دۇيسەنبى, 6 مامىر 2024
جاڭالىقتار 2689 0 پىكىر 4 قاراشا, 2009 ساعات 07:00

داۋرەن قۋات. ينتەرنەت-اكتسيانىڭ يرىمىندەگى وي

ەكپىنى تەگەۋرىندى ۋاقىتتىڭ سوڭعى ەكى اپتاسىندا ءبىزدىڭ ەلىمىزدە دە ەلەۋگە تۇرارلىق ازدى-كوپتى وقيعالار بولىپ وتكەن سياقتى. بىلۋىمىزشە، ونىڭ باستى-باستى دەگەندەرىنەن ەل تەگى حاباردار بولسا كەرەك. سوندا دا جۇرتتىڭ جادىن ءبىر جاڭعىرتىپ وتكەنىمىز ارتىق ەتپەس.

قازاقستان حالىقتارىنىڭ اسسامبلەياسى ءوتتى.

تۇركياعا ىسساپارمەن بارعان ەلباسىمىز بەيرەسمي تۇردە «تۇركى حالىقتارىنىڭ كوشباسشىسى» دەگەن اتاق الىپ قايتتى.

سول تۇستا «قازاق ەلى مونۋمەنتى» اشىلىپ، پرەزيدەنت نازارباەۆتىڭ ەسكەرتكىشى بوي كوتەردى.

اۋەلگى جوسپارىندا الگى ايدىك مونۋمەنتتەن «قونىس تەبۋگە» ءتيىس ءاز جانىبەك پەن كەرەي حاننىڭ ءھام باتىرلاردىڭ ەسكەرتكىشى قوقىسقا ىسىرىلىپ تاستالدى.

ەلەكتروندى ۇكىمەتتىڭ وتىرىسى ءوتىپ، پرەمەر-ءمينيسترىمىز كارىم ءماسىموۆ قازاقستاندىق ءباسپاسوز وكىلدەرىن رەسەيدىڭ وقىرماندارى مەن كورەرمەندەرىن جاۋلاپ الۋعا شاقىرىپ، ۇران تاستادى.

سەمەيدە مىسىق سوتقا قاتىستى... جابىرلەنۋشى رەتىندە. «بوتاقان» ەسىمدى سىبىرلىك سۇيكىمدى مىسىقتىڭ ايانىشتى تاعدىرىنا ارنايى ات باسىن بۇرۋىمىزدىڭ وزىندىك سەبەبى بار. ونى سوڭىرا ايتارمىز.

ەكپىنى تەگەۋرىندى ۋاقىتتىڭ سوڭعى ەكى اپتاسىندا ءبىزدىڭ ەلىمىزدە دە ەلەۋگە تۇرارلىق ازدى-كوپتى وقيعالار بولىپ وتكەن سياقتى. بىلۋىمىزشە، ونىڭ باستى-باستى دەگەندەرىنەن ەل تەگى حاباردار بولسا كەرەك. سوندا دا جۇرتتىڭ جادىن ءبىر جاڭعىرتىپ وتكەنىمىز ارتىق ەتپەس.

قازاقستان حالىقتارىنىڭ اسسامبلەياسى ءوتتى.

تۇركياعا ىسساپارمەن بارعان ەلباسىمىز بەيرەسمي تۇردە «تۇركى حالىقتارىنىڭ كوشباسشىسى» دەگەن اتاق الىپ قايتتى.

سول تۇستا «قازاق ەلى مونۋمەنتى» اشىلىپ، پرەزيدەنت نازارباەۆتىڭ ەسكەرتكىشى بوي كوتەردى.

اۋەلگى جوسپارىندا الگى ايدىك مونۋمەنتتەن «قونىس تەبۋگە» ءتيىس ءاز جانىبەك پەن كەرەي حاننىڭ ءھام باتىرلاردىڭ ەسكەرتكىشى قوقىسقا ىسىرىلىپ تاستالدى.

ەلەكتروندى ۇكىمەتتىڭ وتىرىسى ءوتىپ، پرەمەر-ءمينيسترىمىز كارىم ءماسىموۆ قازاقستاندىق ءباسپاسوز وكىلدەرىن رەسەيدىڭ وقىرماندارى مەن كورەرمەندەرىن جاۋلاپ الۋعا شاقىرىپ، ۇران تاستادى.

