سەنبى, 18 مامىر 2024
جاڭالىقتار 2852 0 پىكىر 14 جەلتوقسان, 2009 ساعات 05:24

كەنجە تاتيليا. دوكترينا ي دوكترينەرستۆو

پوچەمۋ بەزوبيدنايا، نا پەرۆىي ۆزگلياد، ينيتسياتيۆا پوروديلا وسترۋيۋ رەاكتسيۋ

حوروشو ەتو يلي پلوحو، نو ۆ ناشەم وبششەستۆە پوچتي نيكوگدا نە نابليۋدالوس پۋبليچنىح ديسكۋسسي س ۆىسوكيم گرادۋسوم ناكالا. ودناكو سيتۋاتسيا، سكلادىۆايۋششاياسيا ۆوكرۋگ پروەكتا دوكترينى ناتسيونالنوگو ەدينستۆا، گروزيت ستات يسكليۋچەنيەم يز پراۆيل. پريچەم يسكليۋچەنيەم نەپرياتنىم. ي نە تولكو دليا نەدالنوۆيدنىح يدەولوگوۆ وت ۆلاستي، نو ي دليا ۆسەگو وبششەستۆا. پوتومۋ چتو ناچينايۋت رازگوراتسيا نەشۋتوچنىە ستراستي. پوكا نا ۋروۆنە ۆەربالنوي كۋلتۋرى. ودناكو، كاك يزۆەستنو، ۆ ناچالە ۆسەگدا بىلو سلوۆو...

يز دوگم دوكترينى نە سدەلات

ناچنەم سرازۋ س گلاۆنوگو. ۆىدۆينۋتىي يز لابيرينتوۆ چينوۆنيچيح كابينەتوۆ پروەكت دوكترينى ناتسيونالنوگو ەدينستۆا - دوكۋمەنت سلابىي. ي پو فورمە، ي پو سودەرجانيۋ. ۆ نەم نەت ني ناۋچنوستي، ني كونتسەپتۋالنوستي. ەسلي تام ي ەست چتو-تو پوحوجەە نا تەورەتيچەسكي يزىسك، تاك رازۆە چتو نازۆانيە س نەكوتوروي پرەتەنزيەي نا ناۋكووبرازيە. ودنيم سلوۆوم، وبرازەتس كلاسسيچەسكوگو دوگماتيزما ي ناچەتنيچەستۆا. گوۆوريم ەتو ۆوۆسە نە دليا توگو، چتوبى ۋنيزيت يلي وسكوربيت بەزىمياننىح اۆتوروۆ سەگو وپۋسا، ا يسكليۋچيتەلنو يز-زا چۋۆستۆا سوسترادانيا ك تەم، كومۋ پورۋچەنو بىلو ەگو سوزدات. ۆ پرينتسيپە، ليۋدي نە ۆينوۆاتى، چتو يح ۋروۆەن وكازالسيا تاكيم، كاكوي ون ەست.

پوچەمۋ بەزوبيدنايا، نا پەرۆىي ۆزگلياد، ينيتسياتيۆا پوروديلا وسترۋيۋ رەاكتسيۋ

حوروشو ەتو يلي پلوحو، نو ۆ ناشەم وبششەستۆە پوچتي نيكوگدا نە نابليۋدالوس پۋبليچنىح ديسكۋسسي س ۆىسوكيم گرادۋسوم ناكالا. ودناكو سيتۋاتسيا، سكلادىۆايۋششاياسيا ۆوكرۋگ پروەكتا دوكترينى ناتسيونالنوگو ەدينستۆا، گروزيت ستات يسكليۋچەنيەم يز پراۆيل. پريچەم يسكليۋچەنيەم نەپرياتنىم. ي نە تولكو دليا نەدالنوۆيدنىح يدەولوگوۆ وت ۆلاستي، نو ي دليا ۆسەگو وبششەستۆا. پوتومۋ چتو ناچينايۋت رازگوراتسيا نەشۋتوچنىە ستراستي. پوكا نا ۋروۆنە ۆەربالنوي كۋلتۋرى. ودناكو، كاك يزۆەستنو، ۆ ناچالە ۆسەگدا بىلو سلوۆو...

يز دوگم دوكترينى نە سدەلات

ناچنەم سرازۋ س گلاۆنوگو. ۆىدۆينۋتىي يز لابيرينتوۆ چينوۆنيچيح كابينەتوۆ پروەكت دوكترينى ناتسيونالنوگو ەدينستۆا - دوكۋمەنت سلابىي. ي پو فورمە، ي پو سودەرجانيۋ. ۆ نەم نەت ني ناۋچنوستي، ني كونتسەپتۋالنوستي. ەسلي تام ي ەست چتو-تو پوحوجەە نا تەورەتيچەسكي يزىسك، تاك رازۆە چتو نازۆانيە س نەكوتوروي پرەتەنزيەي نا ناۋكووبرازيە. ودنيم سلوۆوم، وبرازەتس كلاسسيچەسكوگو دوگماتيزما ي ناچەتنيچەستۆا. گوۆوريم ەتو ۆوۆسە نە دليا توگو، چتوبى ۋنيزيت يلي وسكوربيت بەزىمياننىح اۆتوروۆ سەگو وپۋسا، ا يسكليۋچيتەلنو يز-زا چۋۆستۆا سوسترادانيا ك تەم، كومۋ پورۋچەنو بىلو ەگو سوزدات. ۆ پرينتسيپە، ليۋدي نە ۆينوۆاتى، چتو يح ۋروۆەن وكازالسيا تاكيم، كاكوي ون ەست.

