جۇما, 17 مامىر 2024
جاڭالىقتار 3188 0 پىكىر 2 اقپان, 2011 ساعات 17:31

ريك روزوفف: ۆاشينگتون ۋسيليۆاەت پرونيكنوۆەنيە ۆ تسەنترالنۋيۋ ازيۋ

ۆاشينگتون ۋسيليۆاەت پرونيكنوۆەنيە ۆ تسەنترالنۋيۋ ازيۋ ("Eurasia Review", يسپانيا)
ريك روزوفف (Rick Rozoff)

ۆ رەداكتسيوننوي ستاتە، پوياۆيۆشەيسيا نەداۆنو نا سايتە "گولوسا امەريكي", پريۆوديتسيا مىسل و توم، چتو سوەدينەننىە شتاتى ۆ پروشلوم گودۋ سۋششەستۆەننو ۋكرەپيلي سۆوي وتنوشەنيا س پياتيۋ بىۆشيمي سوۆەتسكيمي رەسپۋبليكامي تسەنترالنوي ازي: كازاحستانوم، كيرگيزيەي، تادجيكيستانوم، تۋركمەنيەي ي ۋزبەكيستانوم.

ودنا يلي داجە نەسكولكو يز ەتوي پياتەركي ستران گرانيچات س افگانيستانوم، روسسيەي، كيتاەم ي يرانوم، ا نەكوتورىە گرانيچات بولەە چەم س ودنيم يز ۆىشەپەرەچيسلەننىح گوسۋدارستۆ. ۋ كازاحستانا، ناپريمەر، ەست وبششايا گرانيتسا س كيتاەم ي س روسسيەي.

ۆاشينگتون ۋسيليۆاەت پرونيكنوۆەنيە ۆ تسەنترالنۋيۋ ازيۋ ("Eurasia Review", يسپانيا)
ريك روزوفف (Rick Rozoff)

ۆ رەداكتسيوننوي ستاتە، پوياۆيۆشەيسيا نەداۆنو نا سايتە "گولوسا امەريكي", پريۆوديتسيا مىسل و توم، چتو سوەدينەننىە شتاتى ۆ پروشلوم گودۋ سۋششەستۆەننو ۋكرەپيلي سۆوي وتنوشەنيا س پياتيۋ بىۆشيمي سوۆەتسكيمي رەسپۋبليكامي تسەنترالنوي ازي: كازاحستانوم، كيرگيزيەي، تادجيكيستانوم، تۋركمەنيەي ي ۋزبەكيستانوم.

ودنا يلي داجە نەسكولكو يز ەتوي پياتەركي ستران گرانيچات س افگانيستانوم، روسسيەي، كيتاەم ي يرانوم، ا نەكوتورىە گرانيچات بولەە چەم س ودنيم يز ۆىشەپەرەچيسلەننىح گوسۋدارستۆ. ۋ كازاحستانا، ناپريمەر، ەست وبششايا گرانيتسا س كيتاەم ي س روسسيەي.

سشا ي بريتانيا پري پوددەرجكە ورگانيزاتسي سەۆەرواتلانتيچەسكوگو دوگوۆورا ۆ وكتيابرە 2001 گودا ۆتورگليس ۆ افگانيستان، ا تاكجە راسپروسترانيلي سۆوە ۆوەننوە پريسۋتستۆيە نا كيرگيزيۋ، تادجيكيستان ي ۋزبەكيستان. سدەلالي وني ەتو مەنەە چەم چەرەز چەتىرە مەسياتسا پوسلە توگو، كاك روسسيا، كيتاي، كازاحستان، كيرگيزيا، تادجيكيستان ي ۋزبەكيستان سوزدالي شانحايسكۋيۋ ورگانيزاتسيۋ سوترۋدنيچەستۆا (شوس) ۆ تسەلياح ۋكرەپلەنيا ۆزايمودەيستۆيا ي ينتەگراتسي ۆ تسەنترالنوي ازي ي پري ەە پوسرەدستۆە ۆ تاكيح وبلاستياح كاك ەكونوميكا، بەزوپاسنوست، ترانسپورت ي ەنەرگەتيكا. ۆ 2005 گودۋ ۆ شوس ۆ كاچەستۆە نابليۋداتەلەي ۆستۋپيلي ينديا، يران ي پاكيستان، ا افگانسكي پرەزيدەنت حاميد كارزاي پرينيال ۋچاستيە ۆ پياتي پوسلەدنيح ەجەگودنىح ۆسترەچاح گلاۆ گوسۋدارستۆ ەتوي ورگانيزاتسي.

سەگودنيا بولەە چەم 150-تىسياچنايا ۆوەننايا گرۋپپيروۆكا سشا ي ناتو سوسرەدوتوچەنا نەپوسرەدستۆەننو ك يۋگۋ وت ستران تسەنترالنوي ازي.

كازاحستان ي تۋركمەنيا تاكجە راسپولوجەنى نا كاسپيسكوم مورە، كوتوروە ياۆلياەتسيا كلادەزەم نەفتي ي پريرودنوگو گازا. زاپاسى ەتيح ەنەرگورەسۋرسوۆ بىلي توچنو وپرەدەلەنى ليش زا پوسلەدنيە دۆادتسات لەت، ي سەيچاس امەريكانسكيە كومپاني اكتيۆنو ۋچاستۆۋيۋت ۆ رەاليزاتسي پروەكتوۆ دوبىچي ۋگلەۆودورودوۆ ۆ ەتوم رەگيونە.

پوسلە ۆتورجەنيا سشا ۆ افگانيستان پەنتاگون ي ەگو سويۋزنيكي پو ناتو ۆ دوپولنەنيە ك سوۆەتسكيم ۆوەننو-ۆوزدۋشنىم بازام ۆ ەتوي سترانە رازۆەرنۋلي سۆوي سيلى نا بازاح ۆ كيرگيزي، تادجيكيستانە ي ۋزبەكيستانە. پەرۆىە دۆە سترانى گرانيچات س كيتاەم.

ۆوەننىە سشا پودتۆەرديلي، چتو پو سوستويانيۋ نا مارت پروشلوگو گودا ۆ رامكاح افگانسكوي ۆوينى چەرەز كيرگيزسكي ترانزيتنىي تسەنتر ۆ ماناسە ەجەمەسياچنو پروحوديت ۆ سرەدنەم 50000 امەريكانسكيح ي ناتوۆسكيح ۆوەننوسلۋجاششيح. تاكجە ۆ پروشلوم گودۋ امەريكانسكيە پرەدستاۆيتەلي گوۆوريلي و سترويتەلستۆە نوۆىح ۆوەننىح ۋچەبنىح تسەنتروۆ ۆ كيرگيزي ي تادجيكيستانە.