سەمەيدە مىسىق سوتقا قاتىستى... جابىرلەنۋشى رەتىندە. «بوتاقان» ەسىمدى سىبىرلىك سۇيكىمدى مىسىقتىڭ ايانىشتى تاعدىرىنا ارنايى ات باسىن بۇرۋىمىزدىڭ وزىندىك سەبەبى بار. ونى سوڭىرا ايتارمىز.

جوعارىداعى تىزبەكتى وقيعالاردىڭ اراسىندا (قوينىنان ساعات سايىن سەنساتسيا سۋىرىپ بەرىپ جاتاتىن قوعامدا ەمەس، قوڭتورعاي تىرلىك كەشىپ جاتقاندىقتان ءبىز اتالعان جايتتەردى وقيعا دەپ ەسەپتەيمىز) abai.kz اقپاراتتىق پورتالىنىڭ وقىرماندارىن رۋحى اسقاق ەسكەرتكىشتەر قوقىستا قالدى دەگەن اقاپارات بىردەن ءدۇر سىلكىندىردى. ەسىم سويىن جاريالاماۋدى ءوتىنىپ، «ەسكەرتكىشتەر استاناداعى  «اراي» ساياباعىنا قويىلاتىنعا ۇقسايدى» دەگەن شەنەۋنىكتىڭ سىپايى جاۋابىنا قاناعاتتانباعان وقىرمانىمىزدىڭ ءبىرى «ساياباقتا ايۋ، قاسقىر، قويان سياقتى اڭدار تۇرادى. سوندا ەلوردا بيلىگى جانىبەك پەن كەرەيدى اڭعا تەڭەگەنى عوي» دەپ پىكىر جولداپ جىبەرىپتى. اقپاراتقا كوز جۇگىرتىپ وتىسىمەن اشىنىپ پىكىر جازعانداردىڭ قاراسىندا قيساپ بولمادى. جانە ونى توقتاتۋدىڭ مۇمكىن ەمەستىگىن انىق ۇعىندىق. زيىندى جاستار پىكىر جازۋمەن عانا شەكتەلمەي ەلباسىنىڭ، پارلامەنت دەپۋتاتتارىنىڭ، استانا قالاسى اكىمىنىڭ اتىنا  اشىق حات جاريا ەتىلۋىن تالاپ قىلدى. بىزدە  اشىق حات تالاپ ەتكەن وقىرماننىڭ تىلەگىن ورىنداۋدان باسقان نە امال بار. ءسويتىپ اشىق حاتتا جازىلىپ، سايتتىڭ باس تاقىرىپ دەگەن ايدارىنا ءىلىندى. سول سول-اق ەكەن، اشىق حاتتى قولداعان جاستاردىڭ سانى مينۋت سايىن ءوسىپ وتىردى. ولار بۇرگە تيگەندەي ءبۇرىسىپ بۇگەجەكتەمەستەن اتى-جوندەرى مەن ەلەكتروندى پوشتالارىن كورسەتىپ اشىق حاتتىڭ تومەنگى تۇسىنا قولدارىن قويا باستادى.

«نۇر استانا» گازەتىندەگى ارىپتەستەرىمىز جازعانداي، «جانىبەك پەن كەرەيدىڭ كۇرەسىن كۇزەتىپ قالعانى» بويىندا قازاقى نامىسى قالعىماعان سەرگەك جاستاردى قاتتى سەرپىلتىپ ينتەرنەت-اكتسياعا ۇلاستى.

بۇل راسىمەندە ءبىر-بىرىنەن شالعايدا جۇرگەن، ءبىر-ءبىرىن تۇستەپ تۇگەندەپ تانىمايتىن قازاق جاستارىن  تۇتاستىرعان ينتەرنەت-اكتسيا بولدى.

بۇل التاي مەن اتىراۋدىڭ، الاتاۋ مەن ارقانىڭ جاس وسكىنى ءبىر تىلەك، ءبىر ارمان، ءبىر ماقسات توڭىرەگىندە جۇمىلىپ ءوسىپ كەلە جاتقاندىعىن ايگىلەگەن اكتسيا بولدى.

بۇل كيەلى رۋحىن قورلاتىپ قويىپ قاراپ وتىرا المايتىن جاستاردىڭ ىنتىماعى ىشتەي بەكي تۇسكەنىن پاش ەتكەن اكتسيا بولدى.