و نەكرەاتيۆنوستي يدەولوگوۆ وت ۆلاستي يزۆەستنو داۆنو، نو داجە پري ەتوم داننىي لياپ پرەۆزوشەل ۆسە وجيدانيا. يتوگ: پوچتي نا روۆنوم مەستە پودنياتا تاكايا ۆولنا، چتو تەپەر پروەكت دوكترينى ستال گولوۆنوي بوليۋ ۆسەح. ۆلاستي ي وبششەستۆا، چينوۆنيكوۆ ي گراجدان. ودناكو سلۋچيلوس تو، چتو سلۋچيلوس، ي تەپەر نادو يسكات كاكوي-تو ۆىحود يز سلۋچيۆشەگوسيا كازۋسا. ا تو، چتو ناليتسو سيتۋاتسيا، ترەبۋيۋششايا كاكوگو-تو رازرەشەنيا، س كاجدىم دنەم ستانوۆيتسيا ۆسە وچەۆيدنەە. يناچە نە بىلو بى سكرىتوگو دو نەكوتورىح پور وت ۆزورا وبششەستۆەننوستي اكتيۆنوگو وبمەنا منەنيامي ەميسساروۆ ۆلاستي ي "ۆوزمۋتيتەلەي" سپوكويستۆيا.

ابسۋردنايا، نا پەرۆىي ۆزگلياد، ينيتسياتيۆا م.شاحانوۆا پولۋچيلا نەوجيداننۋيۋ پوددەرجكۋ ۆ رياداح ناتسيونالنوي ينتەلليگەنتسي، ستۋدەنچەستۆا ي ۆ رەگيوناح. ۆپولنە پونياتنو، چتو ەتو نە موگلو وزابوتيت ۆلاستنىە سترۋكتۋرى، حوتيا ۋستامي نايبولەە كراسنورەچيۆىح سۆويح اپولوگەتوۆ ونا پىتاەتسيا پرەدستاۆيت دەلو تاكيم وبرازوم، چتو ۆسە پرويسحودياششەە نە ستويت ي ۆىەدەننوگو يايتسا. نو ەسلي بى ۆلاست ي نا ساموم دەلە دۋمالا يمەننو تاك، تو ني ك چەمۋ بىلو بى پروۆوديت ۆسترەچي مەجدۋ سۆويمي پرەدستاۆيتەليامي ي وبششەستۆەننيكامي. پريچەم، كاك ۋتۆەرجدايۋت نابليۋداتەلي ي نەكوتورىە ۋچاستنيكي ەتيح ۆسترەچ، سناچالا ۋپولنوموچەننىە ۆسترەچاليس س پرەدستاۆيتەليامي ناتسيونال-پاتريوتوۆ، پوتوم س ۋچەنىمي، زاتەم س وبششەستۆەننوستيۋ س ۋچاستيەم دەپۋتاتوۆ پارلامەنتا رك ي، ناكونەتس، بىلو ورگانيزوۆانو نەچتو ۆرودە وبششەي ديسكۋسسي، كوتورايا سوستويالاس ۆ اكادەمي يسكۋسستۆ يم. جۋرگەنوۆا.

وفيتسيالنۋيۋ استانۋ نا نەي پرەدستاۆليال زامەستيتەل پرەدسەداتەليا اسسامبلەي نارودا كازاحستانا ەرالى توگجانوۆ. ۋچاستنيكي پوسلەدنەي ۆسترەچي ۋتۆەرجدايۋت، چتو يح ۆسەح وبزۆانيۆالي سوترۋدنيكي ادمينيستراتسي گلاۆى گوسۋدارستۆا ي پريگلاشالي نا ۆسترەچۋ. تاكجە ۆو ۆسترەچە پرينيالي ۋچاستيە پرەدستاۆيتەلي گوسۋدارستۆەننىح ي پراۆووحرانيتەلنىح ورگانوۆ.

سرازۋ حوچەتسيا سكازات نەسكولكو سلوۆ و گوسپودينە ە.توگجانوۆە. ون دوستاتوچنو يزۆەستنىي چەلوۆەك، وپىتنىي ادمينيستراتور، ينتەللەكتۋال ي ابسوليۋتنو دۆۋيازىچنىي چەلوۆەك. ۆو ۆرەميا پرەسس-كونفەرەنتسي پو يتوگام ۆسترەچي ون دەمونستريروۆال ماكسيمالنۋيۋ پريۆەرجەننوست ك كومپروميسسۋ. پوسلەدنەە وبستوياتەلستۆو ۆىگودنو ۆىدەليالو ەگو يز پريۆىچنوگو سونما پرەدستاۆيتەلەي ۆلاستي، سكلوننىح بولشە يزرەكات، چەم سلۋشات ي سلىشات سۆويح وپپونەنتوۆ.