ۆ رەداكتسيوننوي ستاتە "گولوسا امەريكي" پريۆوديتسيا ۆىستۋپلەنيە زامەستيتەليا گوسسەكرەتاريا پو دەلام يۋجنوي ي تسەنترالنوي ازي روبەرتا بلەيكا (Robert O. Blake), كوتورىي دۆا گودا نازاد سمەنيل نا ەتوم پوستۋ ريچاردا باۋچەرا (Richard Boucher).

بلەيك ۆىستۋپيل س رەچيۋ ۆ ينستيتۋتە گوسۋدارستۆەننوي پوليتيكي يم. دجەيمسا بەيكەرا III (James A. Baker III Institute for Public Policy) پري ۋنيۆەرسيتەتە حيۋستونا، شتات تەحاس. ونا نازىۆالاس "پريوريتەتى ادمينيستراتسي وبامى ۆ يۋجنوي ي تسەنترالنوي ازي".

ۆ ەگو رەچي، ليشەننوي دوبرودۋشنىح شۋتوك ي وبيازاتەلنوي ۆ تاكيح سلۋچاياح ديپلوماتيچنوستي، ۋپور دەلاەتسيا نا گەوپوليتيچەسكيح زامىسلاح ي پلاناح سشا ۆ ەتوم رەگيونە، كوتورىي بلەيك نازۆال جيزنەننو ۆاجنىم دليا ينتەرەسوۆ ۆاشينگتونا.

"تسەنترالنايا ازيا لەجيت نا كريتيچەسكي ۆاجنوم ستراتەگيچەسكوم پەرەكرەستكە، گرانيچا س افگانيستانوم، كيتاەم، روسسيەي ي يرانوم. پوەتومۋ سوەدينەننىە شتاتى حوتيات پرودولجات راسشيريات ناشە ۆزايمودەيستۆيە ي ناشە سوترۋدنيچەستۆو س ەتيم ۆاجنەيشيم رەگيونوم".

ەتوت رەگيون نە پروستو گرانيچيت س چەتىرميا ۆىشەۋكازاننىمي گوسۋدارستۆامي. ەسلي ەگو ۆوزمۋت پود سۆوي كونترول سوەدينەننىە شتاتى، ەتو ۆوسپرەپياتستۆۋەت رازۆيتيۋ رەگيونالنوگو سوترۋدنيچەستۆا مەجدۋ داننىمي سترانامي، ي ونو بۋدەت وسۋششەستۆلياتسيا تولكو پري پوسرەدنيچەستۆە ۆنەشنەي سيلى - ۆاشينگتونا، ي تولكو ۆ توي مەرە، ۆ كاكوي ەتو بۋدەت يم پوزۆولەنو. راسسكازىۆايا و سحەماح ي پلاناح سشا ۆ داننوم رەگيونە، بلەيك پەرەچيسليل تري پريوريتەتا:
- پوددەرجكا مەجدۋنارودنىح ۋسيلي ۆ افگانيستانە،
- سوزدانيە ستراتەگيچەسكوگو پارتنەرستۆا س ينديەي،
- نالاجيۆانيە بولەە پروچنىح ي ستابيلنىح وتنوشەني س تسەنترالنوازياتسكيمي گوسۋدارستۆامي.

پوسلە يح پەرەچيسلەنيا ون پروكوممەنتيروۆال سپيسوك سلەدۋيۋششيم وبرازوم: "راسسكازاۆ وب ەتيح پريوريتەتاح پودروبنەە، يا زاتەم وستانوۆليۋس نا ۆوپروسە ەنەرگورەسۋرسوۆ ۆ تسەنترالنوي ازي، پوسكولكۋ، كاك منە كاجەتسيا، ۆ حيۋستونە ەتو ۆىزىۆاەت وسوبىي ينتەرەس". ۆ ەتوم گورودە ناحودياتسيا شتاب-كۆارتيرى تاكيح كومپاني كاك ConocoPhillips, Shell ي Energy Services Group, پرينادلەجاششايا Halliburton.

زامەستيتەل گوسسەكرەتاريا تاكجە پودچەركنۋل تۋ رول، كوتورۋيۋ يگراەت ۆۆەدەننايا نەداۆنو ۆ دەيستۆيە "سەۆەرنايا سەت سنابجەنيا" (Northern Distribution Network) ۆ پەرەبروسكە س زاپادا نا ۆوينۋ ۆ افگانيستان پرەدمەتوۆ سنابجەنيا، ۆوەننوي تەحنيكي ي ۆويسك. پري ەتوم ون ۆسياچەسكي پرودۆيگال مىسل و توم، چتو "سەۆەرنايا سەت سنابجەنيا داەت نارودام تسەنترالنوي ازي ۆسە بولشە ۆوزموجنوستەي دليا پروداجي توۆاروۆ ي پرەدوستاۆلەنيا ۋسلۋگ ۆويسكام ناتو ۆ افگانيستانە". "مى نادەەمسيا، - سكازال بلەيك، - چتو ەتو پوموجەت اكتيۆيزاتسي تورگوۆلي ي ەكونوميچەسكوگو سوترۋدنيچەستۆا مەجدۋ افگانيستانوم ي تسەنترالنوي ازيەي".

سوەدينەننىە شتاتى نەۋتوميمو رابوتايۋت ناد تەم، چتوبى ۆوسپرەپياتستۆوۆات ۋسيلەنيۋ كيتايسكوگو، روسسيسكوگو ي يرانسكوگو ۆليانيا ۆ تسەنترالنوي ازي، ي سپوسوبستۆۋيۋت ينتەگراتسي ەتوگو رەگيونا ۆ سفەرە ەكونوميكي، ترانسپورتا ي بەزوپاسنوستي چەرەز سەۆەرنۋيۋ سەت سنابجەنيا پەنتاگونا ي ناتو. سوەدينەننىە شتاتى ي ناتو حوتيات، چتوبى ەتا سەت پودمەنيلا سوبوي شوس ۆ كاچەستۆە دۆيجۋششەي سيلى ينتەگراتسي تسەنترالنوازياتسكيح ستران ۆ ۆوپروساح ەكونوميكي ي بەزوپاسنوستي. نا سەگودنيا 11 يز 15 بىۆشيح سوۆەتسكيح رەسپۋبليك (زا يسكليۋچەنيەم ارمەني، بەلورۋسسي، مولداۆي ي ۋكراينى) پودكليۋچەنى ك سەۆەرنوي سەتي سنابجەنيا، كوتورايا بەرەت سۆوە ناچالو نا بالتيسكوم ي چەرنوم مورە.

ۆاشينگتون تاكجە يسپولزۋەت افگانيستان ي تسەنترالنۋيۋ ازيۋ، چتوبى پولۋچيت ەششە بولشي تروفەي. وپيات جە، پو سلوۆام بلەيكا، "يۋجنايا ازيا ي ينديا ۆ كاچەستۆە ەە پرەۋسپەۆايۋششەگو سيمۆولا ەتو رەگيون، ناحودياششيسيا ۆ كريتيچەسكي ۆاجنوم رايونە ينديسكوگو وكەانا; ي ەگو ستراتەگيچەسكايا ي كوممەرچەسكايا زناچيموست دليا سشا پوستوياننو ۋۆەليچيۆاەتسيا".

