بەيسەنبى, 16 مامىر 2024
جاڭالىقتار 3088 0 پىكىر 1 اقپان, 2011 ساعات 10:12

بۋدۋششەە امەريكانسكوي ۆلاستي

نا دوليۋ سوەدينەننىح شتاتوۆ امەريكي، گدە پروجيۆاەت 5% ناسەلەنيا زەملي، سەگودنيا پريحوديتسيا وكولو چەتۆەرتي ميروۆوگو ەكونوميچەسكوگو پرويزۆودستۆا ي پوچتي پولوۆينا ۆوەننىح راسحودوۆ ۆسەي پلانەتى، ا تاكجە نايبولەە وبشيرنىە كۋلتۋرنىە ي وبرازوۆاتەلنىە رەسۋرسى. تەم نە مەنەە، بۋدۋششەە امەريكانسكوگو موگۋششەستۆا ۆىزىۆاەت گورياچيە سپورى. منوگيە نابليۋداتەلي ينتەرپرەتيرۋيۋت گلوبالنىي فينانسوۆىي كريزيس 2008 گودا كاك ناچالو ۋپادكا سشا ي راسسماتريۆايۋت پەكين كاك نايبولەە ۆەروياتنوگو سوپەرنيكا، سپوسوبنوگو ۆ سكوروم ۆرەمەني بروسيت ۆىزوۆ ۆاشينگتونۋ. «پوليت.رۋ» پۋبليكۋەت ستاتيۋ زاسلۋجەننوگو پروفەسسورا گارۆاردسكوگو ۋنيۆەرسيتەتا دجوزەفا نايا-ملادشەگو، ۆ كوتوروي اۆتور راسسۋجداەت و توم، ستويت لي نا ساموم دەلە جدات «ۋپادكا» سشا، ا تاكجە پرەدلاگاەت سوبستۆەننىي پوليتيچەسكي پروگنوز نا بليجايشيە دەسياتيلەتيا. ستاتيا وپۋبليكوۆانا ۆ جۋرنالە «روسسيا ۆ گلوبالنوي پوليتيكە» (2010. № 6).

ەتو ەسسە وسنوۆانو نا گوتوۆياششەيسيا ك پۋبليكاتسي كنيگي «بۋدۋششەە ۆلاستي» (Public Affairs, 2011). وپۋبليكوۆانو ۆ جۋرنالە Foreign Affairs, № 6, 2010 گ. © Council on Foreign Relations, Inc.

نا دوليۋ سوەدينەننىح شتاتوۆ امەريكي، گدە پروجيۆاەت 5% ناسەلەنيا زەملي، سەگودنيا پريحوديتسيا وكولو چەتۆەرتي ميروۆوگو ەكونوميچەسكوگو پرويزۆودستۆا ي پوچتي پولوۆينا ۆوەننىح راسحودوۆ ۆسەي پلانەتى، ا تاكجە نايبولەە وبشيرنىە كۋلتۋرنىە ي وبرازوۆاتەلنىە رەسۋرسى. تەم نە مەنەە، بۋدۋششەە امەريكانسكوگو موگۋششەستۆا ۆىزىۆاەت گورياچيە سپورى. منوگيە نابليۋداتەلي ينتەرپرەتيرۋيۋت گلوبالنىي فينانسوۆىي كريزيس 2008 گودا كاك ناچالو ۋپادكا سشا ي راسسماتريۆايۋت پەكين كاك نايبولەە ۆەروياتنوگو سوپەرنيكا، سپوسوبنوگو ۆ سكوروم ۆرەمەني بروسيت ۆىزوۆ ۆاشينگتونۋ. «پوليت.رۋ» پۋبليكۋەت ستاتيۋ زاسلۋجەننوگو پروفەسسورا گارۆاردسكوگو ۋنيۆەرسيتەتا دجوزەفا نايا-ملادشەگو، ۆ كوتوروي اۆتور راسسۋجداەت و توم، ستويت لي نا ساموم دەلە جدات «ۋپادكا» سشا، ا تاكجە پرەدلاگاەت سوبستۆەننىي پوليتيچەسكي پروگنوز نا بليجايشيە دەسياتيلەتيا. ستاتيا وپۋبليكوۆانا ۆ جۋرنالە «روسسيا ۆ گلوبالنوي پوليتيكە» (2010. № 6).

ەتو ەسسە وسنوۆانو نا گوتوۆياششەيسيا ك پۋبليكاتسي كنيگي «بۋدۋششەە ۆلاستي» (Public Affairs, 2011). وپۋبليكوۆانو ۆ جۋرنالە Foreign Affairs, № 6, 2010 گ. © Council on Foreign Relations, Inc.

XXI ۆەك ناچالسيا ۆ ۋسلوۆياح ۆەسما نەراۆنومەرنوگو راسپرەدەلەنيا ۆلاستنىح رەسۋرسوۆ. نا دوليۋ سوەدينەننىح شتاتوۆ، گدە پروجيۆاەت 5% ناسەلەنيا زەملي، پريحوديلوس وكولو چەتۆەرتي ميروۆوگو ەكونوميچەسكوگو پرويزۆودستۆا ي پوچتي پولوۆينا ۆوەننىح راسحودوۆ ۆسەي پلانەتى، ا تاكجە نايبولەە وبشيرنىە كۋلتۋرنىە ي وبرازوۆاتەلنىە رەسۋرسى «مياگكوي سيلى». ۆسە ەتو پو-پرەجنەمۋ تاك، نو بۋدۋششەە امەريكانسكوگو موگۋششەستۆا ۆىزىۆاەت گورياچيە سپورى. منوگيە نابليۋداتەلي ينتەرپرەتيرۋيۋت گلوبالنىي فينانسوۆىي كريزيس 2008 گ. كاك ناچالو ۋپادكا سشا. ناتسيونالنىي سوۆەت پو رازۆەدكە، ناپريمەر، پروگنوزيرۋەت، چتو ۆ 2025 گ. «سوەدينەننىە شتاتى وستانۋتسيا گوسپودستۆۋيۋششەي دەرجاۆوي، نو امەريكانسكوە دومينيروۆانيە زناچيتەلنو ۋمەنشيتسيا».

ۆلاست – ەتو سپوسوبنوست دوبيۆاتسيا جەلاەموگو رەزۋلتاتا، ا زادەيستۆوۆاننىە دليا ەتوگو رەسۋرسى رازليچايۋتسيا ۆ زاۆيسيموستي وت سيتۋاتسي. يسپانيا ۆ XVI ۆەكە يسپولزوۆالا پرەيمۋششەستۆا كونتروليا ناد كولونيامي ي وبلادانيا زولوتىمي سليتكامي، گوللانديا ۆ XVII ستولەتي يزۆلەكالا ۆىگودۋ يز تورگوۆلي ي فينانسوۆ، فرانتسيا ۆ XVIII ۆەكە پروتسۆەتالا بلاگوداريا چيسلەننوستي ناسەلەنيا ي ارمي، ا ۆەليكوبريتانيا ۆ XIX-م دوبيلاس گوسپودستۆا بلاگوداريا پرومىشلەننوي رەۆوليۋتسي ي پرەۆوسحودستۆۋ فلوتا. نىنەشنەە ستولەتيە وزنامەنوۆانو رەۆوليۋتسيەي ۆ ينفورماتسيوننىح تەحنولوگياح ي گلوباليزاتسيەي، ي، چتوبى پونيمات ەتۋ راديكالنۋيۋ ترانسفورماتسيۋ، نەوبحوديمو يزبەگات نەكوتورىح وشيبوچنىح ۋموزاكليۋچەني.

ۆو-پەرۆىح، سلەدۋەت وپاساتسيا ۆۆودياششەي ۆ زابلۋجدەنيە مەتافورى ەستەستۆەننوگو ۋپادكا. سترانى – ەتو نە ليۋدي س پرەدسكازۋەموي پرودولجيتەلنوستيۋ جيزني. مينوۆاۆ پيك سۆوەگو گوسپودستۆا، ريم پرودولجال دومينيروۆات بولەە ترەح ۆەكوۆ، ي داجە زاتەم ون پوگيب نە يز-زا پودەما درۋگوگو گوسۋدارستۆا. نەسموتريا نا ۆسە مودنىە پروگنوزى و توم، چتو ۆ بليجايشيە دەسياتيلەتيا كيتاي، ينديا يلي برازيليا وبگونيات سشا، كۋدا بولشايا ۋگروزا يسحوديت وت سوۆرەمەننىح ۆارۆاروۆ ي اكتوروۆ، نە ياۆليايۋششيحسيا گوسۋدارستۆامي. ۆ ميرە، وسنوۆاننوم نا ينفورماتسي، راسپىلەنيە ۆلاستي موجەت پرەدستاۆليات بولەە سەرەزنۋيۋ وپاسنوست، چەم سمەنا ۆلاستي. سوگلاسنو تراديتسيوننىم پرەدستاۆلەنيام، دومينيرۋەت گوسۋدارستۆو س نايبولشەي ارميەي، نو ۆ ۆەك ينفورماتسي موجەت پوبەديت توت، كتو سپوسوبەن پرەدستاۆيت سەبيا ۆ لۋچشەم سۆەتە.