پريزناەمسيا چەستنو ي وتكروۆەننو، ۆ داننوي سيتۋاتسي ەگو نەمنوگو جال. پوتومۋ چتو، كاك ەتو وبىچنو بىۆاەت، كوگدا ۆ وبششەستۆەننو-پوليتيچەسكوي جيزني رەسپۋبليكي ۆوزنيكاەت ەكستراوردينارنايا سيتۋاتسيا، جەلايۋششيح ۆىستۋپيت زاششيتنيكوم وفيتسيالنوي توچكي زرەنيا پوچتي نە ناحوديتسيا. ا ەسلي كوگو ي نازناچايۋت نا ەتۋ نەزاۆيدنۋيۋ رول، تو ۆىگلياديات وني، مياگكو گوۆوريا، نۋ وچەن نەۋبەديتەلنو. چەگو نە سكاجەش و ە.توگجانوۆە. ون بىل حلادنوكروۆەن، نەمنوگوسلوۆەن، ۋبەديتەلەن ي كونسترۋكتيۆەن. كاك ەتو ني ستراننو، نو داجە سامىە يارىە وپپونەنتى وفيتسيالنوي دوكترينى وتداۆالي دولجنوە سۆوەمۋ ۆيزاۆي. موجەت، پري وسۆەششەني سيتۋاتسي وبرازنىە سراۆنەنيا پوكاجۋتسيا نەسكولكو نەۋمەستنىمي، نو ۆسە جە مى بى پوزۆوليلي سەبە سراۆنيت ە.توگجانوۆا س ساپەروم، كوتورومۋ پوستاۆلەنا زاداچا رازمينيروۆات وپاسنەيشي زارياد. پوتومۋ چتو ون ەدۆا لي نە پەرۆىي چەلوۆەك يز ۆلاستي، كوتورىي ۆەدەت ديالوگ س وبششەستۆوم وت يمەني ۆلاستي. ۆپولنە زاكونومەرنو سپروسيت: ا گدە جە درۋگيە ليۋدي يز ۆلاستي، كوتورىە نەپوسرەدستۆەننو زانيمايۋتسيا يدەولوگيەي؟..

 

كريتيكا كريتيكە روزن، نو بەز نەە نەلزيا

يتاك، پروەكت دوكترينى پودۆەرگسيا وجەستوچەننوي كريتيكە. چەم جە ونا تاك نە پونراۆيلاس ەە كريتيكام؟ ۆو-پەرۆىح، ونا پريزنانا نەكازاحسكوي پو سۋتي. پود ەتيم ەە وپپونەنتى يمەيۋت ۆ ۆيدۋ، پرەجدە ۆسەگو، تو، چتو ۆ نەي نە ۋكازىۆاەتسيا گلاۆنىي سۋبەكت گوسۋدارستۆا - گوسۋدارستۆووبرازۋيۋششايا ناتسيا - كازاحي. تاكجە، نا يح ۆزگلياد، يگنوريرۋيۋتسيا ۆوپروسى رازۆيتيا وسنوۆ كازاحسكوي دۋحوۆنوستي ي كۋلتۋرى، ساموگو كازاحسكوگو يازىكا. ي ۆ يتوگە پروەكت دوكترينى ناپوميناەت نەكي ميكست، نابور يدەولوگيچەسكيح شتامپوۆ، ودناكو پري ەتوم تەرياەتسيا سودەرجاتەلنايا وسنوۆا، نا بازە كوتوروي ي دولجنا ۆىسترايۆاتسيا ناتسيونالنايا پوليتيكا.

نەت ەدينستۆا منەنيا مەجدۋ پونيمانيەم سودەرجاني كازاحسكوي ي رۋسسكوي رەداكتسي پروەكتا دوكترينى. ودني سچيتايۋت، چتو كازاحسكوە نازۆانيە "ەل بiرلiگi دوكتريناسى" پەرەۆوديتسيا كاك "دوكترينا ەدينستۆا سترانى", ۆ تو ۆرەميا كاك ۆ رۋسسكوي رەداكتسي نازۆانيە زۆۋچيت كاك "دوكترينا ناتسيونالنوگو ەدينستۆا". ناتسيونال-پاتريوتى سچيتايۋت داننوە رازنوچتەنيە پرينتسيپيالنىم ي ۆيديات ۆ ەتوم بولشوە لۋكاۆستۆو. پو يح منەنيۋ، دوكۋمەنت سفورمۋليروۆان كراينە نەبرەجنو ي پرەدستاۆلياەت سوبوي نەكي سينتەز كونستيتۋتسي، زاكونا و يازىكاح ي درۋگيح دوكۋمەنتوۆ، نو، نەسموتريا نا ەتو، پرەتەندۋەت نا كونتسەپتۋالنوست. ودنيم سلوۆوم، پو منەنيۋ ناتسيو-نال-پاتريوتوۆ، ەتو نە بولەە چەم يدەولوگيچەسكايا شتامپوۆكا. زدەس ي كروەتسيا ودنا يز پريچين نەدوۆولستۆا پرەدلاگاەمىم دوكۋمەنتوم.

