سەنبى, 27 ءساۋىر 2024
انە، كوردىڭ بە؟ 5598 12 پىكىر 8 ماۋسىم, 2021 ساعات 12:59

بايقوڭىردىڭ قۇنى - «دوستىق» وردەنى مە؟

قر ۇكىمەت باسشىسى اسقار مامين «بايقوڭىردى جالعا بەرۋ مەرزىمىن ۇزارتقانى ءۇشىن» رەسەي پرەزيدەنتى ۆ.ءپۋتيننىڭ «دوستىق» وردەنىمەن ماراپاتتالدى.

«وفيتسيالنىي ينتەرنەت-پورتال پراۆوۆوي ينفورماتسي» پورتالى رف پرەزيدەنتى ۆلاديمير ءپۋتيننىڭ 2021 جىلدىڭ 5 ماۋسىمىنداعى №340-شى جارلىعىن جاريالاپتى. وندا:

«عارىش كەڭىستىگىن زەرتتەۋ جانە پايدالانۋ، حالىقتار اراسىنداعى دوستىقتى نىعايتۋ سالاسىنداعى حالىقارالىق ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋعا قوسقان زور ۇلەسى ءۇشىن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەمەر-ءمينيسترى مامين اسقار ۇزاقپايۇلى «دوستىق» وردەنىمەن ماراپاتتالسىن»، - دەپ انىق جازىلعان.

بۇعان دەيىن، بيىلعى جىلدىڭ 12 مامىرىندا قازاقستان مەن رەسەي اراسىنداعى «بايقوڭىر» كەشەنىن جالداۋ تۋرالى شارتتىڭ 4 بابىنا وزگەرىس ەنگىزىلىپ، عارىش ايلاعىن كورشى مەملەكەتكە جالعا بەرۋ مەرزىمى 2050 جىلعا دەيىن ۇزارتىلعان بولاتىن.

سول كەزدە ءماجىلىس دەپۋتاتتارى رەسەي تاراپى عارىش ايلاعىندا بولعان اپاتتار ءۇشىن وتەماقى تولەۋدى كەشىكتىرەتىنىن، ءتىپتى كەي جاعدايلاردا مۇلدە تولەمەيتىنىن ايتقان. ماسەلەن، 2018 جىلى «سويۋز» زىمىران تاسىعىشى اپاتقا ۇشىراپ، قازاق توپىراعىنا توننالاعان ۋ توگىلگەنى بەلگىلى. مىنە، سول اپات ءۇشىن رەسەي الى كۇنگە وتەماقى تولەمەگەن. دەپۋتاتتاردىڭ سىنىنا سىرتقى ىستەر ۆيتسە-ءمينيسترى مارات سىزدىقوۆ جاۋاپ بەرىپ، كەلىسىم بويىنشا، رەسەي كەلتىرىلگەن زالالدى وتەۋگە كەپىلدىك بەرەتىنىن، الايدا وتەماقى تولەۋ پروتسەسسى ۇزاق جىلدارعا سوزىلاتىنىن ايتقان.

ال تسيفرلىق دامۋ، يننوۆاتسيالار جانە اەروعارىش ونەركاسىبى ءمينيسترى باعدات ءمۋسيننىڭ ايتۋىنشا، رەسەي بايقوڭىر ءۇشىن جىل سايىن 115 ميلليون دوللار كولەمىندە قارجى تولەپ وتىر-مىس. جالعا العان 27 جىل ىشىندە 3 ميلليارد اقش دوللارىنان استام قاراجات ءتۇسىپتى.

تاقىرىپقا تۇزدىق رەتىندە ايتا كەتەيىك، بىلتىر، ۇكىمەت باسشىسى اسقار مامين بايقوڭىرداعى جەتى مەكتەپ رەسەيدىڭ ءبىلىم جۇيەسىمەن وقيتىنىن، ونداعى قازاقستاندىق بالالاردىڭ وقۋ جۇيەسىنە قازاقستان تاريحى مەن قازاق ءتىل، قازاق ادەبيەتىن ەنگىزۋ ءۇشىن رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ رۇقساتى قاجەت ەكەنىن ايتقان بولاتىن. بۇل دا قازاق قوعامىندا قىزۋ تالقى بولعان.

