سەيسەنبى, 30 ءساۋىر 2024
جاڭالىقتار 6918 0 پىكىر 24 قاراشا, 2012 ساعات 09:24

پرەزيدەنت جانە زياتكەرلىك الەۋەت

 

 

تاۋەلسىزدىك جىلدارىندا قازاقستان رەس­پۋبليكاسى دەموكراتيالىق مەملەكەت قۇ­رۋدا ماڭىزدى تابىستارعا، باسەكەگە قا­بىلەتتى ەكونوميكا قۇرۋدا، قوعامنىڭ الەۋ­مەت­تىك جاڭعىرتىلۋىندا ەداۋىر جەتىستىكتەرگە جەتتى. تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ العاش­قى پرەزيدەنتى ن.ءا.نازارباەۆتىڭ رە­فور­ما­سىنىڭ اۋقىمدىلىعى تاريحي از ۋاقىت ىشىندە مەملەكەتىمىز بەن قوعامى­مىز­دى ءتۇ­بە­گەيلى وزگەرتۋگە مۇمكىندىك بەردى. «ءبىزدىڭ العا قاراي تۇراقتى جىل­جۋى­مىزدىڭ باستى شارتى - ءبىزدىڭ قو­عامىمىزدىڭ العا قو­يىل­عان ماقساتتارعا قول جەتكىزۋدەگى ءبىرتۇ­تاس­تى­عى، حالىقتىڭ بارلىق جىكتەرى مەن توپ­تارىنىڭ ورتاق مىندەتتەردى شەشۋگە با­عىت­تال­عان ستراتەگيا اينالاسىندا توپتاسۋى. ەگەر ءبىز قوعام مەن حالىقتىڭ ءتۇرلى توپ­تا­رىنىڭ قاجەت­تىلىك­تەرىن دۇرىس ەسكەرۋگە، با­سىم­دىق­تار­دى ءدال ايقىنداپ، ولاردىڭ ىسكە اسى­رى­لۋىن قامتاماسىز ەتۋگە قابىلەتتى بولساق، وندا بۇل اقيقاتقا اينالادى».
ەلباسى بەلگىلەگەن مەملەكەت دا­مۋى­نىڭ باسىمدىعى تاۋەلسىز قازاقستان قۇ­رى­لۋى­نىڭ العاشقى جىلدارىندا-اق ىشكى جانە سىرتقى ساياساتتىڭ تەڭ جۇرگىزىلۋىنە، ۇلت­ارا­لىق كەلىسىمدەردى قامتاماسىز ەتۋگە، جا­ڭاشىلدىقتى ەنگىزۋگە مۇمكىندىك تۋ­عىز­دى. مەملەكەت دامۋىنىڭ ماڭىزدى ءمىن­دەت­تەرىنىڭ قاتارىنا ەكونوميكانى قار­قىن­دا­تۋ، حالىقارالىق ىقپالداسۋ، بىرىگۋ، ءبىرىڭ­عاي ازاماتتىق قوعام - قازاقستان حالقى­نىڭ قۇرىلۋى، دەموكراتيالىق ينس­تي­تۋت­تار­دى نىعايتۋ كىرەدى. تاريحىمىز كورسەت­كەن­دەي، 20 جىل بۇرىن پرەزيدەنتىمىز ۇسىن­عان مەملەكەتتىك ستراتەگيا ءوزىن تولىعىمەن اقتادى. «بۇگىندەرى قازاقستان­دا­عى رەفورمالار تاجىريبەسىنىڭ ناتيجەلى ەكەندىگىن حا­لىقارالىق ساراپشىلار عانا ەمەس، سونى­مەن بىرگە، الەمدەگى باستى مەملەكەتتەر لي­دەرلەرىنىڭ وزدەرى دە مويىن­داپ وتىر. قا­زاق­ستاننىڭ كوشباسشىلىعى ءساتتى تاڭداپ الىن­عان وتپەلى ءداۋىردىڭ سايا­سي-ەكونومي­كا­لىق ۇلگىسىنە نەگىزدەلگەن. ول - كۇشتى پرەزي­دەنتتىك بيلىك جانە وعان قوسا جەدەل دە قار­قىندى ەكونوميكالىق رەفورمالار». ن.­ا.نا­­زارباەۆ «قازاقستان جولى» كىتابىندا «ءبىز­دىڭ ۇلگىنىڭ ءمانى مەملەكەتتىك بيلىكتى ءالسى­رەتپەستەن، نا­رىق­تىق ەكونوميكانىڭ نەگىزدەرىن جاساۋعا جانە دەموكراتيالاندىرۋعا باعىتتالعان، سونىمەن بىرگە «ەستەن تان­دىرمايتىن» تۇبەگەيلى رەفورمالاردىڭ جيىنتىعىنا سايادى» دەپ جازعان.