سەگودنيا راسپرەدەلەنيە ۆلاستي پرويسحوديت پو مودەلي، ناپومينايۋششەي سەانس يگرى ۆ شاحماتى نا ترەح ۋروۆنياح. نا ۆەرحنەي شاحماتنوي دوسكە ۆوەننايا سيلا ياۆلياەتسيا ۆ وسنوۆنوم ودنوپوليارنوي، ي سوەدينەننىە شتاتى سكورەە ۆسەگو سوحرانيات پرەۆوسحودستۆو ەششە زناچيتەلنوە ۆرەميا. نا سرەدنەي دوسكە پرەدستاۆلەنا منوگوپوليارنايا ەكونوميچەسكايا سيلا – سشا، ەۆروپا، ياپونيا ي كيتاي وستايۋتسيا كليۋچەۆىمي يگروكامي ۋجە بولەە 10 لەت، ا درۋگيە پريوبرەتايۋت ۆليانيە. نيجنيايا شاحماتنايا دوسكا – ەتو سفەرا ترانسناتسيونالنىح وتنوشەني. ونا ۆكليۋچاەت رازنووبرازنىح نەگوسۋدارستۆەننىح اكتوروۆ – بانكيروۆ، پەرەۆودياششيح سرەدستۆا ۆ ەلەكتروننوم ۆيدە، تەرروريستوۆ، زانيمايۋششيحسيا كونتراباندوي ورۋجيا، حاكەروۆ، ۋگروجايۋششيح كيبەربەزوپاسنوستي، ي تاكيە ۆىزوۆى، كاك پاندەمي ي يزمەنەنيە كليماتا. ۆلاست زدەس راسسرەدوتوچەنا، پوەتومۋ بەسسمىسلەننو گوۆوريت وب ودنوپوليارنوستي، منوگوپوليارنوستي يلي گەگەموني.

ۆ مەجگوسۋدارستۆەننىح وتنوشەنياح سامىم ۆاجنىم فاكتوروم بۋدەت ۆوزۆرات نا ميروۆۋيۋ ستسەنۋ ازي. ۆ 1750 گ. نا ەە دوليۋ پريحوديلوس بولشە پولوۆينى ناسەلەنيا ي ەكونوميچەسكوگو پرويزۆودستۆا پلانەتى. ك 1900 گ.، پوسلە پرومىشلەننوي رەۆوليۋتسي ۆ ەۆروپە ي سوەدينەننىح شتاتاح، دوليا ازي سوكراتيلاس دو ودنوي پياتوي ميروۆوگو ەكونوميچەسكوگو پرويزۆودستۆا. ك 2050 گ. ازيا بۋدەت بليزكا ك ۆوزۆراششەنيۋ نا سۆوي يستوريچەسكيە پوزيتسي. روست كيتايا ي يندي موجەت ۆىزۆات نەستابيلنوست، نو ۋ ەتوي پروبلەمى ەست پرەتسەدەنتى، ي يستوريا زناەت، كاك پوليتيكا سپوسوبنا پوۆليات نا رەزۋلتات.

ۋپادوك گەگەموني؟

سەيچاس مودنو سراۆنيۆات گوسپودستۆو سشا س پولوجەنيەم ۆەليكوبريتاني ستولەتيە نازاد ي پرەدسكازىۆات پوحوجي ۋپادوك گەگەموني. نەكوتورىە امەريكانتسى وچەن ەموتسيونالنو رەاگيرۋيۋت نا يدەيۋ ۋپادكا، نو بىلو بى نەلوگيچنو ي انتيستوريچنو پولاگات، چتو سوەدينەننىە شتاتى ۆسەگدا بۋدۋت وبلادات دومينيرۋيۋششەي دولەي ۆو ۆلاستنىح رەسۋرساح. سلوۆو «ۋپادوك» موجەت پودرازۋمەۆات دۆا رازليچنىح پونياتيا – ابسوليۋتنىي ۋپادوك، ت. ە. رازرۋشەنيە، ي وتنوسيتەلنىي ۋپادوك، كوگدا ۆلاستنىە رەسۋرسى درۋگيح گوسۋدارستۆ راستۋت يلي يسپولزۋيۋتسيا بولەە ەففەكتيۆنو.

انالوگيا س ۋپادكوم بريتاني نەۆەرنا. ۆەليكوبريتانيا وبلادالا مورسكيم پرەۆوسحودستۆوم ي بىلا يمپەريەي، ناد كوتوروي نيكوگدا نە زاحوديلو سولنتسە، نو ك پەرۆوي ميروۆوي ۆوينە زانيمالا تولكو چەتۆەرتوە مەستو سرەدي ۆەليكيح دەرجاۆ پو چيسلەننوستي ۆوورۋجەننىح سيل، چەتۆەرتوە – پو ۆۆپ ي ترەتە – پو ۆوەننىم راسحودام. س روستوم ناتسيوناليزما زاششيتا يمپەري يز پرەيمۋششەستۆا پرەۆراتيلاس ۆ برەميا. نەسموتريا نا ۆسە رازگوۆورى وب امەريكانسكوي يمپەري، سشا وبلادايۋت بولشەي سۆوبودوي دەيستۆي، چەم ۆەليكوبريتانيا ۆ توت پەريود. ي ەسلي ۆەليكوبريتانيا دولجنا بىلا پروتيۆوستويات پودەمۋ سوسەدەي، گەرماني ي روسسي، تو سوەدينەننىە شتاتى وكرۋجايۋت دۆا وكەانا ي بولەە سلابىە گوسۋدارستۆا.

نەسموتريا نا ەتي رازليچيا، امەريكانتسى سكلوننى ۆرەميا وت ۆرەمەني زادۋمىۆاتسيا و سۆوەم ۋپادكە. وتتسى-وسنوۆاتەلي وپاساليس سراۆنەني س ريمسكوي رەسپۋبليكوي. چارلز ديككەنس وتمەتيل پوچتي 150 لەت نازاد: «ەسلي ۆەريت گراجدانام سترانى، ۆسەم دو ەدينوگو، [سشا] ۆسەگدا ناحودياتسيا ۆ دەپرەسسي، ۆسەگدا ۆ زاستوە، ۆسەگدا پەرەجيۆايۋت ۋجاسايۋششي كريزيس ي پو-درۋگومۋ نيكوگدا نە بىلو». زا پوسلەدنيە پولۆەكا ۆەرا ۆ ۋپادوك سوەدينەننىح شتاتوۆ ۋكرەپليالاس پوسلە زاپۋسكا سوۆەتسكوگو سپۋتنيكا ۆ 1957 گ.، پوسلە ەكونوميچەسكوگو رەگۋليروۆانيا نيكسونا ي نەفتيانوگو شوكا ۆ 1970-ح، پوسلە زاكرىتيا پرەدپرياتي پرومىشلەننوگو پوياسا ي دەفيتسيتا بيۋدجەتوۆ ۆ ەپوحۋ رەيگانا. سپۋستيا 10 لەت امەريكانتسى ۆەريلي، چتو سشا ياۆليايۋتسيا ەدينستۆەننوي سۋپەردەرجاۆوي، ا سەيچاس وپروسى پوكازىۆايۋت، چتو منوگيە ۆنوۆ ۆەريات ۆ ۋپادوك.

ەكسپەرتى سوكرۋشايۋتسيا پو پوۆودۋ نەسپوسوبنوستي ۆاشينگتونا كونتروليروۆات تاكيە سترانى، كاك افگانيستان يلي يران، نو وني پوزۆوليايۋت زولوتىم وتبلەسكام پروشلوگو وكراشيۆات يح نىنەشنيە وتسەنكي. موشش سوەدينەننىح شتاتوۆ سەگودنيا نە تاكايا، كاك پرەجدە، نو ونا ي نە بىلا نيكوگدا تاكوي بەزمەرنوي، كاك پرينياتو سچيتات. پوسلە ۆتوروي ميروۆوي ۆوينى سشا وبلادالي يادەرنىم ورۋجيەم ي پوداۆليايۋششيم پەرەۆەسوم ۆ ەكونوميكە، نو تەم نە مەنەە نە سموگلي پرەدوتۆراتيت «پوتەريۋ» كيتايا، ۆىتەسنيت كوممۋنيزم يز ۆوستوچنوي ەۆروپى، پرەودولەت پاتوۆوە پولوجەنيە ۆ كورەيسكوي ۆوينە، ۋدەرجات سەۆەرنىي ۆەتنام يلي سۆەرگنۋت رەجيم كاسترو نا كۋبە. ۆلاست، يزمەرياەمايا ۆ رەسۋرساح، رەدكو راۆنا ۆلاستي، يزمەرياەموي ۆ جەلاتەلنىح رەزۋلتاتاح، ا تسيكلى ۆەرى ۆ ۋپادوك بولشە گوۆوريات و پسيحولوگي، چەم و رەالنىح يزمەنەنياح ۆو ۆلاستنىح رەسۋرساح. ك سوجالەنيۋ، وشيبوچنايا ۋبەجدەننوست ۆ ۋپادكە – دوما ي زا گرانيتسەي – موجەت پريۆەستي ك وپاسنىم وشيبكام ۆ پوليتيكە.

كيتاي نا پودەمە

نا پروتياجەني بولەە 10 لەت منوگيە راسسماتريۆالي پەكين كاك نايبولەە ۆەروياتنوگو سوپەرنيكا، كوتورىي سموجەت ۋراۆنوۆەسيت يلي پرەۆزويتي موشش سوەدينەننىح شتاتوۆ. نەكوتورىە پروۆوديات انالوگي س ۆىزوۆوم، كوتورىي گەرمانسكايا يمپەريا بروسيلا ۆەليكوبريتاني ۆ ناچالە پروشلوگو ۆەكا. نەداۆنيايا كنيگا (مارتينا جاكا) داجە وزاگلاۆلەنا «كوگدا كيتاي بۋدەت پراۆيت ميروم: كونەتس زاپادنوگو ميرا ي زاروجدەنيە نوۆوگو ميروۆوگو پوريادكا». Goldman Sachs پروگنوزيرۋەت، چتو ۆ 2027 گ. كيتاي وپەرەديت سشا پو وبششەمۋ وبەمۋ ەكونوميكي.