ودناكو نام پرەدستاۆلياەتسيا، چتو دەلو نە تولكو ي نە ستولكو ۆ ساموي دوكترينە. پروستو ونا ستالا توچكوي بيفۋركاتسي، پوسلە كوتوروي ۆوزمۋششەنيە دەيستۆيامي ۆلاستي پرورۆالوس نارۋجۋ. پريچەم ەتو ۆوزمۋششەنيە نە كاكوي-تو زامكنۋتوي گرۋپپكي يلي كرۋگا ليتس. ەتو نەدوۆولستۆو وششۋتيموي چاستي وبششەستۆا، و چەم سۆيدەتەلستۆۋەت ەففەكت سنەجنوگو كوما. وب ەتوم گوۆوريت تو، چتو پوچتي ەدينودۋشنوە نەپرياتيە پروەكتا دوكترينى ۆىرازيل ەدۆا لي نە ۆەس سپەكتر ورگانيزاتسي ناتسيونال-پاتريوتيچەسكوگو تولكا، چتو سلۋچاەتسيا دوۆولنو رەدكو. وتكرىتۋيۋ پوددەرجكۋ يم ۆىرازيلي پرەدستاۆيتەلي كازاحسكوي ناۋچنوي ي تۆورچەسكوي ينتەلليگەنتسي، سرەدي كوتورىح پريسۋتستۆۋيۋت ليچنوستي، كوتورىە پو پراۆۋ موگۋت بىت وتنەسەنى ك ۆىدايۋششيمسيا پرەدستاۆيتەليام ناتسي. ەتو وچەن سيمپتوماتيچنو.

پريمەچاتەلنو، چتو گوتوۆنوست پريسوەدينيتسيا ك ستارشيم توۆاريششام ۆىرازيلا چاست كازاحسكوي تۆورچەسكوي مولودەجي. پريچەم، سرەدي نيح ەست تە، كوگو موجنو نازۆات ليدەرامي سوۆرەمەننوي مولودەجنوي سۋبكۋلتۋرى. كاك ۋتۆەرجدايۋت، ۆ يح چيسلە ەست داجە مۋزىكالنىە گرۋپپى، كوتورىە موجنو بىلو بى س نەكوتوروي دولەي ۋسلوۆنوستي نازۆات داجە كۋلتوۆىمي.

ي، ناكونەتس، ساموە پورازيتەلنوە. ەست سۆيدەتەلستۆا، چتو نا نيۆە نەپرياتيا پروەكتا دوكترينى بىلي زامەچەنى ناشي سووتەچەستۆەننيكي شكولنوگو ۆوزراستا. تو ەست رەچ يدەت و پوكولەني، كوتوروە روديلوس ي سفورميروۆالوس ۆ ۋسلوۆياح نەزاۆيسيموستي ي كوتوروە سۆوبودنو وت شتامپوۆ ي ستەرەوتيپوۆ سوۆەتسكوگو پروشلوگو. ي موجنو تولكو دوگادىۆاتسيا، نا چەم بازيرۋەتسيا يح پوزيتسيا.

ترۋدنو سكازات، تو لي مى نابليۋداەم نەكي فەنومەن ۆسپلەسكا ەنەرگەتيكي گراجدانسكوي اكتيۆنوستي، تو لي جە ەتو ياۆلەنيە بولەە پروزايچەسكوگو حاراكتەرا، نو نا كوە-كاكيە رازمىشلەنيا ەتو ناتالكيۆاەت...

پوكا جە وپپونەنتى سوزدالي رابوچۋيۋ گرۋپپۋ پو ۆىرابوتكە سۆوەگو التەرناتيۆنوگو ۆاريانتا دوكترينى. يز ەتوگو ۆىتەكاەت تو، چتو نەپرياتيە پرەدلوجەننوگو دوكۋمەنتا نە ياۆلياەتسيا گولىم وتريتسانيەم، ي پروتەستانتى گوتوۆى ك كومپروميسسۋ، ەسلي بۋدەت ۋچيتىۆاتسيا يح توچكا زرەنيا. پەرۆوناچالنايا ۆەرسيا التەرناتيۆنوگو ۆاريانتا ۋجە گوتوۆا، ي پرەدستويت ەە وبسۋجدەنيە ۆ رامكاح رابوچەي گرۋپپى، ۆ كوتوروي پرەدستاۆلەن دوستاتوچنو شيروكي سپەكتر وبششەستۆەننوگو منەنيا: وت ناتسيونال-پاتريوتوۆ دو پرەدستاۆيتەلەي ينتەللەكتۋالنوي ەليتى. ودين يز اكتيۆنىح رازرابوتچيكوۆ التەرناتيۆنوگو ۆاريانتا ۆىرازيل منەنيە، چتو دليا ەتوگو پوترەبۋەتسيا نە تاك ۋج منوگو ۆرەمەني. پوسلە چەگو نادو بۋدەت پروۆەستي نەسكولكو "موزگوۆىح شتۋرموۆ", ي دوكۋمەنت موجنو بىلو بى ۆىنەستي نا بولەە شيروكوە وبسۋجدەنيە. سۆويۋ وسنوۆنۋيۋ تسەل رازرابوتچيكي التەرناتيۆنوگو پروەكتا ۆيديات ۆ توم، چتوبى وترازيت ۆ نەم بازوۆىە پوترەبنوستي ي چايانيا كازاحسكوي ناتسي.