ەلباسىنىڭ ويىنشا، الەمدىك قوعامدا لايىقتى ورىن الۋعا قابىلەتتى قازىرگى زا­مانعى مەملەكەتتىڭ قۇرىلۋى عىلىم مەن ءبىلىم بەرۋ دارەجەسىنە بايلانىستى. جا­ھان­دىق الەمنىڭ تاريحى بارلىق مەم­لە­كەت­تەردىڭ الدىندا ادام ءومىر ءسۇرۋىنىڭ شارتى نەگىزىندەگى زياتكەرلىك جانە مادەني الەۋەت­تى ساقتاۋ مىندەتىن قويادى. قازىرگى زامانعى عى­لىمي تۇسىنىك بويىنشا «زياتكەرلىك الەۋەت» ماعىناسى «وندىرىستىك كۇش» دەپ تە، ەكونوميكانى وزگەرتۋدىڭ قۇرالى، قوعامدىق ەنەرگيانىڭ وزگەشە ءتۇرى، قو­عامدىق ءوندىرىس رەسۋرستارىنىڭ جيناق­تى­عى دەپ تە انىق­تا­لادى. بىزگە «زياتكەرلىك الەۋەت» ماعىنا­سىنان بارىنەن بۇرىن قو­عامنىڭ ۇيرەنۋگە، يگەرۋگە قابىلەتتىلىگى، رەگەنەراتسيا، ءوندىرىس­تىك جانە الەۋمەتتىك سالالاردا ءبىلىمدى قول­دانۋ جانە تاراتۋ ماعىناسى جاقىن. وسى­عان بايلانىستى، زياتكەرلىك الەۋەتتىڭ اك­سيو­نولوگيالىق ما­عىناسى، ونىڭ ازاماتتىق جانە تۇلعا­لىق ولشەمى ءوسىپ كەلەدى.
بۇگىندە كەز كەلگەن قوعامنىڭ جاڭا­شىل دامۋى مەن ونىڭ زياتكەرلىك الەۋەتى ارا­سىن­دا تىكەلەي بايلانىس بار ەكەندىگى ايقىن. پرە­زي­دەنتىمىزدىڭ ارقاسىندا «زياتكەرلىك الەۋەت»، «زياتكەرلىك رەسۋرس» تۇسىنىگى مەملە­كەتى­مىزدىڭ ستراتەگيالىق دا­مۋىنىڭ ءبىر ءبول­شەگى بولدى. ن.­ا.نا­زار­باەۆ جاستارعا ەلىمىز­دىڭ بۇكىلالەم­دىك قو­عام­دا باسەكەگە قابىلەتتى مەملەكەت بولۋى ءاربىر قازاقستاندىقتىڭ ءبىلىمى مەن اقىل-زەردە، پاراسات دارەجەسىنە باي­لانىستى ەكەنىن ءار ۋاقىتتا ايتۋدان جا­لىق­پايدى، سوندىقتان «بىزگە ۇلتتىق ينتەل­لەك­تىنىڭ ءدىڭىن قۇرۋ، حالىقارالىق دەڭگەيدە باسە­كەگە تۇسە الاتىن ەرۋديتسيالى ادامدار قاجەت».
