سەنبى, 27 ءساۋىر 2024
جاڭالىقتار 3196 0 پىكىر 27 قازان, 2011 ساعات 05:52

«يزۆەستيا»: كىم نە دەپ جاتىر؟

رف پرەمەر-ءمينيسترى پۋتين مەن بەلورۋس پرەزيدەنتى لۋكاشەنكودان كەيىن سوۆەت وداعى كەزىنەن بەلگىلى «يزۆەستيا» گازەتىندە قر پرەزيدەنتى نازارباەۆتىڭ دا ماقالاسى جاريا كوردى. ماقالا «ەۆرازيسكي سويۋز: وت يدەي ك يستوري بۋدۋششەگو» ياعني، «ەۋرازيالىق وداق: يدەيادان بولاشاق تاريحقا» دەپ اتالادى. اتالعان ماقالاسىندا نازارباەۆ  تمد شەڭبەرىندە جاڭا ينتەگراتسيالىق كەڭىستىك - ەۋرازيالىق ەلدەر وداعىن قۇرۋ تۋرالى ۇسىنىستىڭ ناقتى يەسى ءوزى بولعاندىعىن ەسكە الا وتىرىپ جازادى. «ول كەز 1994 جىلدىڭ جەلتوقسان  ايىنىڭ بۋىرقانعان كۇندەرىنىڭ ءبىرى ەدى، - دەيدى ماقالا اۆتورى.- تاۋەلسىزدىكتىڭ تىزگىنى ەندى قولىنا تيگەن جەتەكشى تۇلعالار ەيفوريالىق كوڭىل-كۇيدەن ارىلماعاندىقتان جاڭا ينتەگراتسيالىق كەڭىستىكتىڭ مۇمكىندىگىنە جەتە ءمان بەرمەدى».

رف پرەمەر-ءمينيسترى پۋتين مەن بەلورۋس پرەزيدەنتى لۋكاشەنكودان كەيىن سوۆەت وداعى كەزىنەن بەلگىلى «يزۆەستيا» گازەتىندە قر پرەزيدەنتى نازارباەۆتىڭ دا ماقالاسى جاريا كوردى. ماقالا «ەۆرازيسكي سويۋز: وت يدەي ك يستوري بۋدۋششەگو» ياعني، «ەۋرازيالىق وداق: يدەيادان بولاشاق تاريحقا» دەپ اتالادى. اتالعان ماقالاسىندا نازارباەۆ  تمد شەڭبەرىندە جاڭا ينتەگراتسيالىق كەڭىستىك - ەۋرازيالىق ەلدەر وداعىن قۇرۋ تۋرالى ۇسىنىستىڭ ناقتى يەسى ءوزى بولعاندىعىن ەسكە الا وتىرىپ جازادى. «ول كەز 1994 جىلدىڭ جەلتوقسان  ايىنىڭ بۋىرقانعان كۇندەرىنىڭ ءبىرى ەدى، - دەيدى ماقالا اۆتورى.- تاۋەلسىزدىكتىڭ تىزگىنى ەندى قولىنا تيگەن جەتەكشى تۇلعالار ەيفوريالىق كوڭىل-كۇيدەن ارىلماعاندىقتان جاڭا ينتەگراتسيالىق كەڭىستىكتىڭ مۇمكىندىگىنە جەتە ءمان بەرمەدى».

يدەيادان بولاشاق تاريحقا كوز تىككەن قر پرەزيدەنتى وسىلاي دا وسىلاي دەي كەلىپ«وداق» دەگەن سوزدەن قورقىپ-ۇركۋدىڭ قاجەتى جوق ەكەندىگىن اتاپ وتەدى. ال، 4 قازاندا «يزۆەستيا»  گازەتىنە ماقالا جاريالاعان رف ۇكىمەتىنىڭ باسشىسى پۋتين قۇلاشتى كەڭگە سەرمەپ ەۋرازيالىق وداقتى قۇرا وتىرىپ ازيا - تىنىق مۇحيت ايماعى مەن ەۋروپانى تۇتاستىرۋعا بولادى دەيدى. «بۇل، بىراق، وتكەندى كوكسەۋ نەمەسە كسرو-نى قالپىنا كەلتىرۋدىڭ قامى ەمەس» دەگەن پۋتين كەدەن وداعىنا مۇشە ەلدەردىڭ جيىنىندا ورتاق ۆاليۋتا تۋرالى اسا تولعانبايتىنىن، الايدا، ورىس ءرۋبلى بەلارۋسسيانىڭ ىشكى قارجى اينالىمىنا وپ-وڭاي ەنىپ بارا جاتقانى جايىندا ايتقان ەدى. لۋكاشەنكو بولسا، ەۋرازيا ەكونميكالىق وداعىن سىناۋشىلار كەرتارتپا، كەراۋىزداردىڭ عانا قولىنان كەلەتىن ءىس دەگەنگە ساياتىن ويىن اشىق بىلدىرگەن-ءدى. نازارباەۆ ەۋرازيالىق وداق قۇرامىنداعى ەلدەر ءبىر-ءبىرىنىڭ ىشكى ىسىنە قول سۇقپايدى، شەكاراسىن وداق ەسەبىنەن كەڭەيتۋدى كوزدەمەيدى دەگەن سوزدەرگە ەكپىن تۇسىرە كەلىپ وداقتىڭ ورتالىعى استانا قالاسى بولۋى ءتيىس دەدى. پۋتين كەدەندىك وداق پەن ورتاق ەكونوميكالىق كەڭىستىك 165 ملن تۇتىنۋشىسى بار ۇلكەن نارىق، وسى نارىق ارقىلى قۋاتتى ەۋرازيالىق وداق قۇرۋعا بولادى دەيدى.

سولايى سولاي بولعانىمەن، ءپۋتيننىڭ بولاشاق قۋاتتى ەۋرازيالىق وداعىنا  ەۋروداق (بريۋسسەل) پالەندەي ءمان بەرمەيتىن سياقتى. مىسالى، ەۋروپالىق ساياسي ورتالىقتىڭ باس كەڭەسشىسى فرەيزەر كەمەرون: «ەۋرازيالىق وداقتى قالايشا جەتەكشى ەلدەردىڭ بىرلەستىگى دەپ اتاۋعا بولادى؟ بەلارۋسسيادا قانداي جەتىستىك بار؟ بۇل  - ديكتاتۋرا. ديكتاتۋرا جايلاعان ەلدەرمەن ەۋروپاداعى  مەملەكەتتەر سالماقتى قارىم-قاتىناس جاساي قويماس», - دەپ مىسقىلدادى.

«اباي-اقپارات»

0 پىكىر