 

زا دەرەۆيامي ۋۆيدەت لەس

ي ۆسە جە، پوچەمۋ وفيتسيالنىي پروەكت دوكترينى ناتسيونالنوگو ەدينستۆا ۆىزۆال ستول بۋرنۋيۋ رەاكتسيۋ ۆ وبششەستۆە؟ منەني پو ەتومۋ پوۆودۋ نەمالو. كاك سچيتايۋت وتدەلنىە ەكسپەرتى، ەتو ياۆلياەتسيا كوسۆەننىم سۆيدەتەلستۆوم روستا زرەلوستي ناشەگو وبششەستۆا ۆ تسەلوم ي گراجدان ۆ چاستنوستي. ليۋدي ستالي زادۋمىۆاتسيا و توم، كاكوي بۋدەت يح سترانا چەرەز 10, 20 ي بولەە لەت. ۆ پورۋ ساموستوياتەلنوي جيزني ۆحوديت پەرۆوە پوستسوۆەتسكوە پوكولەنيە گراجدان ناشەي سترانى. وني بولەە سۆوبودنى ۆ سۆويح پريستراستياح، ي ۋ نيح مەنشە تراديتسي تولەرانتنوستي، نا كوتورىح بىلو ۆوسپيتانو پوكولەنيە يح وتتسوۆ ي دەدوۆ. تاكيح گراجدان س كاجدىم گودوم ستانوۆيتسيا ۆسە بولشە. ۋجە سەگودنيا يح پوريادكا 30-40% وت وبششەي چيسلەننوستي ناسەلەنيا. ي ۆسە چاششە مولودىە زادايۋت سۆويم ستارشيم سووتەچەستۆەننيكام نەۋدوبنىە ۆوپروسى. ناپريمەر، پوچەمۋ وني مولچالي، كوگدا نادو بىلو اكتيۆنو وبوزناچيت سۆويۋ پوزيتسيۋ پو تەم يلي ينىم زلوبودنەۆنىم ۆوپروسام. مولودىە سچيتايۋت، چتو ۆ داننىي مومەنت وتەچەستۆەننوي يستوري ەتوت ۆوپروس وپيات ستانوۆيتسيا اكتۋالنىم. ي دليا ستارشيح، ي ۋج تەم بولەە دليا ملادشيح...

گوۆوريا وتكروۆەننو، ديسكۋسسيا و دوكترينە پوروجداەت بولەە گلۋبوكيە ي وسترىە ۆوپروسى. سامىي گلاۆنىي يز نيح مى بى سفورمۋليروۆالي تاك: "چتو دالا نام نەزاۆيسيموست؟". ەتو چتو-تو ۆرودە مومەنتا يستينى دليا ناشەي پوچتي دۆادتساتيلەتنەي سۋۆەرەننوستي. پوچەمۋ كازاحسكايا كۋلتۋرا پرودولجاەت ۆلاچيت جالكوە سۋششەستۆوۆانيە؟ پوچەمۋ ۆوسترەبوۆاننوست كازاحسكوگو يازىكا وستاەتسيا نا كراينە نيزكوم ۋروۆنە؟ ا كاك وتسەنيت توت پويستينە پوزورنىي فاكت، چتو ۆ سترانە دو سيح پور نەت ني ودنوگو تەلەكانالا، ۆەششايۋششەگو نا كازاحسكوم يازىكە؟

ۆوپروسوۆ پودوبنوگو حاراكتەرا وچەن منوگو. تاك پولۋچالوس، چتو دولگيە گودى وني پەرمانەنتنو زامالچيۆاليس ۆلاستيۋ: ۆوپروسى سوتسيالنوي نەسپراۆەدليۆوستي، زەملياچەستۆو، نەپوتيزم، كوررۋپتسيا، روست تسەن. تەپەر ناستالو ۆرەميا، كوگدا ۆلاستي نادو وبراتيت نا نيح ساموە پريستالنوە ۆنيمانيە ي نە پروستو وبوزناچات يح، ا پريستۋپات ك رەشيتەلنىم پراكتيچەسكيم دەيستۆيام پو يح رازرەشەنيۋ. ۆرەميا پولوۆينچاتىح رەشەني توجە ۋجە پروشلو. پوەتومۋ ۆ داننوي كونكرەتنوي سيتۋاتسي نايبولەە پراۆيلنىم بىلو بى ناچات چەستنىي ي وتكروۆەننىي رازگوۆور مەجدۋ ۆلاستيۋ ي وبششەستۆوم. پروتەست پروتيۆ پروەكتا دوكترينى - ەتو ۆ كاكوم-تو سمىسلە زاۆۋاليروۆاننىي پروتەست پروتيۆ وبششەي نەسپراۆەدليۆوستي جيزني، كاك ەە پونيمايۋت پروستىە ليۋدي. تاكايا فورما پروتەستا موجەت دات نەوجيداننىي ي نەجەلاتەلنىي مۋلتيپليكاتيۆنىي ەففەكت.

ناشەي ۆلاستي ۆسە گودى نەزاۆيسيموستي بىل پريسۋشش وپرەدەلەننىي دۋاليزم. ەتو كوگدا ۆ كازاحسكويازىچنوي اۋديتوري پروگوۆاريۆاليس ودني ۆەششي، ا رۋسسكويازىچنوي اۋديتوري ادرەسوۆالسيا نەسكولكو ينوي مەسسەدج.

