جۇما, 17 مامىر 2024
قوعام 7518 0 پىكىر 5 ناۋرىز, 2015 ساعات 14:57

«ۇلتشىلدارعا ەمەس، ءدىني توپتارعا ارقا سۇيەگىسى كەلەتىندەر كىمدەر؟»

 - «Shyn.kz» سايتى «تۇركى الەمىنىڭ بىرلىگى دەگەن سىلتاۋمەن ءجيى باس قوسىپ تۇراتىن ءبىر توپ بار. سوڭعى كەزدەرى بۇل توپتىڭ جيىندارى ءجيى وتەدى. بۇلار مەملەكەتتىڭ تۇتاستىعىنا قاۋىپ توندىرەتىن  «توڭكەرىس تەحنولوگتارى». ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ ءبىرى ايدوس سارىم» دەپ ايدى اسپانعا بىراق شىعارىپتى. ءسىز نە دەيسىز؟

- شىنىن ايتسام، «shyn.kz» سايتىنىڭ جازعاندارىنا نازار اۋدارا بەرمەيمىن. شىننان گورى جىنى باسىم سايت دەپ سانايمىن. الايدا اتىم اتالىپ، تۇركى بىرلىگى دەگەن قاسيەتتى، ستراتەگيالىق ماڭىزى بار تاقىرىپقا قارسى پىكىر ايتىلعاندىقتان عانا قىسقاشا جاۋاپ بەرۋگە تىرىسايىن. تۇركى بىرلىگى، تۇركى مەملەكەتتەرى مەن داۋلەتتەرىنىڭ ينتەگراتسياسى ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىگى مەن تۇتاستىعىن ساقتاپ قالۋدىڭ بىردەن ءبىر جولى، ءتاسىلى. ەگەر الدەبىرەۋلەر بۇدان قاۋىپ كورىپ تۇرسا، ولار قازاق تاۋەلسىزدىگىنىڭ، تۇركى يدەياسىنىڭ جاۋى دەمەكپىن. بۇعان قارسى تەك ەۋرازياشىل، رەسەيشىل كۇشتەر بولۋى ىقتيمال. جانە دە ءوزىنىڭ ءدىني كوزقاراستارىن ۇلتىنان، جەرىنەن بيىك سانايتىن، "يسلام حاليفاتىن" ىشتەي ارمانداپ جۇرگەن توپتار دا بۇنداي يدەيالارعا قارسى شىعا الادى. ءوز باسىم ءار باعىتتاعى، سالاداعى تۇركى بىرلىگىن اڭسايتىن ۇلكەندى-كىشىلى جيىندارعا قاتىسىپ، كەيبىرىنە مۇرىندىق بولۋعا تىرىسىپ جۇرگەنىمدى ەشقاشان جاسىرعان ەمەسپىن. كەزىندە رەسەيدەگى تۇركىلەردىڭ، ونىڭ ىشىندە تاتار، باشقۇرت سياقتى اعايىننىڭ يمپەرياعا قارسى كۇرەسى ەلىمىزدىڭ وتارلانۋىن كەم دەگەندە 200-300 جىلعا دەيىن شەگەردى. بۇگىن وسى ۇلتتاردىڭ باسىنا قاۋىپ ءتونىپ وتىر. ۇلت، ەتنوس رەتىندە جويىلىپ كەتۋ قاۋپى دە بار. ولارعا رۋحاني، اقپاراتتىق، ساياسي قولداۋ كورسەتۋ - ءبىزدىڭ اعايىندىق، ادامي، ۇرپاقتىق، تۋىسقاندىق بورىشىمىز، تاريحي مىندەتىمىز دەپ سانايمىن. سوندىقتان ءومىرى مەن ۇلتىنىڭ شىنىن اياقاستى ەتىپ، ونى جالعان ۋتوپيالىق كوزقاراسى مەن نانىمىنا اۋىستىرىپ العاندارعا وسىلاي عانا جاۋاپ بەرەر ەدىم. بىراق، ءدال بۇگىنگىدەي جالعان اقپارات تاراتۋعا نەگىزدەلگەن تىرلىگىن جالعاستىرا بەرەتىن بولسا، ءوز باسىم قاراپ وتىرمايمىن. سوت بار، قۇقىق ورگاندارى بار دەگەندەي.

جالپى ءبىر بايقاعانىمىز وسى كۇندەرى shyn.kz  سەكىلدى سايتتاردا، الەۋمەتتىك جەلىلەردە ءبىر توپتىڭ «جانايقايى» جيىلەپ كەتتى. مەملەكەت اتىنان، مەملەكەتتىڭ زاڭ شىعارۋشى ورگاندارىنىڭ اتىنان سويلەۋدى قۇزرەتىنە الدى. بۇلارعا مۇنداي قۇقىقتى كىم بەرگەن جانە نەگە سونشا وزدەرىنە سەنىمدى؟

