جەكسەنبى, 28 ءساۋىر 2024
جاڭالىقتار 3991 0 پىكىر 30 جەلتوقسان, 2013 ساعات 07:37

ۇندەۋ: الاش جانە جەلتوقسان - حالىقارالىق تالاپتارعا ساي عىلىمي جانە ساياسي باعا بەرىلۋى قاجەت

«تاريحي ساباقتاستىق: الاش جانە جەلتوقسان» دەگەن تاقىرىپتا وتكەن دوڭگەلەك ۇستەلگە قاتىسۋشىلاردىڭ جۇرتشىلىققا، مەملەكەتتىك بيلىكتىڭ جوعارى جانە ايماقتىق ورگاندارىنا، عىلىمي مەكەمەلەرگە

 

ۇندەۋى

 

الاش جانە جەلتوقسان قازاق حالقىنىڭ الدىڭعى قاتارلى بولىگىنىڭ ۇلتتىق بوستاندىق، قازاقستاننىڭ ساياسي جانە مەملەكەتتىك تاۋەلسىزدىگى، قازاق جەرىنىڭ تۇتاستىعى، قازاق ءتىلى مەن مادەنيەتىنىڭ ساقتالۋى، وتارشىلدىق ساياساتقا قارسى كۇرەسىنىڭ جوعارعى فورماسى بولىپ تابىلدى.

حح عاسىرداعى قازاق حالقىنىڭ باسىنا تۇسكەن اۋىر كۇندەردە الاش پەن جەلتوقسان عانا ۋاقىت سىنىنا قارسى تۇرىپ، قازاقستاننىڭ ءوز زامانىنىڭ الدىڭعى قاتارلى حالىقارالىق ستاندارتتارىنىڭ نەگىزىندە حالىقتىڭ ساياسي جانە مەملەكەتتىك دامۋ جوسپارىن (جولىن) بەلگىلەپ، ماقساتىنا جەتە الاتىنىن تانىتا الدى.

ولار ءىس جۇزىندە قازاق حالقىنا سىن ساعات تۋعاندا، وتانى مەن ۇلتىنىڭ ارى مەن نامىسىن ءوز ومىرلەرىن قۇربان ەتە وتىرىپ، تۋعان ەلىنىڭ مۇددەسى مەن قۇقىقتارى ءۇشىن كۇرەسە الاتىنىن بارشا جۇرتقا تانىتتى. بۇگىنگى ۇرپاق ولارعا وسى ءۇشىن دە قارىزدار. سول ەرلەردىڭ ۇرپاقتارى، ولارعا ەڭ بولماعاندا حالىقارالىق تالاپتار مەن ستاندارتتارعا ساي وبەكتيۆتى عىلىمي جانە ساياسي باعا بەرۋى قاجەت. حالىقارالىق قاۋىمداستىقتىڭ بۇل فاكتىلەردىڭ ماڭىزىن تانۋى، قازاقستاننىڭ بەدەلىن ارتتىرارى ءسوزسىز.

«تاريحي ساباقتاستىق: الاش جانە جەلتوقسان» دەگەن تاقىرىپتا وتكەن دوڭگەلەك ۇستەلگە قاتىسۋشىلاردىڭ جۇرتشىلىققا، مەملەكەتتىك بيلىكتىڭ جوعارى جانە ايماقتىق ورگاندارىنا، عىلىمي مەكەمەلەرگە

 

ۇندەۋى

 

الاش جانە جەلتوقسان قازاق حالقىنىڭ الدىڭعى قاتارلى بولىگىنىڭ ۇلتتىق بوستاندىق، قازاقستاننىڭ ساياسي جانە مەملەكەتتىك تاۋەلسىزدىگى، قازاق جەرىنىڭ تۇتاستىعى، قازاق ءتىلى مەن مادەنيەتىنىڭ ساقتالۋى، وتارشىلدىق ساياساتقا قارسى كۇرەسىنىڭ جوعارعى فورماسى بولىپ تابىلدى.

حح عاسىرداعى قازاق حالقىنىڭ باسىنا تۇسكەن اۋىر كۇندەردە الاش پەن جەلتوقسان عانا ۋاقىت سىنىنا قارسى تۇرىپ، قازاقستاننىڭ ءوز زامانىنىڭ الدىڭعى قاتارلى حالىقارالىق ستاندارتتارىنىڭ نەگىزىندە حالىقتىڭ ساياسي جانە مەملەكەتتىك دامۋ جوسپارىن (جولىن) بەلگىلەپ، ماقساتىنا جەتە الاتىنىن تانىتا الدى.

