جۇما, 3 مامىر 2024
46 - ءسوز 2817 10 پىكىر 23 ماۋسىم, 2023 ساعات 13:32

بايىبىنا بارساق...

جەلىدە ءالى اكە-شەشەسىنىڭ اتىن ايتا المايتىن ءۇش جاسار قىز بالاعا ارابشا سۇرە وقىتىپ، پايعامبارلارى اتىن جاتاتىپ جاتقان بەينە شىقتى...

ۇيرەتۋشىنىڭ قازاق تىلىندەگى اكتسەنتى ونىڭ ورتا ازيالىق ەكەنىن بايقاتادى... مۇنى كورىپ ريزا بوپ جاتقاندار دا بارشىلىق...

ءبىز قازاق ءتىلى، ءدىلى، ۇلتتىق بولمىس دەيمىز. تۇركىستاندا قۇرىلتايدا پرەزيدەنت تە وسى تۋرالى كوپ ايتتى...

الايدا... جەلىدەگى كورگەندەي، مۇنداي باسسىزدىق جاپپاي ورىن الا باستادى. قاراڭعىلىق شابۋىلى ۇدەي ءتۇستى...

بالانى شىبىقپەن ساباپ وقىتادى دەگەن قايتا كەلۋدە ومىرگە... وسىنىڭ ءبارىن بەلگىلى ءبىر توپ جاساۋدا.

ولار «مۇسىلمان» دەگەن ءسوزدىڭ ارتىنا تىعىلىپ الىپ، بىلگەنىن جاساۋدا...

نەگە ەكەنىن قايدام، قازاققا ولار «مۇسىلمانسىڭ با جوق پا؟» دەپ توتە سۇراق قويسا، كوبى كۇبىجىكتەپ قالادى...

ول قازاقتىڭ وسى ءسوزدى جاستايىنان قۇلاعىنا ءسىڭىرىپ وسكەننەن بولار ءسىرا... جانە دە، «جوق» دەسە، ولار «مىنە، كاپىرلىگىڭدى مويىندادىڭ» دەيدى. قازاق ودان دا سەسكەنىپ، «اش پالەدەن قاش پالە» دەپ ۇندەمەيدى...

اسىپ بارا جاتقان مۇسىلمانشىلىعى جوق ەكەنىن ءبىلىپ تۇرسا دا!

...ارابشىل دىنشىلدەر وسىنى شەبەر پايدالانىپ جاتىر. ولار، ءبىر ەسەپتەن «راسسيزم» ءتاسىلىن «مۇسىلمان-كاپىر» دەپ وزگەرتىپ قانا العان....

سوندىقتان، قازاق «مەن قازاقپىن» دەپ باتىل ايتا المايتىن كۇيگە جەتىپ قالدى...

جالپى، «مۇسىلمانبىسىڭ؟» دەگەن سۇراقتى قويۋعا ەشكىمنىڭ قاقى جوق. مۇسىلماندىق ءينتيمدى جەكە باس ماسەلەسى. ونى ءجونسىز جاريا ەتۋگە بولمايدى.

مىسالى، ول ءسوزدى سودىرلار مەن تەرروريستەر دە قولدانادى. سوندىقتان ەشكىمگە قاق-سوعى جوق ازاماتتان ونىڭ ازاماتتىق قۇقىنا كيلىگىپ ونداي سۇراۋ سالۋ مەملەكەت زاڭمەن شەكتەۋلى كەرەك.

ول ازاماتتىق قۇقىنى عانا ەمەس، ۋنيتارلى (ۇلتتىق) مەملەكەتپىز دەگەن كونستيتۋتسيالىق زاڭدى دا، سونداي-اق ءدىن مەملەكەت ىسىنە (ازاماتتىق جانە ۇلتتىق) ارالاسپايدى دەگەن زاڭدى دا بۇزىپ تۇرعان سۇراق.

قازاق وعان «مۇسىلماندىق ادامنىڭ جەكە ماسەلەسى، ولاي سۇراۋعا قاقىڭىز جوق. ال، مەن قازاقپىن (نە ورىسپىن), قازاقستان ازاماتىمىن. ءوزىڭ قاي ەل ازاماتىسىڭ، قاي ۇلتسىڭ؟» دەپ جاۋاپ بەرىپ، تويتارسا دۇرىس بولادى. وندا وعان قارسى ارگۋمەنت بولمايدى...

ال، اشۋمەن «مۇسىلمان ەمەسپىن» دەسەڭىز - ولار ونى «مىنە، كاپىرلەر» دەپ، ءوز ناسيحاتىنا (ۋاعىزىنا) تەز بۇرادى. ودان ءارى سانامىزدى ۋلايدى...

ەندەشە، وندايلارعا «بۇلاي سۇراۋ زاڭعا قايشى» دەپ، تيىم سالۋ كەرەك...

ءدىن - ار-وجدان ماسەلەسى. ال ادامنىڭ ار-وجدانىن بوتەن بىرەۋگە تەكسەرۋگە زاڭمەن تيىم سالىنعان.

زايىرلى مەملەكەتتە سولاي.

ول ەلدە ار-وجدانعا قول سۇعۋ زاڭمەن قۋدالانادى!

ءابدىراشيت باكىرۇلى

Abai.kz

10 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

قۇيىلسىن كوشىڭ

باس گازەت ورالماندارعا نەگە شۇيلىكتى؟

ءالىمجان ءاشىمۇلى 699
ادەبيەت

«سولاي ەمەس پە؟»

عابباس قابىشۇلى 502
قوعام

دوس كوپ پە، دۇشپان كوپ پە؟

ءابدىراشيت باكىرۇلى 424
ەل ءىشى...

ۇلتتىق بىرەگەيلەنۋ: قانداستاردىڭ ءرولى قانداي؟

ءومارالى ادىلبەكۇلى 438