جەكسەنبى, 5 مامىر 2024
الاڭ 3547 1 پىكىر 24 ماۋسىم, 2021 ساعات 17:40

ەرىكتى ۆاكتسينا الۋ ء"ماجبۇرلى ناۋقانعا" ۇلاسپاسىن

قازاقستاندا ۆاكتسينا ەگۋ شارالارى كوڭىل كونشىتەرلىك دەڭگەيدە ەمەس. بيلىك حالىقتى ۆاكتسينا الۋعا جاپپاي شاقىرسا دا، نيەتتىلەر سانى از. ۆاكتسينا الۋ ناۋقانىنىڭ بەس ايىنا قاراماستان ەلىمىزدە ۆيرۋسقا قارسى ەگىلگەندەر سانى بار-جوعى 2.9 ملن ادامدى قۇرايدى. بۇل وتە از. ددسۇ نۇسقاۋلىعىنا ساي مەملەكەت كارانتيندىك شەكتەۋلەردى ازايتىپ، اشىق فورمادا جۇمىس ىستەۋگە مۇمكىندىك الۋ ءۇشىن كەمى ەل حالقىنىڭ 65% ۆاكتسينا الۋى مىندەتتى. الايدا قازاقستاندا ول كورسەتكىش 10%-دان ءسال عانا جوعارى. جالپى تمد ەلدەرى ۆاكتسينا الۋ جاعىنان ارتتا كەلەدى. تمد ايماعىندا حالىقتىڭ 13% عانا ۆاكتسينا العان. دەمەك ۆيرۋستىڭ ءار كەزەڭ سايىن ءورشىپ تۇرۋى زاڭدى قۇبىلىس. 

كۇنى كەشە  نۇر-سۇلتان قالاسىندا وتكەن بريفينگ بارىسىندا سانيتارلىق-ەپيدەميولوگيالىق باقىلاۋ كوميتەتىنىڭ باسشىسى ايجان ەسماعامبەتوۆا جۇمىس ورنىنداعى ۇجىمدا 20 ادامنان ارتىق بولسا، مىندەتتى تۇردە ۆاكتسينا الۋ كەرەكتىگىن ەسكەرتتى. ءوز سوزىندە ول: "بۇگىن ءبىز ۇجىمعا قاتىستى ءسوز قوزعاعانىمىزدا، 20 ادامنان اساتىن كەز كەلگەن ۇجىمدى ايتىپ وتىرمىز.  ياعني ۇجىمىندا 20 ادامنان اساتىن ءار جەردە مىندەتتى تۇردە ۆاكتسينا الۋ نەمەسە ءار 7 كۇن سايىن پتر تەست تاپسىرىلۋى ءتيىس" دەدى. ياعني ەلىمىزدە ۆاكتسينانى قابىلداۋ ءماجبۇرلى تۇردە ىسكە اسپايدى دەسە دە، ءسىزدىڭ ۇجىمىڭىزدا 20 ادامنان كوپ حالىق جۇمىس ىستەسە، وندا ۆاكتسينا الۋعا مىندەتتىسىز. ءار 7 كۇن سايىن پتر تەست تاپسىرۋدىڭ مۇمكىن ەمەستىگىە قارجىلىق تۇرعىدان ەسەپتەسەك، ءتۇبى ۆاكتسينا الۋعا شەشىم قابىلدايتىنىڭىز انىق.

ۆاكتسينا الۋعا ماجبۇرلەۋ كونستيتۋتسيالىق تۇرعىدان قاتە ەكەنى ايتپاسا دا تۇسىنىكتى. بۇل تۋرالى بەلگىلى زاڭگەر جانگەلدى سۇلەيمەنوۆ بىلاي دەيدى. "ەگەر جۇمىس بەرۋشى تالاپ ەتىپ، ۆاكتسينا الۋعا ماجبۇرلەسە وندا ءسىز ەڭبەك ينسپەكتسياسى باسقارماسىنا شاعىمدانۋىڭىز كەرەك. بىزدە ءار ايماقتا  ەڭبەك قۇقىقتارىنىڭ ساقتالۋىن باقىلايتىن ينسپەكتسيالار بار. كەمشىلىگى بۇل جاعدايدا جانجال تۋىندايدى، جۇمىس بەرۋشىنىڭ تاراپىنان قۋدالانۋىڭىز مۇمكىن. جانە وتە ماڭىزدى ماسەلە - بۇل جاعدايدا سىزدەن ماجبۇرلەگەنىن دالەلدەۋىڭىزدى تالاپ ەتەدى. اۋىزشا دالەلدەمەلەر قابىلدانباۋى مۇمكىن، سوندىقتان ولارمەن بايلانىسقا شىقپاس بۇرىن قىزمەتكەر جۇمىس بەرۋشىدەن ۆاكتسيناتسيانىڭ مىندەتتى ەكەندىگى تۋرالى حات نەمەسە بۇيرىق سۇراۋى كەرەك", - دەيدى زاڭگەر.  ارينە، ونداي حات پەن قۇجاتتىڭ جازىلمايتىندىعىن ءبىلىپ وتىرمىز. جۇمىس بەرۋشىنىڭ باسى ەكەۋ ەمەس، الايدا ءتۇرلى سىلتاۋ تاۋىپ ۆاكتسينا الماعاندارعا قىسىم جاساپ، جۇمىستان قىسقارتۋعا دەيىن ارەكەت جاسالۋى مۇمكىن ەكەن دەگەن كۇدىك تە جوق ەمەس. 

ءمينيستردىڭ كۇزگە دەيىن 10 ملن ۆاكتسينا الادى دەگەن ءسوزى بار. الايدا ازىرگە سول ۋادەنىڭ تەك قانا 29% ورىندالدى. ال كۇزگە بار-جوعى ەكى جارىم اي قالدى. سوندىقتان ۋادەنى ورىنداۋ ناۋقانشىلدىققا اينالىپ كەتپەسىنە كىم كەپىل؟! ۆاكتسينا الۋ ياكي ودان باس تارتۋ ءار ازاماتتىڭ كونستيتۋتسيالىق قۇقىعى. بۇل سانالى تۇرعىدان جاسالاتىن شەشىم. سوندىقتان بۇل ماسەلەدە ماجبۇرلەۋ بولماۋى ءتيىس. ونىڭ ۇستىنە حالىق قانداي ۆاكتسينا الاتىنىنا تاڭداۋ جاساي الۋى دا ماڭىزدى. ددسۇ تاراپىنان ماقۇلدانباعان، كلينيكالىق سىناقتان ءالى تولىق وتپەگەن ۆاكتسينانى الۋ-الماۋ ماسەلەسىن دە حالىق شەشۋى قاجەت.

Abai.kz

 

1 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

قۇيىلسىن كوشىڭ

باس گازەت ورالماندارعا نەگە شۇيلىكتى؟

ءالىمجان ءاشىمۇلى 1446
ادەبيەت

«سولاي ەمەس پە؟»

عابباس قابىشۇلى 1292
قوعام

دوس كوپ پە، دۇشپان كوپ پە؟

ءابدىراشيت باكىرۇلى 1047
ەل ءىشى...

ۇلتتىق بىرەگەيلەنۋ: قانداستاردىڭ ءرولى قانداي؟

ءومارالى ادىلبەكۇلى 1098