بۇل اقپارات الماسۋدىڭ جاڭا مۇمكىندىكتەرىنە قول جەتكىزگەن جاستاردىڭ بيلىكتى بيلەپ توستەگەندەردىڭ قياناتىنا بۇدان بىلاي توزبەيتىندىگىن كوزگە ۇرعان اكتسيا بولدى.

بۇل بيلىكتىڭ مايلى قازانىنا قاسىق باتىرعان سوڭ  ماتەريالدىق تۇرعىدان بايلانىپ، تۇتقىنعا اينالعان اعا بۋىن ۇرپاقتان رۋحى بولەك، ار-ۇجدانى بيىك، ەرىك-جىگەرى كۇشتى جاس زيالى قاۋىمنىڭ اتقا قونعانىن ەسكەرتكەن اكتسيا بولدى.

بۇل ءاز جانىبەك پەن كەرەيدەي ۇلى حانداردىڭ عانا بيلىگى ماڭگىلىك ەكەنىن ەسكە سالعان اكتسيا بولدى.

قازاق جاستارى اتى-جوندەرى مەن ەلەكتروندى پوشتالارىن كورسەتىپ جاريا ەتكەن اشىق حاتقا ەلىمىزدەگى وزگە ۇلت وكىلدەرى دە ءۇن قاتتى (ولاردى باس تاقىرىپتىڭ مۇراعاتىنا كىرىپ اشىق حاتتىڭ سوڭىندا تۇرعان پىكىرلەر مەن قول قويۋشىلاردىڭ قاتارىنان تاباسىز). دەمەك، بۇل ينتەرنەت-اكتسيا - قازاق تاريحىنا، قازاق مەملەكەتتىلىگىنە جاساندى، جىلتىراق  جۇزبەن ەمەس، شىنايى مۇددەلەستىك ءارى گۋمانيستىك جۇرەكپەن ءمان بەرەتىن جاس تولقىننىڭ دياسپورالار اراسىندا دا قالىپتاسا باستاعانىن اڭعارتقان اكتسيا بولدى.

بيلىكتەگىلەردىڭ بۇيرەكتەن سيراق شىعارىپ، ءبۇتىندى ءبۇلدىرىپ جاتاتىن تىرلىگىن سىن تەزىنە الىپ وتىراتىن ءورىستىلدى ءباسپاسوز دە حاندار مەن باتىرلاردىڭ ەسكەرتكىشتەرى دالانىڭ جەلىنە جەمىرىلىپ، جاڭبىرىنا كەمىرىلىپ تۇرعانىن جۇرتتان جاسىرىپ قالا المادى. ءتىپتى abai.kz اقاپارتتىق پورتالىندا جاريالانعان اشىق حاتتى ءورىستىلدى باسىلىمداردىڭ قايسىبىرى  اۋدارىپ تا باستى. اتالعان اكتسيا ارقىلى ءبىز ءورىستىلدى باسىلىمدارمەن بىرىگىپتە قوعامدىق پىكىرگە ىقپال ەتە الاتىندىعىمىزدى، اقاپارتتىق كەڭىستىكتە وسىلايشا تىزە قوسىپ جۇرسەك الەۋەتى زور كۇش اينالاتىنىمىزدى سەزىندىك.

ۋداي وكىنىشتىسى سول: «قازاق ەلى» مونۋمەنتى اشىلعان كەزدە اسپان استىن سامبىرلاعان سوزگە تولتىرىپ، تاڭدايى جارىلا ءسوز جارىستىرعان شەشەندەرىمىز رۋحى اسقاق ەسكەرتكىشتەردىڭ تاعدىرىنا سىبىرلىك مىسىقتىڭ تاعدىرىن سوت تالقىسىنا سالىپ شىرىلداعان  قۇقىق قورعاۋشىلارىنداي قاراي المادى. «ازاتتىق» راديوسىنىڭ ۆەب-سايتى، «مىنبەر.كز»، «زامانداس.كز» سايتى جانە «قازاقستان»، «جاس الاش»، «جاس قازاق» «نۇر استانا» گازەتىنەن وزگەلەرى باياعى «اتاكەم ايتسىن»، «اتاكەم نە دەيدى؟» دەپ كەلەتىن ەتنوپسيحولوگيانىڭ ەتەگىنە تىعىلىپ، بوي تاسالاپ وتىردى. ەسەسىنە ايماقتاعى باسىلىمدار وتە بەلسەندىلىك تانىتتى. اشىق حاتتى شىمكەنتتەگى «ءدىل» گازەتى مەن ورالداعى «اينا» گازەتى ءۇتىر نۇكتەسىن قالدىرماي جاريالادى، ەسكەرتىكشتەرگە بايلانىستى وتكىر ماقالالار بەردى.