تەم نە مەنەە، پەكينۋ پرەدستويت ەششە دليننىي پۋت، پرەجدە چەم ون سراۆنياەتسيا س ۆاشينگتونوم پو ۆلاستنىم رەسۋرسام، ا ەگو رازۆيتيە موجەت ستولكنۋتسيا س منوگوچيسلەننىمي پرەپياتستۆيامي. داجە ەسلي پو وبششەمۋ وبەمۋ ۆۆپ كيتاي پرەۆزويدەت سوەدينەننىە شتاتى ك 2030 گ.، دۆە ەكونوميكي، پراكتيچەسكي راۆنىە پو رازمەرۋ، ۆرياد لي بۋدۋت سوپوستاۆيمى پو سترۋكتۋرە. ۆ كيتاە پو-پرەجنەمۋ سوحرانياتسيا وبشيرنىە نەدوستاتوچنو رازۆيتىە سەلسكيە رايونى، كرومە توگو، تام ناچنۋتسيا دەموگرافيچەسكيە پروبلەمى – وتلوجەننىە پوسلەدستۆيا پوليتيكي «ودنا سەميا – ودين رەبەنوك». پودۋشەۆوي دوحود ستانەت سۆيدەتەلستۆوم ۋسوۆەرشەنستۆوۆانيا ەكونوميكي. پري پرەدپولاگاەموم ۋروۆنە روستا ۆۆپ 6% ۆ كيتاە ي 2% ۆ سشا پوسلە 2030 گ. كيتاي ۆرياد لي سموجەت سراۆنياتسيا س سوەدينەننىمي شتاتامي دو سەرەدينى ستولەتيا پو دوحودۋ نا دۋشۋ ناسەلەنيا. ينىمي سلوۆامي، ۆپەچاتليايۋششي ۋروۆەن ەكونوميچەسكوگو روستا ي ۋۆەليچيۆايۋششەەسيا ناسەلەنيە، ۆەروياتنو، پوزۆوليات كيتايسكوي ەكونوميكە پرەۆزويتي ەكونوميكۋ سشا پو رازمەرۋ ۆ بليجايشيە دەسياتيلەتيا، نو ەتو وتنيۋد نە وزناچاەت راۆەنستۆا.

بولەە توگو، لينەينىە پروگنوزى بىۆايۋت وشيبوچنىمي، ي تەمپى روستا ۆووبششە زامەدلياتسيا، كوگدا ەكونوميكي دوستيگنۋت بولەە ۆىسوكوگو ۋروۆنيا رازۆيتيا. اۆتوريتارنايا پوليتيچەسكايا سيستەما كيتايا پرودەمونستريروۆالا ۆپەچاتليايۋششۋيۋ سپوسوبنوست يسپولزوۆات موشش سترانى، نو سموجەت لي پراۆيتەلستۆو سوحرانيت ەتو كاچەستۆو ۆ دولگوسروچنوي پەرسپەكتيۆە – زاگادكا ي دليا ينوسترانتسەۆ، ي دليا كيتايسكوگو رۋكوۆودستۆا. ۆ وتليچيە وت يندي، كوتورايا «روديلاس» س دەموكراتيچەسكوي كونستيتۋتسيەي، كيتاي پوكا نە ناشەل، كاك (ەسلي نە دەموكراتيا) رەشيت پروبلەمۋ پوترەبنوستي ۆ پوليتيچەسكوم ۋچاستي، كوتورايا وبىچنو سوپروۆوجداەت روست دوحودوۆ ناسەلەنيا. سموجەت لي كيتاي سپراۆيتسيا س راستۋششيم گورودسكيم سرەدنيم كلاسسوم، رەگيونالنىم نەراۆەنستۆوم، سەلسكوي بەدنوستيۋ ي نەدوۆولستۆوم ەتنيچەسكيح مەنشينستۆ – وستاەتسيا ليش گادات.

نەكوتورىە زاياۆليايۋت، چتو كيتاي سترەميتسيا بروسيت ۆىزوۆ سوەدينەننىم شتاتام ۆ ۆوستوچنوي ازي ي ۆ كونەچنوم يتوگە ۆ ميرە. داجە ەسلي ەتو ۆەرنايا وتسەنكا نىنەشنيح نامەرەني كيتايا (حوتيا داجە سامي كيتايتسى نە موگۋت زنات ۆزگليادوۆ بۋدۋششيح پوكولەني), ۆرياد لي ۋ پەكينا بۋدۋت ۆوەننىە ۆوزموجنوستي، چتوبى دوبيتسيا ەتوگو ۆ بليجايشەە ۆرەميا. كرومە توگو، كيتايۋ پريدەتسيا ستولكنۋتسيا س رەاكتسيەي درۋگيح ستران، ا تاكجە س وگرانيچەنيامي، سۆيازاننىمي س پوترەبنوستيۋ سترانى ۆو ۆنەشنيح رىنكاح ي رەسۋرساح. سليشكوم اگرەسسيۆنىي ۆوەننىي پوتەنتسيال كيتايا موجەت پريۆەستي ك سوزدانيۋ كواليتسي ەگو سوسەدەي، چتو وسلابيت ەگو «جەستكۋيۋ» ي «مياگكۋيۋ» سيلۋ.

ۋكرەپلەنيە ۆلاستي كيتايا ۆ ازي وسپاريۆاەتسيا ينديەي ي ياپونيەي (ا تاكجە درۋگيمي گوسۋدارستۆامي), ي ەتو داەت سشا ۆاجنوە پرەيمۋششەستۆو. اليانس ۆاشينگتونا ي توكيو، ا تاكجە ۋلۋچشەنيە وتنوشەني مەجدۋ سوەدينەننىمي شتاتامي ي ينديەي وزناچايۋت، چتو كيتايۋ نە ۋداستسيا لەگكو ۆىتەسنيت امەريكانتسەۆ يز ازي. سشا، ياپونيا، ينديا، اۆستراليا ي درۋگيە سترانى موگۋت ۆوۆلەچ پەكين س پوزيتسي سيلى ي وبەسپەچيت موتيۆاتسيۋ دليا ەگو وتۆەتستۆەننوي رولي، پرەپياتستۆۋيا پري ەتوم ۆوزموجنومۋ اگرەسسيۆنومۋ پوۆەدەنيۋ كيتايا ۆ پەريود روستا ەگو موششي.

ۆنۋترەنني ۋپادوك؟

نەكوتورىە زاياۆليايۋت، چتو سوەدينەننىە شتاتى سترادايۋت وت «يمپەرسكوگو پەرەناپرياجەنيا»، نو فاكتى پوكا نە پودتۆەرجدايۋت ەتۋ تەوريۋ. ناپروتيۆ، زا پوسلەدنيە دەسياتيلەتيا راسحودى نا وبورونۋ ي ۆنەشنيۋيۋ پوليتيكۋ ۆ پروتسەنتاح وت ۆۆپ سوكراتيليس. تەم نە مەنەە، ۋپادوك سشا موجەت پرويزويتي نە يز-زا يمپەرسكوگو پەرەناپرياجەنيا، ا پو پريچينە نەدوستاتكوۆ ۆنۋترەننەگو ۋپراۆلەنيا. ريم رازرۋشالسيا يزنۋتري، ي نەكوتورىە نابليۋداتەلي، وتمەچايا پروبلەمى ۆ نىنەشنەي امەريكانسكوي پوليتيكە، پرەدسكازىۆايۋت، چتو سوەدينەننىە شتاتى پوتەريايۋت سپوسوبنوست ۆليات نا سوبىتيا ۆ ميرە يز-زا ۆنۋترەننەي بوربى پو ۆوپروسام كۋلتۋرى، كراحا پوليتيچەسكيح ينستيتۋتوۆ ي ەكونوميچەسكوي ستاگناتسي. تاكۋيۋ ۆوزموجنوست نەلزيا يسكليۋچات، نو تەندەنتسي نە ستول ودنوزناچنى، كاك پرەدپولاگاەتسيا نىنە.

حوتيا ۆ سشا ەست ي ۆسەگدا بىلو منوگو سوتسيالنىح پروبلەم، نەت وششۋششەنيا، چتو سيتۋاتسيا ۋحۋدشاەتسيا لينەينو. پو نەكوتورىم پروبلەمام، تاكيم، كاك ۋروۆەن پرەستۋپنوستي، رازۆودى ي بەرەمەننوست سرەدي پودروستكوۆ، ونا داجە ۋلۋچشاەتسيا. حوتيا پرودولجايۋتسيا ۆوينى پو تاكيم ۆوپروسام، كاك ودنوپولىە براكي ي ابورتى، ۆ تسەلوم وپروسى پوكازىۆايۋت روست تولەرانتنوستي. گراجدانسكوە وبششەستۆو وستاەتسيا كرەپكيم، ا پوسەششەنيە تسەركۆي ۆىسوكيم (42%). پروشلىە كۋلتۋرنىە بيتۆى پو ۆوپروسام يمميگراتسي، رابستۆا، تەوري ەۆوليۋتسي، وتكازا وت سپيرتنىح ناپيتكوۆ، ماككارتيزما ي گراجدانسكيح پراۆ بىلي، ۆوزموجنو، بولەە وجەستوچەننىمي، چەم سەگودنياشنيە.

گورازدو بولشەي پروبلەموي ستالو بى رەشەنيە وتگوروديتسيا ي ۆسەرەز سوكراتيت يمميگراتسيۋ. پري نىنەشنەم ۋروۆنە يمميگراتسي سوەدينەننىە شتاتى ياۆليايۋتسيا ودنوي يز نەمنوگيح رازۆيتىح ستران، سپوسوبنىح يزبەجات دەموگرافيچەسكوگو سپادا ي سوحرانيت سۆويۋ دوليۋ ميروۆوگو ناسەلەنيا، نو ەتو موجەت يزمەنيتسيا، ەسلي كسەنوفوبيا ي رەاكتسيا نا تەرروريزم پريۆەدۋت ك زاكرىتيۋ گرانيتس. دوليا جيتەلەي ينوستراننوگو پرويسحوجدەنيا دوستيگلا پيكا ۆ XX ۆەكە – 14,7% ۆ 1910 گودۋ. سەگودنيا دوليا جيتەلەي ينوستراننوگو پرويسحوجدەنيا سوستاۆلياەت 11,7%، نو ۆ 2009 گ. 50% امەريكانتسەۆ ۆىستۋپالي زا ۋمەنشەنيە يمميگراتسي پو سراۆنەنيۋ س 39% ۆ 2008 گودۋ. ەكونوميچەسكايا رەتسەسسيا تولكو ۋسۋگۋبيلا پروبلەمۋ.

