جەكسەنبى, 5 مامىر 2024
3677 8 پىكىر 25 قازان, 2019 ساعات 15:54

بەردىبەك ساپارباەۆ: ءال-فارابي ەڭبەكتەرىن وتىرارعا الدىرۋ قاجەت

بۇگىن قر پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى بەردىبەك ساپارباەۆ باستاعان ۇكىمەت مۇشەلەرى تۇركىستان وبلىسىنا كەلدى. مەملەكەت باسشىسىنىڭ «سىندارلى قوعامدىق ديالوگ - قازاقستاننىڭ تۇراقتىلىعى مەن وركەندەۋىنىڭ نەگىزى» اتتى جولداۋداۋىنىڭ ورىندالۋىن ناسيحاتتاۋعا كەلگەن توپ تاريحي وتىرار اۋدانىن ارالادى.

دەلەگاتسيا ءشاۋىلدىر اۋىلىندا كۇردەلى جوندەۋدەن ءوتىپ جاتقان مادەنيەت ءۇيىنىڭ قۇرىلىس جۇمىستارىمەن تانىستى. نىساندى جاڭارتۋعا رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن 262,9 ملن تەڭگە ءبولىنىپ، جوندەۋ جۇمىستارى تامىز ايىندا باستالعان. قازىرگى تاڭدا مادەنيەت ۇيىنە سۋ قۇبىرلارى مەن كارىز جۇيەلەرى تارتىلىپ، ءىشى مەن سىرتىن ارلەنىپ جاتىر. قۇرىلىس جۇمىستارىنا 46 ادام جۇمىلدىرىلىپ، نىسان وسى جىلدىڭ سوڭىندا پايدالانۋعا بەرىلەدى دەپ كۇتىلۋدە. ونەر ورداسىن ارالاپ كورگەن بەردىبەك ساپارباەۆ وبلىس جانە اۋدان باسشىلارىنا جوندەۋ جۇمىستارىنا بىرقاتار وزگەرىستەر ەنگىزىپ، كىرەبەرىسىن زاماناۋي ۇلگىدە جاساۋ كەرەكتىگىن ەسكەرتتى. باستىسى - ساپاسىنا كوڭىل ءبولىپ، بىلىكتى ساۋلەتشىلەردى تارتۋ قاجەتتىگىن ايتىپ ءوتتى.

«مەردىگەردىڭ جۇمىسى ساپالى بولسىن، ونى باقىلاپ وتىرۋ قاجەت. ويتكەنى بۇل جەردە حالىقارالىق دەڭگەيدەگى كونفەرەنتسيا وتەدى. شەتەلدەن قوناقتار كەلەدى. ەڭ نەگىزگىسى - سىرتقى كەلبەتى، ادامدار سىرتىن كورەدى. سونى زاماناۋي ۇلگىگە سايكەستەندىرىپ جاساۋ كەرەك. جاقسى ديزاينمەن جاسالسا، ەۆروپالىق ستاندارتتا ەمەس. كەلبەتى قازاقي ناقىشتا، ۇلتتىق ءيىسى شىعىپ تۇرعانى ءجون»،- دەدى بەردىبەك ساپارباەۆ.

مۇنان كەيىن ۇكىمەت باسشىسىنىڭ ورىنباسارى اۋدان ورتالىعىنداعى الاڭ مەن ءال-فارابي ەسكەرتكىشىنىڭ بۇگىنگى جاعدايىمەن تانىستى. وتىرار كىتاپحاناسىن ارالاپ، وندا دا بىرقاتار جوندەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى. كەلەسى جىلدىڭ قىركۇيەك ايىندا كەڭ كولەمدە اتالىپ وتەتىن ءال-ءفارابيدىڭ 1150 جىلدىق مەرەيتويىن تويلاۋ كەزىندە كەلەتىن قوناقتار مەن تۋريستەر سول نىسانداردى ارالاپ، تاريحىمىزبەن تانىسادى.

بەردىبەك ماشبەكۇلى جاڭادان سالىنعان كونە وتىرار قالاشىعى جانىنداعى ساپار ورتالىعىندا ءوڭىردىڭ زيالى قاۋىم وكىلدەرى مەن تاريحشىلار، عالىمدار باس قوسقان القالى جيىنعا قاتىستى. باسقوسۋدا بەردىبەك ساپارباەۆ ءال-فارابي مەرەيتويى الدىنداعى دايىندىق جۇمىستارىن پىسىقتاپ، جەرگىلىكتى تۇرعىندار مەن عالىمداردىڭ ۇسىنىس-پىكىرلەرىن تىڭدادى. وتىرار وڭىرىندەگى تاريحي نىسانداردىڭ قازىرگى جاعدايى مەن ساۋلەتىنە قانداي وزگەرىستەر ەنگىزۋ كەرەك، قوسىمشا تاعى قانداي نىساندار جوندەلگەنى دۇرىس دەگەن ماسەلەنى تالقىلادى. بۇل رەتتە باسقوسۋعا كەلگەن عالىمدار وتىرار كىتاپحاناسىن اشسا، وقسىز دەگەن تاريحي ورىندى رەتكە كەلتىرسە دەگەن تىلەكتەرىن جەتكىزدى.

«وزگەلەر قازاقتا ونەركاسىپ، عىلىم، ساۋدا-ساتتىق دەگەن بولماعان، كوشپەندى حالىق بولعان دەپ ايتىپ جاتادى. ءبىز ەجەلدەن مادەنيەتىمىز جاقسى دامىعانىن وسى وتىراردان باستاپ كورسەتۋىمىز كەرەك. وتىرارداعى مۋزەيدى قالپىنا كەلتىرىپ، ىشىندەگى جادىگەرلەردى جوندەۋ كەرەك. كەلگەن قوناقتار، شەتەلدىكتەرسۇراقتارعا جاۋاپ الۋى كەرەك. ولاردى قانداي دۇنيەلەرمەن تاڭ قالدىرا الامىز، سونى ويلانۋ كەرەك. الەمدە فارابيتانۋمەن اينالىساتىن 11 ورتالىق اشىلعان. سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى ءار ەلشىلىككە تاپسىرما بەرۋى كەرەك. سول ورتالىقتاردا تابىلعان عۇۇلامانىڭ ەڭبەكتەرىن وسىندا الدىرۋ قاجەت. فارابيتانۋشىلاردى شاقىرىپ، اقىلداسۋ كەرەك. ءال-ءفارابيدىڭ اندەرى مەن شىعارمالارىن جارىققا شىعارۋىمىز كەرەك»،- دەدى بەردىبەك ساپارباەۆ.

Abai.kz

8 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

قۇيىلسىن كوشىڭ

باس گازەت ورالماندارعا نەگە شۇيلىكتى؟

ءالىمجان ءاشىمۇلى 1444
ادەبيەت

«سولاي ەمەس پە؟»

عابباس قابىشۇلى 1286
قوعام

دوس كوپ پە، دۇشپان كوپ پە؟

ءابدىراشيت باكىرۇلى 1043
ەل ءىشى...

ۇلتتىق بىرەگەيلەنۋ: قانداستاردىڭ ءرولى قانداي؟

ءومارالى ادىلبەكۇلى 1097