سەيسەنبى, 14 مامىر 2024
جاڭالىقتار 2700 0 پىكىر 7 مامىر, 2011 ساعات 19:37

ستالينيزم بىل نيچۋت نە لۋچشە ناتسيزما

نە سۋششەستۆۋەت بولشوي رازنيتسى مەجدۋ گيتلەروۆسكوي گەرمانيەي ي ستالينسكوي روسسيەي

نا پروشلوي نەدەلە روسسيا پودۆەرگلا ياروستنىم ناپادكام پرەزيدەنتا بۋشا زا تو، چتو توت پروۆوزگلاسيل 'نەدەليۋ پورابوششەننىح ناتسي' (س 20 پو 26 يۋليا), كوتورايا بىلا وبياۆلەنا س تسەليۋ پوۆىشەنيا ينفورميروۆاننوستي ليۋدەي و ستراناح، جيۆۋششيح پود ۆلاستيۋ كوممۋنيستيچەسكيح ي پروچيح دەسپوتيچنىح رەجيموۆ. بۋش زاياۆيل: 'ۆ 20-م ستولەتي زلو سوۆەتسكوگو كوممۋنيزما ي ناتسيستسكوگو فاشيزما بىلو ۋنيچتوجەنو، ي س پوياۆلەنيەم نوۆىح دەموكراتي پو ميرۋ راسپروسترانيلاس سۆوبودا'.

روسسيسكوە مينيستەرستۆو ينوستراننىح دەل زاياۆيلو، چتو ستاۆيت نا ودنۋ دوسكۋ ناتسيستسكي فاشيزم ي سوۆەتسكي كوممۋنيزم، نازىۆايا يح 'ەدينىم زلوم', ەتو وسكوربلەنيە، 'رانياششەە سەردتسا' ۆەتەرانوۆ ۆتوروي ميروۆوي ۆوينى ۆ روسسي ي ۆ ستراناح-سويۋزنيتساح، ۆ توم چيسلە، ۆ سوەدينەننىح شتاتاح. 'وسۋجدايا پرويزۆول ي نەوپراۆداننۋيۋ جەستوكوست ۆنۋترەننەي پوليتيكي سوۆەتسكوگو رەجيما، مى، تەم نە مەنەە، نە موجەم بەزرازليچنو وتنوسيتسيا ك پوپىتكام ۋراۆنيات كوممۋنيزم ي ناتسيزم، ا تاكجە سوگلاسيتسيا س تەم، چتو يح ۆدوحنوۆليالي وديناكوۆىە يدەي ي تسەلي', - گوۆوريتسيا ۆ زاياۆلەني ميد.

نە سۋششەستۆۋەت بولشوي رازنيتسى مەجدۋ گيتلەروۆسكوي گەرمانيەي ي ستالينسكوي روسسيەي

نا پروشلوي نەدەلە روسسيا پودۆەرگلا ياروستنىم ناپادكام پرەزيدەنتا بۋشا زا تو، چتو توت پروۆوزگلاسيل 'نەدەليۋ پورابوششەننىح ناتسي' (س 20 پو 26 يۋليا), كوتورايا بىلا وبياۆلەنا س تسەليۋ پوۆىشەنيا ينفورميروۆاننوستي ليۋدەي و ستراناح، جيۆۋششيح پود ۆلاستيۋ كوممۋنيستيچەسكيح ي پروچيح دەسپوتيچنىح رەجيموۆ. بۋش زاياۆيل: 'ۆ 20-م ستولەتي زلو سوۆەتسكوگو كوممۋنيزما ي ناتسيستسكوگو فاشيزما بىلو ۋنيچتوجەنو، ي س پوياۆلەنيەم نوۆىح دەموكراتي پو ميرۋ راسپروسترانيلاس سۆوبودا'.

روسسيسكوە مينيستەرستۆو ينوستراننىح دەل زاياۆيلو، چتو ستاۆيت نا ودنۋ دوسكۋ ناتسيستسكي فاشيزم ي سوۆەتسكي كوممۋنيزم، نازىۆايا يح 'ەدينىم زلوم', ەتو وسكوربلەنيە، 'رانياششەە سەردتسا' ۆەتەرانوۆ ۆتوروي ميروۆوي ۆوينى ۆ روسسي ي ۆ ستراناح-سويۋزنيتساح، ۆ توم چيسلە، ۆ سوەدينەننىح شتاتاح. 'وسۋجدايا پرويزۆول ي نەوپراۆداننۋيۋ جەستوكوست ۆنۋترەننەي پوليتيكي سوۆەتسكوگو رەجيما، مى، تەم نە مەنەە، نە موجەم بەزرازليچنو وتنوسيتسيا ك پوپىتكام ۋراۆنيات كوممۋنيزم ي ناتسيزم، ا تاكجە سوگلاسيتسيا س تەم، چتو يح ۆدوحنوۆليالي وديناكوۆىە يدەي ي تسەلي', - گوۆوريتسيا ۆ زاياۆلەني ميد.