"ۆ تسەلوم ۆ ەتوم رەگيونە پروجيۆاەت بولەە دۆۋح ميللياردوۆ چەلوۆەك، يلي پريمەرنو چەتۆەرت ناسەلەنيا پلانەتى", - دوباۆيل بلەيك.

ون پودروبنو وستانوۆيلسيا نا گلاۆنوي ستراتەگيچەسكوي تسەلي افگانسكوي ۆوينى، كوگدا زاياۆيل، چتو "سوۆمەستنىە پروەكتى س ينديەي ۆ افگانيستانە سوستاۆليايۋت نەبولشۋيۋ، نو ۆاجنۋيۋ چاست زناچيتەلنوگو سوبىتيا ميروۆوگو ماسشتابا - ۆوزنيكنوۆەنيا گلوبالنوگو ستراتەگيچەسكوگو پارتنەرستۆا مەجدۋ ينديەي ي سشا", پوسكولكۋ "ك 2025 گودۋ ينديا دولجنا ستات ترەتەي ۆ ميرە سترانوي پو رازمەرام ەكونوميكي، ۋستۋپايا ليش سشا ي كيتايۋ".

"گوسسەكرەتار كلينتون ي درۋگيە چلەنى كابينەتا وتپراۆياتسيا ەتوي ۆەسنوي ۆ ينديۋ دليا ۋچاستيا ۆ امەريكانو-ينديسكوم ستراتەگيچەسكوم ديالوگە، وحۆاتىۆايۋششەم ۆەس سپەكتر ناشەگو سوترۋدنيچەستۆا".

بلەيك تاكجە ناپومنيل سۆويم سلۋشاتەليام وب ينيتسياتيۆە، ۋچرەجدەننوي ۆ پروشلوم گودۋ ي وسۋششەستۆلياەموي پود ەگو رۋكوۆودستۆوم. رەچ يدەت و دۆۋستوروننيح كونسۋلتاتسياح سو ۆسەمي پياتيۋ سترانامي تسەنترالنوي ازي. ۆىستۋپايا ۆ حيۋستونە، ون زاياۆيل: "يا س نەتەرپەنيەم جدۋ ناچالا ۆتوروگو تۋرا ەجەگودنىح دۆۋستوروننيح كونسۋلتاتسي س ۋزبەكيستانوم، كوتورىي سوستويتسيا ۆ سلەدۋيۋششەم مەسياتسە ۆ تاشكەنتە".

ناچالنيتسا بلەيكا گوسسەكرەتار حيللاري كلينتون پوسەتيلا ۋزبەكيستان ۆ پروشلوم مەسياتسە. ونا ستالا پەرۆوي گلاۆوي امەريكانسكوگو ۆنەشنەپوليتيچەسكوگو ۆەدومستۆا، پوبىۆاۆشەي ۆ ەتوي سترانە سو ۆرەمەن پوەزدكي تۋدا ۆ 2001 گودۋ كولينا پاۋەللا (Colin Powell). كرومە توگو، ونا تاكجە پوسەتيلا كازاحستان ي كيرگيزيۋ، ا ۋزبەكسكي پرەزيدەنت يسلام كاريموۆ تولكو چتو ۆەرنۋلسيا يز بريۋسسەليا، گدە ون پوبىۆال پو پريگلاشەنيۋ ناتو ۆ شتاب-كۆارتيرە ەتوي ورگانيزاتسي ي ۆسترەتيلسيا س ەە گەنەرالنىم سەكرەتارەم اندەرسوم فوگوم راسمۋسسەنوم. ناحودياس ۆ بەلگيسكوي ستوليتسە، ون تاكجە پروۆەل ۆسترەچۋ س گلاۆوي ەۆروكوميسسي جوزە مانۋەلوم بارروزۋ ي ەۆروكوميسساروم پو ەنەرگەتيكە گيۋنتەروم ەتتينگەروم (Günther Oettinger). ۆ ۋزبەكيستانە مالو مەستوروجدەني نەفتي، ودناكو ەتو ودنا يز كرۋپنەيشيح گازودوبىۆايۋششيح ستران نا پوستسوۆەتسكوم پروسترانستۆە.

ۋزبەكيستان، كاك ي ەگو سوسەدي، پريوبرەتاەت راستۋششەە زناچەنيە دليا ۆوەننىح دەيستۆي سشا ي ناتو نا يۋگە ازي. اەروپورت ۆ ۋزبەكسكوم گورودە ناۆوي ستال كليۋچەۆىم زۆەنوم ۆ سەۆەرنوي سەتي سنابجەنيا، كۋدا ۆحوديات جەلەزنىە، اۆتوموبيلنىە دوروگي تسەنترالنوي ازي ي ەە ۆوزدۋشنىە مارشرۋتى، پو كوتورىم وسۋششەستۆلياەتسيا سنابجەنيە امەريكانسكيح ي ناتوۆسكيح ۆويسك ۆ افگانيستانە. بولشايا چاست گرۋزوۆ، يدۋششيح ۆ افگانيستان، پروحوديت چەرەز ۋزلوۆۋيۋ جەلەزنودوروجنۋيۋ ستانتسيۋ تەرمەز نا ۋزبەكو-افگانسكوي گرانيتسە. ۆ تەرمەزە، ا تاكجە پو تۋ ستورونۋ گرانيتسى ۆ افگانسكوي پروۆينتسي كۋندۋز رازمەششايۋتسيا نەمەتسكيە ۆويسكا.

ناحودياس ۆ كيرگيزي، كلينتون، نە پرەدلاگايا داجە پودپيسات وفيتسيالنوە سوگلاشەنيە، زاياۆيلا و ۆوزموجنوم پرودلەني پراۆ ارەندى نا ناحودياششۋيۋسيا تام امەريكانسكۋيۋ اۆياتسيوننۋيۋ بازۋ. ونا سكازالا: "ۆاشينگتون ۆ 2014 گودۋ سنوۆا پروۆەدەت اناليز توگو، نۋجنا لي ەمۋ بازا ماناس".

كلينتون سكازالا، چتو ماناس ەتو وسنوۆنوي ترانزيتنىي پۋنكت پەرەبروسكي ۆويسك يز 49 ستران ۆ افگانيستان.

