2007 جىلدىڭ ناۋرىزىندا الماتى وبلىسىنىڭ مالوۆودنوە اۋىلىندا قازاقتار مەن شەشەندەر اراسىندا قاقتىعىس بولدى. بۇل قاقتىعىستا بەس ادام ءولiپ، بiرنەشەۋi جارالاندى. بەس جىلدا جاعداي تۇراقتانعانداي بولعان. الايدا كەك قۋعاندار جەرگiلiكتi حالىقتىڭ جۇيكەسiنە تاعى دا شي جۇگiرتە باستادى.

"2007 جىلدىڭ 17 ناۋرىزىندا مالوۆودنوە اۋىلىنداعى "بوتاگوز" بيليارد كلۋبىندا ءۇش قازاق جiگiتi ۇلتى شەشەن مۇحاماد ماحماحانوۆتى سوققىعا جىققان. سول كۇنi كەشكە مۇحامادتىڭ نەمەرە اعاسى تاحير باۋىرىن ۇرعانداردان كەك الۋ ماقساتىندا ولاردىڭ بiرiن دجيپiمەن قاعىپ قۇلاتىپ، اياعىنان بەلگiسiز قارۋمەن اتىپ كەتكەن...".

بۇل قاساڭ اقپارات - بەس جىل بۇرىنعى وقيعانىڭ رەسمي مالiمەتi. بۇدان كەيiنگi جاعداي جادىمىزدا. اشۋلى توپ ماحماحانوۆتار تۇراتىن كازاتكوم اۋىلىنا بارىپ، تا­حيردiڭ سازايىن تارتتىرماق بولادى. الايدا ونىڭ ءتورت باۋىرى توپقا قارسى وق اتىپ، ەكi ادامدى ولتiرگەن. اعايىندى ماحماحانوۆتاردىڭ ۇشەۋi جازىم بولدى. ماحماحانوۆتاردىڭ بiر ءۇيi مەن كولiگii ورتەنiپ كەتتi, ال تاحير iز سۋىتىپ ۇلگەردi...

بۇل iس بويىنشا العاشقىدا قىرىقتان استام ادام ۇستالعان. كەيiننەن بەسەۋi قىلمىستىق جا­ۋاپكەر­شiلiككە تارتىلدى. بەسەۋ­دiڭ ۇشەۋi بiرنەشە جىلعا سوتتالىپ، ەكەۋi شارتتى جازا الدى.

جاقىندا رەداكتسياعا الماتى وبلىسىنىڭ تاۋسۇگiر اۋىلىنىڭ تۇرعىنى نۇرلان تاسبولاتۇلى كەلدi. ن.تاسبولاتۇلى - مالوۆودنوە وقيعاسى بويىنشا شارتتى جازا ارقالاعانداردىڭ بiرi.

2007 جىلدىڭ ناۋرىزىندا الماتى وبلىسىنىڭ مالوۆودنوە اۋىلىندا قازاقتار مەن شەشەندەر اراسىندا قاقتىعىس بولدى. بۇل قاقتىعىستا بەس ادام ءولiپ، بiرنەشەۋi جارالاندى. بەس جىلدا جاعداي تۇراقتانعانداي بولعان. الايدا كەك قۋعاندار جەرگiلiكتi حالىقتىڭ جۇيكەسiنە تاعى دا شي جۇگiرتە باستادى.

"2007 جىلدىڭ 17 ناۋرىزىندا مالوۆودنوە اۋىلىنداعى "بوتاگوز" بيليارد كلۋبىندا ءۇش قازاق جiگiتi ۇلتى شەشەن مۇحاماد ماحماحانوۆتى سوققىعا جىققان. سول كۇنi كەشكە مۇحامادتىڭ نەمەرە اعاسى تاحير باۋىرىن ۇرعانداردان كەك الۋ ماقساتىندا ولاردىڭ بiرiن دجيپiمەن قاعىپ قۇلاتىپ، اياعىنان بەلگiسiز قارۋمەن اتىپ كەتكەن...".

بۇل قاساڭ اقپارات - بەس جىل بۇرىنعى وقيعانىڭ رەسمي مالiمەتi. بۇدان كەيiنگi جاعداي جادىمىزدا. اشۋلى توپ ماحماحانوۆتار تۇراتىن كازاتكوم اۋىلىنا بارىپ، تا­حيردiڭ سازايىن تارتتىرماق بولادى. الايدا ونىڭ ءتورت باۋىرى توپقا قارسى وق اتىپ، ەكi ادامدى ولتiرگەن. اعايىندى ماحماحانوۆتاردىڭ ۇشەۋi جازىم بولدى. ماحماحانوۆتاردىڭ بiر ءۇيi مەن كولiگii ورتەنiپ كەتتi, ال تاحير iز سۋىتىپ ۇلگەردi...

