جۇرتتىڭ وتاندىق تەلەارنالارعا ىقىلاسىن اۋ­دارۋ­دىڭ ءۇش جولى بار: ءبىرىنشىسى – اقپاراتتىق ەكسپان­سيادان قورعانۋ جانە اقپاراتتىق كەڭىستىكتى بەلگىلى ءبىر دارەجەدە جابۋ، ەكىنشىسى – وتاندىق تەلەارنالاردىڭ باسەكەگە قابىلەتتىلىگىن ارتتىرۋ، ءۇشىنشىسى – وسىعان باعا بەرەتىندەي مانيتورينگ جاساي الاتىن جۇيەنى قالىپ­تاس­تىرۋ. ەڭ الدىمەن ءبىز اقپاراتتىق ەكسپان­سيادان ارىلۋىمىز كەرەك. رەسەيمەن قارىم-قاتىنا­سىمىزدىڭ جاقسى ەكەنى ءشۇباسىز، بىراق ءبىز ءوزىمىزدىڭ كورەرمەنىمىزدى، ىشكى اقپاراتتىق نارىعىمىزدى، اقپاراتتىق قاۋىپسىز­دىگىمىزدى قامتاماسىز ەتۋىمىز كەرەك. ول ءۇشىن رەسەيدىڭ بارلىق تەلەارنالارىن كابەلدىك جۇيەگە كوشىرىپ، قالعاندارىن توقتاتۋ كەرەك دەپ ەسەپتەيمىن. ەكىنشى ماسەلە – وتاندىق تەلەارنالاردىڭ ونىمدەرىن باسەكەگە قابىلەتتى دەڭگەيگە جەتكىزۋ. الەمدەگى ءىرى، جەتەكشى اقپاراتتىق كومپانيالاردىڭ باعدارلامالارىن، جوبالارىن باسقا مەملەكەتتەر الىپ، وزدەرىندە پاي­دالانادى. مىسالى، «ميلليوندى كىم ۇتىپ الادى»، «ەكى جۇلدىز» سياقتى باعدارلامالار رەسەي ارقىلى بىزگە دە كەلدى. وسى كوشىرمەلەردىڭ وتە تومەن دەڭگەيى كورەرمەندەردى جيرەندىرەدى. ونداي جاساندى دۇنيەلەردى كورگىسى كەلمەي، باسقا ارنالارعا اۋىسىپ كەتەتىنى سوندىقتان. ءۇشىنشى ايتقان ماسەلە – وتاندىق تەلەار­نالار­دىڭ قامتيتىن اۋديتورياسىنىڭ تومەندىگىنىڭ استارىندا ەكونو­ميكالىق-ساياسي ماسەلە جاتىر. الەمدىك دەڭگەيدە جارناما بەرەتىن 15-20 عانا كومپانيا بار. سولاردان كەلەتىن جارناما قارجىسىنىڭ بارلىعى رەسەيدىڭ قالتاسىنا تۇسەدى. بىزگە ول جەتپەي جاتىر. قازاقستان تەلەارنالارىن ەشكىم كورمەيدى دەپ، رەسەيدىڭ ارنالارىنا تىقپالاۋ، بۇل – شەتەلدەن كەلەتىن ساياسات. رەيتينگتىك كوزدەردىڭ ايتقانىنا سەنە بەرۋگە بولمايدى. قازاق­ستاندا وتاندىق تەلەارنالاردى ەشكىم كورمەيدى دەپ ايتۋعا بولمايدى. سول ءۇشىن بىزگە وتاندىق تەلەارنالاردى قانشا ادام كورەتىندىگىنە مونيتورينگ جاساعان دۇرىس.

«پرەزيدەنت جانە حالىق» باسىلىمىنىڭ باس رەداكتورى مارات توقاشباەۆتىڭ «ايقىن» گازەتىنىڭ ساۋالناماسىنا بەرگەن جاۋابىنان.