حوتيا سليشكوم بىسترىي روست يمميگراتسي موجەت ۆىزىۆات سوتسيالنىە پروبلەمى، ۆ دولگوسروچنوي پەرسپەكتيۆە يمميگراتسيا ۋكرەپلياەت ۆلاست سشا. سەگودنيا سوەدينەننىە شتاتى – ترەتە گوسۋدارستۆو ميرا پو چيسلەننوستي ناسەلەنيا، چەرەز 50 لەت وني سكورەە ۆسەگو پو-پرەجنەمۋ بۋدۋت زانيمات ترەتە مەستو (پوسلە يندي ي كيتايا). ەتو ۆاجنو نە تولكو س توچكي زرەنيا ەكونوميچەسكوي موششي. ۋچيتىۆايا ستارەنيە ناسەلەنيا ي نەوبحوديموست وبەسپەچيۆات ستارشەە پوكولەنيە ۆ رازۆيتىح ستراناح، يمميگراتسيا موگلا بى سدەلات مەنەە وسترىمي سۆيازاننىە س ەتيم پوليتيچەسكيە پروبلەمى. كرومە توگو، كوليچەستۆو ۆيز دليا ۆرەمەننوي رابوتى (H-1B) تەسنو سۆيازانو س كوليچەستۆوم پاتەنتوۆ، ۆىداننىح ۆ سشا. ۆ 1998 گ. ينجەنەرى يز كيتايا ي يندي ۋپراۆليالي ودنوي چەتۆەرتوي چاستيۋ بيزنەسا ۆىسوكيح تەحنولوگي ۆ كرەمنيەۆوي دولينە، ا ۆ 2005 گ. ۆىياسنيلوس، چتو زا پرەدىدۋششيە 10 لەت يمميگرانتى ۋچاستۆوۆالي ۆ سوزداني كاجدوي چەتۆەرتوي امەريكانسكوي تەحنولوگيچەسكوي كومپاني.

پرەيمۋششەستۆا يمميگراتسي تاكجە ۆاجنى ي دليا «مياگكوي» سيلى. ليۋدي حوتيات پريەحات ۆ سوەدينەننىە شتاتى، پريۆلەكاەمىە پريمەرامي پرودۆيجەنيا يمميگرانتوۆ پو امەريكانسكوي سوتسيالنوي لەستنيتسە. سشا – ەتو ماگنيت، ي منوگيە موگۋت پرەدستاۆيت سەبيا امەريكانتسامي. ۋسپەشنىە امەريكانتسى پوحوجي نا جيتەلەي درۋگيح ستران. يمميگراتسيا نە سوكراششاەت، ا، ناوبوروت، پرەۋمنوجاەت «جەستكۋيۋ» ي «مياگكۋيۋ» سيلۋ. سينگاپۋرسكي پوليتيك لي كۋان يۋ پريحوديت ك ۆىۆودۋ، چتو كيتاي نە پرەۆزويدەت امەريكۋ كاك ۆەدۋششۋيۋ دەرجاۆۋ XXI ۆەكا، سسىلاياس نا سپوسوبنوست سوەدينەننىح شتاتوۆ پريۆلەكات لۋچشيە، بلەستياششيە ۋمى يز درۋگيح ستران ي ۆسترايۆات يح ۆ منوگووبرازنۋيۋ كۋلتۋرۋ تۆورچەستۆا. وگرومنوە ناسەلەنيە كيتايا داەت ۆوزموجنوست دوۆولستۆوۆاتسيا ۆنۋترەننيمي رەسۋرسامي، نو س توچكي زرەنيا لي كۋان يۋ, سامودوستاتوچنوست كيتايتسەۆ نە پوزۆولياەت يم كونكۋريروۆات ۆ كرەاتيۆنوستي س سوەدينەننىمي شتاتامي، كوتورىە ۆ سوستوياني زادەيستۆوۆات چەلوۆەچەسكيە رەسۋرسى ۆسەگو ميرا.

س درۋگوي ستورونى، پروبلەمى ۆ ەكونوميكە موگۋت ليشيت امەريكانتسەۆ ەتوگو پوزيتيۆنوگو فاكتورا. حوتيا نا ماكروەكونوميچەسكيە پروگنوزى (كاك ي نا پروگنوزى پوگودى) نەلزيا پولاگاتسيا، ۆ سشا، ۆيديمو، بۋدەت نابليۋداتسيا بولەە مەدلەننىي روست ۆ تەچەنيە 10 لەت پوسلە فينانسوۆوگو كريزيسا 2008 گودا. مۆف پروگنوزيرۋەت ەكونوميچەسكي روست ۆ سوەدينەننىح شتاتاح ۆ سرەدنەم وكولو 2% ۆ 2014 گودۋ. ەتو نيجە سرەدنەگو پوكازاتەليا زا پوسلەدنيە نەسكولكو دەسياتيلەتي، نو پوچتي سووتۆەتستۆۋەت سرەدنەمۋ ۋروۆنيۋ پوسلەدنيح 10 لەت.

ۆ 1980-ە گگ. منوگيە نابليۋداتەلي سچيتالي، چتو امەريكانسكايا ەكونوميكا يسچەرپالا سيلى، ا گەرمانيا ي ياپونيا دوگونيايۋت سشا. كازالوس، چتو سترانا ۋتراتيلا كونكۋرەنتوسپوسوبنوست. ودناكو سەگودنيا، داجە پوسلە فينانسوۆوگو كريزيسا ي پوسلەدوۆاۆشەي زا نيم رەتسەسسي، ۆسەميرنىي ەكونوميچەسكي فورۋم پوستاۆيل سوەدينەننىە شتاتى نا چەتۆەرتوە مەستو (پوسلە شۆەيتساري، شۆەتسي ي سينگاپۋرا) ۆ رەيتينگە ميروۆوي كونكۋرەنتوسپوسوبنوستي. (كيتاي، دليا سراۆنەنيا، وكازالسيا نا 27-م مەستە.) ەكونوميكا سشا ليديرۋەت ۆو منوگيح نوۆىح سەكتوراح روستا، ۆكليۋچايا ينفورماتسيوننىە تەحنولوگي، بيو- ي نانوتەحنولوگي. ي حوتيا وپتيميستى چاستو ۋپومينايۋت امەريكانسكوە ليدەرستۆو ۆ پرويزۆودستۆە ي يسپولزوۆاني ينفورماتسيوننىح تەحنولوگي، ەتو نە ەدينستۆەننىي يستوچنيك پرويزۆوديتەلنوستي. وتمەچايۋتسيا زناچيتەلنىە يننوۆاتسي ۆ سەلسكوم حوزيايستۆە، ا وتكرىتوست دليا گلوباليزاتسي، ەسلي ونا سوحرانيتسيا، بۋدەت سپوسوبستۆوۆات روستۋ پرويزۆوديتەلنوستي. ەكسپەرتى-ەكونوميستى پروگنوزيرۋيۋت نا بليجايشيە 10 لەت روست پرويزۆوديتەلنوستي نا ۋروۆنە 1,5–2,25%.

ۆ 2007 گ. سوەدينەننىە شتاتى بىلي ميروۆىم ليدەروم ۆ سفەرە ينۆەستيتسي ۆ يسسلەدوۆانيا ي رازرابوتكي س 369 ملرد دوللاروۆ، دالەە شلي ازيا (338 ملرد) ي ەۆروسويۋز (263 ملرد). سشا پوتراتيلي 2,7% ۆۆپ نا يسسلەدوۆانيا ي رازرابوتكي – پوچتي ۆدۆوە بولشە كيتايا (نو نەمنوگو مەنشە 3%، پوتراچەننىح ياپونيەي ي يۋجنوي كورەەي). ۆ 2007 گ. امەريكانسكيە يزوبرەتاتەلي زارەگيستريروۆالي وكولو 80 تىس. پاتەنتوۆ – بولشە، چەم درۋگيە سترانى ۆمەستە ۆزياتىە. ۆ ريادە دوكلادوۆ زۆۋچالا وزابوچەننوست پو پوۆودۋ تاكيح پروبلەم، كاك ۆىسوكي ۋروۆەن نالوگوۆ س كورپوراتسي، وتتوك چەلوۆەچەسكوگو كاپيتالا ي راستۋششەە چيسلو زارۋبەجنىح پاتەنتوۆ، نو امەريكانسكيە ينۆەستيتسيوننىە فيرمى ۆكلادىۆايۋت 70% سۆويح سرەدستۆ ۆ نوۆىە پرەدپرياتيا دوما. ۆ رەيتينگە «گلوبالنوگو مونيتورينگا پرەدپرينيماتەلستۆا» 2009 گ. سشا ۆىشە درۋگيح ستران پو ۆوزموجنوستيام دليا پرەدپرينيماتەلستۆا بلاگوداريا بلاگوپرياتنوي بيزنەس-كۋلتۋرە، نايبولەە رازۆيتوي ينۆەستيتسيوننوي يندۋستري، تەسنومۋ ۆزايمودەيستۆيۋ مەجدۋ ۋنيۆەرسيتەتامي ي سفەروي پرويزۆودستۆا ي وتكرىتوي ميگراتسيوننوي پوليتيكە.

