Abai.kz پورتالىنىڭ ۇلتتىق ءباسپاسوز ايدىنىنا ەنگەنىنە 7 جىل تولىپتى. عالامتور الەمىنە ەنگەن ءاربىر قازاق بۇگىندەرى قازاق سايتتارىنىڭ كوپتىگىمەن ماقتانۋى دا مۇمكىن. دەسە دە، ءوزىنىڭ ورەلى وقىرمانىن سوزىنە ۇيىتا ءبىلۋ، قوعامدىق پىكىر قالىپتاستىرىپ، ۇلتتىق ماقسات-مۇرات جولىندا ءوتىمدى ويىن جەتكىزە الۋ جاعىنان بىردە-ءبىر ينتەرنەت-باسىلىم «ابايدىڭ» الدىن وراپ كەتە العان جوق.
ءبىز كەي كەزدەرى وزگە سايتتارعا ەمەس، كەرەك جەرىندە ۋاقىتىندا ءۇن قاتپاي قالعانى ءۇشىن ءدال وسى «ابايعا» رەنجيمىز. ءسال جىلدامىراق، ءسال ەكپىندىرەك، ءسال ىلكىمدىرەك بولسا عوي دەگەن نيەتتەگى «رەنىشىمىزدى» ءبىلدىرىپ جاتامىز. بۇل دا بولسا «ابايعا» سەنىم ارتار جۇرتشىلىقتىڭ رياسىز بازىناسى. وقىرمان سەنىمى – ەلدىڭ تىلەگى.
مەملەكەتتىك، ۇلتتىق مۇددە دوداعا تۇسكەن كەزدە وزگە كوپتەگەن باسىلىمنىڭ ىشىنەن «ابايدىڭ» ويىن ىزدەيمىز. «بۇل باسىلىم نە دەر ەكەن؟» دەگەن ۇمىتكە تولى ارمان كەۋدەمىزدە لىقسىپ تۇرادى. 7 جىل بويى قىزۋى باسىلماعان، بىرىنەن كەيىن ءبىرى كەسە كولدەنەڭ الدىمىزدان شىعاتىن تولىپ جاتقان كۇرمەۋلى ماسەلەلەردە «ابايدىڭ» ارتقا شەگىنىپ، بۇعىپ قالعان كەزەڭى جوق. قاشان كورسەڭىز، قىزۋ پىكىرتالاس، شىنايى تالقى بۇرق-سارق قايناپ، وزەكتى ماسەلەلەر كوتەرىلىپ، ءار سالانىڭ ماماندارى ءوزارا كەڭەس قۇرىپ جاتادى. كەيبىر توپتار مەن «مايلى جىلىكتى» ءمۇجىپ ۇيرەنگەندەر ءاربىر ءىستىڭ تونىن تەرىس اينالدىرىپ، كۇيە جاعۋعا ۇمتىلعانىمەن، «ابايدى» ءوز بيىگىنەن تۇسىرە العان جوق. ءسوز بوستاندىعى مەن وي ەركىندىگى تۋرالى ءسوز بولسا، وعان «ابايدىڭ» قوسقان ۇلەسى زور.
حح عاسىردىڭ باسىنداعى «قازاق» پەن بۇگىنگى «ابايدىڭ» ۇستانىمى ءبىر. وزگە باسىلىمدار بۇعىپ قالاتىن، ەرتەڭىن ويلاپ، قاراقان باسىنىڭ قامىن كۇيتتەگەن تۇستا «اباي» جۇرت كوكەيىندەگى ءسوزدى جاريا ەتىپ، قازاقتىلدى ينتەرنەت-باسىلىمداردىڭ كوشباسشىسى ەكەنىن دالەلدەۋمەن كەلەدى.
«اباي» – ابايشىل، الاششىل باسىلىم!
ءامىرجان قوسانوۆ, ساياساتكەر:
«اۆانگارد» باسىلىم
اباي بولۋ – ءبىر. «اباي» بولۋ – بولەك. مەنىڭشە، قازىرگى قيلى زاماندا، ياعني قۇنانبايۇلى اباي جوق كەزدە «اباي» پورتالىنداعى جىگىتتەر وسى تىرناقشانىڭ بار ەكەنىن ەلگە بىلدىرمەي جۇرگەنى – عاجاپ! قازاقتىڭ ساناسىندا اباي بار! ەڭ بولماعاندا، بولۋ كەرەك. عالامتوردا «اباي» بار! ەڭ بولماعاندا، بولۋ كەرەك. سوعىس تەرمينولوگياسىندا «اۆانگارد» دەگەن ۇعىم بار. قازىرگى «اباي» سول اۆانگاردتاردىڭ ءبىرى، ياعني اقپاراتتىق ەركىندىك پەن ۇلتتىق مۇددە دەگەندە، الدا، ەلدەن بۇرىن، اۆانگاردتار جۇرەدى. ءوز باسىم اندا-ساندا بولسا دا، سول سايتتا بوي مەن وي كورسەتىپ جۇرگەنىمە ريزامىن! ابايدى تانىعىسى، ابايعا ۇقساعىسى كەلگەن ءاربىر قازاق «ابايدى» وقيىق!