س گودامي پروياۆلەنيا پودوبنوگو پوريادكا ۆ ناشەي وبششەستۆەننو-پوليتيچەسكوي جيزني ستالي ناكاپليۆاتسيا. ۋ ناس ستالو منوگو زاكرىتىح تەم، ناليتسو تەندەنتسيا روستا ۆنۋترەننەي ساموتسەنزۋرى، ي مى نە سموگلي ۆىرابوتات تراديتسي چەستنوگو ي وتكرىتوگو وبسۋجدەنيا جيۆوترەپەششۋششيح پروبلەم. پۋست داجە ي نەليتسەپرياتنوگو وبسۋجدەنيا. پوچتي نا نەت سوشەل پليۋراليزم ۆ ۆىراجەني منەني. ۆسە ەتو ۆ سوۆوكۋپنوستي ي پوروديلو سيتۋاتسيۋ، ۆ كوتوروي مى وكازاليس ۆ سلۋچاە س پروەكتوم دوكترينى ناتسيونالنوگو ەدينستۆا.

س توچكي زرەنيا مەتودولوگي، ۆىزىۆاەت سمۋششەنيە داجە ساما فورمۋليروۆكا پرەدلاگاەموگو دوكۋمەنتا - "دوكترينا". وبىچنو ونا پريمەنياەتسيا ك كونتسەپتۋالنىم دوكۋمەنتام ۆوەننو-پوليتيچەسكوگو حاراكتەرا. سامايا يزۆەستنايا يز نيح ۆ ەۆروپەيسكوي يستوري - دوكترينا فاشيزما بەنيتو مۋسسوليني. سەگودنيا اكتيۆنايا رابوتا پو سوزدانيۋ نوۆىح دوكترين ۆەدەتسيا ۆ نەكوتورىح سوسەدنيح گوسۋدارستۆاح. ۆوزموجنو، كومۋ-تو يز اۆتوروۆ وفيتسيالنوي دوكترينى داننوە نازۆانيە پونراۆيلوس، ي ەگو رەشيلي يسپولزوۆات، حوتيا بولشە پودوشەل بى تەرمين "كونتسەپتسيا". ي كاك تاكوۆايا ونا دولجنا بىلا بى بىت ۆزۆەشەننوي ي ۆىۆەرەننوي، پرويتي ۆسەستوروننەە پروفەسسيونالنوە وبسۋجدەنيە. يمەننو پروفەسسيونالنوە، ا نە ۆسەنارودنوە. كاك گوۆوريتسيا، نە توت سلۋچاي. ۆسەنارودنوە وبسۋجدەنيە - ەتو ۆسە جە رۋديمەنت پرەجنەي ەپوحي. ۆسەنارودنوست ۋبيۆاەت ناۋچنوست، يبو ماسسوۆوە وبسۋجدەنيە نە يمەەت نيچەگو وبششەگو س ناۋچنوي ديسكۋسسيەي.

ۆىزىۆاەت سومنەنيە مومەنت، كوگدا بىل پرەدلوجەن پروەكت دوكترينى ناتسيونالنوگو ەدينستۆا. سلاۆا بوگۋ، سەيچاس ۆ وبششەستۆە ۆسە سپوكوينو، نەت نيكاكوگو پروتيۆوستويانيا، نەت گراجدانسكوي ۆوينى. بيۋروكراتيا، زاسەدايۋششايا ۆ اسسامبلەە، پودناتۋجيۆشيس، ۆىدالا نا-گورا دوكۋمەنت، پرەسلەدۋيا ۆپولنە پونياتنۋيۋ تسەل - پودنيات سۆويۋ زناچيموست.

ۆبروس يمەننو ۆ ەتوت مومەنت ۆ وبششەستۆو تاكوگو سىروگو ي نەدورابوتاننوگو دوكۋمەنتا ياۆلياەتسيا يارچايشيم سۆيدەتەلستۆوم نەپونيمانيا ي زاشورەننوستي ناشيح يدەولوگوۆ.

چتو بۋدەت دالشە؟ ناشا ۆلاست س بولشيم ترۋدوم پريزناەت سۆوي پروماحي. ي ەسلي داجە زاۆترا ونا ۆدرۋگ وتزوۆەت پروەكت دوكترينى، ۆوپروسى، كوتورىە ون كاتاليزيروۆال، ۆسە راۆنو وستانۋتسيا نا پوۆەستكە دنيا. ۆ ەتوم سمىسلە كاكوي-تو ۆنۋترەنني مورالنىي رۋبيكون ۆسە جە بىل پەرەيدەن.

سامىم يدەالنىم رازۆيتيەم سيتۋاتسي بىلا بى، ۆو-پەرۆىح، رەاكتسيا ۆلاستي، ي، ۆو-ۆتورىح، رەاكتسيا پراۆيلنايا. چتوبى پروتسەسس روپتانيا نە ۋشەل ۆ نيزى ي نە راسپروسترانيلسيا ۆ رەگيونى. سامىي راتسيونالنىي پودحود - ەتو كوگدا تاكيە ۆوپروسى وبسۋجدايۋتسيا ۆ كابينەتاح، ۆ اۋديتورياح، ۆ زالاح، ي ۋچاستۆۋيۋت ۆ ەتوم پودگوتوۆلەننىە ليۋدي. ەسلي زاۆترا سلۋچيتسيا گولودوۆكا، ي، نە داي بوگ، بۋدۋت جەرتۆى، ەتو رەزكو ۋۆەليچيت ارسەنال سرەدستۆ ي مەتودوۆ بوربى زا ناتسيونالنوە. سەگودنيا رەچ يدەت و گولودوۆكە، زاۆترا بۋدۋت يسپولزوۆانى بولەە راديكالنىە مەرى، ا پوسلەزاۆترا؟..