وبەسپوكوەننوست بۋدۋششيم امەريكانسكوي ەكونوميكي تاكجە سۆيازانا س دەفيتسيتوم پلاتەجنوگو بالانسا (نىنەشني ۋروۆەن كوتوروگو پوكازىۆاەت، چتو امەريكانتسى ۆسە بولشە دولجنى ينوسترانتسام) ي ۋۆەليچەنيەم گوسۋدارستۆەننوگو دولگا. پو سلوۆام يستوريكا نايلا فەرگيۋسونا، «يمەننو تاك پرويسحوديت ۋپادوك يمپەري. ون ناچيناەتسيا س دولگوۆوگو ۆزرىۆا». دولگ امەريكي ۋۆەليچيلي نە تولكو نەداۆنەە سپاسەنيە بانكوۆ ي كەينسيانسكي پاكەت مەر ستيمۋليروۆانيا ەكونوميكي، نو ي راستۋششايا ستويموست پروگرامم زدراۆووحرانەنيا ي سوتسيالنىح لگوت، تاكيح كاك «سوتسيالنوە وبەسپەچەنيە». ۆوزروسشيە راسحودى نا وبسلۋجيۆانيە دولگا وتنيمۋت زناچيتەلنۋيۋ چاست بۋدۋششيح دوحودوۆ. درۋگيە نابليۋداتەلي مەنەە ۆسترەۆوجەنى. سوەدينەننىە شتاتى – نە گرەتسيا، زاياۆليايۋت وني.

پو راسچەتام بيۋدجەتنوگو ۋپراۆلەنيا كونگرەسسا، وبششي وبەم گوسدولگا دوستيگنەت 100% وت ۆۆپ ك 2023 گ.، ي منوگيە ەكونوميستى ناچينايۋت بەسپوكويتسيا، كوگدا ۋروۆەن دولگا ۆ بوگاتىح ستراناح پرەۆىشاەت 90%. نو جۋرنال The Economist وتمەچال ۆ يۋنە پروشلوگو گودا: «امەريكا يمەەت دۆا پرەيمۋششەستۆا پەرەد درۋگيمي سترانامي، كوتورىە پوزۆوليايۋت ەي سموترەت نا پروبلەمۋ دولگا س وتنوسيتەلنىم سپوكويستۆيەم، – وبلادانيە ميروۆوي رەزەرۆنوي ۆاليۋتوي ي رىنكوم نايبولەە ليكۆيدنىح اكتيۆوۆ، كازناچەيسكيح وبليگاتسي». نەسموتريا نا وپاسەنيا پو پوۆودۋ پادەنيا دوۆەريا ك دوللارۋ ۆ پەريود فينانسوۆوگو كريزيسا، دوللار ۆىروس، ا دوحودنوست وبليگاتسي ۋپالا. ۆنەزاپنىي كريزيس دوۆەريا – مەنشايا پروبلەما، چەم پوستەپەننوە پوۆىشەنيە راسحودوۆ نا وبسلۋجيۆانيە دولگا، كوتوروە موجەت پوۆليات نا زدوروۆە ەكونوميكي ۆ دولگوسروچنوي پەرسپەكتيۆە.

ۆ ەتوم وتنوشەني پروبلەما دولگا وسوبەننو ۆاجنا، ي يسسلەدوۆانيا پوزۆوليايۋت پرەدپولوجيت، چتو ۋچەتنىە ستاۆكي بانكوۆسكوگو كرەديتا بۋدۋت پوۆىشاتسيا نا 0,03% پري كاجدوم ۋۆەليچەني سووتنوشەنيا دولگا ك ۆۆپ نا 1% ۆ تەچەنيە دليتەلنوگو پەريودا. بولەە ۆىسوكيە ستاۆكي وزناچايۋت مەنشي وبەم ينۆەستيتسي ۆ چاستنوم سەكتورە ي زامەدلەنيە روستا. ەتو ۆوزدەيستۆيە موجەت بىت سمياگچەنو بلاگوپرياتنوي پوليتيكوي يلي، ناپروتيۆ، ۋسۋگۋبلەنو پري پلوحوي پوليتيكە. ۋۆەليچەنيە دولگا نە دولجنو ۆىزۆات ۋپادكا سشا، نو ونو، بەزۋسلوۆنو، پوۆىشاەت دولگوسروچنىە ريسكي.

حوروشو وبرازوۆاننىە ترۋدوۆىە رەسۋرسى – ەششە ودين كليۋچەۆوي فاكتور ەكونوميچەسكيح ۋسپەحوۆ ۆ ينفورماتسيوننۋيۋ ەپوحۋ. نا پەرۆىي ۆزگلياد، ۆ ەتوم وتنوشەني ۆ سوەدينەننىح شتاتاح دەلو وبستويت حوروشو. راسحودى نا ۆىسشەە وبرازوۆانيە ۆ پروتسەنتاح وت ۆۆپ ۆ دۆا رازا بولشە، چەم ۆو فرانتسي، گەرماني، ياپوني ي ۆەليكوبريتاني. رەيتينگ 10 ۆەدۋششيح ۆۋزوۆ، سوستاۆلەننىي لوندونسكيم يزدانيەم «تايمس – ۆىسشەە وبرازوۆانيە» ۆ 2009 گ.، ۆكليۋچاەت شەست امەريكانسكيح ۋنيۆەرسيتەتوۆ، ا شانحايسكي ۋنيۆەرسيتەت تسزياو تۋن ۆ سۆوەم يسسلەدوۆاني 2010 گ. پوستاۆيل ۆ پەرۆۋيۋ دۆادتساتكۋ 17 امەريكانسكيح ۋنيۆەرسيتەتوۆ – ي ني ودنوگو كيتايسكوگو. امەريكانتسى پولۋچايۋت بولشە نوبەلەۆسكيح پرەمي ي پۋبليكۋيۋت بولشە ناۋچنىح رابوت ۆ پرەستيجنىح جۋرنالاح (ۆ تري رازا بولشە كيتايتسەۆ), چەم گراجدانە كاكوي-ليبو درۋگوي سترانى. ەتي دوستيجەنيا ۋكرەپليايۋت كاك ەكونوميچەسكۋيۋ موشش سترانى، تاك ي ەە «مياگكۋيۋ» سيلۋ.

امەريكانسكوە وبرازوۆانيە ۆ لۋچشەم ۆاريانتە – منوگيە ۋنيۆەرسيتەتى ي ۆىسشەە زۆەنو سيستەمى سرەدنەگو وبرازوۆانيا – سووتۆەتستۆۋەت يلي ۋستاناۆليۆاەت ميروۆىە ستاندارتى. نو امەريكانسكوە وبرازوۆانيە ۆ حۋدشەم ۆاريانتە – سليشكوم منوگو ناچالنىح ي سرەدنيح شكول، وسوبەننو ۆ مەنەە بوگاتىح رايوناح – زناچيتەلنو وتستاەت. ەتو وزناچاەت، چتو كاچەستۆو ترۋدوۆىح رەسۋرسوۆ نە بۋدەت ۋسپەۆات زا ۆوزراستايۋششيمي ستاندارتامي ەكونوميكي، وسنوۆاننوي نا ينفورماتسي. پوكا نەت ۋبەديتەلنىح دوكازاتەلستۆ توگو، چتو ستۋدەنتى دەمونستريرۋيۋت رەزۋلتاتى حۋجە، چەم پرەدىدۋششيە پوكولەنيا، نو وبرازوۆاتەلنوە پرەيمۋششەستۆو سشا رازرۋشاەتسيا، پوسكولكۋ سيتۋاتسيا ۆ درۋگيح ستراناح ستانوۆيتسيا گورازدو لۋچشە. نەوبحوديمو ۋلۋچشات سيستەمۋ وبرازوۆانيا K-12 (وت دەتسكوگو سادا دو 12-گو كلاسسا), ەسلي سترانا حوچەت سووتۆەتستۆوۆات ستاندارتام، نەوبحوديمىم دليا ينفورماتسيوننوي ەكونوميكي.

پوليتيكا ي ينستيتۋتى

نەسموتريا نا ۆسە ەتي پروبلەمى ي نەياسنوستي، پري پراۆيلنوي پوليتيكە ەكونوميكا سوەدينەننىح شتاتوۆ، ۆەروياتنو، پو-پرەجنەمۋ سموجەت وبەسپەچيۆات «جەستكۋيۋ» سيلۋ گوسۋدارستۆا. ا چتو امەريكانسكيە ينستيتۋتى ۆلاستي؟ جۋرناليست دجەيمس فاللوۋ، كوتورىي منوگو لەت پروۆەل ۆ كيتاە، ۆەرنۋۆشيس دوموي، بىل وزابوچەن نە ستولكو ەكونوميچەسكيمي پروبلەمامي سشا، سكولكو كريزيسوم پوليتيچەسكوي سيستەمى. پو ەگو منەنيۋ، «امەريكا پو-پرەجنەمۋ وبلاداەت سرەدستۆامي، چتوبى سپراۆيتسيا پراكتيچەسكي سو ۆسەمي سۆويمي سلابوستيامي… يمەننو ەتو ياۆلياەتسيا امەريكانسكوي تراگەديەي ناچالا XXI ۆەكا: جيزنەسپوسوبنايا، سامووبنوۆليايۋششاياسيا كۋلتۋرا، كوتورايا پريۆلەكاەت تالانتى سو ۆسەگو ميرا، ي سيستەما ۋپراۆلەنيا، كوتورايا ۆسە بولشە ۆىگلياديت كاك ناسمەشكا». حوتيا پوليتيچەسكيە زاترۋدنەنيا ۆ پەريود رەتسەسسي ۆىگلياديات ۋستراشايۋششە، ترۋدنو وپرەدەليت، ناسكولكو نىنەشنيايا سيتۋاتسيا حۋجە، چەم ۆ پروشلوم.