بۇل iس بويىنشا العاشقىدا قىرىقتان استام ادام ۇستالعان. كەيiننەن بەسەۋi قىلمىستىق جا­ۋاپكەر­شiلiككە تارتىلدى. بەسەۋ­دiڭ ۇشەۋi بiرنەشە جىلعا سوتتالىپ، ەكەۋi شارتتى جازا الدى.

جاقىندا رەداكتسياعا الماتى وبلىسىنىڭ تاۋسۇگiر اۋىلىنىڭ تۇرعىنى نۇرلان تاسبولاتۇلى كەلدi. ن.تاسبولاتۇلى - مالوۆودنوە وقيعاسى بويىنشا شارتتى جازا ارقالاعانداردىڭ بiرi.

- قاراشانىڭ 1-i كۇنi ماعان وق اتىلدى. وقيعا بىلاي بولدى: سول كۇنi ءتۇس اۋا كۇندەلiكتi شارۋالارمەن تاۋسۇگiر اۋىلىنان ءوز كولiگiممەن شىقتىم. كوپ ايالداعان جوقپىن، جيىرما مينۋتتىڭ شاماسىندا ءتاۋسۇ­گiرگە كەرi قايتتىم. اۋىلعا جاقىنداپ قالعانىمدا قورام كانالىنداعى كوپiرگە جەتە بەرگەنiمدە، كوپiردiڭ استىنان بەت-اۋزىن تۇمشالاعان بiرەۋ الدىمنان شىعا كەلدi دە، ماعان قاراي بiرنەشە رەت وق اتتى. العاشقىدا ويىم سان-ساققا جۇگiرiپ، تۇك تۇسiنبەي قالدىم. بiراق ماشينەمنiڭ كاپوتىنا وق تيگەنiن انىق بايقادىم. كولiگiمنiڭ كاپوتىنان ءتۇتiن بۋداقتاپ كەتتi. ارiرەك ءجۇرiپ بارىپ توقتاپ، اينادان قاراسام، وق اتقان ادام ماعان قاراي جۇگiرiپ كەلەدi ەكەن. مەنi جارالاندى دەپ ويلاسا كەرەك. گازدى بارىنشا باسىپ، تۇتiندەگەن كولiگiمدi قيناي-قيناي جۇرiپ كەتتiم. الىسىراق بارىپ توقتاپ تاعى قاراسام، الگi ادام كەرi بۇرىلدى دا، قايتادان كوپiردiڭ استىنا كiرiپ كەتتi. ءوزiم تانيتىن قۇدايبەرگەن دەگەن جiگiت كەلە جاتىر ەكەن كولiگiمەن. سونىڭ كولiگiنە وتىرا سالىپ ەكەۋمiز كوپiردiڭ تۇسىنا كەلدiك. بiراق ماعان وق اتقان ادامدى تاپپاي قالدىق، - دەيدi نۇرلان تاسبولاتۇلى.

- وق اتقان ادام جالعىز با؟

- ول تۇستان كولiك كورگەن جوقپىن. وق اتقان ادام دا جال­عىز بولدى. جانە دە جاياۋ ءجۇردi. سوعان قاراعاندا كولiگiن جاسىرىپ قويۋى مۇمكiن.

- وقتىڭ قانداي مىلتىقتان اتىلعانى انىقتالدى ما؟

- پوليتسەيلەردiڭ ايتۋىنشا، وق سكس (ساموزاريادنىي كارابين سيمونوۆا - ە.ر.) دەگەن قارۋدان اتىلىپتى. كiم كورiن­گەن ۇستاي بەرمەيتiن اسكەري مىلتىق كورiنەدi. كوپiردiڭ اينالاسىنان بەس وقتىڭ گيلزاسى تابىلدى.

- كولiگiڭiزگە نەشە وق تيدi?

- كولiگiمە باس-اياعى بەس وق تيگەن. ەكi وقتى كاپوتتىڭ استىنان الدى. تاعى ەكi وق كولiك iشiنەن تابىلدى. ەندi بiرەۋi ارتقى ورىندىقتىڭ جاقتاۋىنا قادالىپتى. العاشقى وق - الدىنان، ۇشەۋi - جانىنان، بi­رەۋi ارتىنان تيگەن عوي. قۇداي ساقتاپ، وزiمە تيمەپتi, ايتەۋiر.

- ءوزiڭiز كۇدiكتەنەتiن ادام بار ما؟ ء"اي، وسىنىڭ iسi!" دەيتiندەي.

- مەنiڭ قاستاسىپ جۇرگەن جاۋىم جوق. مەن مۇنى ماحماحانوۆتاردان كورەمiن. ولاي دەيتiنiم، وتكەن جىلدىڭ اقپان ايىندا تۋعان iنiمدi ءوز ءۇيiنiڭ جانىندا تت تاپانشاسىمەن اتىپ كەتتi. باسىنان كوزدەپ اتقان، بiراق وق بەت سۇيەگiنە تيگەن. قازiر كوزi جاقسى كور­مەيدi.