ن.ءا.نازارباەۆ ءوزىنىڭ كىتاپتارىندا مەملەكەت قۇرىلىمىنداعى ىستە قوعامنىڭ ءاربىر مۇشەسىنىڭ ءرولى تۋرالى، ەلىمىزدىڭ الەۋەتتىك دامۋىندا ءاربىر تۇلعانىڭ ما­ڭىزدىلىعى جونىندە جىل سايىنعى حا­لىق­قا ارناعان جولداۋىندا، ۇندەۋلەرىندە، كەزدەسۋلەرىندە قايتالاپ وتىرادى. پرەزيدەنت ەلىمىزدىڭ جارقىن بولاشاعىن ادامي كاپي­تالىمەن بايلانىستىرادى، سوعان جەتەر اسۋدا قازاقستاندىقتارعا جاڭا ماڭىز­دى باعداردى بەلگىلەپ بەردى «وزگەرمەلى الەمدەگى جاڭا جاعدايلاردا تەك ءتىرى قالۋ ەمەس، سونداي-اق بۇرىنعى تابىستارى­مىز­دى نىعايتا، وسى جاڭا الەمگە ءوزىمىزدىڭ ىقپال ەتۋ مۇمكىندىگىمىزدى كەڭەيتە وتى­رىپ، دامۋى­مىزدى جالعاستىرۋ».
كوشباسشىنىڭ ەلىمىزدىڭ زياتكەرلىك الەۋە­تىن قالىپتاستىرۋ يدەياسى «ينتەل­لەك­تۋالدى ۇلت - 2020» جاڭا مەملەكەتتىك جوبا جاساۋعا تۇرتكى بولدى، جوبا نەگىزىندە ءۇش اسپەكتى بار «ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندەگى سەرپىلىس; عىلىمدى دامىتۋ جانە ەلىمىزدىڭ عى­لى­مي الەۋەتىن ارتتىرۋ; جاڭارتپاشىل­دىقتى دامىتۋ». زاماناۋي الەمدە جا­ڭارت­پا­شىل­دىق ماعىناسىنىڭ اۋقىم­دى­لىعى سونشا­لىق، بۇگىنگى كۇنى قوعام دا­مۋىنىڭ دەڭ­گەيىن ونىڭ جاڭارت­پا­شىل­دىق ەكونوميكاسىنىڭ دەڭگەيىمەن انىق­تايدى. سوعان بايلانىستى «جاڭارت­پا­شىلدىق ءۇردىستى ءتيىمدى باسقارا الاتىن، جا­ڭا­شىل­دىق جوبالار جاساي الا­تىن جانە دا­مى­تۋعا قابىلەتتى جوعارى بىلىكتى مامان­دارعا» دەگەن قاجەتتىلىكتىڭ ءوسۋى زاڭدىلىق.
ەلىمىزدى جاڭا ەكونوميكالىق بيىكتەرگە شىعارۋعا قابىلەتتى، جوعارى ساپالى ما­مانداردى دايارلاۋدا ۋنيۆەرسيتەتتەر شەشۋشى ءرول اتقارادى. ءبىزدىڭ زامانىمىزدا ۋنيۆەرسيتەتتەر بانكتىك، وكىمەتتىك قۇرى­لىمداردا، وندىرىستەردەگى ءبىلىم جانە عى­لىمي قۇرىلىمداردا، كوممۋنيكاتسيا مەن كورپوراتسيالاردا جەتەكشى قاتىسۋشى جانە ۇيىمداستىرۋشى بولىپ تابىلادى. بۇگىندە ەلدەر جوعارى تەحنيكالارىمەن باسەكە­لە­سەدى، بارىنەن بۇرىن بۇل كەز كەلگەن مەملەكەتتىك ەكونوميكالىق دامۋدىڭ نەگىزى بولىپ تابىلادى. ءوزىنىڭ جەكە عى­لىمى، الدىڭعى قاتارلى تەحنولوگيالارى، ءبىلىم سالاسىن­داعى وزىق ويلارى بولماسا، ەلىمىز الەمدىك مۇرالاردان قالىپ قويۋ قاۋپى بار.