كونۆەرتاتسيا ۆلاستنىح رەسۋرسوۆ ۆ جەلاەمىە رەزۋلتاتى – داۆنيايا پروبلەما سشا. ۆ وسنوۆە كونستيتۋتسي لەجيت ليبەرالنايا توچكا زرەنيا XVIII ۆەكا، سوگلاسنو كوتوروي ۆلاست لۋچشە ۆسەگو كونتروليرۋەتسيا چەرەز فراگمەنتاتسيۋ ي ۋراۆنوۆەشيۆايۋششۋيۋ سيستەمۋ سدەرجەك ي پروتيۆوۆەسوۆ. ۆو ۆنەشنەي پوليتيكە كونستيتۋتسيا ۆسەگدا پريگلاشالا پرەزيدەنتا ي كونگرەسس ك سوپەرنيچەستۆۋ زا كونترول. موششنىە ەكونوميچەسكيە ي ەتنيچەسكيە گرۋپپى ۆليانيا بوريۋتسيا زا ۆىگودنىە يم وپرەدەلەنيا ناتسيونالنىح ينتەرەسوۆ، ي كونگرەسسۋ پريحوديتسيا ۆنيماتەلنو پريسلۋشيۆاتسيا ك سكرەجەتۋ لوببيستسكيح شەستەرەنوك.

وبەسپوكوەننوست تاكجە ۆىزىۆاەت پادەنيە وبششەستۆەننوگو دوۆەريا ك گوسۋدارستۆەننىم ينستيتۋتام. سوگلاسنو وپروسۋ يسسلەدوۆاتەلسكوگو تسەنترا Pew, پروۆەدەننومۋ ۆ 2010 گ.، 61% رەسپوندەنتوۆ سچيتاەت، چتو سوەدينەننىە شتاتى پەرەجيۆايۋت ۋپادوك، ي تولكو 19% ۆەريات، چتو پراۆيتەلستۆو پو بولشەي چاستي دەلاەت تو، چتو نادو. ۆ 1964 گ.، ناپروتيۆ، تري چەتۆەرتي امەريكانتسەۆ زاياۆليالي، چتو چاششە ۆسەگو دوۆەريايۋت دەيستۆيام فەدەرالنوگو پراۆيتەلستۆا. نا پروتياجەني پوسلەدنەگو ۆرەمەني تسيفرى نەمنوگو مەنياليس، پودنياۆشيس پوسلە تەراكتوۆ 11 سەنتيابريا، ي زاتەم ۆنوۆ ستالي پوستەپەننو سنيجاتسيا.

سشا وتچاستي بىلي وسنوۆانى نا نەدوۆەري ك پراۆيتەلستۆۋ، ا كونستيتۋتسيا رازرابوتانا تاكيم وبرازوم، چتوبى پروتيۆودەيستۆوۆات تسەنتراليزاتسي ۆلاستي. پري وتۆەتە نا ۆوپروس نە و تەكۋششەم پراۆيتەلستۆە، ا وب وسنوۆوپولاگايۋششيح كونستيتۋتسيوننىح پرينتسيپاح امەريكانتسى ناستروەنى وچەن پوزيتيۆنو. نا ۆوپروس و لۋچشەم مەستە دليا جيزني پوداۆليايۋششەە بولشينستۆو نازىۆاەت سۆويۋ سترانۋ. پوچتي كاجدىي گوۆوريت، چتو ەمۋ نراۆيتسيا سۋششەستۆۋيۋششايا دەموكراتيچەسكايا سيستەما ۋپراۆلەنيا. نەمنوگيە سچيتايۋت، چتو سيستەما پروگنيلا ي ەە نۋجنو مەنيات.

نەكوتورىە اسپەكتى نىنەشنيح ناستروەني، ۆەروياتنو، وتراجايۋت نەدوۆولستۆو سپورامي ي تۋپيكوۆوي سيتۋاتسيەي ۆ پوليتيچەسكوم پروتسەسسە. پو سراۆنەنيۋ س نەداۆنيم پروشلىم پوليتيكا پارتي ستالا بولەە پولياريزوۆاننوي، نو وستروە ۆزايمنوە نەپرياتيە – ەتو نە نوۆوست، چتو پودتۆەرجداەت پريمەر پوليتيكي پري دجونە ادامسە، الەكساندرە گاميلتونە ي توماسە دجەففەرسونە. چاستيچنو پروبلەما س وتسەنكوي نىنەشنەي اتموسفەرى وبياسنياەتسيا تەم، چتو پوكولەنيە، پەرەجيۆشەە ۆەليكۋيۋ دەپرەسسيۋ ي پوبەديۆشەە ۆو ۆتوروي ميروۆوي ۆوينە، وتليچالو نەۆەروياتنو ۆىسوكوە دوۆەريە ك پراۆيتەلستۆۋ. نو پري اناليزە دليتەلنوگو پەريودا يستوري سشا تو پوكولەنيە موجنو سچيتات انوماليەي. بولشايا چاست دوكازاتەلستۆ پوتەري دوۆەريا ك ۆلاستيام – ەتو داننىە سوۆرەمەننىح وپروسوۆ، ودناكو وتۆەتى وچەن زاۆيسيات وت توگو، كاك سفورمۋليروۆانى ۆوپروسى. نايبولەە رەزكوە پادەنيە پرويزوشلو بولەە 40 لەت نازاد، ۆ پەريود ادمينيستراتسي دجونسونا ي نيكسونا.

ەتو نە وزناچاەت، چتو پروبلەمى ۋتراتى دوۆەريا ك پراۆيتەلستۆۋ نە سۋششەستۆۋەت. ەسلي وبششەستۆو نە حوچەت پلاتيت نالوگي يلي سلەدوۆات زاكونام، يلي ەسلي تالانتليۆىە مولودىە ليۋدي وتكازىۆايۋتسيا رابوتات ۆ گوسۋدارستۆەننىح ورگاناح، ۆوزموجنوستي پراۆيتەلستۆا وسلابەيۋت، ا ليۋدي بۋدۋت ەششە بولشە نەدوۆولنى ۆلاستيۋ. كرومە توگو، اتموسفەرا نەدوۆەريا موجەت سپروۆوتسيروۆات ەكسترەمالنىە دەيستۆيا نەادەكۆاتنىح ليۋدەي، كاك تەراكت ۆ فەدەرالنوم وفيسنوم زداني ۆ وكلاحومە ۆ 1995 گودۋ. تاكيە رەزۋلتاتى موگۋت پودورۆات «جەستكۋيۋ» ي «مياگكۋيۋ» سيلۋ سوەدينەننىح شتاتوۆ.

ودناكو پوكا ەتي وپاسەنيا نە وپراۆداليس. نالوگوۆوە ۋپراۆلەنيە نە وتمەچاەت ۋۆەليچەنيا ماحيناتسي س نالوگامي. پو منوگيم وتسەنكام، پراۆيتەلستۆەننىە چينوۆنيكي ستالي مەنەە كوررۋمپيروۆاننىمي، چەم ۆ پرەدىدۋششيە دەسياتيلەتيا، ا ۆسەميرنىي بانك پريسۆويل سشا ۆىسوكي پوكازاتەل (ۆىشە 90-گو پروتسەنتيليا) پو «كونتروليۋ ناد كوررۋپتسيەي». دوبروۆولنىي ۆوزۆرات وپروسنىح ليستوۆ پەرەپيسي ۋۆەليچيلسيا دو 67% ۆ 2000 گ. ي بىل نەمنوگو ۆىشە ۆ 2010 گ.، پرەودولەۆ 30-لەتنيۋيۋ تەندەنتسيۋ سپادا. ۋروۆەن ياۆكي يزبيراتەلەي ۋپال س 62% دو 50% زا 40 لەت س 1960 گ.، نو پادەنيە پرەكراتيلوس ۆ 2000 گ.، ا ۆ 2008 گ. ياۆكا دوستيگلا 58%. درۋگيمي سلوۆامي، پوۆەدەنيە وبششەستۆا نە يزمەنيلوس تاك راديكالنو، كاك پوكازىۆايۋت داننىە وپروسوۆ.

ناسكولكو سەرەزنى يزمەنەنيا ۆ سوتسيالنوم كاپيتالە، كوگدا دەلو كاساەتسيا ەففەكتيۆنوستي امەريكانسكيح ينستيتۋتوۆ ۆلاستي؟ پوليتولوگ روبەرت پاتنەم وتمەچاەت، چتو وبششەستۆەننىە سۆيازي نە وسلابەۆالي نا پروتياجەني پروشلوگو ستولەتيا. ناپروتيۆ، يستوريا سشا پري دەتالنوم راسسموترەني – ەتو يستوريا ۆزلەتوۆ ي پادەني پروتسەسسا ۆوۆلەچەنيا گراجدانسكوگو وبششەستۆا. تري چەتۆەرتي امەريكانتسەۆ، پو داننىم «پارتنەرستۆا پيۋ زا گراجدانسكوە يزمەنەنيە»، وششۋششايۋت سۆياز سو سۆويمي سووبششەستۆامي ي نازىۆايۋت كاچەستۆو جيزني وتليچنىم يلي حوروشيم. ەششە ودين وپروس پوكازال، چتو 111 ملن امەريكانتسەۆ دوبروۆولنو پوسۆياششالي سۆوە ۆرەميا رەشەنيۋ پروبلەم سووبششەستۆا زا پوسلەدنيە 12 مەسياتسەۆ، ا 60 ملن دەلايۋت ەتو رەگۋليارنو. 40% سكازالي، چتو رابوتا ۆمەستە س درۋگيمي چلەنامي وبششەستۆا بىلا دليا نيح سامىم ۆاجنىم دەلوم.