ۆ يتوگە موجەت پولۋچيتسيا تاك، چتو پروبلەمى ناتسي، يازىكا، دەموكراتي وستانۋتسيا گدە-تو ۆ ستورونە. ۆوت ەتوگو وچەن نە حوتەلوس بى...

 

پروبلەما ي زدراۆىي سمىسل: كاكيم بۋدەت پريوريتەت؟

ۆ تو جە ۆرەميا نە ۆسە نابليۋداتەلي ي اناليتيكي بەزوگوۆوروچنو رازدەليايۋت توچكۋ زرەنيا م.شاحانوۆا ي ەگو گرۋپپى پوددەرجكي. لوگيكا راسسۋجدەني ەتيح ليۋدەي، نا ناش ۆزگلياد، زاسلۋجيۆايۋت نەمەنشەگو ۆنيمانيا. ونا سوستويت ۆ توم، چتو ەتنوسۋ، كوتورىي سوستاۆلياەت بولشينستۆو ناسەلەنيا ي كوتورىي سچيتاەتسيا گوسۋدارستۆووبرازۋيۋششيم، ترەبوۆات دليا سەبيا كاكيە-تو وسوبىە پرەفەرەنتسي نە وچەن كوررەكتنو. بولەە توگو، ەتو ۆىگلياديت ابسۋردنو س توچكي زرەنيا زدراۆوگو سمىسلا. ەست پرينتسيپى ي نورمى، كوتورىە ياۆليايۋتسيا وبششەچەلوۆەچەسكيمي. يمەننو وني دولجنى بىت پولوجەنى ۆ وسنوۆۋ ي وبششەستۆەننىح وتنوشەني، ي مەجەتنيچەسكيح وتنوشەني. ي ۆ وبويح سلۋچاياح دولجەن پريسۋتستۆوۆات پرينتسيپ كونكۋرەنتنوستي، كاك گارانتيا ناشەگو دۆيجەنيا ۆپەرەد. مونوپوليزم پراۆ ودنوگو يلي ودنيح گۋبيتەلەن س توچكي زرەنيا پروگرەسسا. ناستايۆات نا وسوبىح پراۆاح كازاحوۆ، كوگدا ناس 70%، زناچيت كوسۆەننو پريزناۆات سوبستۆەننۋيۋ نەسوستوياتەلنوست، كوتورايا ياۆلياەتسيا كوسۆەننىم پروياۆلەنيەم كومپلەكسا سوبستۆەننوي نەپولنوتسەننوستي نە رەاليزوۆاۆشيحسيا پو جيزني ليۋدەي. زۆۋچيت جەستكو، نو ەتو توچكا زرەنيا ناشيح سوپلەمەننيكوۆ، ي پوتومۋ ونا يمەەت پراۆو بىت وزۆۋچەننوي.

بۋدۋششەە ناتسي وپرەدەلياەتسيا نە كونتسەپتسيامي ي دوكترينامي، پلوحيمي يلي حوروشيمي. نا بۋماگە، ناۆەرنوە، موجنو راسستاۆيت ەتنوسى پو رانجيرۋ، نو نا چتو ەتو بۋدەت پوحوجە ي ك چەمۋ ەتو موجەت پريۆەستي ۆ يتوگە؟ ي كاك بىت س تاكيمي كاتەگوريامي، كاك جيزن، پراكتيكا، رىنوك؟ ناكونەتس، كاك بىت سو ۆزايمووتنوشەنيامي مەجدۋ ليۋدمي؟ يمەننو وني وپرەدەليايۋت گرادۋس وبششەستۆەننوي جيزني، ا نە تو، چتو ناپيسانو نا بۋماگە.

مى ۆ سۆوەي يستوري ۋجە پەرەجيلي نەچتو پوحوجەە. كوگدا ۆ كونستيتۋتسي ودنوي ۆەليكوي دەرجاۆى چەتكو پروپيسىۆالوس، كتو ي چتو ياۆلياەتسيا وپرەدەليايۋششەي ي ناپراۆليايۋششەي سيلوي توگداشنەي دەيستۆيتەلنوستي. گدە سەيچاس تا دەرجاۆا ي تا سيلا؟.. پوپىتكي بىت ۆاجنەە درۋگيح سماحيۆايۋت نا دەتسكۋيۋ ۆوزنيۋ سو سسورامي و توم، كتو گلاۆنەە ۆ دومە پوسلە روديتەلەي.

كوگدا زا ودين داستارحان سادياتسيا ليۋدي رازنىح ناتسيونالنوستەي، تو تامادوي ي زاۆوديلوي ستانوۆيتسيا توت، كتو وستروۋمنەي ي راسكوۆاننەي، كتو لۋچشە پوەت ي كراسيۆەە تانتسۋەت. توت، كوگو ۆ تاكوم كاچەستۆە پريزنايۋت درۋگيە. ەگو نە نازناچايۋت، ون سام ستانوۆيتسيا پەرۆىم ۆ سيلۋ سۆويح تالانتوۆ.

يز ەتوگو ۆىتەكاەت سلەدۋيۋششي ۆىۆود. مى، كازاحي، پەرۆىە پو وپرەدەلەنيۋ. پوتومۋ چتو يستوريچەسكي - ەتو ناشا زەمليا، پوتومۋ چتو مى - بولشينستۆو، ي پوپىتكي ەششە راز ەتو زاكرەپيت ۆ فورمە كاكيح-تو دوكترين ي كونتسەپتسي بۋدۋت ۆىگليادەت سمەشنو. درۋگوە دەلو، كوگدا گوۆوريات، چتو ۆسە دولجنى وبەدينياتسيا ۆوكرۋگ كازاحسكوگو نارودا، ي ون دولجەن ۆزيات نا سەبيا وتۆەتستۆەننوست زا بۋدۋششەە سترانى ي زا ۆسەح جيۆۋششيح ۆ نەي.

تەپەر وب وبسۋجدەني دوكۋمەنتا. ۆلاست ينيتسيروۆالا وبسۋجدەنيە نا مەستاح ي يسپولزۋەت دليا ەتوگو ادمينيستراتيۆنىي رەسۋرس. ەتوگو دەلات نەلزيا كاتەگوريچەسكي. پوتومۋ چتو ۆپولنە پونياتنو، كاك ەتو دەلاەتسيا ي چەم ەتو زاكونچيتسيا.

ينيتسياتيۆا ۆ وبسۋجدەني دولجنا پرينادلەجات ينستيتۋتام گراجدانسكوگو وبششەستۆا. ك ەتومۋ دولجنى پودكليۋچيتسيا پوليتيچەسكيە پارتي، ەسلي وني دەيستۆيتەلنو يمەيۋت حوت كاكوە-تو ۆليانيە ۆ وبششەستۆە. نو نيكاكوگو ادمينيستراتيۆنوگو رەسۋرسا بىت نە دولجنو. بولەە توگو، دولجنو بىت چەتكوە ۋكازانيە، چتوبى اكيماتى نە ۆمەشيۆاليس ۆ پروتسەسس وبسۋجدەنيا. يناچە ۆسە زاكونچيتسيا پريۆىچنىمي پوبەدنىمي رەلياتسيامي ي پروتسەنتومانيەي.

سيتۋاتسيا س پروەكتوم دوكترينى - ەتو وسەلوك، نا كوتوروم بۋدەت پروۆەرياتسيا زرەلوست وبششەستۆا. زدەس سكونتسەنتريروۆانو ۆسە: وتنوشەنيە ك ۆلاستي، ك پوسلەدنيم گودام ناشەي جيزني، درۋگ ك درۋگۋ.

ناتسيونال-پاتريوتى پرەدلاگايۋت وبسۋديت يح التەرناتيۆنىي ۆاريانت. نو پوچەمۋ التەرناتيۆنىي ۆاريانت دولجەن بىت تولكو ودين، ا نە دۆا، تري...پيات؟..

نەپونياتنو ي درۋگوە پرەدلوجەنيە - وبياۆيت موراتوري نا وبسۋجدەنيە پروەكتا وفيتسيالنوي دوكترينى. پوچەمۋ؟ دليا چەگو؟ ەسلي مى نە سوگلاسنى س پروەكتوم، زناچيت، نادو وب ەتوم گوۆوريت. چتو، ەسلي وبياۆيات موراتوري، ليۋدي پەرەستانۋت گوۆوريت و پروبلەمە؟ كوگدا ي چتو موجنو بىلو رەشيت، نە وبسۋجدايا پروبلەمى؟.. ي پوتوم، دوكترينا پودنيالا وگرومنىي پلاست ۆوپروسوۆ، كوتورىە زامالچيۆاليس. زناچيت، نام پرەدلاگايۋت زامالچيۆات يح ي دالشە؟..

حوتەلوس بى پريزۆات ۆسەح ك وتۆەتستۆەننوستي ي نە دوۆوديت دەلو دو كراينوستەي. دولجەن ۆوزوبلادات زدراۆىي سمىسل. چتوبى نە پولۋچيلوس تاك، كاك ەتو وبىچنو ۋ ناس بىۆاەت. چتوبى نيكتو نە ۋمەر، نيكتو نە پوپال نا بولنيچنۋيۋ كويكۋ. چتوبى نيكوگو نە يسكليۋچيلي يز ۆۋزا، سلوماۆ، تەم سامىم، چيۋ-تو سۋدبۋ. ۆسە زنايۋت، كاكيە ۋ ناس رەتيۆىە يسپولنيتەلي.

ەسلي، نە داي بوگ، تاكوە سلۋچيتسيا، تو ەتو بۋدەت پولنايا دەۆالۆاتسيا زدراۆوگو سمىسلا.

 

گازەتا «سەنترال ەيجا مونيتور»

 

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

قۇيىلسىن كوشىڭ

باس گازەت ورالماندارعا نەگە شۇيلىكتى؟

ءالىمجان ءاشىمۇلى 2134
ادەبيەت

«سولاي ەمەس پە؟»

عابباس قابىشۇلى 2542
قوعام

دوس كوپ پە، دۇشپان كوپ پە؟

ءابدىراشيت باكىرۇلى 2303
ەل ءىشى...

ۇلتتىق بىرەگەيلەنۋ: قانداستاردىڭ ءرولى قانداي؟

ءومارالى ادىلبەكۇلى 1646