ۆ سۆوەم ۆىستۋپلەني ۆ ۋنيۆەرسيتەتە حيۋستونا ەە پودچينەننىي بلەيك تاكجە پودنيال ۆوپروس و ستراتەگيچەسكوي رولي تسەنترالنوي ازي ۆ دوبىچە ي ترانسپورتيروۆكە ۋگلەۆودورودوۆ. سوگلاسنو ەگو ۋتۆەرجدەنيۋ، نا دوليۋ ساموگو كرۋپنوگو ي ساموگو بوگاتوگو تسەنترالنوازياتسكوگو گوسۋدارستۆا كازاحستانا "ۆ سلەدۋيۋششيە 10-15 لەت بۋدەت پريحوديتسيا ودنو يز كرۋپنەيشيح ۋۆەليچەني ۆ وبەمە پوستاۆوك نا ميروۆوي رىنوك يز چيسلا ستران، نە ۆحودياششيح ۆ وپەك، تاك كاك ك 2020 گودۋ دوبىچا نەفتي تام ۋدۆويتسيا، دوستيگنۋۆ وبەما ۆ 3 ميلليونا باررەلەي ۆ دەن". سشا ي يح سويۋزنيكي يز ەس ي ناتو داۆنو ۋجە پلانيرۋيۋت پەرەكاچيۆات كازاحسكۋيۋ نەفت ي گاز نا زاپاد ۆ ەۆروپۋ چەرەز يۋجنىي كاۆكاز ۆ وبحود روسسي، چتوبى ليشيت ەە رولي گلاۆنوگو پوستاۆششيكا ەنەرگورەسۋرسوۆ نا ەۆروپەيسكي كونتينەنت.

سرەدي زاپادنىح پروەكتوۆ سترويتەلستۆو گازوپروۆودا Nabucco ي ترۋبوپروۆودا پو دنۋ كاسپيسكوگو موريا، چتوبى پو نەمۋ پەرەكاچيۆات كازاحسكۋيۋ نەفت ۆ ازەربايدجان. وتتۋدا ونا پويدەت پو ترۋبوپروۆودۋ باكۋ-تبيليسي-دجەيحان (ازەربايدجان-گرۋزيا-تۋرتسيا) س وتۆەتۆلەنيەم ۆ ستورونۋ ترۋبوپروۆودا ودەسسا-برودى- پولوتسك-گدانسك، كوتورىي يدەت س ۋكراينى نا بالتيسكوە پوبەرەجە پولشي. وتتۋدا نەفت بۋدەت پوستاۆلياتسيا ۆ وستالنۋيۋ چاست ەۆروپى.

تاكيم وبرازوم، ەتو بۋدەت ينيتسيروۆاننىي زاپادوم يۋجنىي كوريدور، سوستاۆليايۋششي كونكۋرەنتسيۋ روسسيسكومۋ گازوپروۆودۋ "يۋجنىي پوتوك", كوتورىي پويدەت چەرەز چەرنوە مورە نا بالكانى.

ۆ 2009 گودۋ سپەتسپرەدستاۆيتەل گوسدەپارتامەنتا پو ۆوپروسام ەۆرازيسكوي ەنەرگەتيكي ريچارد مورنينگستار (Richard Morningstar) ۆىستۋپيل ۆ چەحي نا سامميتە ەس، كوتورىي نازىۆالسيا "يۋجنىي كوريدور - نوۆىي شەلكوۆىي پۋت", گدە زاياۆيل: "پرەزيدەنت وباما ي گوسسەكرەتار كلينتون رازدەليايۋت ۆاشۋ پوددەرجكۋ يدەە سوزدانيا يۋجنوگو كوريدورا ي سچيتايۋت كراينە ۆاجنىمي ەنەرگەتيچەسكيە ۆوپروسى ەۆرازي".

ەگو كوللەگا پو گوسدەپارتامەنتۋ بلەيك نا پروشلوي نەدەلە تاكجە ۆىسكازالسيا نا ەتۋ تەمۋ: "نا ۋزبەكيستان چاستو نە وبراششايۋت ۆنيمانيا كاك نا يستوچنيك ەنەرگورەسۋرسوۆ، ودناكو ون وبلاداەت زناچيتەلنىمي زاپاسامي ۋگلەۆودورودوۆ ي دوبىۆاەت پوچتي ستولكو جە پريرودنوگو گازا، سكولكو تۋركمەنيا. چەرەز ناحودياششيسيا ۆ ساموم سەردتسە تسەنترالنوي ازي ۋزبەكيستان پروحوديت زناچيتەلنايا چاست ينفراسترۋكتۋرنىح ليني ەتوگو رەگيونا - اۆتوماگيسترالي، جەلەزنىە دوروگي، ليني ەلەكتروپەرەداچي، ترۋبوپروۆودى. تاكيم وبرازوم، ۋ ۋزبەكيستانا يمەەتسيا ۋنيكالنايا ۆوزموجنوست دليا ۋۆەليچەنيا ەكسپورتا بەز وسوبىح ۆلوجەني ۆ نوۆۋيۋ ينفراسترۋكتۋرۋ".

ودناكو بولشە ۆسەگو ۆنيمانيە بلەيكا پريۆلەك ەنەرگەتيچەسكي پروەكت، سوگلاشەنيە و رەاليزاتسي كوتوروگو بىلو زاكليۋچەنو 11 دەكابريا پروشلوگو گودا. ەتو پروەكت سترويتەلستۆا گازوپروۆودا تاپي (تۋركمەنيا-افگانيستان-پاكيستان-ينديا), پو كوتورومۋ گاز پويدەت يز پريكاسپيسكوي تۋركمەني ۆ ينديۋ. س زاكليۋچەنيەم ەتوگو سوگلاشەنيا بىل پودپيسان سمەرتنىي پريگوۆور كونكۋرەنتۋ - "ترۋبوپروۆودۋ ميرا" يز يرانا ۆ پاكيستان، ا زاتەم ۆ ينديۋ ي كيتاي. ەتوت ترۋبوپروۆود ستويموستيۋ 7 ميللياردوۆ دوللاروۆ ي دلينوي بولەە دۆۋح تىسياچ كيلومەتروۆ، نوسياششي نازۆانيە يپي (يران-پاكيستان-ينديا), پلانيروۆالسيا ك سترويتەلستۆۋ ۋجە داۆنو. نو پروتيۆ نەگو ۆىستۋپال ۆاشينگتون، كوتورىي پوددەرجال بولەە رانني پروەكت تاپ (تۋركمەنيا-افگانيستان-پاكيستان), ا پوزدنەە - تاپي.

دلينا ەتوگو ترۋبوپروۆودا سوستاۆيت بولەە 10000 ميل (تاك ۆ تەكستە، پروەكتنايا دلينا تاپي 1735 كم - پريم. پەرەۆ.), ي پو نەمۋ ەجەگودنو بۋدەت پەرەكاچيۆاتسيا 33 ميللياردا كۋبومەتروۆ گازا.

