جۇما, 26 ءساۋىر 2024
3372 1 پىكىر 20 مامىر, 2022 ساعات 15:02

وزبەكستان دا رەسەيدى اينالىپ وتپەك...

وزبەكستان باستى ارىپتەسى رەسەي باتىس ەلدەرىنىڭ سانكتسياسىنا تۇسكەننەن كەيىن، ەكونوميكالىق پروبلەمالارىن شەشۋ ءۇشىن قىتايمەن ارىپتەستىكتى كەڭەيتپەك. 

The Diplomat باسىلىمىنىڭ جازۋىنشا، وزبەكستان الەمدىك كولىك جانە ساۋدا جولىنا قوسىلۋعا ماقسات قويىپ وتىر. جاقىندا بەيجىڭدە وتكەن شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ (شىۇ) وتىرىسى كەزىندە "وزبەكستاننىڭ 2022-2026 جىلدارداعى دامۋ ستراتەگياسى" باعدارلاماسىنىڭ تانىستىرىلىمى بولدى. بۇل ستراتەگيا وزبەكستاننىڭ قىتايمەن تەرەڭ قارىم-قاتىناس قۇرۋ جوسپارىنا ارنالعان. ستراتەگيادا رەسەي دەگەن ءسوز اۋىزعا الىنباعان.

وزبەكستاننىڭ قىتايمەن ەكونوميكالىق قارىم-قاتىناسى نەگىزىنەن ينفراقۇرىلىمدىق جوبالارعا ارنالعان. قىتاي-قىرعىزستان-وزبەكستان تەمىر جولى جوباسى ەكى ەل ءۇشىن دە ماڭىزدى ءرول ويناماق.

بۇل جوبا 2000 جىلدىڭ باسىندا جوسپارلانعان. بىراق ءتۇرلى قارجىلاي جانە اكىمشىلىك كەدەرگىلەرگە تاپ بولىپ كەلەدى. ونىڭ الدىندا قىرعىزستان مەن وزبەكستان قارىم-قاتىناسىنا سىزات تۇسكەندە، اتالعان جوبا توقتاپ قالعان. الداعى ۋاقىتتا بۇل جوسپار ءساتتى جۇزەگە اساتىن بولسا، وزبەكستان ءۇشىن وڭتۇستىك ازياعا جول اشپاق. باعىت قازىر تالىپتەر باقىلاپ وتىرعان اۋعانستاندى اينالىپ وتەدى. اۋعانستانداعى تۇراقسىزدىق ۇزاق جىلدار بويى ورتا ازيا مەن وڭتۇستىك ازيانى بايلانىستىرۋعا كەدەرگى جاساپ كەلدى.

قىتاي باسشىسى سي ءتسزينپيننىڭ ء"بىر بەلدەۋ، ءبىر جول" جوباسى وزبەكستان ساۋداسىن دامىتۋعا مۇمكىندىك تۋعىزىپ وتىرعان تاعى ءبىر جول. 2013 جىلى جۇزەگە اسا باستاعاننان بەرى وزبەكستان قىتايدىڭ ماڭىزدى گەوساياسي ارىپتەسى بولىپ كەلەدى. الايدا ەكى ەل اراسىندا ورتاق شەكارا جوق. وزبەكستان قازاقستان ارقىلى نەمەسە قىرعىزستاننىڭ وڭتۇستىگى ارقىلى قوسىلادى. ال قىتاي تاۋارى قازاقستان جانە قىرعىزستان ارقىلى تاشكەنتكە بارادى، ءارى قاراي تۇركىمەنستاننان يرانعا، باتىس ازيا مەن ۇندىستانعا جول تارتادى.

وزبەك جۇك تاسىمالداۋشىلارى سونىمەن بىرگە قازاقستان تەمىر جولى ارقىلى ەۋروپاعا، كاۆكاز ەلدەرى مەن تۇركياعا بارا الادى.

بىراق قىتاي كاپيتالى قىمباتقا تۇسەتىنى قۇپيا ەمەس. قىتاي نارىعىنا شەكتەن تىس تاۋەلدىلىك قاۋىپ اكەلەدى. مۇنى وزبەكستان دا، قازاقستان دا تۇسىنەدى.

قازىرگى ۋاقىتتا رەسەيدىڭ ۋكرايناعا باسىپ كىرۋى، باتىس ەلدەرىنىڭ سانكتسياسى كرەمل ازىرگە وزبەكستانعا ەكونوميكالىق قولداۋ كورسەتە المايدى دەگەندى بىلدىرەدى. سول سەبەپتەن وزبەكستان قىتايعا قاراي جولدى بارىنشا اشۋعا تىرىسىپ جاتىر.

Abai.kz

1 پىكىر