قر باس پروكۋرورى

نۇرداۋلەتوۆ عيزات داۋرەنبەكۇلىنا

اشىق حات

قۇرمەتتى عيزات داۋرەنبەكۇلى، 2019 جىلدىڭ 23 مامىرى كۇنى ءسىزدىڭ جەكە بلوگىعىڭزعا شاعىم قويماقشى بولدىم. الايدا شاعىمىمدى ورنالاستىرا المادىم. سودان 115 قىزمەتىنە جۇگىندىم. بۇل قىزمەت تە كومەك كورسەتە العان جوق. اقىرى اتالمىش قىزمەت باسشىسى دۋككارت ا.ۆ. دەگەن اداممەن سويلەستىم. سويلەستىم دەۋگە تاعى كەلمەيدى.

ءۇش مارتە «سالەمەتسىز بە» دەپ امانداستىم. ول ماعان ءۇش رەتىندە دە «زدراستي» دەپ جاۋاپ قاتتى. سودان مەن قر باس پروكۋراتۋراسىنىڭ لاۋازىمدى قىزمەتىندە بولا تۇرا، قالايشا مەملەكەتتىك تىلدە جاۋاپ بەرمەيتىنىن ايتىپ، شاعىمداندىم. دۋككارت دەگەن كىسى ماعان: «يا ۆاس پروشۋ گوۆوريت پو رۋسسكي. ەتو يازىك مەجناتسيونالنوگو وبششەنيا» دەپ جاۋاپ بەردى.

وسىعان وراي، سىزدەن نەلىكتەن قازاقستاننىڭ باستى زاڭ، قۇقىق قاداعالاۋ ورگانىندا ساۋاتسىز (قر زاڭنامالىق نورمالارىنىڭ ەشبىرىندە ورىس ءتىلىنىڭ ۇلتارالىق دەگەن ستاتۋسى جوق) جانە باستىسى زاڭدى بەلشەسىنەن باستاتىن ادامداردىڭ  جوعارعى لاۋازىمدى قىزمەتتەردە وتىرعانىن سۇراعىم كەلەدى. سوندا كونستيتۋتسيادا ۇلتى قازاق ەمەس ازاماتتارعا ارنالعان باسقا باپتار نەمەسە زاڭنامالىق نورمالار جازىلعان با؟

باس پروكۋراتۋرانىڭ «تۆيتتەردەگى» پاراقشاسىنا دا جازباق بولدىم. «گپ رك» دەپ تۇر. ال مەملەكەتتىك تىلدە جوق. ايتىڭىز، قازاق تىلىندە نەگە جوق؟ نەگە؟

وتكەندە باس پروكۋراتۋرانىڭ «فەيسبۋك» جەلىسىندەگى جەكە پاراقشاسىنا «قانداي ماسقارا، قر باس پروكۋراتۋراسى بولا تۇرا، جازعاندارىڭىز اۋەلى ورىس تىلىندە، سوسىع عانا قازاق تىلىندە جاريالانادى» دەپ جازعان ەدىم. جاۋاپتى قىزمەتكەرلەرىڭىز ولقىلىقتى تۇزەگەندەي بولعان. مىنە، ارادا اي وتكەن جوق. بۇگىن تاعى بىرنەشە جەردە ورىس تىلىندە تۇر.

وعان قوسا، كەرەكۋدەگى پروكۋراتۋراعا حابارلاسقان سايىن ورىس تىلىندە سويلەيدى. «پروكۋراتۋرا وبل.،... سۋشاەت» دەيدى. قىزمەتتى تەك ورىس تىلىندە جۇرگىزەدى. سەرۆيستىك مەكەمەلەردەن مەملەكەتتىك تىلدە بىلمەي قىزمەتىنەن قۋىلعان جاعدايلار جوق ەمەس.

جوعارىداعى ماسەلەلەردى تۇيىندەي كەلە سىزدەن سۇرايتىنىم: سىزدەر قاي ەلدىڭ پروكۋراتۋراسىسىزدار؟  قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ باس پروكۋراتۋراسى قىزمەتتى اۋەلى مەملەكەتتىك تىلدە جۇرگىزۋى كەرەك!

مەن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتى رەتىندە سىزدەردەن، ءوز قىزمەتتەرىڭىزدى، سايتتاعى، الەۋمەتتىك جەلىلەردەگى اقپاراتتىق ماتەريالدارىڭىزدى، قىزمەتتىك كومەكتەرىڭىزدى قازاق تىلىندە، مەملەكەتتىك تىلدە جۇرگىزۋلەرىڭىزدى تالاپ ەتەمىن!

تاۋەلسىزدىك العانىمىزعا انە-مىنە 30 جىلعا جۋىقتادى. وسى 30 جىلدا قازاقستاننىڭ باس پروكۋراتۋراسى قازاق تىلىندە 300 ءسوز جاتتاپ الا الماسا، ول تۇگىلى ءوز ازاماتتارىن بوتەن تىلدە سويلەۋگە ماجبۇرلەسە – وندا باس پروكۋراتۋرا قىزمەتكەرلەرىنىڭ ءوز لاۋازىمىن يەلەنۋگە ەشقانداي مورالدىق تا، زاڭدىق تا قۇقىعى جوق!

كەز كەلگەن زايىرلى قوعامدا، كەز كەلگەن تاۋەلسىز مەملەكەتتە قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى اۋەلى  ءوز مەملەكەتىنىڭ ءتىلىن، ازاماتتارىنىڭ قۇقىعىن قورعاۋدى باستى مىندەت دەپ تانيدى. ال بىزدە شە؟ ءوز ەلىندە، ءوز جەرىندە ءوزىنىڭ انا تىلىندە، مەمپلەكەتتىك تىلىندە قىزمەت كورسەتۋدى تالاپ ەتكەن ازاماتتاردى سوتقا سۇيرەپ الا جونەلەدى. بۇل نەعىلعان ماسقارا؟

ءدال قازىرگى ۋاقتا ەلگە بەلگىلى ءتىل جاناشىرى جۇلدىزاي فورت سوتقا تارتىلىپ وتىر. نەگ دەيسىزدەر عوي؟..قازاق تىلىندە قىزمەت كورسەتۋدى تالاپ ەتكەنى ءۇشىن! قارسى تاراپ جاپتىم-جالا، جاقتىم-كۇيە دەگەندەي ارەكەت ەتۋدە. ال سىزدەر، وسى مەملەكەتتىڭ پروكۋراتۋراسى بولساڭىزدار، وسى مەملەكەتتىڭ مەملەكەت ءتىلىن قورعاۋعا مىندەتتىسىزدەر!

قر باس پروكۋرورى عيزات داۋرەنبەكۇلى!

جەكە بلوگىڭىزعا شاعىمىمدى ورنالاستىرا الماي، دۋككارتىڭىز شەكتەن شىعارلىق سوزدەر ايتقاندىقتان، سىزگە اشىق حات جازۋعا ءماجبۇر بولدىم! بىلەمىن. بلوگىڭىز ارقىلى دا، سايتىڭىز ارقىلى دا جاۋاپتى بەرەتىن ءوزىڭىز ەمەس ەكەنىن بىلەمىن. قر باس پروكۋرورى رەتىندە قازاق ءتىلدى سايتتاردى وقيسىز دەپ سەنەمىن جانە جاۋاپ كۇتەمىن!

رۋزا بەيسەنبايتەگى

كەرەكۋ

Abai.kz