- مەنى تاڭ قالدىراتىن مىناداي جاعداي بار. بۇگىنگى بيلىك، ونىڭ جانىنداعى كەيبىر توپتار قازاق ەلى مەن مەملەكەتىنىڭ جايىن، تاعدىرىن، بولاشاعىن ويلاپ جۇرگەن ۇلتشىل توپتارعا ەمەس، ءوزىنىڭ شىنايى ويىن جاسىرىپ، قازاق دەگەن تاقىرىپتى بەتپەردە ەتىپ، تاقيا كيگەن دىني باعىتتاعى توپتارعا ارقا سۇيەگىسى كەلەدى. شىنداپ كەلەتىن بولساق، وسى باعىتتاعى كەيبىر ازاماتتارعا قازاق مەملەكەتى دە، ونىڭ پرەزيدەنتى دە بەس تيىن. تۇپكى ارماندارى كەز-كەلگەن جولمەن بيلىككە جەتۋ، وسىندا يگيل سياقتى حاليفات ورناتۋ. سوعان بولا پرەزيدەنتتى قۇدايعا دا، پايعامبارعا دا تەڭەۋدەن قورىقپايدى. وسىنىسىمەن جاقىنداپ العىسى بار. قازاق ۇلتشىلدارى، شىنايى قازاق ۇلتشىلدارى، مىسالى، پرەزيدەنتتى سىناۋى مۇمكىن، ونى جاقسى كورۋى نەمەسە جەك كورۋى مۇمكىن، بىراق ۇلت، جەر، مۇددە ماسەلەسىنە كەلگەندە مەملەكەتى مەن ۇلتىنا ەشقاشان قارسى كەلمەيدى. بيلىكپەن ءسوز تالاستىرۋى مۇمكىن، بىراق بيلىكتى قۇلاتۋ ءۇشىن مەملەكەتتى قۇلاتۋعا ەشقاشان بارمايدى، وعان جول بەرمەيدى.

ءCىزدى «كەرى توڭكەرىسشى» ساناۋشىلار تاكسيمەن جۇرەتىنىڭىزگە دە "الاڭداپتى". كولىك ساتىپ الۋ ويىڭىزدا جوق پا؟

- ءوز باسىم اۆتوكولىك دەگەندى بىلمەيمىن، تۇسىنبەيمىن. باياعىدا ءبىر-ەكى رەت رۋلگە وتىرىپ، دوسىمنىڭ كولىگىن ۇرىپ العانىم بار. سوسىن بۇل ماعان جاقپايتىن دۇنيە ەكەن دەپ شەشكەم. يكەمىم جوق، نە قىلايىن؟! سوندىقتان كوپتەگەن جاعدايدا كەشىكپەۋ ءۇشىن تاكسيمەن جۇرەتىنىم شىندىق، عىلىمي فاكت. مۇمكىندىگى بولسا، اسىعاتىن جەر بولماسا جاياۋ جۇرەر ەدىم. ءبىر جاعىنان دەنساۋلىققا پايدالى، ادامنىڭ اعزاسى شيرىعادى، كۇش الادى. جانە دە وسىنداي قيسىق پىكىر جازۋشى جىگىتتەرگە تاڭىم بار. نە دەگەن بيشارالىق دەسەڭىزشى! قىرىققا كەلىپ، وتباسىمدى اسىراي الماسام، ءوزىمنىڭ ءجۇرىس-تۇرىسىما جاعداي جاساي الماسام ماعان سىن ەمەس پە؟ الدە ولاردىڭ تۇسىنىگىندە ۇلت ماسەلەسىن ايتىپ جۇرگەننىڭ بارلىعى كەدەي-كەپشىك بولىپ، تەزەك تەرىپ ءجۇرۋ كەرەك پە ەكەن؟ تاڭدانامىن! قازاق ماسەلەسىن ايتۋ ءۇشىن كرەستياننان شىققان جارلى-جاسىباي بولۋ كەرەك دەگەن تاپ-تازا سوۆەتتىك ۇستانىم ەمەس پە؟ ەگەر ۇلت ماسەلەسىن ايتىپ جۇرگەن ازاماتتار ءوزىنىڭ باسىنىڭ جاعدايىن جاساي الماسا، وتباسىسىن قامتاماسىز ەتە الماسا، قاجەت كەزىندە تاكسيگە مىنە الماسا، وندا ەلىنىڭ، ۇلتىنىڭ جاعدايىن قالاي جاساماق؟ اتالمىش ماقالادا "مەملەكەتتەن ءۇي العان" دەگەن سياقتى دا جالعان پىكىرلەر دە بار ەكەن. شىنىم مىناۋ: تۇرىپ جاتقان ءۇيىمدى ءوز اقشاما ساتىپ العانمىن، مىسالى. سوندىقتان اۋىزنا كەلگەندى ايتىپ، جۇرتتى شاتاستىرىپ، ۇرە بەرۋدىڭ ءوزى ولاردىڭ ءدىني ۇستانىمىمەن قالاي جاناساتىنىنا تاڭىم دا جوق ەمەس. وزدەرىنە ۇناسا ۇرە بەرسىن. مەملەكەتتىڭ سوتى بار، ودان قالسا قۇدايدىڭ سوتى دا جوق ەمەس. قايسىسىنان كوبىرەك قورقادى ەكەن وزدەرى؟

سۇحباتتاسقان ىرىسبەك دابەي

دەرەككوز: skifnews.kz

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

قۇيىلسىن كوشىڭ

باس گازەت ورالماندارعا نەگە شۇيلىكتى؟

ءالىمجان ءاشىمۇلى 2120
ادەبيەت

«سولاي ەمەس پە؟»

عابباس قابىشۇلى 2531
قوعام

دوس كوپ پە، دۇشپان كوپ پە؟

ءابدىراشيت باكىرۇلى 2252
ەل ءىشى...

ۇلتتىق بىرەگەيلەنۋ: قانداستاردىڭ ءرولى قانداي؟

ءومارالى ادىلبەكۇلى 1638