شالقار ەستەن. تاعى دا برازيليا
فينال.
اقش - برازيليا - 2:3
گولدار: دەمپسي 10, دونوۆان 27 - لۋيس فابيانو 46, 74, لۋسيو 84
اقش: حوۆارد، سپەكتور، دەمەريت، ونەۆۋ، بوكانەگرا، كلارك (كەيسي، 88), فەيلحابەر (كلەستان، 75), دەمپسي، دونوۆان، دەۆيس، التيدور (بورنستەين، 75).
برازيليا: جۋليو سەزار، مايكون، لۋيزاو، لۋسيو، اندرە سانتوس (دانيەل الۆەس، 66), جيلبەرتو سيلۆا، فەليپە مەلو، راميرەس (ەلانو، 67), كاكا، لۋيس فابيانو، روبينو.
قارا قۇرلىقتاعى ايتۋلى جارىستىڭ اقتىق كەزدەسۋى دە، ءۇشىنشى ورىن جولىنداعى باسەكەسى دە وتە تارتىستى ءوربىپ، كورەرمەننىڭ كوزايىمىنا اينالدى. الەم كۋبوگىن بەس رەت ۇتقان برازيليا ءوزىنىڭ مىقتىلىعىن كەزەكتى رەت دالەلدەپ، ءۇشىنشى رەت كونفەدەراتسيا كۋبوگىن جەڭىپ الدى. قولدا تۇرعان جەڭىستەن قاپەلىمدە كوز جازىپ قالعان اقش ەكىنشى ورىنعا تۇراقتاسا، ۇزدىك ۇشتىكتى يسپانيا تۇيىندەدى.
فينال.
اقش - برازيليا - 2:3
گولدار: دەمپسي 10, دونوۆان 27 - لۋيس فابيانو 46, 74, لۋسيو 84
اقش: حوۆارد، سپەكتور، دەمەريت، ونەۆۋ، بوكانەگرا، كلارك (كەيسي، 88), فەيلحابەر (كلەستان، 75), دەمپسي، دونوۆان، دەۆيس، التيدور (بورنستەين، 75).
برازيليا: جۋليو سەزار، مايكون، لۋيزاو، لۋسيو، اندرە سانتوس (دانيەل الۆەس، 66), جيلبەرتو سيلۆا، فەليپە مەلو، راميرەس (ەلانو، 67), كاكا، لۋيس فابيانو، روبينو.
قارا قۇرلىقتاعى ايتۋلى جارىستىڭ اقتىق كەزدەسۋى دە، ءۇشىنشى ورىن جولىنداعى باسەكەسى دە وتە تارتىستى ءوربىپ، كورەرمەننىڭ كوزايىمىنا اينالدى. الەم كۋبوگىن بەس رەت ۇتقان برازيليا ءوزىنىڭ مىقتىلىعىن كەزەكتى رەت دالەلدەپ، ءۇشىنشى رەت كونفەدەراتسيا كۋبوگىن جەڭىپ الدى. قولدا تۇرعان جەڭىستەن قاپەلىمدە كوز جازىپ قالعان اقش ەكىنشى ورىنعا تۇراقتاسا، ۇزدىك ۇشتىكتى يسپانيا تۇيىندەدى.
جانكۇيەر قاۋىمنىڭ باستاپقىدا ەكى، كەيىنىرەك ءتورت جىلدا ءبىر مارتە ۇيىمداستىرىلىپ تۇراتىن بۇل جارىستىڭ اقتىق باسەكەسىندە يسپانيا مەن برازيليانىڭ تەكە تىرەسىن كورگىلەرى كەلگەنى انىق. بىراق تارتىستى ويىندار بارىسىندا نە ءتۇرلى سەنساتسيالاردىڭ تىركەلگەنىن جاقسى بىلەمىز. اسىرەسە اقش قۇراماسى ونىڭ باستى قاھارمانىنا اينالدى. جالپى بۇل جارىسقا امەريكالىقتار وسىمەن ءۇشىنشى مارتە قاتىستى جانە ءۇش رەتتە دە ءساتتى ونەر كورسەتتى. الدىمەن 1992 جىلى العاش ۇيىمداستىرىلعان بۇل جارىستىڭ ءۇشىنشى ورىنىنا تالاسقان اقش ازۋلى كوت-د'يۆۋاردى 3:2 ناتيجەسىمەن ۇتسا، 1999 جىلى مەكسيكادا وتكەن كونفەدەراتسيا كۋبوگىندا ساۋد ارابياسىن 2:0 ەسەبىمەن تىزە بۇكتىرىپ، ۇزدىك ۇشتىكتى قورىتىندىلادى.
