بۇگىن الەۋمەتتىك جەلى مەن باق-تا «مۇفتياتتاعى ترايباليزم» اتتى «دەموس» قب توراعاسى تۇراربەك قۇسايىنوۆتىڭ ماقالاسى جاريالاندى.

«ترايباليستىك يدەيانىڭ جەتەگىندە كەتىپ، سەپاراتيزمگە شاقىرعانىم ءۇشىن جازالانىپ، ءوزىمنىڭ كىنامدى مويىنداعان،ياعني جاقسى مەن جاماننىڭ نە ەكەنىن تۇسىنگەن مەن ءۇشىن قازىرگى باس ءمۇفتي ناۋرىزباي وتپەنوۆتىڭ ساياساتى مەن ازاماتتىق ۇستانىمى كۇمان تۋعىزىپ ءجۇر. «اۋرۋىن جاسىرعان ادام ولەدى» دەگەن ماقال بار. ءدىن سالاسىنداعى كەلەڭسىز جاعدايلاردى ايتپاساق، قوعامعا جانە قازاقتىڭ تۇتاستىعىنا زور نۇقسان كەلەدى»، - دەگەن تۇراربەك قۇسايىنوۆ باس ءمۇفتي ناۋرىزبەك قاجى تاعانۇلى ءدىني باسقارمانىڭ توراعاسى بولىپ سايلانعالى بەرى ءمۇفتيات مولدالارى مەن مەشىت قىزمەتكەرلەرىنىڭ شىققان تەگىن انىقتايتىن انكەتا ەنگىزدى دەپ ايىپتايدى.

«كادر ىرىكتەۋدە باس ءمۇفتي ەنگىزگەن بۇل نوۋ-حاۋ(جاڭاشىلدىق) بەكەر ەمەس ەكەن. باس ءمۇفتي وڭتۇستىكتىڭ تۋماسى ەكەنى ءومىربايانىندا ايتىلادى، بىراق ول كىشى ءجۇزدىڭ تاما رۋىنان ەكەنىن كوپ ادام بىلە بەرمەيدى.  ناۋرىزباي وتپەنوۆتىڭ «ءدىني ەليتا» اراسىندا بەدەلى جوق، بۇل جاعدايدى ساراپشىلار ونىڭ ءبىلىمى مەن شاريعات ماسەلەسىن جىلىكتەي المايتىن وراشولاقتىعىمەن بايلانىستىرادى. ول بار بولعانى ەلىمىزدەگى ساياسي بيلىكتەگى كەيبىر شەنەۋنىكتەرگە جاعىنىپ، سولارعا ارقا سۇيەپ العان. بۇل ونىڭ «ءدىني ەليتا» مەن قاراپايىم نامازحاندار ورتاسىنداعى بەدەلىن كوتەرىپ تۇرعان جوق. سوندىقتان ول ءوزىنىڭ پوزيتسياسىن مىعىمداي ءتۇسۋ ءۇشىن ترايباليزمگە جۇگىنىپ، ءوزىنىڭ اينالاسىنا رۋلاس نەمەسە كىشى ءجۇزدىڭ وكىلدەرىن جيناي باستاعان سەكىلدى»، - دەيدى ماقالا اۆتورى.

ءارى قاراي باس ءمۇفتي ناۋرىزباي قاجى تاعانۇلىنىڭ باسشىلىعى تۇسىندا بالعان ءبىرلى-جارىم تاعايىنداۋلاردى مىسال ەتەدى. تۇراربەك قۇسايىنوۆتىڭ بۇل ماقالاسى قازىر قوعام ىشىندە قىزۋ تالقىلانۋدا. ءبىز قازاقستان ءمۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسىنا حابارلاستىق. قمدب ءباسپاسوز حاتشىسى اعابەك قوناربايۇلى اتالعان ماقالاعا جاۋاپ بەرىپ، قمدب جاۋابىن Abai.kz پورتالىنا جولدادى. مارحابات، مارتەبەلى وقىرمان...

قمدب جاۋابى: «مۇفتياتتاعى ترايباليزم»

وسىنداي تاقىرىپپەن ماقالا شىعىپتى. مارقۇم ءابساتتار قاجى دەربىسالىنىڭ كەزىنەن (2011 جىل) باستاپ قىزمەت ەتىپ كەلە جاتقان ءبىزدىڭ دە اۆتورعا دايەكتى تۇردە ايتارىمىز بار...

ءدىني باسقارما ءدىن كادرىن تاعايىنداۋدا ترايباليزمگە جول بەرگەن ەمەس. بۇعان ءبىز دە كۋامىز. ءدىني سالاعا لايىقتى ازاماتتار ءوزىنىڭ تۋىپ وسكەن وڭىرىنە جاۋاپتى قىزمەتكە تاعايىندالۋدا، ياعني مەشىت مولدالارى جەرگىلىكتى ءدىني كادرلار اراسىنان ىرىكتەلۋدە. قىزمەتكە قابىلداۋ بارىسىندا بولاشاق يمامنىڭ بىلىمىنە، تاجىريبەسىنە، مىنەز-قۇلقىنا اسا ءمان بەرىلەدى. مۇنداعى ماقسات – جاماعاتتىڭ جۇرەگىنە جول تابۋ.

