دۇيسەنبى, 29 ءساۋىر 2024
باسە... 7258 0 پىكىر 30 جەلتوقسان, 2014 ساعات 11:42

تاعى دا «تىركەۋ» تۋرالى

تاقىرىپتىڭ تۇزدىعى:

http://abai.kz/post/view?id=2490

«قالادان قۋ كودەكسى»

كەشە ەلىمىز ۇكىمەتى اياق استىنان سىلق ەتە قالدى: باقساق، اڭگىمە تالاي كۇننەن بەرى قازاقستاندىقتاردىڭ، اسىرەسە قازاقتاردىڭ قىزۋ تالقىلاۋىنا اينالعان پروپيسكا ماسەلەسىنە قاتىستى ەكەن. ىشكى ىستەر مينيسترلىگى وكىلىنىڭ بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنا بەرگەن مالىمەتتەرىنە قاراعاندا، الداعى جىلدان باستاپ جەكەمەنشىگىندە ءۇيى جوق قازاقستاندىقتارعا جۇمىس ىستەيتىن جەرىندە تىركەۋگە تۇرۋعا بولا بەرەدى ەكەن. مۇنداي   جاعدايدا ازامات ءبىر تيىن دا ايىپپۇل تولەمەيدى كورىنەدى. «اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى» جاپ-جاڭا كودەكسكە اياق استىنان وسىنداي وزگەرىستەر ەنگىزىلىپتى. تاعى مىنانداي وزگەرىستەر بار: ەندى ون كۇننەن ءۇش ايعا دەيىن تىركەۋگە وتىرماعان قازاقستاندىق ازاماتتارعا ءجاي عانا ەسكەرتۋ بەرىلەدى ەكەن دە، تىركەلمەگەن مەرزىمى ءۇش ايدان اسىپ كەتكەندەرگە عانا ايىپپۇل سالىناتىن بولىپتى. ايىپپۇل مولشەرىن ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ وكىلى اشىپ ايتا المادى، سوعان قاراعاندا بۇل ماسەلە ءالى «بىرجاقتى» بولا قويماعانعا ۇقسايدى. ۇزىن ءسوزدىڭ قىسقاسى، الداعى جىلدىڭ بىرىنەن باستاپ باسپاناسى جوق قازاقستاندىقتار جالداپ جاتقان پاتەرلەرىندە، بولماسا جۇمىس ىستەيتىن جەرلەرىندە تىركەۋگە تۇرۋعا ءتيىستى، ولاي بولماعان جاعدايدا كودەكس بويىنشا ءتۇرلى-ءتۇرلى اكىمشىلىك جازالارعا تارتىلادى. كودەكستەگى تاعى ءبىر جاڭالىق – «كۆارتيرانتتارى» كوشىپ كەتكەن پاتەر نەمەسە ءۇي يەلەرى تىركەۋدە بولعان «بىۆشي كۆارتيراتتارىن» دەرەۋ تىركەۋدەن شىعارىپ جىبەرۋگە مىندەتتى، ولاي بولماعان جاعدايدا ولارعا دا ايىپپۇل سالىنادى. وسىمەن ءبىتتى بۇل جاڭالىق.

حوش دەيىك، «جەر استىنان جىك شىقتى، ەكى قۇلاعى تىك شىقتى» دەگەنگە قاتتى ۇقسايتىن جاڭا كودەكستەگى «جاڭالىقتارعا» دەرەۋ وسىنداي دا وسىنداي وزگەرىستەر ەنگىزىلگەنمەن، بۇل وزگەرىستەردىڭ دە وڭىپ تۇرعانى شامالى سياقتى. ماسەلەن، استانا مەن الماتى سياقتى الىپ قالالاردا اۋىلداردان كەلىپ جۇمىس ىستەپ جۇرگەن قاراپايىم قۇرىلىسشىلار تىركەۋگە قايدا تۇرادى – ءالى بىتپەگەن، فۋندامەنتى ەندى عانا قۇيىلىپ جاتقان، جۋىق ارادا بىتە قويۋى دا نەعايبىل كوپپاتەرلى ۇيگە نەمەسە ءزاۋلىم دە ءزاۋلىم عيماراتقا پروپيسكاعا قالاي تۇرماق؟ وۋ، سالىنىپ بىتپەگەن «وبەكتىلەردىڭ» ءتيىستى قۇجاتتارى دا جوق ەمەس پە؟

وسى جەردە مىنانداي تاعى ءبىر ماسەلە بار: مىسالى، فيرمانىڭ جەكەمەنشىگىندە جىلجىمايتىن مۇلىگى بولماسا، وندا ونىڭ جالداپ وتىرعان عيماراتىنا تىركەۋگە وتىرۋعا كىم رۇقسات بەرە قويادى ەكەن، ا؟ بۇل دا باسى اشىلماعان ماڭىزدى ماسەلە! مىنەكەيىڭىز، اتالمىش كودەكستەگى ميعا سىيمايتىن ءمانسىز ماسەلەلەردىڭ بىرقاتارى وسىنداي.

«توقسان اۋىز ءسوزدىڭ توبىقتاي ءتۇيىنى» - الداعى جىلدان باستاپ... وزگەلەردەن گورى ءوزىمىزدىڭ قازاقتاردى قاتتىراق «قىلقىندىرايىن» دەپ وتىرعان وسىناۋ كودەكستى ءالى شيكى دەپ ەسەپتەۋگە ابدەن بولادى. قاراشا حالىقتىڭ كوپشىلىگى وسىلاي دەيدى.

مارات ماداليموۆ.   

اباي.kz 

0 پىكىر