ينتەرنەت-اكتسيانىڭ بارىسىندا جاستار تاراپىنان «ۇلكەندەر نەگە ءۇنسىز؟» دەگەن زاڭدى سۇراق تۋدى. باسە، ۇلكەندەر نەگە ءۇنسىز؟ باز بىرەۋلەر ۇلكەندەر جاعى ينتەرەنت دەگەندى بىلمەيدى سوندىقتان اشىق حاتقا ءۇن قاتپاي وتىرعان شىعار دەپ جاقاۋراتتى. ولاي ەمەس. ايتسەدە، قۇدايشىلىعىنا جۇگىنەلىك، ۇكىمەت ۇيىندەگى جىبىر  مەن اق ورداداعى سىبىردى الدىمەن ەستيتىن ۇلكەندەردىڭ ءۇنسىز قالۋىنا  ىقپالدى قازاق  گازەتتەرىندە ەسكەرتكىشتەر ماسەلەسىنىڭ اشىق جازىلىپ، ايتىلماۋى سەبەپ بولۋى مۇمكىن (ويتكەنى ولار ينتەرنەتتەن اقپارات تۇتىنبايدى عوي). الايدا، ەسكەرتكىشتەردىڭ «قازاق ەلى مونۋمەنتىنەن» قونىس تاپپاي «جۇرت اۋعان» جايىن بىلمەۋى نەعايبىل. ەندەشە، ۇندەمەۋلەرىندە ۇلكەن گاپ بار. ويتكەنى، ءبىرىنىڭ بالاسى اق وردانىڭ اينالاسىندا ءجۇر. ءبىرىنىڭ نەمەرەسى بولاشاقتا وقيدى. ءبىرىنىڭ جاس، سۇلۋ توقالى ۇكىمەت ۇيىندە كىشىگىرىم باستىق. ءبىرىنىڭ تاياۋدا مەملەكەتتىك تاپسىرىسپەن قولاقپانداي كىتابى شىقپاق. وسىلايشا ءتىزىلىپ كەتە بەرەدى. ءجا، قاي-قايداعى، ءجاي-جايداعىنى تىزبەكتەي بەرۋگە ۋاقىت جوق. ال، ساياسي پارتيالار تۋرالى ءسوز شىعىنداۋدىڭ قاجەتى ءتىپتى شامالى. ويتكەنى ولاردىڭ ۇرقى قازاق رۋحىنان جارالماعان.

ەندىگى ءسوزدى سوزا بەرمەي  ابايشىل ۇرپاقتىڭ پورتالى - abai.kz سايتىنىڭ ۇجىمى اتىنان مەن اشىق حاتقا قول قويعان بارشا تىلەۋلەس جاس بۋىنعا: ارىپتەستەرىمە، جاس ساياساتكەرلەر مەن كاسىپكەرلەرگە، جاس عالىمدار مەن ستۋدەنتتەرگە راحمەت ايتقاندى ءجون كوردىم. ءيا، ءبىز وسىنداي ىنتىماقتا، بىرلىكتە بولۋىمىز كەرەك. ۇنەمى سەرگەك جۇرۋگە ءتيىسپىز. ءبىزدىڭ ىنتىماعىمىز بەن سەرگەكتىگىمىز ەل ىسىنە قاتىستى جاۋاپكەرشىلىككە باستاپ بارادى. اباي بولايىق. ابايشىل، الاششىل بولايىق!

 

 

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

قۇيىلسىن كوشىڭ

باس گازەت ورالماندارعا نەگە شۇيلىكتى؟

ءالىمجان ءاشىمۇلى 1500
ادەبيەت

«سولاي ەمەس پە؟»

عابباس قابىشۇلى 1352
قوعام

دوس كوپ پە، دۇشپان كوپ پە؟

ءابدىراشيت باكىرۇلى 1099
ەل ءىشى...

ۇلتتىق بىرەگەيلەنۋ: قانداستاردىڭ ءرولى قانداي؟

ءومارالى ادىلبەكۇلى 1140