ول كەزدە: «بايقوڭىر قالاسىنىڭ جەتى مەكتەبىندە وقىتۋ رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ مجمبس سايكەس جۇرگىزىلەدى. بۇل مەكتەپتەردە قازاقستاندىق بالالار دا وقيدى، ولار ءوز بولاشاعىن قازاقستانمەن بايلانىستىراتىندىقتان، ولار ءۇشىن قازاقستان تاريحىن، قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتىن ءبىلۋ ماڭىزدى بولىپ تابىلادى.

مەكتەپ باعدارلاماسىنا اتالعان پاندەردى ەنگىزۋ ءۇشىن رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگىنىڭ رۇقساتى قاجەت»،- دەپ ەدى مامين مىرزا.

سوڭعى دەرەكتەرگە كوز جۇگىرتسەك، بايقوڭىر قالاسىندا 77 مىڭنان اسا حالىق تۇرادى. ونىڭ 70 پايىزى قازاقستان ازاماتتارى. ال، قازىرگى جاعداي بويىنشا، بايقوڭىر قالاسىنداعى قازاق تىلىندە ءبىلىم بەرەتىن 5 قازاق مەكتەبىندە بۇگىنگى كۇنى 5 236 بالا ءبىلىم السا، رەسەيلىك 7 مەكتەپتە 4049 بالا ءبىلىم الادى، سونىڭ 1 508-ءى، ياعني 37 پايىزى قازاقستان رەسپۋبليكاسى ازاماتتارىنىڭ بالالارى.

ال، بيىل 9 ساۋىردە، مامين بايقوڭىردا بولدى. وسىدان ون كۇن بۇرىن عانا (ناۋرىز ايىندا) «سوۆەت جەرى قازاققا قالاي ءوتىپ كەتتى»، - دەپ مالىمدەگەن ءپۋتيننىڭ كومەكشىسى مەدينسكيمەن بىرگە بايقوڭىردان ۇشقان زىمىراندى تاماشالادى.

جالپى، مامين مىرزانىڭ ۇكىمەتتى تىزگىندەگەنىنە ەكى جىل. الايدا، سوڭعى ەكى جىلدىقتا، پەندەميا كەزىندەگى داعدارىسقا قارسى ۇكىمەتتىڭ ءتيىستى شەشىم قابىلداي الماۋى ونىڭ جۇمىسىنا ارتىلار سىننىڭ كوپ ەكەنىن كورسەتەدى. سەبەبى، وسى ۋاقىتتا ەلىمىزدە جۇمىسسىزدار سانى كوبەيگەن. ماسەلەن، 2021 جىلدىڭ ءبىرىنشى توقسانىنداعى جۇمىسسىزدار سانى 451,3 مىڭ ادامدى قۇراپ، وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا 2%-عا ارتقان.

ءتۇيىن: رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين ءبىزدىڭ پرەمەردى «دوستىق» دەيتىن وردەنمەن ماراپاتتاپتى. ءسويتىپ، مامين جولداس ءپۋتيننىڭ «دوستارى» قاتارىنا قوسىلىپتى.

«عارىش كەڭىستىگىن زەرتتەۋ جانە پايدالانۋ، حالىقتار اراسىنداعى دوستىقتى نىعايتۋ سالاسىنداعى حالىقارالىق ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋعا قوسقان زور ۇلەسى ءۇشىن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەمەر-ءمينيسترى مامين اسقار ۇزاقپايۇلى «دوستىق» وردەنىمەن ماراپاتتالسىن»، - دەگەن جارلىقتى ءبىز وسىلاي دەپ تۇسىندىك. ءسىز شە؟

نۇربيكە بەكسۇلتانقىزى

Abai.kz

12 پىكىر