سەيسەنبى, 30 ءساۋىر 2024
46 - ءسوز 7772 5 پىكىر 23 قازان, 2017 ساعات 08:45

كەڭ بولساڭ، كەم بولمايسىڭ...

اۋىلعا جولىم تۇسكەن سايىن كورشى-قولاڭدى تۇگەندەپ شىعامىن. ارامىزعا ءۇي تۇسپەگەن كورشىمىز بار، ەرى – اۋزىنان ءسوزدى سۇراپ الاتىن ادام. ال، ايەلى – وزىنە «انتونيم»، سامپىلداپ سويلەي بەرەدى. قاشان كورسەڭ، جايدارى جۇرەدى. كوشەنىڭ، اۋىلدىڭ اڭگىمەسىن قويىپ، كورشى اۋىلدىڭ دا، اۋدان، قالانىڭ دا جاڭالىعىن سودان ەستيمىن. ءتىپتى وبلىستاعى شەنەۋنىكتەردىڭ ورىنتاعى مەن مىندەتتەرىنە دەيىن وتە جاقسى بىلەدى. كۇيەۋى مەن ەكەۋى قارا تاۋدىڭ ەتەگىنە كيىز ءۇي تىگىپ، مالدىڭ سوڭىندا ناپاقاسىن تاۋىپ ءجۇر. ەكى كۇننىڭ بىرىندە «تاۋدان كەلدىك» دەپ وتىرادى.

ءبىر كۇنى جازعى ەڭبەك دەمالىسىمدى الىپ، اۋىلعا تارتتىم. كورشى ايەل ۇيگە جەتى شەلپەك تاراتا كەلىپتى. سول باياعى اڭقىلداپ: «قىز كەلىپتى عوي. امانسىڭ با؟ قالا قالاي؟ كۇن كورىپ ءجۇرسىڭ بە؟» – دەپ، توقتاۋسىز سويلەپ قاۋىشتى. شەلپەگىن الىپ تۇرىپ: «بۇگىن بەيسەنبى مە ەدى، جۇما ما ەدى؟» – دەپپىن، دەمالىستا كۇندى ۇمىتىپ. ورىندىققا اقىرىن جايعاستى دا: «بۇگىن ۇلىمنىڭ قايتقان كۇنى ەدى عوي»، – دەدى كۇرسىنىپ. مەن ونىڭ مۇڭايعانىن العاش رەت كوردىم. ءيا، ءاردايىم قۋانىپ جۇرەتىن ادامنىڭ دا كوڭىلىندە ءبىر كىربىڭ بولادى ەكەن. «ە، جاتقان جەرى جايلى بولسىن، تيە بەرسىن!» – دەپ، شەلپەگىنەن ءۇزىپ اۋىز ءتيدىم دە، شاي قويدىم.

شاي قايناتىم ۇنسىزدىكتەن كەيىن كورشى ايەل بۇرىنعىداي ەمەس، بولەك اڭگىمەنىڭ ءجىبىن اعىتتى: «كۇيەۋگە اقىلىم كىرەر-كىرمەس كەزدە ءتيدىم. وڭ مەن سولىمدى اجىراتىپ بولمادىم. وتباسىلىق ءومىردى قالاي باستاساڭ، سولاي بولادى ەكەن. وسى كۇندە ويلاسام، ءتورت بالا تاپقاننان كەيىن دە اقىلىم كىرىڭكىرەمەپتى. بەسىنشى رەت تاعى كوتەردىم، جۇرتتىڭ ءبارى الا دوربا ارقالاپ كەتكەن كەز عوي. ونان ەكى ۇل، ەكى قىز بولعان دا ادەمى كورىندى، شالالىعىمنان شىعار. جۇپ بولعان جاقسى دەدىم، ايتەۋىر سول بويىما بىتكەن بەسىنشىنى الدىرتىپ تاستادىم. ەسىمدى جيعان سوڭ ءبىر-اق ءبىلدىم، ۇل ەكەن. ول كەزدە سونشالىق ءبىر قىلپ ەتكەن سەزىم بولعان جوق، ءومىرىمىز بىرقالىپتى ءوتىپ جاتتى.

بالالار ءوستى، الدى مەكتەپ بىتىرەتىن جاسقا جەتتى. ءسويتىپ جۇرگەندە ەكى ۇلىم مىنگەن موتوتسيكل اۋدارىلدى. بەس بالا بولعان. بارلىعى ءدىن امان، تەك مەنىڭ ەكى ۇلىم ەس-ءتۇسسىز جاتتى. قۇدايعا جالبارىندىم، بىراق ول ەكىنشى ۇلىمدى وزىنە قايتارىپ الدى. بۇل – كەزىندەگى مەنىڭ ىسىمە بەرگەن جاۋابى ەدى. مەن قۇدايدىڭ بەرگەن ءبىر ۇلىن قولدان قايتارعانىما سول ساتتە بارىپ وكىندىم. قازاق «كەڭ بولساڭ، كەم بولمايسىڭ» دەيدى عوي، قاراپايىم عانا ءسوز سياقتى. تۇك تە ءمان بەرمەيمىز. شىن مانىندە مەن كەڭ بولماعانىمنان كەم بولىپ قالدىم»، – دەدى، سىرعاناعان جاسىن ءسۇرتىپ. وي قورىتىپ وتىرىپ: «اپكە، ءسوزىڭىز اۋزىڭىزدا، كوردىڭىز عوي ءوزىڭىز دە، مۇنان بىلاي شىنىمەن دە كەڭ بولساڭىز، قۇداي كەم قىلمايدى. شۇكىر دەڭىزشى، ءبىر ۇلىڭىز امان عوي»، – دەدىم جۇباتقان بولىپ.

جاقىندا شەشەمە قوڭىراۋلاتىپ: «اۋىل-ەل امان با؟ قانداي جاڭالىقتارىڭ بار؟» – دەپ سۇرادىم. داۋىسى جارقىن-جارقىن شىعىپ: «ءاي، مىنا كورشىمىزدىڭ ۇلى ۇيلەندى، سۇرلەنىپ كەتە مە دەپ شەشەسى ۋايىمداپ ءجۇر ەدى. تەڭىن تاۋىپ، شاڭىراعى شاتتىققا تولدى. ال، كورشىمىزدىڭ قۋانىشىندا شەك جوق»، – دەدى. سول "كەربەز" كورشىم كەزىگە كەتسە: «پالەنشەدەن قىز الام وسى!» دەپ، بار داۋسىن سالىپ مەنىڭ رۋىمدى ايتاتىن. جىگىت! سوزىندە تۇرىپ، اقىرى الىپتى، باقىتتى بولعىر!

ءسۇرىنىپ بارىپ، ساباق العان سول ايەلدىڭ باقىتىنا سونشالىق قۋانعانىمدى بىلسەڭىز عوي. انە، كوڭىلى كەم بولماپ ەدى، جانۇياسى تاعى ءبىر جانعا كوبەيدى.
…كابينەتتى كىلتتەپ قويىپ ىستەگەن ىسىنە: «ەشكىم كورمەدى، بىلمەدى»، – دەپ الاقانىن سيپاپ ءجۇر-ءا، تالايى. «جاساعان جاقسىلىعىمدى بىرەۋى بىلمەيدى-اۋ!» دەپ كۇپىرلىك قىلدىق-ءا كوبىمىز. ەشكىمگە ساتىلمايتىن، بارىنە باعىنبايتىن «كۋاگەردى» ۇمىتىپ...

ايدانا شوتبايقىزى

Facebook-تەگى پاراقشاسىنان

5 پىكىر