بلەيك وتمەتيل: "سۋششەستۆەننىە زاپاسى پولەزنىح يسكوپاەمىح ەتوي سترانى موگۋت ۆىۆەستي تۋركمەنيۋ ۆ پەرۆۋيۋ پياتەركۋ ستران ميرا پو وبەمام گازوۆىح رەزەرۆوۆ ... ا ەتو پريۆلەكاەت ۆنيمانيە منوگيح ستران، زاينتەرەسوۆاننىح ۆ پولۋچەني تۋركمەنسكوگو گازا دليا رازليچنىح ترۋبوپروۆودنىح پروەكتوۆ". دالەە بلەيك وبياۆيل، چتو "سوەدينەننىە شتاتى پريۆەتستۆۋيۋت ۆوزوبنوۆيۆشيسيا ينتەرەس ك تاپي". نا ساموم دەلە، ەتو بىلا گلاۆنايا دۆيجۋششايا سيلا پروەكتا، پوسكولكۋ سشا وكازالي ۆليانيە نا ازياتسكي بانك رازۆيتيا، كوتورىي سوگلاسيلسيا پروفينانسيروۆات سترويتەلستۆو ترۋبوپروۆودا.

پرەزيدەنت تۋركمەني گۋربانگۋلى بەردىمۋحامەدوۆ "پوچتي ەدينوليچنو ۆوزروديل پروەكت تۋركمەنيا-افگانيستان-پاكيستان-ينديا، كوتورىي، ۆ سلۋچاە ەگو ۋسپەشنوگو وسۋششەستۆلەنيا، سۆياجەت، ناكونەتس، رەسۋرسى تسەنترالنوي ازي س رىنكامي يۋگا", وتمەتيل بلەيك.

ۆ سەرەدينە يانۆاريا افگانسكي پرەزيدەنت كارزاي ي پرەزيدەنت يندي پراتيبحا دەۆيسينگح پاتيل (Pratibha Devisingh Patil) ناپراۆيلي پوسلانيا سۆوەمۋ تۋركمەنسكومۋ كوللەگە، "ۆىرازيۆ ۋۆەرەننوست ۆ توم، چتو گازوپروۆود تاپي (تۋركمەنيا-افگانيستان-پاكيستان-ينديا) بۋدەت پوستروەن ۆ نەدالەكوم بۋدۋششەم".

ۆسكورە پوسلە ەتوگو بەردىمۋحامەدوۆ ۆسترەتيلسيا ۆ تۋركمەنسكوي ستوليتسە س گلاۆوي ەۆروكوميسسي جوزە مانۋەلوم بارروزۋ، كوتورىي ۆو ۆرەميا سۆوەي پوەزدكي ۆ رەگيون تاكجە ۆسترەچالسيا س پرەزيدەنتوم ازەربايدجانا يلحاموم اليەۆىم، ا زاتەم ۆ بريۋسسەلە - س ۋزبەكسكيم رۋكوۆوديتەلەم كاريموۆىم. پو زاۆەرشەني ەتوي ۆسترەچي بەردىمۋحامەدوۆ وبياۆيل، چتو ەگو پراۆيتەلستۆو گوتوۆو تيراجيروۆات پروەكت تاپي ۆ ۆيدە پوستاۆوك كاسپيسكوگو گازا ۆ ەۆروپۋ زا سچەت "سترويتەلستۆا ترۋبوپروۆودا پو دنۋ كاسپيسكوگو موريا ي پەرەۆوزكي پريرودنوگو گازا چەرەز نەگو سپەتسيالنىمي سۋدامي، تانكەرامي". زاتەم تۋركمەنيا پودكليۋچيتسيا ك يۋجنومۋ ەنەرگەتيچەسكومۋ كوريدورۋ (ۆ توم چيسلە، ك گازوپروۆودۋ Nabucco), چتوبى پوستاۆليات كاسپيسكي، ا تاكجە بليجنەۆوستوچنىي گاز (ۆكليۋچايا يراكسكي) ۆ ەۆروپۋ.

پوكا تۋركمەنيا زاكليۋچاەت سدەلكي نا پوستاۆكۋ پريرودنوگو گازا ۆ وسنوۆنوم س روسسيەي، كيتاەم ي يرانوم. ي روسسيا، ي كيتاي پروياۆليايۋت ينتەرەس ك ۋچاستيۋ ۆ پروەكتە تاپي، نو سشا وبيازاتەلنو سدەلايۋت تاك، چتوبى ەتوگو نە پرويزوشلو. "سۋت زاينتەرەسوۆاننوستي ۆاشينگتونا ۆ سترويتەلستۆە تاپي زاكليۋچاەتسيا ۆ توم، چتو ون حوچەت وبەسپەچيت سوزدانيە التەرناتيۆنوگو مارشرۋتا پوستاۆوك گازا يز تسەنترالنوي ازي، كوتورىي پويدەت ۆ وبحود روسسيسكوي ترۋبوپروۆودنوي سەتي".

ۆدوباۆوك ك ەتومۋ ينديا ۆوزراجاەت پروتيۆ پرەدوستاۆلەنيا ليۋبىح كونتراكتوۆ ليۋبوي كيتايسكوي فيرمە يلي كونسورتسيۋمۋ نا سترويتەلستۆو گازوپروۆودا تاپي.

سوگلاسنو سووبششەنيۋ Central Asia Newswire, "سوەدينەننىە شتاتى پوددەرجالي تاپي، ا تاكجە تۋركمەنسكيە ۋسيليا پو ۋدالەنيۋ يز ەتوگو پروەكتا روسسي، چتوبى رازرۋشيت روسسيسكۋيۋ ي كيتايسكۋيۋ مونوپوليۋ نا ەكسپورت كاسپيسكيح ەنەرگورەسۋرسوۆ".

ەششە نەسكولكو لەت تومۋ نازاد بىۆشي پوموششنيك گوسسەكرەتاريا پو ەۆروپەيسكيم ي ەۆرازيسكيم دەلام ي ۆسەستورونني سپەتسياليست پو پوستسوۆەتسكومۋ پروسترانستۆۋ مەتيۋ برايزا (Matthew Bryza), نازناچەننىي نەداۆنو پوسلوم سشا ۆ ازەربايدجانە، وتمەچال، چتو ترانسپورتنىي كوريدور، سوزداننىي ۆ 90-ە گودى سوەدينەننىمي شتاتامي ي يح زاپادنىمي سويۋزنيكامي دليا پوستاۆكي ەنەرگورەسۋرسوۆ نا زاپاد، س ناچالوم افگانسكوي كامپاني ۆ 2001 گودۋ يسپولزۋەتسيا دليا پەرەبروسكي ۆويسك ي تەحنيكي نا ۆوستوك. تو، چتو سشا ي ناتو نەسكولكو لەت نازىۆالي نوۆىم شەلكوۆىم پۋتەم، نا ساموم دەلە ياۆلياەتسيا مارشرۋتوم دليا ترانسپورتيروۆكي ورۋجيا ي ەنەرگورەسۋرسوۆ.