ۆ پوسلەدنيە گودى امەريكانسكايا پوليتيكا ي پوليتيچەسكيە ينستيتۋتى ستالي بولەە پولياريزوۆاننىمي، چەم پرەدپولاگاەت رەالنوە منوگووبرازيە وبششەستۆەننوگو منەنيا. ەكونوميچەسكي سپاد تولكو ۋسۋگۋبيل سيتۋاتسيۋ. كاك وتمەچاەت The Economist, «امەريكانسكايا پوليتيچەسكايا سيستەما بىلا پرەدنازناچەنا دليا توگو، چتوبى سدەلات زاكونوداتەلنۋيۋ دەياتەلنوست نا فەدەرالنوم ۋروۆنە سلوجنوي، نەپروستوي… تاكيم وبرازوم، وسنوۆنايا سيستەما رابوتاەت، نو ەتو نە ياۆلياەتسيا وپراۆدانيەم دليا توگو، چتوبى يگنوريروۆات تە وبلاستي، گدە ەە موجنو رەفورميروۆات». نەكوتورىە ۆاجنىە رەفورمى – تاكيە، كاك وتكاز وت يزمەنەنيا گرانيتس يزبيراتەلنىح وكرۋگوۆ دليا وبەسپەچەنيا گارانتيروۆاننىح مەست ۆ پالاتە پرەدستاۆيتەلەي يلي پەرەسموتر پراۆيل سەناتا پو بلوكيروۆانيۋ زاكونوپروەكتوۆ – نە پوترەبۋيۋت ۆنەسەنيا پوپراۆوك ۆ كونستيتۋتسيۋ. سموجەت لي امەريكانسكايا پوليتيچەسكايا سيستەما رەفورميروۆات سەبيا ي سپراۆيتسيا س پروبلەمامي، وپيساننىمي ۆىشە، – پرەدستويت ۋۆيدەت، نو ونا نە ناستولكو وسلابلەنا، كاك پولاگايۋت كريتيكي، پروۆودياششيە انالوگي س ۆنۋترەننيم ۋپادكوم ريما ي درۋگيح يمپەري.

دەباتى وب ۋپادكە

ليۋبىە وتسەنكي امەريكانسكوگو موگۋششەستۆا ۆ بليجايشيە دەسياتيلەتيا وستايۋتسيا نەوپرەدەلەننىمي، نو اناليزۋ نە سپوسوبستۆۋيۋت ي ۆۆودياششيە ۆ زابلۋجدەنيە مەتافورى ۋپادكا. ستوروننيكام يدەي ۋپادكا سلەدۋەت ۋمەريت پىل، ۆسپومنيۆ و توم، ناسكولكو بىلي پرەۋۆەليچەنى امەريكانسكيە وتسەنكي موششي سسسر ۆ 1970-ە ي ياپوني ۆ 1980-ە گودى. ناستولكو جە وشيبوچنىمي بىلي يدەي پروروكوۆ ودنوپوليارنوستي، زاياۆلياۆشيح 10 لەت نازاد، چتو سشا وبلادايۋت تاكوي موششيۋ، چتو موگۋت دەلات ۆسە چتو ۋگودنو، ا ۋ وستالنىح نەت ينوگو ۆىبورا، كرومە كاك پودچينيتسيا. سەگودنيا نەكوتورىە ۋۆەرەننو پرەدرەكايۋت، بۋدتو ۆ XXI ۆەكە كيتاي زامەنيت سوەدينەننىە شتاتى كاك ۆەدۋششۋيۋ ميروۆۋيۋ دەرجاۆۋ، ۆ تو ۆرەميا كاك درۋگيە تاك جە ۋبەديتەلنو دوكازىۆايۋت، چتو نىنەشنەە ستولەتيە ستانەت ۆەكوم امەريكي. نو نەپرەدۆيدەننىە سوبىتيا چاستو رازرۋشايۋت پودوبنىە پروگنوزى. پوتومۋ چتو ۆسەگدا سۋششەستۆۋەت نە ودين، ا نەسكولكو ۆاريانتوۆ رازۆيتيا سوبىتي.

ۆ وتنوشەني سوپوستاۆلەنيا سشا ي كيتايا منوگوە بۋدەت زاۆيسەت وت بۋدۋششيح پوليتيچەسكيح يزمەنەني ۆ كنر. ەسلي يسكليۋچيت ۆوزموجنوست پوليتيچەسكوگو پەرەۆوروتا، وبەم ي ۆىسوكيە تەمپى ەكونوميچەسكوگو روستا، نەسومنەننو، ۋۆەليچات وتنوسيتەلنۋيۋ سيلۋ كيتايا ۆ سراۆنەني س سوەدينەننىمي شتاتامي. ەتو پريبليزيت پەكين ك امەريكە پو ۆلاستنىم رەسۋرسام، نو سوۆەرشەننو نە وبيازاتەلنو بۋدەت وزناچات، چتو ون پرەۆزويدەت سشا كاك سامۋيۋ ۆلياتەلنۋيۋ ميروۆۋيۋ دەرجاۆۋ – داجە ەسلي كيتاي يزبەجيت كرۋپنىح ۆنۋترەننيح پوليتيچەسكيح پوترياسەني. پروگنوزى، وسنوۆاننىە تولكو نا روستە ۆۆپ، ودنوبوكي. وني نە ۋچيتىۆايۋت پرەيمۋششەستۆا امەريكانتسەۆ ۆ ۆوەننوي ي «مياگكوي» سيلە، ا تاكجە نەبلاگوپرياتنىە فاكتورى گەوپوليتيچەسكوگو پولوجەنيا كيتايا ۆ بالانسە سيل ۆ ازي.

سرەدي منوگووبرازيا ستسەناريەۆ بۋدۋششەگو نايبولەە ۆەروياتنى تە، گدە كيتاي سوستاۆلياەت كونكۋرەنتسيۋ سوەدينەننىم شتاتام ۆ سفەرە فينانسوۆ، نو نە پرەۆوسحوديت يح پو وبششەي موششي ۆ پەرۆوي پولوۆينە نىنەشنەگو ستولەتيا. وگليادىۆاياس نا يستوريۋ، بريتانسكي ستراتەگ لوۋرەنس فريدمان وتمەچال، چتو امەريكا وبلاداەت «دۆۋميا حاراكتەرنىمي چەرتامي، كوتورىە وتليچايۋت ەە وت دومينيرۋيۋششيح ۆەليكيح دەرجاۆ پروشلوگو: امەريكانسكايا موشش وسنوۆانا سكورەە نا اليانساح، ا نە نا كولونياح، ي ونا سۆيازانا س گيبكوي يدەولوگيەي… ۆمەستە وني وبەسپەچيۆايۋت وسنوۆۋ وتنوشەني ي تسەننوستەي، ك كوتورىم امەريكا موجەت ۆەرنۋتسيا داجە پوسلە چرەزمەرنوگو پەرەناپرياجەنيا». گلياديا ۆ بۋدۋششەە، پوليتولوگ انن-ماري سلوتەر پولاگاەت، چتو كۋلتۋرا وتكرىتوستي ي يننوۆاتسي پوزۆوليت سوەدينەننىم شتاتام سوحرانيت تسەنترالنوە پولوجەنيە ۆ ميرە، گدە سەتەۆىە سترۋكتۋرى دوپولنيايۋت، ەسلي نە پولنوستيۋ زامەنيايۋت يەرارحيچەسكۋيۋ ۆلاست.

ەسلي سشا بۋدۋت پريدەرجيۆاتسيا رازۋمنىح ستراتەگي، وني سموگۋت يسپولزوۆات تاكيە سەتي ي اليانسى س ۆىگودوي دليا سەبيا. ياپونيا، وزابوچەننايا ۋسيلەنيەم كيتايا، سكورەە بۋدەت يسكات پوددەرجكي ۆاشينگتونا دليا زاششيتى سۆوەي نەزاۆيسيموستي، چەم زاكليۋچات سويۋز س پەكينوم. ەتو ۋكرەپلياەت پوزيتسي سوەدينەننىح شتاتوۆ. ەسلي امەريكانتسى نە بۋدۋت دەيستۆوۆات گلۋپو پو وتنوشەنيۋ ك ياپوني، ۆوستوچنۋيۋ ازيۋ، سۆيازاننۋيۋ سويۋزنيچەسكيمي وتنوشەنيامي، ۆرياد لي موجنو سچيتات ۆەروياتنىم كانديداتوم نا تو، چتو تام ۆوزوبلاداەت لينيا نا ۆىتەسنەنيە سشا. ۆاجنو، چتو دۆا وبرازوۆانيا ۆ ميرە، سوپوستاۆيمىە س سوەدينەننىمي شتاتامي پو ۋروۆنيۋ رازۆيتيا ەكونوميكي ي پودۋشەۆومۋ دوحودۋ، – ەۆروسويۋز ي ياپونيا – ياۆليايۋتسيا سويۋزنيكامي سشا. ۆ تەرميناح تراديتسيوننوگو رەاليزما، كوتورىي يسحوديت يز بالانسا سيل، ەتو سەرەزنو ۋۆەليچيۆاەت چيستۋيۋ امەريكانسكۋيۋ موشش. ا ەسلي راسسماتريۆات ەە س توچكي زرەنيا يگرى نە س نۋلەۆوي، ا س پوزيتيۆنوي سۋمموي، تو ەست وسۋششەستۆلەنيا ۆلاستي نە ناد درۋگيمي سترانامي، ا سوۆمەستنو س نيمي، ەۆروپا ي ياپونيا وبەسپەچيۆايۋت نايبولشي وبەم رەسۋرسوۆ دليا رەشەنيا وبششيح ترانسناتسيونالنىح پروبلەم. حوتيا يح ينتەرەسى نە ۆسەگدا سوۆپادايۋت س امەريكانسكيمي، وني وبلادايۋت پەرەسەكايۋششيميسيا سوتسيالنىمي ي پراۆيتەلستۆەننىمي سەتيامي، چتو داەت ۆوزموجنوستي دليا سوترۋدنيچەستۆا.