سوندىقتان دا امەريكالىقتار برازيليامەن ارادا وتەتىن فينالدىق ماتچقا تىڭعىلىقتى دايىندىقپەن كەلدى. ويتكەنى بۇدان ون جىل بۇرىنعى كەزەڭمەن سالىستىرعاندا ءدال قازىر اقش قۇراماسىنىڭ فۋتبولشىلار قۇرامى وتە كۇشتى ەدى. نەگىزىنەن ەۋروپا مەن وڭتۇستىك امەريكانىڭ الدىڭعى قاتارلى كلۋبتارىندا ونەر كورسەتەتىن ويىنشىلاردان جاساقاتالعان ۇجىم ءساتى تۇسسە برازيليانىڭ ءوزىن اتتان اۋدارىپ تاستاۋعا قۇلىقتى ەدى. الاڭداعى جاعدايدى كورە بىلەتىن باپكەر بوب برەدليدىڭ دە مۇنداي مۇمكىندىكتىڭ بولا بەرمەيتىنىن جاقسى ۇققانى انىق. كەزدەسۋدىڭ بارىسىندا «امەريكالىق ارمان» راسىمەن دە ورىندالاتىنداي بولىپ كورىندى. ماتچتىڭ 10- مينۋتىندا كۇتپەگەن جەردەن ەسەپ اشقان اقش قۇراماسى ارادا 15 مينۋتتاي ۋاقىت وتكەندە ناتيجەنى ەسەلەگەن شاقتا سەنىم تىپتەن كۇشەيە ءتۇستى. بىراق «سەندەر بىزگە قولدان كەلگەنىنشە گول سوقساڭدار، ءبىز سەندەرگە قالاۋىمىزشا سوعامىز» دەيتىن برازيليالىقتار وزدەرى قالىپتاستىرعان وسى قاعيدانى بۇلجىتپاي ورىندادى. كەزدەسۋدىڭ ەكىنشى بولىگى باستالىسىمەن دۋنگا جاتتىقتىراتىن كوماندا الگى ۇستانىمدى ەسكە تۇسىرگەندەي بولدى. بىردەن شابۋىلعا بەت العان ولار كوپ ۇزاماي-اق ماقساتتارىنا قول جەتكىزدى. ارىپتەسى مايكوننان ادەمى پاس العان فابيانو قورعاۋشىنىڭ تاساسىنان بۇرىلا بەرە تەۋىپ، الا دوپتى حوۆارد قورعاعان قاقپانىڭ تورىندا تۋلاتتى. بۇعان دەيىنگى ساتتەردىڭ بارىندە شەبەر قورعانا بىلگەن تيم حوۆارد قاپى قالدى. سوعىلعان گول امەريكالىقتاردىڭ زارەسىن ۇشىرا قويمادى. سالقىنقاندىلىق تانىتقان برەدليدىڭ كومانداسى ويىن تاكتيكاسىنا وزگەرىس ەنگىزۋدى قالامادى. برازيليا قاقپاسىن تورۋىلداۋعا ءتيىس قوس بىردەي شابۋىلشى - دەۆيس پەن التيدور ءوز ورىندارىندا قالا بەردى. بىراق ءبىرىنشى تايمدا كوپ تەر توككەن ولاردىڭ ازداپ شارشاپ قالعاندارى بايقالدى. ال وڭتۇستىكامەريكالىقتار كەرىسىنشە كەزدەسۋگە جاڭا شىققانداي جۇلقىنا قيمىلدادى. «كەلە سالا تورگە وزۋعا» نيەتتى قارسىلاستارىن ءوز ورنىنا تەزىرەك قويۋعا اسىققان ولار تاعى بىرنەشە رەت گول سوعاتىن كەرەمەت مۇمكىندىكتەردى بوس جىبەرىپ الدى. ال ەندى ءبىر ساتتە حوۆارد قورعاعان قاقپاعا ەنگەن دوپ تورەشىنىڭ قاتەلىگىنەن ەسەپكە الىنباي قالدى. كاكانىڭ باسپەن سوققان دوبىن حوۆارد قاقپا سىزىعىنىڭ ار جاعىنان قايتاردى، بىراق