جۇما, 26 ءساۋىر 2024
46 - ءسوز 3319 10 پىكىر 30 شىلدە, 2020 ساعات 12:07

پۋتين ەاەس-ءتى ساياسيلاندىرعىسى كەلەتىنىن اڭعارتىپ ءجۇر

تاڭدانام. "قازاقستان ەاەس-كە كىرگەنى دۇرىس بولدى. بۇل بيزنەستى، ەكونوميكانى دامىتىپ، باسەكەلەستىكتە وتاندىق ساپالى تاۋار شىعارۋعا ىقپال ەتتى" دەگەن بلوحەرلەردى كورگەندە تاڭدانام. ناعىز بلوحەرلەر!

ەاەس-كە كەلگەندە قانداي بيزنەستىڭ دامۋى، قانداي قارىشتاعان ەكونوميكا جايلى ءسوز بولۋى مۇمكىن؟ ۇيىمدا بولساق تا، ساۋدا-ساتتىق سالاسىندا سوعىس ءجۇرىپ جاتقانداي اسەردە بولامىن.

ماگنۋمگە كىرىپ قالساڭىز "قۇرمەتتى تۇتىنۋشى. قازاقستاندىق تاۋاردى الىڭىز، وتاندىق ءونىمدى قولداڭىز" دەگەن داۋىستى اراسىندا ەستىپ قالامىز. ال سورەلەردە "قازاقستاندا جاسالعان" دەگەن كوك تۇسپەن جازۋدى كورەسىز. بۇل نەنى ءبىلدىرۋى مۇمكىن؟ "وتاندىق ءونىمدى ساتىپ الىپ، پاتريوت بول" دەگەندى مە؟ سولاي دا شىعار. بىراق سونىمەن قاتار تىنىسى تارىلىپ، ء"بىزدى ساتىپ الشى" دەگەن وتاندىق ءوندىرۋشىنىڭ جانايقايىن دا كورسەتىپ تۇر ەمەس پا؟! ۇيىقتاپ جاتقان ادامدى جاستىقپەن تۇنشىقتىرعانداي، ەاەس دەگەن ءبىزدىڭ كاسىپكەرلەردى، بيزنەستى دە تۇنشىقتىرىپ جاتقانداي اسەردە بولام.

وقتىن-وقتىن ءبىز شەكاراداعى كەلەڭسىزدىكتەر جايلى وقىپ قالامىز. قازاقستاندىق فۋرالار رەسەيگە وتە الماي تۇرعانى جايلى وسى ۋاقىتقا دەيىن تالاي اقپارات شىقتى. اراسىندا شەكارادا سونداي توقتالىم بولىپ تۇرادى. وسى ما ەكونوميكالىق وداقتاستىق؟

ماسەلەنكي ەۋرووداققا مۇشە ەلدەر ءبىر-بىرىنە ەركىن ساۋدا جاسايدى. مىسالى اۋسترياداعى سۋپەرماركەتتە مەن جارتى ەۋروپانىڭ تاۋارىن كوردىم. بىراق "اۋستريادا جاسالعان" دەگەن جازۋدى، يا "اۋستريالىق تاۋاردى الىڭىز، وتاندىق ءونىمدى قولداڭىز" دەگەن داۋىستى ەستىمەدىم. سوعان قاراپ "ادىلەتتى ۇيىم با" دەگەن وي كەلدى. مۇمكىن ونىڭ دا مينۋستارى كوپ شىعار، ونى كورىپ، ءتۇسىنۋ ءۇشىن كەمى ءبىر جىل سول ەلدە بولۋ كەرەك. الايدا جاڭالىقتاردان ەكونوميكاسى السىرەگەن وداقتاستارىنا كومەك بەرىپ تۇراتىنىن كورىپ، ازداپ ءىشىم جىلىپ قالادى. ءسوزسىز ەو ەاەس-ءتىڭ الدىندا ءجۇز ەسە مىقتى ۇيىم.

ەاەس-ءتىڭ بەتىن تىرناپ قالساڭ، ار جاعىنان قىزىل قاندى يمپەريانى اڭساعان ءپۋتيننىڭ ارام پيعىلىن بايقاۋ قيىن ەمەس. سوڭعى ۋاقىتتا بۇل بىرلەستىكتى ساياسيلاندىرعىسى كەلەتىنىن اڭعارتىپ ءجۇر. ءبىزدىڭ پرەزيدەنت ءبىر مارتە وعان جول جوق ەكەنىن كورسەتتى. بىراق پۋتين كونستيتۋتسيانى وزگەرتىپ الدى. ەندى كەمى 2036-عا دەيىن تاقتا وتىراتىن قۇقىقتىق بازا جاساپ الدى. دەمەك ءالى 16 جىل ول وسى ەاەس-ءتى ۋىسىندا ۇستايدى. سول ارالىقتا ونى بارىنشا ساياسيلاندىرىپ، ءتۇرلى قۇجاتتار مەن باعدارلامالارعا قول قويىپ جىبەرمەسەك بولعانى. قازاقستان بۇل ۇيىمنان شىعۋى ءتيىس دەپ سانايمىن. توقاەۆ مىرزانىڭ وتكەندەگى سوزىنە قاراپ پرەزيدەنتتىڭ دە بۇل وداقتا بولعىسى كەلمەيتىنىن اڭعارۋ قيىن ەمەس-اۋ.

سوعان قاراماستان بلوحەرلەر بۇل وداقتىڭ "وراسان زور پايداسى" جايلى قايتالاپ ايتۋدان جالىقپايدى. قۇددى ءبىر كاسەتانى قايتالاپ قويعانداي كۇنى-ءتۇنى سارنايدى.

اسحات قاسەنعاليدىڭ جازباسى

Abai.kz

10 پىكىر