ءسويتىپ، زياتكەرلىك الەۋەت قازىرگى زا­مان­عى الەمدىك ەكونوميكانىڭ باعالى رە­سۋرس­تا­رىنىڭ ءبىرى. ول ينتەللەكتۋالدىق ەڭبەك­تىڭ داعدىسىن قالىپتاستىراتىن جو­عارعى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى ارقىلى جاسا­لا­دى. ۋنيۆەرسيتەتتەر ەلىمىزدىڭ زياتكەرلىك الەۋەتىن دايىندايتىن نەگىزگى ورتالىق­تار­دىڭ ءبىرى، بىرىنشىدەن، قوعامدى دامىتۋ ءۇشىن جاپپاي جوعارعى ءبىلىم الۋعا جاعداي جاساپ، ەكونو­مي­كانىڭ بارلىق سالاسىندا جوعارى بىلىكتى كادرلارىمەن قامتاماسىز ەتەدى، ەكىنشىدەن، ەلىمىزدىڭ قىزمەت ەتۋىن قامتاماسىز ەتەتىن ءار ءتۇرلى سالاسىن سا­پالى تۇرلەندىرىپ، عى­لىمي ويلار تۋدى­راتىن قۇرال بولىپ تابىلادى.
پرەزيدەنت «كاسىبي مەملەكەتتىڭ» ىرگە­تاسىن قالاۋدا، «كرەاتيۆتى ويلانۋعا جانە اقپاراتتىق اعىندا باعدار الۋعا قا­بىلەتتى» «قازاقستاننىڭ ينتەللەكتۋالدى ەليتاسىن» قالىپتاستىرۋ يدەياسىن دا جۇزەگە اسىردى. ەلباسىنىڭ قاتىسۋىمەن العاشقى زياتكەرلىك مەكتەپتەر اشىلىپ، الەمدىك دەڭگەيدەگى ءبىرىنشى وتاندىق ۋنيۆەرسيتەت - نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتىندە ستۋدەنتتەر وقىتىلا باس­تا­دى، زەرتتەۋلىك دەپ تانىلعان، جاڭارت­پا­لىققا باعىتتال­عان ۋنيۆەرسيتەتتەردىڭ ون­دىعى انىقتال­دى. ەلباسىنىڭ اۋقىمدى باس­تامالارى­نىڭ ماقساتى «ءبىلىم بەرۋ ءجۇ­يە­سىندە سەرپىلىس جاساۋ»، «تەرەڭ اقىلمەن، شەكسىز قىزىعۋشىلىعىمەن جانە ومىرلىك كۇش-قۋاتىمەن ەرەكشەلەنگەن» جاس قازاق­ستان­­دىقتاردىڭ جاڭا ۇرپاعىن دايىنداۋ. ەلى­مىزدىڭ جارقىن بولاشاعى ءبىلىمدى ۇرپاق­تىڭ قولىندا ەكەنىن ۇعىنعان پرەزيدەنت ستۋدەنتتەر ۇجىمىمەن ۇنەمى بايلانىستا بولىپ، ىقىلاستىق تانىتىپ وتىرادى. ن.ءا.نازارباەۆ ەلىمىزدىڭ ۇزدىك جوو ستۋدەنتتەرىنە ارنالعان اشىق لەكتسيالارىن داستۇرگە اينالدىردى. ونىڭ تاباندىلى­عى، اقىل-ويى، كۇش-جىگەرى، بىرەگەي ساياسي جانە ومىرلىك تاجىريبەسى جاس قازاقستان­دىقتار ءۇشىن تاۋسىلماس قازىنا. ەلباسى­نىڭ «يننوۆاتسيالار مەن وقۋ-ءبىلىمدى جەتىلدىرۋ ارقىلى ءبىلىم ەكونوميكاسىنا» دارىسىندە قازاقستاننىڭ دامۋ ستراتەگيا­سىندا عىلى­مي-زەرتتەۋ، قازىرگى زامان تەح­نولوگيا­لارى­نا جانە ساپالى ءبىلىم بەرۋگە جەتەكشى ءرول بەرىلگەندىگى ەرەكشە كورسە­تىل­گەن. پرەزي­دەنت­تىڭ پىكىرىنشە، بولاشاعى بار عىلىمي-زەرتتەۋلەرگە مەملەكەت تارا­پىنان كورسە­تىل­گەن قولداۋ عىلىمي ارە­كەتتىڭ جان­دانۋىنا اسەر ەتەدى، ال بۇل ءوز الدىنا باسە­كەگە قابىلەتتى تاۋارلاردى ءوندىرۋ ءناتي­جەسىنە ىقپال جاسايدى. ءبىز قازاقستاننىڭ باي رەسۋرستارىن ماقتان تۇتا الامىز، بىراق تابيعات بايلىعى شەكسىز ەمەس ەكەنىن ەستەن شىعارماۋ كەرەك. ەلىمىزدىڭ باستى كاپيتالى - ادامدار. جوعارى ءبىلىمدى، كاسىبي قازاقستان­دىق­تار، قازاقستاننىڭ وركەندەپ، دامۋى­نىڭ باستى كەپىلى.
