سەيسەنبى, 30 ءساۋىر 2024
46 - ءسوز 6955 2 پىكىر 13 جەلتوقسان, 2017 ساعات 08:29

گۇلجان تالپاقوۆا تۋرالى...

ءبيشى، قازاقستاننىڭ حالىق ءارتيسى، سوفيا قالاسىندا وتكەن جاستار مەن ستۋدەنتتەردىڭ دۇنيەجۇزىلىك فەستيۆالىنىڭ لاۋرەاتى گۇلجان تالپاقوۆا تۋرالى ايگىلى اقىن فاريزا وڭعارسىنوۆانىڭ ماقالاسىنان

ءبيشى باقىتى

1968 جىلعى 1-تامىز. بولگاريانىڭ استاناسى – سوفيا قالاسىندا جاستار مەن ستۋدەنتتەردىڭ بۇكىلدۇنيەجۇزىلىك IX فەستيۆالى ءوتىپ جاتىر، 80 مىڭنان استام جاس بالقان تاۋىنىڭ باۋرايىن شات-شادىمان دۋمانعا بولەۋدە. ءار جاستىڭ اۋزىندا ءبىر-اق ءسوز. ول – دوستىق.

ءبىز، قازاقستاننان كەلگەن ءبىر توپ جاستار، سوفيانىڭ كرەميكوۆسكي كومبيناتىنىڭ جۇمىسشى-جاستارىندا قوناقتا بولىپ، ەندى قالا ورتالىعىنا اسىعا باسىپ كەلەمىز. كەلسەك، كلۋب ءىشى حالىققا لىق تولى ەكەن. ءبىر-ءبىر شوق گۇلىمىزدى قۇشاقتاعان كۇيىمىزبەن ءار جەرگە ورنالاستىق.

ساحنادان تالاي ساڭلاقتار ءوتىپ جاتىر. كەنەت، شىمىلدىق اشىلىپ، حابارلاۋشىلاردىڭ:

– № 65. سايىسقا ءتۇسۋشى گۇلجان تالپاقوۆا. پروفەسسيونال. قازاق سوۆەتتىك سوتسياليستىك رەسپۋبليكاسىنان. حالىق ءبيى «ايجان قىز!» – دەگەنىن ەستىگەندە، ءبىزدىڭ جۇرەگىمىز اۋزىمىزدان شىعىپ كەتە جازدادى. سەبەبى ،وسىندا قاتىناسىپ وتىرعان قازاقستان وكىلدەرى ولجاس سۇلەيمەنوۆ، شەرحان مۇرتازاەۆ، سارا تىنىشتىقۇلوۆا، ايگۇل قىدىربەكوۆا، تاعى باسقا كوپتەگەن ازاماتتار مىناۋ دۇنيە ءجۇزى جاستارىنىڭ الدىندا بۇگىنگى ءوسىپ-وركەندەگەن قازاق حالقىنىڭ ونەرىنە ءسۇيسىنىپ، ءارى شىن نيەتتى جانكۇيەرلىكپەن تولقىپ وتىردى. قازاقتىڭ ۇلت كيىمىن كيىپ، قۇلپىرا تۇسكەن گۇلجاننىڭ ادەمى قيمىلى كورەرمەندەر كوڭىلىنە بىردەن جول تاپقانىن اڭعارۋ قيىنعا تۇسپەدى. شىنىن ايتۋ كەرەك، ءبىز زالداعىلاردىڭ جۇزىنە ۇرلانا قاراپ قويامىز. تاڭدانعاندىق پەن سۇيسىنگەندىكتى كورىپ، قۋانا تۇسەمىز. كوڭىلىمىزدە جالعىز-اق اتتەگەن-اي وتىردى; «ايجان قىزدىڭ» ويناقى اۋەنىن زالداعىلار ەستي المادى. بۇل اۋەندى ويناۋعا جىبەرىلگەن كۆارتەت موسكۆادا ءجيۋريدىڭ سىنىنان وتپەي قالىپتى. ەندى وزبەك جىگىتىنىڭ بۋبەندە سۇيەمەلدەۋىمەن ساحناعا شىعۋعا تۋرا كەلدى. بي اياقتالعاندا جۇرتتىڭ قول شاپالاقتاۋىمەن گۇلجان ساحناعا قايتا شىقتى.

