سوڭعى بىرنەشە جىلدا، اسىرەسە، بيىل قازاق توپىراعىندا ءتۇز جانۋارى - كيىكتەر­دىڭ قىرىلۋى وراسان اپاتقا ۇلاستى. جانۋار­لاردىڭ 130 مىڭنان استامىنىڭ لەزدە جويىلىپ كەتۋى – بيولوگيالىق الاپات اپات قانا ەمەس، ادامداردىڭ تىرشىلىگىنە تونگەن قاۋىپ.

سوندىقتان، قازاقستاننىڭ بيوالۋانتۇرلىلىگىن ساقتاۋ قاۋىمداستىعى اراسىندا زوولوگتار، ينفەكتسيالىق اۋرۋلار مەن زىمىران-عارىش قىزمەتىنىڭ ماماندارى ەنگەن 9 مۇشەسى بار ارنايى ەكسپەديتسيا ۇيىمداستىردى. 12 كۇنگە سوزىلعان جۇمىس قىزىلوردا وبلىسىنان باستالىپ، باسقا ايماقتارعا دا اۋىستى.

جاقىندا تۇڭعىش عارىشكەرىمىز توقتار اۋباكىروۆ تە مۇنداي ماڭىزى زور، قاۋىپى قاتپارلى تابيعي اپاتقا جەڭىل-جەلپى قاراماۋ قاجەتتىگىن ەسكەرتىپ ەدى. ال، اتالعان ەكسپەديتسيانىڭ مۇشەسى، فرانكفۋرت زوولوگيالىق قوعامىنىڭ وكىلى شتەفان تسۋتار تورعايدىڭ جايلاۋىنان تابىلعان شاردىڭ امانگەلدى اۋدانىنىڭ دالاسىنان دا تابىلعانىن ايتىپ قالدى. دەگەنمەن، ارتىنشا «بۇل شاردىڭ كيىكتەردىڭ قىرىلۋىنا ەش قاتىسى جوق» دەپ شىعا كەلدى...

جازىقسىز جانۋارلاردىڭ جاپپاي قىرعىنعا ۇشىراۋى – تەگىن ەمەس. بۇل – بايقوڭىردىڭ زاردابى ما، الدە، باسقا پوليگونداردىڭ رادياتسيالىق زيانى ما نەمەسە مۇلدەم بوتەن شاردىڭ ايتپەسە اۋرۋدىڭ سالدارى ما – ماڭىزدىسى بۇل ەمەس – ەڭ ماڭىزدىسى – قازاق دالاسىنا توتەننەن تاجال كەلىپ، تابيعات اجال قۇشىپ جاتىر...

ەگەر بۇگىن «كيىك ءولدى، كۇيىپ ءولدى» دەپ، سەلقوستىققا سالىنىپ وتىرا بەرسەك، ەرتەڭ ادامداردىڭ ومىرىنە قاۋىپ تونبەسىنە كىم كەپىل؟!.

ءبىزدىڭ بيلىكتەگى شەنەۋنىكتەردىڭ ەڭ بولماسا بىرەۋى وسىلاي بولماسىنا كەپىلدىك بەرە الا ما؟..

«مەنى قۇرتقان كوكشولاق» دەپ، كەنەن اتامىز ايتپاقشى، ءبىزدى سەلقوستىق تىعىرىققا تىرەپ جۇرمەسىن!

تۋراسىن ايتساق، جالاقىسىن العان شتەفان تسۋتار ەلىنە قايتىپ كەتتى، قازاق قايدا قايتادى؟...

قاجىمۇقان عابدوللا

Abai.kz