پرەزيدەنت ن.ءا.نازارباەۆتىڭ «قازاق­ستان داعدارىستان كەيىنگى دۇنيەدە: بولا­شاققا ينتەللەكتۋالدىق سەكىرىس» ءدارىسىن­دە ەلىمىزدىڭ ءبىلىم بەرۋ ۇردىسىنە بارىنشا اۋقىمدىلىقپەن قاراۋعا شاقىردى. ەلبا­سىنىڭ ويىنشا، وزگەرمەلى، داعدارىسقا بەيىم، اقپاراتقا قانىققان «قازىرگى زامانعى الەمدە ءار ادامدى ءىس ىستەۋگە، ءبىلىم الا ءبىلۋ­گە، ءومىر سۇرە الۋعا، بىرلەسىپ ءومىر سۇرە بىلۋگە ۇيرەتۋ قاجەت». پرەزيدەنتتىڭ جوعا­رىدا ايتقان اقىلى، زاماناۋي قوعامدا ءوز ورىنىن تابۋعا ۇمتىلعان جاستار ءۇشىن ماڭىزدى. مەملەكەت باسشىسى قازاقستان ءۇشىن داعدارىسقا توتەپ بەرە الاتىن شارالار كەشەنىن بەلگىلەگەندە، ولاردىڭ قاتا­رىندا عىلىمدى قاجەت ەتەتىن ءوندىرىستىڭ، يننوۆاتسيالىق تەحنولوگيالاردىڭ، ادامي كاپيتالدىڭ دامۋىن اتاپ كورسەتكەن.
پرەزيدەنت نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ستۋدەنتتەرىنە «قازاقستان ءبىلىم قوعامى جولىندا» جولداۋىندا قازىرگى زاماننىڭ ءۇش تاعانىن ەرەكشە اتاپ كورسەتكەن «ءبىلىم الۋ - عىلىم - جاڭارتپاشىلدىق». نۇر­سۇل­تان ءابىشۇلى نازارباەۆتىڭ ويىنشا، الەۋمەتتىك جاڭعىرتىلۋدىڭ نەگىزگى العى­شارتى جوعارعى ءبىلىم بەرۋ ساپاسىن جو­عارى­لاتۋ. «تابىستى ۋنيۆەرسيتەتتەر دەگەنىمىز، ءبىرىنشى كەزەكتە اۆتونومدىق مارتە­بەسى، اكادەميالىق ەركىندىگى بار جانە عى­لىمي-زەرتتەۋ قىزمەتىنە باعدار ۇستانعان جوو-لار». مەملەكەت باسشىسى اتاپ وتكەن جوو قۇرىلىمىنىڭ ماڭىزدى ەلە­مەنت­تەرى، ۇلتتىق ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن حا­لىقارالىق ستاندارتقا ساي جاڭعىر­تى­لۋىن جالعاستىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. پرەزيدەنت «ءدال وسىنداي كوزقاراس ساپالى ادامي كاپيتالدىڭ قاينار كوزىنە، ەكونو­ميكا مەن ءبىلىم قوعامىن قۇرۋدىڭ نەگىزىنە اينالا­تى­نىنا» كامىل سەنىمدى. بۇل قو­عامدا كىمدە-كىم «ءوزدى-وزىڭمەن ۇزدىكسىز جۇ­مىس ىستەپ، ءوز ءبىلىمىن، كاسىبي قۇزىرلى­لىقتارىن ارت­تىرسا»، سول ۇتقىر. لەكتسيادا قويىلعان تالاپتار ۋنيۆەرسيتەت عى­لى­مىنىڭ دامۋىمەن تىكەلەي بايلانىستى. «ۋنيۆەرسيتەت مىندەتى - عىلىمنىڭ ءنا­تي­جەلەرىن كوممەرتسيا­لان­دىرۋ ءۇشىن بارلىق قاجەتتى