ولار ءىس جۇزىندە قازاق حالقىنا سىن ساعات تۋعاندا، وتانى مەن ۇلتىنىڭ ارى مەن نامىسىن ءوز ومىرلەرىن قۇربان ەتە وتىرىپ، تۋعان ەلىنىڭ مۇددەسى مەن قۇقىقتارى ءۇشىن كۇرەسە الاتىنىن بارشا جۇرتقا تانىتتى. بۇگىنگى ۇرپاق ولارعا وسى ءۇشىن دە قارىزدار. سول ەرلەردىڭ ۇرپاقتارى، ولارعا ەڭ بولماعاندا حالىقارالىق تالاپتار مەن ستاندارتتارعا ساي وبەكتيۆتى عىلىمي جانە ساياسي باعا بەرۋى قاجەت. حالىقارالىق قاۋىمداستىقتىڭ بۇل فاكتىلەردىڭ ماڭىزىن تانۋى، قازاقستاننىڭ بەدەلىن ارتتىرارى ءسوزسىز.

الاش پەن جەلتوقسان قازاق حالقىنىڭ، قازاقستاننىڭ ەركىندىگى مەن مەملەكەتتىك تاۋەلسىزدىگىنە قول جەتكىزۋدەگى، ۇلتتىق-دەموكراتيالىق مەملەكەت پەن قوعام قۇرۋداعى بارشاعا ورتاق ارمانىن جۇزەگە اسىرىپ، جاڭا قوعامدىق سانا قالىپتاستىرۋعا ىقپال ەتتى. ازاماتتىق پەن ار-نامىستىڭ، ۇلتجاندىلىق پەن ەرلىكتىڭ ۇلگىسى بولا ءبىلدى. الاش پەن جەلتوقسان قاھارماندارىنىڭ ەرلىگى قازاق حالقىنىڭ ساناسىنان ەشقاشان وشپەيدى. ەل تاريحىندا ماڭگىلىك قالىپ، كەلەر ۇرپاققا ونەگە بولادى.

دوڭگەلەك ۇستەلگە قاتىسۋشىلار جۇرتشىلىققا، ساياسي پارتيالار مەن ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدارعا، عىلىمي مەكەمەلەر مەن وقۋ ورىندارىنا، پرەزيدەنتكە، پارلامەنت پەن ماسليحاتتاردىڭ دەپۋتاتتارىنا، ۇكىمەتكە، مينيسترلىكتەر مەن ۆەدومستۆالارعا، بارلىق دەڭگەيدەگى اكىمدەرگە، قر ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنە، قر مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگىنە ۇندەۋ تاستايدى:

1. 2014 جىلى «قازاق حالقىنىڭ تاريحىنداعى الاش جانە جەلتوقسان» (تاريحي ساباقتاستىق: «الاش جانە جەلتوقسان») تاقىرىبىندا حالىقارالىق عىلىمي-پراكتيكالىق كونفەرەنتسيانى جان-جاقتى دايىنداپ، وتكىزۋگە;

2. قر ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى ا.ب. سارينجيپوۆكە، قر مادەنيەت جانە اقپارات ءمينيسترى م.ا. قۇل-مۇحاممەدكە، ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ پرەزيدەنتى م.ن. جۇرىنوۆقا باسقارىپ وتىرعان ۆەدومستۆالارىنا بارلىق ۇيىمداستىرۋ ماسەلەلەرى مەن عىلىمي ەڭبەكتەردى دايىنداۋدى، بەلگىلى وتاندىق جانە شەتەلدىك عالىمدار مەن ساراپشىلاردى شاقىرۋدى ءوز جاۋاپكەرشىلىكتەرىنە الۋعا;

3. جەرگىلىكتى وكىلەتتى جانە اتقارۋشى ورگاندارعا، پارتيا فيليالدارى مەن ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدارعا الاش جانە جەلتوقسانعا قاتىسۋشىلارىنىڭ ءتىزىمىن انىقتاپ، ولاردى قامقورلىقتارىنا الۋدى، جاس ۇرپاقتى ۇلجاندىلىققا تاربيەلەۋگە بەلسەندى تۇردە تارتۋعا ۇندەيدى.

 

ۇندەۋگە قول قويۋشىلار:

مامبەت قويگەلدى تاريح ع.د، پروفەسسور، سابىر قاسىموۆ قر ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى، زاