءمينيستردىڭ ورىنباسارى الەكسەي وۆەرچۋك باردى. ول ادەتتەگىدەي ەۋرازيانىڭ ءبىر تۇلعالانۋىن دارىپتەپ، قىتايدىڭ «ءبىر جول - ءبىر بەلدەۋىنە» ماداق ايتتى.

ماسكەۋدەن لاۆروۆ تا قالىسپاي، ءبىرىنشى تەلەارناعا: «دوللار بيلەگەن ەكونوميكالىق جۇيەنىڭ ارتى بەلگىل بولدى. الەمدە كوپ سالالى ەكونوميكالىق جۇيە قالىپتاستى. بۇرىنعى جۇيەنىڭ ورىنىن باسۋى – ۋاقىت ماسەلەسى عانا»، - دەگەن.

Abai.kz

24 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

قۇيىلسىن كوشىڭ

باس گازەت ورالماندارعا نەگە شۇيلىكتى؟

ءالىمجان ءاشىمۇلى 613
ادەبيەت

«سولاي ەمەس پە؟»

عابباس قابىشۇلى 363
قوعام

دوس كوپ پە، دۇشپان كوپ پە؟

ءابدىراشيت باكىرۇلى 357
ەل ءىشى...

ۇلتتىق بىرەگەيلەنۋ: قانداستاردىڭ ءرولى قانداي؟

ءومارالى ادىلبەكۇلى 363