ءتيىمدى ينفرا­قۇرىلىم قۇرۋ». پرەزيدەنتتىڭ پىكىرىنشە، قازىرگى زامان عا­لىمدارىنىڭ «پايدالانا الاتىنداي ينستيتۋتتار مەن قۇرالداردىڭ مول ءتۇرى بار. ول ونىڭ تاڭداۋى». بۇل جەردە پرە­زي­دەنتتىڭ ايتۋىنشا، قوعامدى تا­بىسقا جەتەلەيتىن جاڭعىرتۋدىڭ قارا­پايىم ەرەجە­لەرىنىڭ ءبىرى «مەملەكەت حالىق­تىڭ ءال-اۋقا­تىنىڭ دەڭگەيىن ارتتىرۋ ءۇشىن قان­شا­لىقتى كۇش-جىگەر جۇمساسا دا، ەگەر ءاربىر قازاقستاندىق ءوز تاعدىرىنىڭ ەڭبەك­سۇي­گىش قوجايىنىنا اينالماسا، ەلدەگى بار جاقسىلاردىڭ ءبارىن قادىرلەپ، ولاردى ودان ءارى ەسەلەمەسە، ول ارتپايدى». ەلبا­سى­نىڭ الەۋمەتتىك جاڭعىرتۋ تولعانىسى­نىڭ وزەگى زاماناۋي قوعامدا «مەملەكەت ءتۇپ­سىز دونور ەمەس، قوعام مەن قازاقستان ازاماتتارىنىڭ ءال-اۋقاتىنىڭ وسۋىنە جاع­داي جاسايتىن ارىپتەس بولاتىنداي جاڭا پىشىنگە كوشۋدىڭ ماڭىزى زور» دەگەن ويى بولدى. ول ءۇشىن قازاق حالقىنىڭ، اسىرەسە، جاستاردىڭ «ءبىلىم الۋعا، پاراساتتىلىققا، وتانى مەن حالقى الدىنداعى بورىشىنا» دەگەن كوزقاراسىن تۇبەگەيلى وزگەرتۋ كەرەك.
ەلباسى پىكىرىنشە، قازاقستاننىڭ 21 عاسىرداعى دامۋىنىڭ شەشۋشى فاكتورى ەڭبەك بولىپ تابىلادى. جاپپاي ەڭبەك قوعامىنىڭ ىرگەتاسىن قالاۋ يدەياسىن پرەزيدەنت ن.ءا.نازارباەۆ «قازاقستاننىڭ الەۋمەتتىك جاڭعىرتىلۋى: جالپىعا ورتاق ەڭبەك قوعامىنا قاراي 20 قادام» ماقا­لا­سىندا كورسەتتى. ەلباسى ماقساتى مەن ءمانى «جاڭا يندۋستريالدىق-جاڭارت­پالىق ەكونو­ميكا جاعدايىندا قوعامدى ومىرگە دايىن­داۋدان، قازاقستاننىڭ جىل­دامداتىلعان ەكونوميكالىق دامۋ مەن قوعامي يگىلىكتەر كەڭىنەن قامتۋ اراسىندا وڭتايلى تەڭگەرىم تابۋدان، قۇقىق پەن ادىلەت قاعيداسىنا نەگىزدەلگەن الەۋمەتتىك قاتىناستار بەكىتۋدەن قۇرالعان» قا­زاق­ستاننىڭ الەۋمەتتىك جاڭ­عىرتۋ تۇجىرىم­داماسىن ۇسىنادى. پرەزيدەنت «ازاماتتىڭ قولىنان كەلەتىندى ءوزى اتقارۋعا مىندەتتى» دەپ اتاپ ءوتتى. قازاق­ستان­نىڭ جەتىستىگى ونىڭ بارلىق ازامات­تا­رىنىڭ، بۇكىل قو­عام­نىڭ ءىس-ارەكەتىنە بايلانىستى ەكەنىن تۇسىنگەن ابزال. پرەزيدەنت ن.ءا. نازارباەۆ قازاقستان حالقىنا ارناعان سوزىندە، جاپپاي ەڭبەك قوعامىنا 20 قادام-مىندەتتەر كەشەنىن بەلگىلەدى. كۇن تارتىبىندە الەۋ­مەتتىك زاڭنامانى جاڭارتۋ، الەۋمەتتىك-ەڭبەك قاتىناستارىنىڭ ناتيجە­لى ۇلگىسىن قالىپتاستىرۋ، ءومىر ساپاسىنىڭ جوعارى قازاقستاندىق ستاندارتتارىن قام­تاماسىز ەتۋ، جەتىلدىرۋدىڭ اقپاراتتىق-ءما­دەني قۇ­رام­داس بولىگىن دامىتۋ، الەۋمەتتىك ۇدەرىس­تەردى مەملەكەتتىك باسقارۋ ناتيجەلى جۇيە­سىن قۇرۋ. جوعارى وقۋ مەكەمەلەرىنە پرەزيدەنت ەرەكشە جاۋاپتىلىق جۇكتەيدى، سەبەبى ءدال وقۋ قابىرعالارىندا بولاشاق مامانداردىڭ تەك كاسىبي قاسيەتتەرى عانا ەمەس، ازاماتتىلىق، ۇلتجاندىق، جاۋاپكەرشىلىك، تابىسقا جەتۋگە ۇمتىلىس سياق­تى جەكە قاسيەتتەر دە قالىپتاسادى. وقى­لا­تىن كۋرستاردىڭ مازمۇنىن جاڭارتۋ جانە «قا­زاقستاندىق قۇقىق»، «ولكەتانۋ»، «اكمەولوگيا، جەكە جانە الەۋمەتتىك جەتىستىك نەگىزدەرى» سياقتى پاندەردى ەنگىزۋ جاستاردىڭ ءبىلىم دەڭگەيى مەن الەۋمەتتىك بەيىمدەلۋ دەڭگەيىن ايتارلىقتاي جوعارى­لا­تادى.
ءبىلىم بەرۋ زاماناۋي جۇيەسىندە ءبىلىم الۋشى تۇلعانى، ونىڭ جەكە جانە شىعار­ماشىلىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ ءۇشىن ءار الۋان سالالاردا پراكتيكالىق ارەكەت ءتا­جى­ريبەسىن يەلەنۋ، ءومىر بويى وقۋ ءمۇم­كىندىگى بولۋ ءۇشىن جاعداي جاسالۋعا ءتيىس. ەكونو­ميكانىڭ قارقىنداپ دامۋى وقۋشى­لاردان زەرتتەۋشى-مامان رەتىندە تۇلعا­نىڭ قالىپ­تاسۋىن، زەرتتەۋ بىلىكتىلىكتەرىن دامىتىپ وتى­رۋىن تالاپ ەتەدى. زاماناۋي وقۋ مەكەمەلەرى ءبىلىم بەرۋ پراكتيكاسىنا جاي عانا زەرتتەۋ ادىستەرىن قوسۋمەن شەكتەلىپ قال­ماي، ونى تاجىريبە جۇزىندە ىسكە اسىرىپ، زەرتتەۋ ارەكەتى مادەنيەتىنىڭ قا­لىپ­تاسىپ، دامۋىنا باعىتتالعان ماقسات­تى جۇمىس­تارىن قاجەت ەتەدى.
پرەزيدەنت ن.ءا.نازارباەۆتىڭ قازاق­ستان قوعامىن الەۋمەتتىك جاڭعىرتۋ يدەيا­سىنىڭ ارقاسىندا ەلىمىزدىڭ زياتكەرلىك الەۋەتىن قالىپتاستىرىپ، نىعايتۋ ارقى­لى قازاقستان جەكە دامۋ جولىندا زاماناۋي دەموكراتيالىق مەملەكەت رەتىندە ءوز ۇستانىمىن بەكىتتى.

ەركىن كوبەەۆ،
ە.ا.بوكەتوۆ اتىنداعى قاراعاندى  مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ رەكتورى، زاڭ  عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور.

«ەگەمەن قازاقستان»

 

0 پىكىر