نو دو نەداۆنەگو ۆرەمەني تۋركمەنيا ستويالا ۆ ستورونە وت ەتوگو دۆۋستوروننەگو ترانزيتا. ەتو ەدينستۆەننايا سترانا ۆ تسەنترالنوي ازي، نە ۆوشەدشايا ۆ شوس ي ۆ ورگانيزاتسيۋ دوگوۆورا و كوللەكتيۆنوي بەزوپاسنوستي (كۋدا ۆ كاچەستۆە چلەنوۆ تاكجە ۆحوديات ارمەنيا ي بەلورۋسسيا).

جۋرناليستكا دەيردرە تاينان (Deirdre Tynan) پرەدوستاۆيلا تسەننۋيۋ ينفورماتسيۋ و توم، ۆ كاكوي مەرە تۋركمەنيۋ يسپودتيشكا ۆتياگيۆايۋت ۆ ماسشتابنىە سحەمى افگانسكوي ۆوينى سشا ي ناتو. دۆا گودا نازاد ونا راسسكازالا و توم، كاك تۋركمەنيا "پوتيحونكۋ پرەۆراششاەتسيا ۆ كرۋپنىي ترانسپورتنىي ۋزەل" ۆ رامكاح سەۆەرنوي سەتي سنابجەنيا، وبەسپەچيۆايا پوستاۆكي ۆ افگانيستان ۆ ينتەرەساح دەيستۆۋيۋششيح تام ۆويسك سشا ي ناتو.

تاينان تاكجە سووبششيلا:

"پەنتاگون پودتۆەرديل، چتو نەبولشوي كونتينگەنت امەريكانسكيح ۆوەننىح رابوتاەت ۆ ناستوياششەە ۆرەميا ۆ اشحابادە [ستوليتسە تۋركمەني]، وبەسپەچيۆايا وپەراتسي پو دوزاپراۆكە".

"سوەدينەننىە شتاتى زاكليۋچيلي سوگلاشەنيە، پوزۆوليايۋششەە ترانسپورتنىم سامولەتام سوۆەرشات پوسادكۋ ي وسۋششەستۆليات دوزاپراۆكۋ ۆ اەروپورتۋ اشحابادا، و چەم سووبششيلو مينيستەرستۆو وبورونى سشا. ناتو تاكجە حوچەت وتكرىت نازەمنىي كوريدور دليا سنابجەنيا ۆويسك ۆ افگانيستانە".

جۋرناليستكا پريۆەلا سلوۆا پرەدستاۆيتەليا مينيستەرستۆا وبورونى، كوتورىي زاياۆيل: "ۋ سشا ەست نەبولشايا كوماندا تەحنيكوۆ ۆۆس، وبىچنو سەم چەلوۆەك، كوتورايا وبەسپەچيۆاەت دوزاپراۆكۋ امەريكانسكيح سامولەتوۆ ۆ اەروپورتۋ اشحابادا".

ۆ نەداۆنو وپۋبليكوۆاننوي ستاتە تاينان ناپيسالا:

"نەسموتريا نا داۆنيە زاياۆلەنيا و ستاتۋسە نەيترالنوگو گوسۋدارستۆا، تۋركمەنيا يگراەت ۆاجنۋيۋ ۆسپوموگاتەلنۋيۋ رول ۆ وبەسپەچەني ۆويسك سشا ي ناتو، ۆويۋيۋششيح ۆ افگانيستانە. ۆاشينگتون ي اشحاباد ستاراتەلنو سكرىۆايۋت ستراتەگيچەسكۋيۋ رول تۋركمەني، ۆ وسوبەننوستي فينانسوۆىە اسپەكتى تاكوگو سوترۋدنيچەستۆا".

"سترانا وبەسپەچيۆاەت امەريكانسكيە ي ناتوۆسكيە ۆويسكا ۆ افگانيستانە توپليۆوم، "پوستاۆليايا ەگو بەسپوشليننو ي بەز ۋپلاتى ۆسياكيح سبوروۆ ي نالوگوۆ".

"توپليۆو نە وبلاگاەتسيا مەستنىمي نالوگامي ي پوشلينامي، پوسكولكۋ تۋركمەنيا ي ازەربايدجان ۋچاستۆۋيۋت ۆ پروگراممە ناتو "پارتنەرستۆو ۆو يميا ميرا". تاكايا جە سحەما دەيستۆۋەت ۆ ۋزبەكيستانە، كازاحستانە ي تادجيكيستانە. امەريكانسكيە ۆوەننىە سامولەتى يسپولزۋيۋت ۆوزدۋشنوە پروسترانستۆو تۋركمەني ي ەە وبەكتى كاك مينيمۋم س 2002 گودا، ا اشحاباد ياۆلياەتسيا ترانزيتنىم تسەنتروم، چەرەز كوتورىي لەتايۋت ترانسپورتنىە سامولەتى س-5 ي س-17".

پرەدستاۆيتەلنيتسا ۋپراۆلەنيا تىلا مينيستەرستۆا وبورونى سشا راسسكازالا تاينان سلەدۋيۋششەە:

"ۋپراۆلەنيە تىلا يسحوديت يز توگو، چتو تۋركمەنيا ي ازەربايدجان ياۆليايۋتسيا ۋچاستنيكامي پروگراممى "پارتنەرستۆو ۆو يميا ميرا". بۋدۋچي پارتنەرامي، وني دايۋت سوگلاسيە سوبليۋدات ۋسلوۆيا سوگلاشەنيا و ستاتۋسە ۆوورۋجەننىح سيل ناتو. ا ەتو سوگلاشەنيە ۆ سووتۆەتستۆۋيۋششەي ەگو چاستي پرەدۋسماتريۆاەت، چتو سترانى-چلەنى ناتو زاكليۋچايۋت سپەتسيالنىە دوگوۆورەننوستي وب يسپولزوۆاني ۆوەننىم ي گراجدانسكيم پەرسونالوم درۋگيح ستران-چلەنوۆ اليانسا توپليۆا ي گوريۋچە-سمازوچنىح ماتەريالوۆ، كوتورىە پوستاۆليايۋتسيا بەسپوشليننو ي بەز ۋپلاتى سبوروۆ ي نالوگوۆ".

تادجيكيستان، گرانيچاششي نا ۆوستوكە س كيتاەم، ا نا يۋگە س افگانيستانوم، پرينيال ۋ سەبيا فرانتسۋزسكي ۆوينسكي كونتينگەنت يز ۆۆس چيسلەننوستيۋ نە مەنەە 200 چەلوۆەك. س ناچالا 2002 گودا تام بازيرۋيۋتسيا ترانسپورتنىە سامولەتى س-160 ي منوگوتسەلەۆىە يسترەبيتەلي چەتۆەرتوگو پوكولەنيا Mirage.

نا پروشلوي نەدەلە گوسۋدارستۆەننايا جەلەزنايا دوروگا ەتوي سترانى پروينفورميروۆالا، چتو ۆ 2010 گودۋ "ۆ سووتۆەتستۆي س ۋسلوۆيامي سوگلاشەنيا، زاكليۋچەننوگو پراۆيتەلستۆوم تادجيكيستانا، رەسپۋبليكانسكيە جەلەزنىە دوروگي دوستاۆيلي سۆىشە 160 تونن كوممەرچەسكيح گرۋزوۆ، كوتورىە زاتەم دوستاۆلياليس گرۋزوۆىم ترانسپورتوم ۆ افگانيستان دليا نۋجد ناتو".