بىلاي بولىپتى: باۋىرىم وتباسىمەن جانە مەنiڭ ۇلكەن قىزىممەن بiرگە كولiگiنە وتىرعان. سول كەزدە ءۇيiن توڭiرەكتەپ جۇرگەن ەكi كۇدiكتi ادامدى بايقاعان. "بۇلار ۇرى ما، الدە وزدەرiنشە ءجۇر مە؟" دەپ ويلاپ ۇلگەرگەنشە الگiلەردiڭ بiرi كولiككە جاقىنداپ كەلiپ، iنiمدi اتىپ، قاشىپ كەتكەن.

- بۇعان دا ماحماحانوۆتاردىڭ قاتىسى بار ما سوندا؟

- Iنiمە وق اتىپ قاشقان قىلمىسكەردi بiر جiگiت بايقاپ قالعان. كەيiننەن كۇدiكتiنiڭ فوتوروبوتىن جاساپ، كۋاگەرگە كورسەتكەندە، ول ماگومەد ماحماحانوۆتى تانىعان. ماگو­مەدتi كۇدiكتi رەتiندە قاماعان، بiراق ول ءۇش ايدان كەيiن 3 جىل شارتتى جازامەن بوساپ شىقتى. وندا دا ەسiرتكiنi ۇيiندە زاڭسىز ساقتاعانى ءۇشiن. وق اتقان ماگومەد ماحماحانوۆتى كۋاگەر تانىپ تۇرسا دا، ونىڭ قالاي شارتتى جازامەن قۇتىلعانىنا تاڭىم بار.

مۇنىڭ ءبارi كەزدەيسوقتىق ەمەس. Iنiمدi تاپانشامەن اتىپ، جارىمجان ەتتi, ەندi مiنە، ماعان بiرنەشە رەت وق اتتى. ءولتiرۋ ءۇشiن قاساقانا جاسال­عان كەك الۋ ارەكەتتەرi دەپ باعالايمىن مۇنى.

- ماگومەد ماحماحانوۆ دەگەن كiم؟ نەمەن اينالىسادى؟

- ول - باياعى اعايىندى ماح­ماحانوۆتاردىڭ تۋىسى. وتاعاسى ەلسا ماحماحانوۆتىڭ تۋعان iنiسi بەكسۇلتاننىڭ بالاسى. نەمەن اينالىساتىنىن بiلمەيمiن.

- ماحماحانوۆتاردى مالوۆودنوە اۋىلىنان كوشiرiپ جiبەرمەپ پە ەدi?

- "كوشiردiك" دەگەن، بiراق ولار سول ماڭدى تورۋىلداپ، كەك الماق بولىپ جۇرگەن سياقتى.

- مالوۆودنوە وقيعاسىنا قاتىسى بار وزگە جiگiت­تەرگە قارسى وسىنداي ارەكەتتەر جاسالدى ما؟

- ءۇش جiگiت ءالi تۇرمەدە وتىر. مەنiمەن بiرگە شارتتى جازا العان بولاتبەك دەگەن جiگiت ەدi, ونىڭ قايدا جۇرگەنiن بiلمەيمiن.

مەن ءوز باسىمنان قورىقپايمىن. بالا-شاعام مەن باۋىر­لارىما كەسiرi تيە مە دەپ الاڭدايمىن. ماعان وق اتىلعاننان سوڭ جiگiتتەر قاتتى دۇرلiكتi. "مۇنى اياقسىز قالدىرمايمىز!" - دەپ. ولاردى سابىرعا شاقىردىم، "ەل iشi بۇلiنبەسiن" دەپ. ال ەگەر بۇلاي جالعاسا بەرەتiن بولسا، ءتۇبi جاقسىلىققا اپارمايدى...

وسى وقيعاعا بايلانىستى "ۇلى دالا" قوعامدىق قوزعالىسى مەن زيالى قاۋىم وكiلدەرi ۇكiمەت باسشىسى سەرiك احمەتوۆكە، iشكi iستەر مينيسترi قالمۇحامبەت قاسىموۆقا جانە باس پروكۋرور اسحات داۋىلباەۆقا اشىق حات جولدادى. "قازاقتار مەن شەشەندەردiڭ اراسى تاعى ءبۇلiنۋi مۇمكiن، مۇنىڭ الدىن الىپ، قىلمىسكەرلەردi جازالاۋدى تالاپ ەتەمiز" دەلiنگەن اشىق حاتتا.

مالوۆودنوە اۋىلىندا شەشەن ۇلتىنىڭ وكiلدەرi ءالi دە از ەمەس. جەكەلەگەن ادامداردىڭ كەسiرiنەن ۇلتتار اراسىنا تاعى دا وت تۇسپەسە ەكەن دەيمiز. ماحماحانوۆتاردىڭ مۇددەسi شەشەن ۇلتىنىڭ مۇددەسi ەمەس.

ەرiك راحىم

«جاس الاش» گازەتى