ۇرىمتال ەپيزودتى دۇرىس كورە الماي قالعان شۆەد حانسسون قاتەلەسىپ، ەسەپ وزگەرىسسىز قالا بەردى. دەگەنمەن ويىن جاعدايىنا قاراپ، تارازى باسىنىڭ تەڭەسەتىنىن اڭعارۋعا بولاتىن ەدى. برازيليا قۇراماسىنىڭ تولاسسىز شابۋىلى اقش قورعانىسىن اقىرى تالقاندادى. بۇل جولى دا لۋيس فابيانو مەرگەندىك تانىتتى. ءسويتىپ يسپانيالىق «سەۆيليانىڭ» ساپىندا ونەر كورسەتەتىن شابۋىلشى بيىلعى كونفەدەراتسيا كۋبوگىنداعى بەسىنشى گولىن سوقتى. ماتچ سوڭىنان ول ءتۋرنيردىڭ ۇزدىك مەرگەنىنە ارنالعان باعالى سىيلىققا يە بولدى. كەزدەسۋدىڭ نەگىزگى ۋاقىتىنىڭ اياقتالۋىنا ءالى 15 مينۋتتاي ۋاقىت بار بولاتىن. بۇل ناتيجە اقش فۋتبولشىلارىن ءالى دە قاناعاتتاندىراتىن ەدى، بىراق برازيليالىقتاردىڭ كوڭىلىنە قونبايتىن. «قايداعى ءبىر اقش- پەن» قوسىمشا ۋاقىتتا تاجىكەلەسىپ، پەنالتي تەبىسۋدى ار ساناسا كەرەك، الەمنىڭ بەس دۇركىن چەمپيوندارى 84- مينۋتتا تاعى ءبىر گول سوعىپ، جانكۇيەرلەرىن ءدۇر سىلكىندىردى. بۇل - وسى ويىنداعى سوڭعى گول بولىپ تىركەلدى. وسىلايشا كونفەدەراتسيا كۋبوگىندا جالپى سانى ءۇش رەت جەڭىسكە جەتىپ ۇلگەرگەن برازيليا الەمنىڭ مىقتىسى كىم ەكەنىن تاعى دا ايگىلەپ بەردى.
جارىس نەسىمەن ەستە قالادى؟
ارينە ول ءبىرىنشى كەزەكتە جوعارىدا ايتقانىمىزداي توسىن وقيعالاردىڭ كوبىرەك ورىن الۋىمەن جانكۇيەر جادىندا ۇزاعىراق ساقتالادى. الەمنىڭ ءتورت دۇركىن چەمپيونى - يتاليانىڭ توپتىق كەزەڭنەن ۇزاي الماۋى جانە قارا قۇرلىقتىڭ التى دۇركىن چەمپيونى مىسىردىڭ ازۋلى برازيلياعا قارسى تەگەۋرىندى قارسىلىق كورسەتىپ، شەشۋشى ماتچتا اقش- قا جول بەرىپ قويۋى قانداي قىزىق ءارى ادام نانعىسىز جايتتار. يتاليانىڭ باس باپكەرى مارچەللو ءليپپيدىڭ جارىس باستالاردان ءسال بۇرىن ءوز كومانداسىنىڭ جەڭىمپاز اتانارىنا سەنىمسىز ەكەنىن جايىپ سالعانىن بىلەمىز. ءسوزىن دايەكتى ەتۋگە تىرىسقان مامان وسى سالانىڭ بىلگىرلەرى كوبىرەك جۇگىنەتىن دەرەكتەرگە سۇيەنگەن ەدى. ونىڭ پىكىرىنشە، الەم چەمپيوناتىندا توپ جارعان ۇجىم اراعا ءۇش جىل سالىپ وتەتىن كونفەدەراتسيا كۋبوگىندا توپ جارا المايدى. وتكەنگە كوز جۇگىرتسەك راسىندا دا سولاي. بىراق بۇل جەردە باس باپكەر تاريحتىڭ زاڭدىلىعىنان گورى ءوز كومانداسىنىڭ دارمەنسىزدىگىنە كوبىرەك كۇيىنىشتى ەكەنىن بۇركەمەلەۋگە تىرىسقانداي. اپپەنين تۇبەگىندە قاتاڭ سىنعا ۇشىراعان ليپپي يلىكپەي-اق قويدى. جاستارعا سەنبەي، ارداگەر ويىنشىلارعا ءۇمىت ارتقان باپكەردىڭ «اسكەرى» قارا قۇرلىقتان كۇيرەپ قايتتى. ال افريكا كۋبوگىندا كامەرۋن، كوت-د'يۆۋار, سەنەگال ت.