ۆ 2007 گودۋ ينجەنەرنىە ۆويسكا ارمي سشا پروفينانسيروۆالي سترويتەلستۆو موستا چەرەز رەكۋ پياندج، كوتورىي سوەدينيل تادجيكيستان ي افگانيستان.

17 يانۆاريا پوموششنيك گوسسەكرەتاريا پو دەلام يۋجنوي ي تسەنترالنوي ازي سيۋزان ەليوت (Susan Elliott) پوبىۆالا ۆ كيرگيزي، گدە دوگوۆاريۆالاس و ۆوزوبنوۆلەني دۆۋستوروننيح كونسۋلتاتسي، كوتورىە بىلي پريوستانوۆلەنى ۆ پروشلوم گودۋ پوسلە ۆتوروگو زا پيات لەت سيلوۆوگو سۆەرجەنيا پراۆيتەلستۆا.

سپۋستيا نەدەليۋ گوسسەكرەتار ي مينيستر ينوستراننىح دەل كازاحستانا كانات ساۋداباەۆ پوسەتيل ۆاشينگتون س دۆۋحدنەۆنىم ۆيزيتوم. پەرەد ۆسترەچەي سو سۆوەي كوللەگوي گوسسەكرەتارەم كلينتون ون پروۆەل پەرەگوۆورى س كولينوم پاۋەللوم، برەنتوم سكوۋكروفتوم (Brent Scowcroft), زبيگنەۆوم بجەزينسكيم، پرەدسەداتەلەم ي گلاۆنىم ۋپراۆليايۋششيم ConocoPhillips دجەيمسوم مالۆوي (James Mulva), ا تاكجە س دەۆيدوم لەزاروم (David Lesar), ۆوزگلاۆليايۋششيم كومپانيۋ Halliburton Energy Services.

كلينتون ي ساۋداباەۆ پودچەركنۋلي "ۆاجنوست سۆوەۆرەمەننوگو ۆىپولنەنيا سوگلاشەني", زاكليۋچەننىح پرەزيدەنتوم باراكوم وباموي ي پرەزيدەنتوم كازاحستانا نۋرسۋلتانوم نازارباەۆىم ۆو ۆرەميا پروۆەدەنيا ۆ اپرەلە پروشلوگو گودا ۆ ۆاشينگتونە گلوبالنوگو سامميتا پو يادەرنوي بەزوپاسنوستي. ەتي سوگلاشەنيا، پو سلوۆام ستارشەگو ديرەكتورا پو روسسيسكيم ي ەۆرازيسكيم دەلام ۆ سوۆەتە ناتسيونالنوي بەزوپاسنوستي مايكلا ماكفولا (Michael McFaul), "پوزۆوليات ۆويسكام لەتات ناپريامۋيۋ يز سوەدينەننىح شتاتوۆ چەرەز سەۆەرنىي پوليۋس ۆ ەتوت رەگيون". ۆ اۆگۋستە پروشلوگو گودا امەريكانسكيە ي بريتانسكيە ۆويسكا پروۆەلي ۆ كازاحستانە ۋچەنيا ۆ رامكاح پروگراممى ناتو "پارتنەرستۆو ۆو يميا ميرا" پود كودوۆىم نازۆانيەم "ستەپنوي ورەل 2010". پوسلە ەتوگو كازاحستان ناپراۆيل سۆويح ۆوەننوسلۋجاششيح ۆ سوستاۆ مەجدۋنارودنىح سيل سودەيستۆيا بەزوپاسنوستي ۆ افگانيستانە.

پو مەرە توگو كاك ۆاشينگتون ي ناتو ۋكرەپليايۋت ۆوەننىە سۆيازي س پياتيۋ سترانامي تسەنترالنوي ازي، بولشايا چاست چلەنوۆ شوس ي ودكب بۋدەت پەرەحوديت يز كيتايسكوي ي روسسيسكوي ۆ امەريكانسكۋيۋ شەرەنگۋ.

ينديسكي اناليتيك ي بىۆشي ديپلومات م.ك. بحادراكۋمار (M K Bhadrakumar) ناپيسال ستاتيۋ سپۋستيا مەسياتس پوسلە پروۆەدەنيا ناتوۆسكوگو سامميتا ۆ ليسسابونە. ۆ نەي ون زاياۆيل، چتو "اليانس يدەت پو پۋتي پرەۆراششەنيا ۆ مەحانيزم، يگرايۋششي گلوبالنۋيۋ ۆوەننو-پوليتيچەسكۋيۋ رول", ي چتو "ناتو سەگودنيا ەتو سامىي موگۋششەستۆەننىي ۆوەننو-پوليتيچەسكي اليانس ۆ ميرە".

بحادراكۋمار دوباۆيل: "رازليچنىە پروگراممى پارتنەرستۆا ناتو ۆ تسەنترالنوي ازي، ۆ سوۆەتە پو سوترۋدنيچەستۆۋ ستران پەرسيدسكوگو زاليۆا، ا تاكجە ۆ سرەديزەمنومورسكوم رەگيونە موجنو راسسماتريۆات كاك چاست وبششەگو پودحودا، پرەدۋسماتريۆايۋششەگو وبراششەنيە ك درۋگيم گوسۋدارستۆام ي گرۋپپام گوسۋدارستۆ س تسەليۋ پرودۆيجەنيا ەۆرواتلانتيچەسكيح ينتەرەسوۆ ۆ وبششەميروۆوم ماسشتابە".

"س ۆيديمىم نەجەلانيەم پريبىۆ سەم لەت تومۋ نازاد ۆ افگانيستان پو رەشەنيۋ وون دليا پروۆەدەنيا وپەراتسي "زا پرەدەلامي زونى وتۆەتستۆەننوستي" ۆ رامكاح مەجدۋنارودنىح سيل سودەيستۆيا بەزوپاسنوستي، ي يمەيا وگرانيچەننىە پولنوموچيا، ناتو پو سوبستۆەننوي ينيتسياتيۆە ۆىحوديت سەگودنيا زا رامكي ەتيح پولنوموچي، ۋسيليۆاەت سۆوە پريسۋتستۆيە ي ۆيدويزمەنياەت سۆوي زاداچي ي حاراكتەر دەياتەلنوستي نا دولگوۆرەمەننوي وسنوۆە".

"نەلزيا يسكليۋچات، چتو ناتو كوگدا-نيبۋد ۆ بۋدۋششەم رازۆەرنەت ەلەمەنتى امەريكانسكوي سيستەمى پروتيۆوراكەتنوي وبورونى ۆ افگانيستانە. ەتا سيستەما، پو ۆسەي ۆيديموستي، ناپراۆلەننايا پروتيۆ راسپولوجەننىح نەپودالەكۋ "ستران-يزگوەۆ", بروسيت ۆىزوۆ ستراتەگيچەسكومۋ پوتەنتسيالۋ كيتايا".