ساحنا سىرتىنداعى ەسىكتەن بىزگە جولىعۋعا شىققان گۇلجان جۋرناليستەر مەن فوتوتىلشىلەردىڭ قورشاۋىندا قالىپ قويدى. ارقايسىسى ءبىراۋىز ءسوزىن ەستىپ، بەينەسىن ءتۇسىرىپ العانشا اسىق. قازاق ساحاراسىنىڭ ەرتە كوكتەمدەگى قىزعالداعىنداي كوز تارتادى ءبيشى قىز. ءبىز قۇتتىقتاۋعا، ءتىپتى قولىن قىسىپ، بەتىنەن سۇيۋگە مۇمكىندىگىمىز بولماسا دا، سىرتتاي ماقتانىپ تۇرمىز.
اقىرى ءۇش كۇن وتكەندە سايىس قورىتىندىسى دا شىقتى-اۋ.

– قازاق سوۆەتتىك سوتسياليستىك رەسپۋبليكاسىنىڭ ءبيشىسى گۇلجان تالپاقوۆاعا حالىق ءبيى «ايجان قىزدى» ورىنداعانى ءۇشىن جاستار مەن ستۋدەنتتەردىڭ بۇكىلدۇنيەجۇزىلىك IX فەستيۆالىنىڭ لاۋرەاتى اتاعى جانە كۇمىس مەدال قوسا تاپسىرىلادى.

جيۋري پرەدسەداتەلىنىڭ وسى لەبىزىن ەستىگەندە، ءبىز قاتتى قۋانىستىق. شەت جەردە جۇرگەندە ءوز ەلىڭە، وتانىڭا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىڭنىڭ شەكسىز ەكەنىن سەزىنە تۇسەدى ەكەنسىڭ...

– بۇل اتاق ماعان ەمەس، – مەنىڭ ۇستازدارىما، قازاق حالقىنىڭ بۇگىنگى ونەرىنە بەرىلگەن اتاق. بۇل شارا، گۇلجاھان سەكىلدى اپايلارىمنىڭ ەڭبەگى، – دەپ قىزارا كۇلىمسىرەدى گۇلجان.

كەيىن ەكەۋمىز وڭاشا قالعاندا ول ءوزىنىڭ تۋعان جەرى اتىراۋ ءوڭىرىن، كۇمىس تولقىندى اق جايىقتى، تۋىسقاندارىن ەسكە الىپ وتىردى. مەن ودان بولاشاقتاعى جوسپارىن ايتۋدى ءوتىندىم. بۇل مەنىڭ بەلگىلى جۋرناليستەرگە ەلىكتەۋىمنەن عوي دەيمىن.

– جوسپار تۋرالى ويلاۋعا دا مۇرشا بولماي جاتىر عوي، – دەپ كۇلدى ول. – قازىر رەپەرتۋارىمدا قازاق پوەماسى، «ماۆريتان ءبيى»، «بۇحار ءبيى»، «بىلقىلداق»، «ايجان قىز» – مىنە، وسىلار عانا. افريكا، اراب، ءۇندى حالىقتارىنىڭ بيلەرىن ۇيرەنۋ ۇستىندەمىن.

گۇلجان ءسوز اراسىندا ءوزىنىڭ كينونى دا ۇناتاتىنىن ايتىپ وتىردى. ەرتەڭىندە بولگاريا كينوستۋدياسى گۇلجاندى بەلگىلى سوۆەت كينواكتەرى ولەگ تاباكوۆپەن بىرگە كينوجۋرنالعا تۇسىرۋگە الىپ كەتتى.

«ايجان قىز» اۋەنىندەي سۇيكىمدى، وسىناۋ قاراپايىم قازاق قىزىنىڭ سول ءبىر اسەم بەينەسى مەنىڭ كوكىرەگىمدە ۇيالاپ قالىپتى. سول بەينە كوز الدىما كەلە قالسا، ىلعي دا الىس قيالدارعا، ارمان بيىكتەرىنە سامعاپ بارا جاتقانداي كورىنەدى ماعان.

قۇلتىلەۋ مۇقاش

Facebook-تەگى پاراقشاسىنان

2 پىكىر