ماقالا اۆتورى ەرشات وڭعار، عىلىمبەك ماجيەۆ، قايرات قۇرمانباەۆ، ءشامشادين كەرىم، نۇربەك ەسماعانبەت، ەربولات ءجۇسىپوۆ سىندى ازاماتتاردى باس ءمۇفتي «ءوز ماڭايىنا شوعىرلاندىرىپ» العانىن العا تارتىپتى.

ەڭ الدىمەن ايتارىمىز، ناۋرىزباي قاجى تاعانۇلى 2020 جىلى باس ءمۇفتي لاۋازىمىنا سايلاندى. ال ماقالادا اتى-ءجونى كورسەتىلگەن ازاماتتار بۇعان دەيىن ۇزاق جىلدار بويى ءدىني باسقارما جۇيەسىندە قىزمەت ەتىپ كەلدى، ءالى دە جۇمىسىن جالعاستىرۋدا.

اتاپ ايتقاندا، ەرشات وڭعار 2007 جىلى 16 شىلدەدە قىزمەتكە قابىلدانىپ، 2019 جىلدىڭ 18 قازانىندا نايب ءمۇفتي بولىپ تاعايىندالدى. ال عىلىمبەك ماجيەۆ 2013 جىلدىڭ 26 اقپانىنان باستاپ قمدب اپپارات جەتەكشىسى قىزمەتىن اتقارىپ كەلەدى. ال 1997 جىلدان باستاپ بىرنەشە ايماقتا باس يمام بولعان نۇربەك ەسماعانبەت 2018 جىلدىڭ 19 قاڭتارىندا ءدىني باسقارما جانىنداعى «ءدىن ىستەرى جانە تالداۋ» ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى بولىپ تاعايىندالدى. ەربولات ءجۇسىپوۆ تە بۇعان دەيىن، ياعني، 2019 جىلى 15 تامىزدا «ازىرەت سۇلتان» مەشىتىنە نايب يمام قىزمەتىنە بەكىتىلگەن. قايرات قۇرمانباەۆ 2013 جىلى «نۇر مۇباراك» ۋنيۆەرسيتەتىنە ۇستاز قىزمەتىنە قابىلدانىپ، 2018 جىلى اتالعان وقۋ ورىننىڭ پرورەكتورى بولىپ تاعايىندالدى. ءشامشادين كەرىم ءدىني سالاعا 2001 جىلى 4 ساۋىردە كەلگەن. 2018 جىلدان بەرى «ءابۋ-حانيفا» اتىنداعى عىلىمي-زەرتتەۋ ورتالىعىندا قىزمەت ەتۋدە.

ءتورتىنشى ءمۇفتيدىڭ ءباسپاسوز حاتشىسى رەتىندە تاعى دا ايتارىم: ءمۇفتيات باسشىلارى ءدىن قىزمەتكەرىن رۋ مەن جەرگە ءبولىپ، جۇمىسقا قابىلداعان ەمەس. ەلىمىزدىڭ ءار وڭىرىنەن كەلگەن ءبىلىمدى ازاماتتار ءدىني باسقارمادا ءبىر ءۇيدىڭ بالاسىنداي بىرلىگىن تانىتىپ، جۇمىس ىستەۋدە. كەز-كەلگەن ءدىن مامانىن جۇمىسقا الۋ بارىسىندا ەڭ باستى تالاپ رەتىندە ونىڭ كاسىبيلىگى مەن بىلىكتىلىگى نازارعا الىنادى. ال، يمامدارعا انكەتا تاراتىپ، رۋىن سۇراۋ سىندى ءىس-ارەكەتتەر جالعان اقپارات ەكەنىن وسىعان دەيىن رەسمي مالىمدەدىك.

ناۋرىزباي قاجى تاعانۇلى باس ءمۇفتي بولعان كەزدە دە ءمۇفتيات قىزمەتكەرلەرى تولىق قۇرامدا ءوز ورنىندا قالىپ، ءالى كۇنگە دەيىن ءدىنىمىز بەن ەلىمىزدىڭ يگىلىگى جولىندا قىزمەت ەتىپ كەلەدى. بۇعان مەن جانە ارىپتەستەرىم كۋا...

مۇفتياتقا قارسى «اقپاراتتىق شابۋىل» جاساۋ بۇرىننان كەلە جاتقان «ءۇردىس». سول «اقپاراتتىق شابۋىل» اقيقاتپەن جاناسپاي جاتاتىنى جانعا باتادى. وسىندايدا «ءبىز ءسوز جاۋاپكەرشىلىگىنەن قورىقپايتىن حالگە جەتكەنىمىز بە؟» دەگەن ويعا باتاسىڭ...

«ءاي مۇمىندەر! بۇزىق بىرەۋ حابار كەلتىرسە، ونى انىقتاڭدار. ايتپەسە بىلمەي ءبىر ەلگە كەسىرلەرىڭ ءتيىپ، ىستەگەندەرىڭە وكىنەسىڭدەر» («حۋجۋرات» سۇرەسى، 6-ايات). ءبىزدىڭ دە ايتارىمىز وسى...

اعابەك قوناربايۇلى،

قمدب ءباسپاسوز حاتشىسى

Abai.kz