نىنەشنيە گەوپوليتيچەسكيە رەالي ۆ تسەنترالنوي ي يۋجنوي ازي "وچەن تەسنو سۆيازانى س بۋدۋششەي روليۋ ناتو ۆ افگانيستانە. امەريكانسكايا ستراتەگيا افگانسكوگو ۋرەگۋليروۆانيا پرەدۋسماتريۆاەت فۋنكتسيۋ ناتو كاك ورگانيزاتسي، وبەسپەچيۆايۋششەي بەزوپاسنوست "شەلكوۆوگو پۋتي", پو كوتورومۋ مينەرالنىە رەسۋرسى ستويموستيۋ ۆو منوگو تريلليونوۆ دوللاروۆ پوتەكۋت يز تسەنترالنوي ازي نا ميروۆىە رىنكي چەرەز پاكيستانسكي پورت گۆادار".

"رەانيماتسيۋ پروەكتا "شەلكوۆىي پۋت" پو سترويتەلستۆۋ نەفتە- ي گازوپروۆودا، سۆيازىۆايۋششەگو تۋركمەنيۋ، افگانيستان، پاكيستان ي ينديۋ (تاپي), سلەدۋەت راسسماتريۆات كاك نەچتو بولشەە، نەجەلي پريمەر رەگيونالنوگو سوترۋدنيچەستۆا".

"ەتوت ترۋبوپروۆود پرەدۆەششاەت گرومكي ۋسپەح داۆنيم پوپىتكام زاپادا پو ۆىحودۋ نا سكازوچنىە مينەرالنىە بوگاتستۆا پريكاسپيسكوگو ي تسەنترالنوازياتسكوگو رەگيونوۆ. ۆاشينگتون ۆىستۋپاەت ۆ رولي پوكروۆيتەليا ي زاستۋپنيكا پروەكتا تاپي س ناچالا 90-ح گودوۆ، كوگدا زاچالي تاليبان، كوتورىي دولجەن بىل يسپولنيات رول ەگو پروۆودنيكا".

"نا كارتە ۆ كاچەستۆە پۋنكتا نازناچەنيا تاپي لوجنو ۋكازانا ينديا. نو مالو كتو وبراششاەت ۆنيمانيە نا تو، چتو مارشرۋت لەگكو موجنو يزمەنيت، دوۆەديا ترۋبوپروۆود دو پاكيستانسكوگو پورتا گۆادار ي سوەدينيۆ ۆەتكۋ س ەۆروپەيسكيمي رىنكامي، چتو ي ياۆلياەتسيا ەگو كونەچنوي تسەليۋ".

"كاجدايا يز ستران-ترانزيتەروۆ بۋدەت نەستي وتۆەتستۆەننوست زا وبەسپەچەنيە بەزوپاسنوستي ترۋبوپروۆودا. چاست افگانسكوگو ۋچاستكا پرويدەت پود زەملەي، چتوبى زاششيتيت ترۋبۋ وت ناپادەني، ا مەستنىم وبششينام بۋدۋت پلاتيت زا ەە وحرانۋ. نو ۆ تاكوم سلۋچاە سامو سوبوي رازۋمەەتسيا، چتو كابۋل بۋدەت راسسچيتىۆات نا ناتوۆسكوە ۆوەننوە پريكرىتيە. ا ەتو، ۆ سۆويۋ وچەرەد، نەيزبەجنو ۆلەچەت زا سوبوي سوحرانەنيە دولگوسروچنوگو ۆوەننوگو پريسۋتستۆيا زاپادا ۆ افگانيستانە.

"ۆ وبششەم، تاپي ەتو كونەچنىي پرودۋكت امەريكانسكوگو ۆتورجەنيا ۆ افگانيستان. ون ۆەدەت ك ۋسيلەنيۋ پوليتيچەسكوگو ي ۆوەننوگو پريسۋتستۆيا ناتو نا ەتوم ستراتەگيچەسكي ۆاجنوم ۆىسوكوگورنوم پلاتو، كوتوروە ۆوزۆىشاەتسيا ناد روسسيەي، يرانوم، ينديەي، پاكيستانوم ي كيتاەم. تاپي ياۆلياەتسيا يدەالنوي دەكوراتسيەي دليا بۋدۋششەگو پروەتسيروۆانيا ۆوەننوي سيلى ۆ تسەنترالنوي ازي س تسەليۋ "ۋرەگۋليروۆانيا كريزيسوۆ".

سرازۋ پوسلە پودپيسانيا سوگلاشەنيا و سترويتەلستۆە تاپي ۆ ستوليتسە تۋركمەني پرەزيدەنتامي ەتوي سترانى، افگانيستانا ي پاكيستانا، ا تاكجە مينيستروم ەنەرگەتيكي يندي، پراۆيتەلستۆو حاميدا كارزايا وبياۆيلو، چتو 7000 افگانسكيح ۆوەننوسلۋجاششيح (ا ارميۋ گوتوۆيات ۆ رامكاح ناتوۆسكوي ۋچەبنوي ميسسي) بۋدۋت زادەيستۆوۆانى نا وحرانە ترۋبوپروۆودا.

پوسلە وكونچانيا حولودنوي ۆوينى ي راسپادا سوۆەتسكوگو سويۋزا تسەنترالنايا ازيا (ۆمەستە س كاسپيسكيم مورسكيم باسسەينوم نا زاپادنوم فلانگە) پرەۆراتيلاس ۆ شاحماتنۋيۋ دوسكۋ، نا كوتوروي پرويسحوديت ينتەنسيۆنوە رازۆەرتىۆانيە ستراتەگيچەسكيح سيل. نو ەتا دوسكا ۆپولنە موجەت پرەۆراتيتسيا ۆ پولە بيتۆى 21-گو ۆەكا، نا كوتوروم ستولكنۋتسيا پروتيۆوبورستۆۋيۋششيە گەوپوليتيچەسكيە ينتەرەسى.

وريگينال پۋبليكاتسي: Washington Intensifies Push Into Central Asia

01/02/2011

يستوچنيك - ينوسمي

 

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

قۇيىلسىن كوشىڭ

باس گازەت ورالماندارعا نەگە شۇيلىكتى؟

ءالىمجان ءاشىمۇلى 2101
ادەبيەت

«سولاي ەمەس پە؟»

عابباس قابىشۇلى 2514
قوعام

دوس كوپ پە، دۇشپان كوپ پە؟

ءابدىراشيت باكىرۇلى 2197
ەل ءىشى...

ۇلتتىق بىرەگەيلەنۋ: قانداستاردىڭ ءرولى قانداي؟

ءومارالى ادىلبەكۇلى 1622