بولات ءمۇرسالىم, جۋرناليست:
سايت كوپ، «اباي» جالعىز…
«ينتەرنەت دەگەن – ۇلى گازەت قوي. جاقىندا «اباي» دەگەن سايت اشىلادى، قازاقتىڭ ەڭ ينتەللەكتۋالدى سايتى سول بولادى» دەپ ەدى مارقۇم تالاسبەك اسەمقۇلوۆ. «اباي» سايتىنىڭ اشىلاتىنىن العاش سول كىسىدەن ەستىدىم. ايتسا ايتقانداي، بۇل پورتال قازاقتىڭ جانىن اۋىرتقان بارلىق ۇلتتىق ماسەلەنى كوتەرە ءبىلدى. العاشقى جىلدارى تاڭەرتەڭ جۇمىسقا كەلگەندە، «اباي» نە بەرىپتى؟» دەپ، ينتەرنەتتى وسى سايتتان باستاپ، كۇنىنە ەكى-ءۇش رەت كىرىپ، قايتىپ جاڭارتقانىن قارايتىنبىز. قازىر قازاقشا سايت كوپ، باسەكە بار، بىراق، «ابايدىڭ» جالپىحالىقتىق، ۇلتشىلدىق جانە تەرەڭدىك دەڭگەيىنە ەشقايسىسى جەتە العان جوق.
اۋىت مۇقيبەك، قوعامدىق بەلسەندى:
«الاش وردانىڭ» مۇراگەرى
«اباي» پورتالى – «الاش وردانىڭ» مۇراگەرى. كەشە الاش كوسەمدەرى ۇلت بوستاندىعى ءۇشىن قالاي كۇرەسسە، بۇگىن «ابايلىقتار» سول بوستاندىقتى قالاي ساقتاپ قالۋ جولىندا تەر توگىپ ءجۇر، شىن مانىندەگى ۇلتتىق مەملەكەت قۇرۋ ءۇشىن ەڭبەك ەتۋدە. ءتۇبى ءبىز سول اڭسارلى ارمانعا جەتەمىز. وعان ءباسپاسوزدىڭ قوسار ۇلەسى زور. «اباي» سول ۇدەدەن شىعار توپتىڭ كوشباسشىسىنا اينالىپ ۇلگەردى. ءبىز «اباي» پورتالىنىڭ جاڭا مەديالىق كەڭىستىكتەگى باعىتىنان تايماۋىن تىلەيمىز.
ءومىرجان ابدىحالىق، Abai.kz پورتالىنىڭ شەف-رەداكتورى:
Abai.kz – بۇگىنگى الاش ءباسپاسوزىنىڭ الداسپانى
Abai.kz اقپاراتتىق پورتالىنىڭ 7 جىل ىشىندەگى جۇمىسىن ءجىتى قاداعالاپ، كۇندەلىكتى وقىپ-ءبىلىپ وتىرعان وقىرمان تاقىرىپتى «ايعايلاتىپ» بەرىپتى دەپ سوگە قويماس. كەرىسىنشە، پورتالدىڭ اتقارعان جانە اتقارا بەرەتىن قىزمەتى تاقىرىپقا تولىق ساي ەكەنىن بىلەدى دەپ ويلايمىز.
بۇگىن قۇرىلعانىنا 7 جىل تولىپ وتىرعان Abai.kz اقپاراتتىق پورتالىنىڭ تاريحىنا كوز جىبەرسەك، ەڭ اۋەلى پورتال – قازاق ينتەرنەت جۋرناليستيكاسىنا العاش تۇرەن سالىپ، وسى سالادا كاسىبي جۋرناليستيكانى ورنىقتىرعان اقپاراتتىق سايت.
Abai.kz-ءتى قۇرعان، ىستىق-سۋىعىنا شىداپ، ونىڭ قازاق تىلىندەگى ىقپالدى سايتقا اينالۋىنا زور ەڭبەك سىڭىرگەن ەكى ازامات بار. ولار – ايدوس سارىم مەن داۋرەن قۋات. وسى ەكى ازاماتتىڭ قاجىرلى ەڭبەگى مەن جاڭاشىلدىعىنىڭ، ىزدەنىمپازدىعىنىڭ، ەڭبەكقورلىعىنىڭ ارقاسىندا Abai.kz بۇگىنگى بيىگىنە شىعىپ، قوعامدىق ويدى قالىپتاستىرۋدا ىقپالدى كۇشكە اينالدى.
Abai.kz-ءتىڭ باق رەتىندەگى ۇستانىمى – مەملەكەتتىڭ تۇتاستىعىنا، تاۋەلسىزدىكتىڭ بەكۋىنە، مەملەكەت قۇرۋشى حالىقتىڭ ۇلتتىق مۇددەcىنە قىزمەت ەتۋ. وسى باعداردان 7 جىل ىشىندە پورتال قيا باسىپ كورگەن ەمەس. بۇعان پورتال بەتىندەگى جەر، ءتىل، ءدىن، قوعام، ساياسات تاقىرىبىندا كۇندەلىكتى جاريالانىپ جاتاتىن ماقالالار دالەل.