ب. سياقتى مىقتى كوماندالاردىڭ اراسىنان ۇنەمى وزىق شىعىپ جۇرگەن مىسىرعا نە بولدى؟ توپتىق كەزەڭنىڭ العاشقى تۋرىندا اتاعى دارداي برازيليانىڭ «ەكى اياعىن ءبىر ەتىككە تىققان» «پەرعاۋىندار» جارتىلاي فينالعا دا ىلىگە الماي قالدى. نەمىس بۋندەسليگاسىندا دوپ تەبەتىن مىسىرلىق زيداننىڭ جاراقات الىپ قالۋى دا ۇجىمدىق ويىنعا كەرى اسەرىن تيگىزدى مە؟ مىسىر قۇراماسىنىڭ جارتىلاي فينالعا شىعۋىنا اقش- تان ەكى دوپ ايىرماسىمەن ۇتىلۋدىڭ ءوزى جەتكىلىكتى ەدى. ءتىپتى سول ماتچتىڭ قارساڭىندا بولجام جاساعاندار تەڭ ويىندى بىلاي قويالىق، مىسىردىڭ جەڭىپ شىعارىنا نىق سەنىمدى بولدى. ال جاسىل الاڭداعى ويىن مۇلدەم باسقاشا ءوربىدى. «جاۋرىنشىلاردىڭ» دەگەنىنە كونە بەرمەيتىن الا دوپ وزىنىكىن ىستەدى. اقش 3:0 ەسەبىمەن سەنساتسيالىق جەڭىسكە جەتىپ، جارتىلاي فينالعا شىقتى. جارتىلاي فينالدا بوب برەدليدىڭ كومانداسى تىپتەن سۇمدىق سەنساتسيا تىركەپ، ەۋروپا چەمپيونى - يسپانيانى 2:0 ەسەبىمەن قاپى قالدىردى.
مىنە بىرىنەن سوڭ ءبىرى تىركەلگەن توسىن وقيعالار تىزبەگى بۇل جارىستىڭ كوركىن كىرگىزە ءتۇستى. كونفەدەراتسيا كۋبوگى جانكۇيەر قاۋىمنىڭ كەلەر جىلى وتەتىن الەم چەمپيوناتىنا دەيىن تالعاجۋ ەتە تۇرار ازىعى بولماق.
مەرگەندەر:
لۋيس فابيانو (برازيليا، «سەۆيليا») - 5
كلينت دەمپسي (اقش، «فۋلحەم») - 3
داۆيد ۆيليا (يسپانيا، «ۆالەنسيا») - 3
فەرناندو توررەس (يسپانيا، «ليۆەرپۋل») - 3
كونفەدەراتسيا كۋبوگىنىڭ ءار جىلدارداعى جەڭىمپازدارى مەن جۇلدەگەرلەرى:
1992 ج. ساۋد ارابياسى.
1. ارگەنتينا
2. ساۋد ارابياسى
3. اقش
4. كوت-د'يۆۋار
1995 ج. ساۋد ارابياسى.
1. دانيا
2. ارگەنتينا
3. مەكسيكا
4. نيگەريا
1997 ج. ساۋد ارابياسى.
1. برازيليا
2. اۆستراليا
3. چەحيا
4. ۋرۋگۆاي
1999 ج. مەكسيكا.
1. مەكسيكا
2. برازيليا
3. اقش
4. ساۋد ارابياسى
2001 ج. وڭتۇستىك كورەيا، جاپونيا.
1. فرانتسيا
2. جاپونيا
3. اۆستراليا
4. برازيليا
2003 ج. فرانتسيا.
1. فرانتسيا
2. كامەرۋن
3. تۇركيا
4. كولۋمبيا
2005 ج. گەرمانيا.
1. برازيليا
2. ارگەنتينا
3. گەرمانيا
4. مەكسيكا
2009 ج. وار.
1. برازيليا
2. اقش
3. يسپانيا
4. وار