نا ساموم دەلە، بۋش سكازال پراۆيلنو. نە سۋششەستۆۋەت بولشوي رازنيتسى مەجدۋ گيتلەروۆسكوي گەرمانيەي ي ستالينسكوي روسسيەي. كوگدا ۆ سەنتيابرە 1939 گودا ناچالاس ۆتورايا ميروۆايا ۆوينا، ناتسيستسكايا گەرمانيا ي سوۆەتسكي سويۋز بىلي سويۋزنيكامي. ۆ دەيستۆيتەلنوستي، ستالين ي گيتلەر ۆمەستە ناچالي ەتۋ ۆوينۋ.

دوگوۆور مولوتوۆا-ريببەنتروپا وت 23 اۆگۋستا بىل پاكتوم و نەناپادەني مەجدۋ گەرمانيەي ي روسسيەي. نو سەكرەتنىي پروتوكول ك ەتومۋ پاكتۋ وتكرىۆال پۋت ك راسچلەنەنيۋ ەۆروپى پۋتەم رازدەلا فينلياندي، ەستوني، لاتۆي، ليتۆى، پولشي ي رۋمىني نا سفەرى ۆليانيا. 1 سەنتيابريا گەرمانيا ۆتورگلاس ۆ پولشۋ س سەۆەرا، يۋگا ي زاپادا; ستالين ۆتورگسيا ۆ پولشۋ 17 سەنتيابريا س ۆوستوكا.

ي ەتو بىلو تولكو ناچالو. ۆتوروي كامپانيەي ۆ ەتوي ۆوينە ستالا سوۆەتسكايا اگرەسسيا پروتيۆ فينلياندي ۆ نويابرە 1939 گودا. ليش ترەتيا كامپانيا، پروۆەدەننايا پروتيۆ داني ي نورۆەگي (ۆ اپرەلە), بىلا چيستو نەمەتسكوي وپەراتسيەي. چەتۆەرتايا كامپانيا - ۆتورجەنيە ۆو فرانتسيۋ ۆ ماە 1940 گودا - سوپروۆوجدالاس ستالينسكيم پريسوەدينەنيەم ەستوني، لاتۆي ي ليتۆى. ۆ ەتوت پەريود ستالين بىل سامىم پرەداننىم سويۋزنيكوم گيتلەرا. بەز سوۆەتسكوي نەفتي ي زەرنا گيتلەر ۆرياد لي پەرەجيل بى پەرۆىي گود ۆوينى. ستالين داجە پريكازال ەۆروپەيسكيم كوممۋنيستام نە پوموگات سۆويم پراۆيتەلستۆام ۆ بوربە پروتيۆ گيتلەرا.

ۆ وككۋپيروۆاننىح ستراناح، ۆ پولشە، ناپريمەر، ناتسيستسكوە گەستاپو ي سوۆەتسكي نكۆد رابوتالي رۋكا وب رۋكۋ. تاينايا پوليتسيا گەرماني ۋنيچتوجالا ليۋدەي ۆ سۆوەي زونە وككۋپاتسي پو سوتسيالنومۋ ي راسوۆومۋ پريزناكۋ. ناتسيستسكيە ەسەسوۆتسى پەرەداۆالي سوۆەتام ۋكراينسكيح ناتسيوناليستوۆ; ۆ وتۆەت نكۆد پەرەداۆال گەستاپو بەجاۆشيح يز گەرماني نەمەتسكيح كوممۋنيستوۆ.

ليش كوگدا دۆا توتاليتارنىح ليدەرا نە سموگلي دوگوۆوريتسيا و رازدەلە ميرا، مەجدۋ نيمي ۆسپىحنۋلا ۆوينا. ۆ يۋنە 1941 گودا گيتلەر ناپال نا سوۆەتسكي سويۋز. وبرازوۆاۆشاياسيا ۆ رەزۋلتاتە ەتوگو انتيفاشيستسكايا كواليتسيا پوموگلا زاپادۋ ۆىجيت، ي ودەرجاۆ پوبەدۋ ۆ ۆوينە، سپاسلا وت توتاليتاريزما پول-ەۆروپى. نو دليا وستالنوي ەە چاستي، كوتورايا پوپالا پود ۆلاست كوممۋنيستوۆ، ۆتورايا ميروۆايا ۆوينا زاكونچيلاس تولكو ۆ 1991 گودۋ س راسپادوم سوۆەتسكوي يمپەري.

ۆ سۆوەي ۆەليكولەپنوي كنيگە 'نەودنوزناچنايا پوبەدا' ("No Simple Victory") بريتانسكي يستوريك نورمانن دەۆيس (Norman Davies) پروسيت ناس نە زابىۆات، چتو 'ۆ ۆوينە ۆ ەۆروپە گوسپودستۆوۆالي دۆا زلوبنىح مونسترا، ا نە ودين. كاجدىي يز ەتيح مونستروۆ پوجيرال سامىح لۋچشيح ليۋدەي نا سۆويح تەرريتورياح، ا زاتەم ناچال بوربۋ نە نا جيزن، ا نا سمەرت زا گوسپودستۆو. ترەتيا سيلا ۆ ەتوي بوربە - زاپادنىە دەرجاۆى - بىلا ەدۆا نە ۋنيچتوجەنا نا ناچالنوم ەتاپە، ي چتوبى ۆوسستانوۆيت سۆوە ۆليانيە، ەي پونادوبيلوس زناچيتەلنوە ۆرەميا ۆ ەتوي ۆوينە'.