ۆ وتنوشەني ابسوليۋتنوگو، ا نە وتنوسيتەلنوگو ۋپادكا سوەدينەننىم شتاتام پريدەتسيا ستولكنۋتسيا س سەرەزنىمي پروبلەمامي ۆ تاكيح سفەراح، كاك وبسلۋجيۆانيە دولگا، سرەدنەە وبرازوۆانيە ي نايتي ۆىحود يز پوليتيچەسكوگو تۋپيكا. نو ەتو تولكو چاست كارتينى. يز منوگوچيسلەننىح ۆاريانتوۆ بۋدۋششەگو دولجنى بىت ۆزياتى نايبولەە سيلنىە پولوجەنيا دليا رەاليزاتسي پوزيتيۆنىح، ا نە نەگاتيۆنىح ستسەناريەۆ. نو سرەدي نەگاتيۆنىح ۆاريانتوۆ نايبولەە ۆەروياتەن توت، ۆ كوتوروم سشا ۆ وتۆەت نا تەرروريستيچەسكيە اتاكي وتگوراجيۆايۋتسيا، ليشيۆشيس سيلى، كوتورۋيۋ داەت وتكرىتوست. ودناكو ەسلي يسكليۋچيت پودوبنىە وشيبوچنىە ستراتەگي، سۋششەستۆۋيۋت سپوسوبى رەشەنيا وسنوۆنىح سەگودنياشنيح پروبلەم امەريكي. (ناپريمەر، پروبلەمۋ دولگوسروچنوگو دولگا موجنو رەشيت پوسلە ۆوسستانوۆلەنيا ەكونوميكي، سوكراتيۆ راسحودى ي ۆۆەديا پوترەبيتەلسكيە نالوگي، كوتورىە وبەسپەچات دولگوۆىە ۆىپلاتى.) رازۋمەەتسيا، تاكيە رەشەنيا موگۋت ناۆسەگدا وستاتسيا نەدوستيجيمىمي. نو ۆاجنو رازليچات بەزنادەجنىە سيتۋاتسي، يز كوتورىح نەت ۆىحودا، ي تە سلۋچاي، كوگدا ۆ پرينتسيپە رەشەنيە موجنو نايتي. ۆ كونتسە كونتسوۆ، ستو لەت نازاد دۆۋحپارتينىە رەفورمى پروگرەسسيۆنوي ەرى (پەريود پوليتيكي رەفورميزما 1900–1917 گگ.، كوتورۋيۋ پروۆوديلي پرەزيدەنتى تەودور رۋزۆەلت ي ۆۋدرو ۆيلسون. – رەد.) ۆوزروديلي سترانۋ، پەرەجيۆاۆشۋيۋ سەرەزنىي كريزيس.

نوۆىي نارراتيۆ

پريشلو ۆرەميا پو-نوۆومۋ ۆزگليانۋت نا تو، كاكيم دولجنو بىت بۋدۋششەە موششي سشا. وپيسانيە پەرەحودا ۆلاستي ۆ XXI ۆەكە كاك تراديتسيوننوگو سلۋچايا ۋپادكا گەگەموني ياۆلياەتسيا نەكوررەكتنىم ي موجەت پريۆەستي ك وپاسنىم پوليتيچەسكيم پوسلەدستۆيام، ەسلي زاستاۆيت كيتاي ۋچاستۆوۆات ۆ پوليتيچەسكيح اۆانتيۋراح يلي ۆىنۋديت امەريكانتسەۆ دەيستۆوۆات، رۋكوۆودستۆۋياس ستراحوم. سوەدينەننىە شتاتى نە پەرەجيۆايۋت ابسوليۋتنىي ۋپادوك، ا ۆ وتنوسيتەلنوم سمىسلە سۋششەستۆۋەت دوستاتوچنو بولشايا ۆەروياتنوست توگو، چتو ۆ بليجايشيە دەسياتيلەتيا امەريكا پو-پرەجنەمۋ بۋدەت بولەە ۆلياتەلنوي، چەم ليۋبوە درۋگوە گوسۋدارستۆو.

ۆ تو جە ۆرەميا سترانا، بەزۋسلوۆنو، ستولكنەتسيا س ۋۆەليچەنيەم ۆلاستنىح رەسۋرسوۆ منوگيح درۋگيح اكتوروۆ – كاك گوسۋدارستۆ، تاك ي نەگوسۋدارستۆەننىح وبرازوۆاني. پوسكولكۋ بلاگوداريا گلوباليزاتسي تەحنولوگيچەسكيە ۆوزموجنوستي بۋدۋت راسپروسترانياتسيا، ا ينفورماتسيوننىە تەحنولوگي پوزۆوليات وبششاتسيا بولشەمۋ چيسلۋ ليۋدەي، امەريكانسكايا كۋلتۋرا ي امەريكانسكايا ەكونوميكا پرودولجات دومينيروۆات ۆ ميرە ۆ توي جە ستەپەني، كاك ۆ ناچالە ەتوگو ستولەتيا. تەم نە مەنەە، ۆرياد لي سشا بۋدۋت رازرۋشاتسيا، كاك درەۆني ريم، يلي امەريكۋ پرەۆزويدەت درۋگوە گوسۋدارستۆو، ۆكليۋچايا كيتاي.

تاكيم وبرازوم، پروبلەما امەريكانسكوي ۆلاستي ۆ XXI ۆەكە – ەتو نە ۋپادوك، ا ۆىبور مودەلي پوۆەدەنيا ۆ سۆەتە وسوزنانيا توگو، چتو داجە كرۋپنەيشايا سترانا نە سپوسوبنا دوستيچ جەلاەموگو رەزۋلتاتا بەز پوموششي درۋگيح. راستۋششەە چيسلو ۆىزوۆوۆ زاستاۆيت سوەدينەننىە شتاتى يسپولزوۆات سۆويۋ ۆلاست ۆمەستە س درۋگيمي تاك جە، كاك ي ۆلاست ناد درۋگيمي. دليا ەتوگو، ۆ سۆويۋ وچەرەد، نەوبحوديمو بولەە گلۋبوكوە پونيمانيە ۆلاستي، ەە يزمەنەني ي توگو، كاك سترويت ستراتەگي «ۋمنوي سيلى»، كوتورىە سوچەتايۋت «جەستكيە» ي «مياگكيە» رەسۋرسى ۆ ينفورماتسيوننۋيۋ ەپوحۋ. سپوسوبنوست پوددەرجيۆات سويۋزى ي سوزداۆات سەتي بۋدەت ۆاجنىم اسپەكتوم «جەستكوي» ي «مياگكوي» سيلى.

موشش پو سۆوەي سۋتي نە ياۆلياەتسيا حوروشەي يلي پلوحوي. ەتو كاك كالوري پري ديەتە: بولشە نە ۆسەگدا زناچيت لۋچشە. ەسلي ۋ سترانى سليشكوم مالو ۆلاستنىح رەسۋرسوۆ، ونا ۆرياد لي دوبەتسيا بلاگوپرياتنوگو دليا نەە رەزۋلتاتا. نو سليشكوم بولشايا ۆلاست (ۆ سمىسلە رەسۋرسوۆ) چاستو وكازىۆالاس پروكلياتيەم، پوسكولكۋ ۆەلا ك ساموۋۆەرەننوستي ي نەادەكۆاتنىم ستراتەگيام. داۆيد پوبورول گوليافا، پوتومۋ چتو پرەۆوسحودياششايا سيلا گوليافا پوبۋديلا ەگو ۆىبرات وشيبوچنۋيۋ ستراتەگيۋ، چتو، ۆ سۆويۋ وچەرەد، پريۆەلو ك ەگو پوراجەنيۋ ي سمەرتي. تەرمين «ۋمنايا سيلا» ۆ XXI ۆەكە نە پودرازۋمەۆاەت ماكسيميزاتسيۋ ۆلاستي يلي سوحرانەنيە گەگەموني. رەچ يدەت و پويسكە پۋتەي دليا سوچەتانيا رەسۋرسوۆ ۆ ۋسپەشنىح ستراتەگياح ۆ نوۆوم كونتەكستە راسپىلەنيا ۆلاستي ي «پودەما وستالنوگو ميرا».

كاك كرۋپنەيشايا دەرجاۆا سشا سوحرانيات ۆاجنۋيۋ رول ۆ گلوبالنوي پوليتيكە، نو نەپراۆيلنو وتسەنيۆات XXI ۆەك كاك ستولەتيە امەريكانسكوگو گوسپودستۆا ليبو ۋپادكا، كوگدا رەچ يدەت وب وپرەدەلەني تيپا نەوبحوديمىح پودحودوۆ. ۆ بليجايشيە دەسياتيلەتيا مى ۆرياد لي ۋۆيديم پوستامەريكانسكي مير، نو سوەدينەننىم شتاتام پوترەبۋەتسيا ۋمنايا ستراتەگيا، ۆ كوتوروي سوچەتايۋتسيا رەسۋرسى «جەستكوي» ي «مياگكوي» سيلى، ا وسوبوە زناچەنيە پريداەتسيا اليانسام ي سەتيام، چۋتكو رەاگيرۋيۋششيم نا نوۆىي كونتەكست گلوبالنوي ينفورماتسيوننوي ەپوحي.

دجوزەف ناي-ملادشي
25 يانۆاريا 2011, 23:32
http://www.polit.ru/research/2011/01/25/future_usa_print.html
0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

قۇيىلسىن كوشىڭ

باس گازەت ورالماندارعا نەگە شۇيلىكتى؟

ءالىمجان ءاشىمۇلى 2066
ادەبيەت

«سولاي ەمەس پە؟»

عابباس قابىشۇلى 2495
قوعام

دوس كوپ پە، دۇشپان كوپ پە؟

ءابدىراشيت باكىرۇلى 2104
ەل ءىشى...

ۇلتتىق بىرەگەيلەنۋ: قانداستاردىڭ ءرولى قانداي؟

ءومارالى ادىلبەكۇلى 1608