قازاق حاندارىنىڭ ەسكەرتكىشتەرىنىڭ استانا شەتىندە قاراۋسىز قالعانى تۋرالى حابار تاراعاندا، Abai.kz بۇل ماسەلەنى العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ كوتەرىپ، بيلىككە اشىق حات جاريالادى. مىنە، سودان باستاپ ۇلت ماسەلەسىندە ءاربىر دۇنيەگە سەرگەك قاراپ، دەر كەزىندە ءۇن قاتىپ كەلەدى. ماسەلەن، تەرىس اعىمداعى ءدىني ۇيىمداردىڭ بەلسەندى ءىس-ارەكەتىمەن كۇرەسكەن بىردەن-ءبىر باق تا – Abai.kz. بۇل ماسەلەگە بيلىكتىڭ نازارىن اۋدارىپ، قاۋىپتىلىگىن اڭعارتىپ، ناتيجەسىندە ءدىن ىستەرى اگەنتتىگى قۇرىلدى. بۇل جەردە دە Abai.kz-ءتىڭ ىقپالى بولعانىن جوققا شىعارۋعا بولمايدى.
تاريح پەن رۋحانياتتىڭ دا ناسيحاتتالۋىنا كوپ ۇلەس قوسىپ كەلەدى. «الاشوردا» ايدارىندا الاش قايراتكەرلەرىنىڭ، زەرتتەۋشىلەردىڭ نەبىر قۇندى ەڭبەكتەرىن، ەستەلىكتەرىن جاريالاۋ داستۇرگە اينالدى. پورتالدىڭ ءاربىر ايدارى بويىنشا ساعاتتاپ ايتۋعا بولادى.
تاريحي تۇلعالاردى ۇلىقتاۋ، تاريحي سانانى جاڭعىرتۋدا پورتال ۇجىمى قوعامدىق ءىس-شارالار دا وتكىزدى. ءاليحان بوكەيحاننىڭ 145 جىلدىعىن اتاپ ءوتىپ، ارنايى ءىس-شارا وتكىزىپ، ءبىر توپ ازاماتتى ماراپاتتادى.
پورتالدىڭ كونتەنتىنە كەلسەك، العاشقى كاسىبي جۋرناليستيكانىڭ قازاق ينتەرنەتىندەگى ۇلگىسى. Abai.kz-ءتىڭ باي ءارى بايىپتى، ساراپتى، ۇستامدى اقپاراتتىق باعدارىنان تايماعان كونتەنتتى ءالى ەشقانداي سايت قالىپتاستىرا العان جوق دەپ ماقتانىشپەن ايتۋعا نەگىز بار. مۇنىڭ نەگىزىندە قازاق جۋرناليستيكاسىندا وزىندىك جول سالعان باس رەداكتور داۋرەن قۋاتتىڭ ەڭبەگى تۇر. باس رەداكتوردىڭ ۇجىممەن، اۆتورلارمەن، ايماقتارمەن جۇمىس ىستەۋدەگى، ۇيىمداستىرۋداعى ەرەكشە ءتاسىلى دە پورتالدىڭ بۇگىنگى اقپاراتتىق بيىگىنىڭ تۇعىرى. باستاۋشىنىڭ بايقامپازدىعى، ماسەلەنىڭ تالماۋىر تۇسىن ءدال كورە بىلەتىندىگى، ءار ماسەلەگە قاتىستى ماتەريالدىڭ دەر كەزىندە ءارى وزىندىك ستيلمەن شىعىپ، وقىرمان كوڭىلىنەن ورىن تابۋىنا باستاۋ بولىپ كەلەدى.
ايدوس سارىم اباي.كز-ءتىڭ ستراتەگيالىق باسىمدىقتارىن ايقىنداپ، ەلدەگى كەز كەلگەن باق-تىڭ الدىنان شىعاتىن كۇردەلى ماسەلەلەردى رەتتەپ، پورتالدىڭ ىقپال ەتۋ اۋماعىن كەڭەيتۋدە ۇلكەن ەڭبەك ءسىڭىرىپ، شەشۋشى ءرول اتقاردى.
Abai.kz 7 جىلدا ءوز اۋديتورياسىن قالىپتاستىرىپ قانا قويماي، قوعام ويىن ايقىنداۋشى ءارى ۇلت ىسىندە تاباندىلىق پەن بىرىزدىلىك تانىتىپ، قازاق قورعانىنا اينالىپ وتىر. حاكىم ابايدىڭ اتىنداعى اقپاراتتىق پورتال الاش ءسوزىنىڭ بۇگىنگى ءىزباسارى. بۇعان پورتالدىڭ 7 جىل ىشىندەگى جانە قازىرگى جۇمىسى تولىق دالەل.