تاكوە زاياۆلەنيە نيكويم وبرازوم نە وسكوربلياەت ميلليونى ليۋدەي، سراجاۆشيحسيا پروتيۆ ناتسيستوۆ. جەرتۆوي پرەستۋپلەني ستالينا ي گيتلەرا ستال نارود سوۆەتسكوگو سويۋزا. سوۆەتسكيە پوتەري ۆو ۆتوروي ميروۆوي ۆوينە بىلي وچەن ۆەليكي. پو نەكوتورىم وتسەنكام (ك كوتورىم وتنوسياتسيا ي وتسەنكي دەۆيسا), وني سوستاۆيلي 27 ميلليونوۆ چەلوۆەك - كاك ۆوەننوسلۋجاششيح، تاك ي ميرنىح جيتەلەي. نو ەتي پوتەري ۆكليۋچايۋت نە تولكو تەح ليۋدەي، كوتورىە پوگيبلي ۆ رەزۋلتاتە گەرمانسكوگو ۆتورجەنيا. ۆ ەتو چيسلو ۆحوديات ليۋدي، پوگيبشيە ۆ رەزۋلتاتە كوممۋنيستيچەسكيح رەپرەسسي ي دەپورتاتسي، ا تاكجە سولداتى، راسسترەلياننىە سوبستۆەننوي سوۆەتسكوي ۆلاستيۋ. دەۆيس پولاگاەت، چتو كوليچەستۆو سوۆەتسكيح ۆوەننوسلۋجاششيح، راسسترەلياننىح نكۆد، پرەۆىشاەت وبششەە چيسلو بوەۆىح پوتەر بريتانسكوي ي امەريكانسكوي ارمي.

تاك پوچەمۋ جە ۆ نەكوتورىح كرۋگاح ەششە نە وسۋديلي پرەستۋپلەنيا كوممۋنيزما؟ منوگيە ليۋدي گوۆوريات و توم، چتو ەسلي پرەستۋپلەنيا ناتسيزما بىلي دوكازانى ي وسۋجدەنى نيۋرنبەرگسكيم تريبۋنالوم، تو پرەستۋپلەنيا كوممۋنيزما پو-پرەجنەمۋ نۋجدايۋتسيا ۆ راسسلەدوۆاني. وستالنىە كولەبليۋتسيا، نە رەشاياس وسۋديت كوممۋنيزم. وني زنايۋت، چتو گيتلەر ۆيدەل ۆ بولشەۆيزمە سۆوەگو گلاۆنوگو پروتيۆنيكا، ي پوەتومۋ وپاسايۋتسيا زانيات وبششۋيۋ س ناتسيستامي پوزيتسيۋ.

ەتو نەلوگيچنو. ەسلي دۆا بانديتا ناچنۋت دراتسيا، ي ودين ۋبەت ۆتوروگو، تو پەرۆىي بانديت نيكاك نە موجەت سچيتاتسيا نەۆينوۆنىم.

كوممۋنيستيچەسكي تەررور ناحوديتسيا ۆ توي جە ليگە پودلوستي ي بەسچەستيا، چتو ي پرەستۋپلەنيا ترەتەگو رەيحا. نا ساموم دەلە، ون دليلسيا سۋششەستۆەننو دولشە، ي پري نەم بىلو ۋبيتو گورازدو بولشە ليۋدەي، چەم پري ناتسيستاح. ەتو نە دەلاەت ناتسيزم لۋچشە، چەم كوممۋنيزم. ي تە، ي درۋگيە بوروليس پروتيۆ سۆوبودى ي چەلوۆەچەسكوگو دوستوينستۆا. ي يح نەوبحوديمو وسۋديت وديناكوۆو، كاك زلو 20-گو ۆەكا.

مارت لاار - بىۆشي پرەمەر-مينيستر ەستوني ياۆلياەتسيا وسنوۆاتەلەم فوندا راسسلەدوۆاني پرەستۋپلەني كوممۋنيزما (Foundation for the Investigation of Communist Crimes)

http://www.inosmi.ru/world/20080807/243057.html

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

قۇيىلسىن كوشىڭ

باس گازەت ورالماندارعا نەگە شۇيلىكتى؟

ءالىمجان ءاشىمۇلى 1983
ادەبيەت

«سولاي ەمەس پە؟»

عابباس قابىشۇلى 2376
قوعام

دوس كوپ پە، دۇشپان كوپ پە؟

ءابدىراشيت باكىرۇلى 1946
ەل ءىشى...

ۇلتتىق بىرەگەيلەنۋ: قانداستاردىڭ ءرولى قانداي؟

ءومارالى ادىلبەكۇلى 1572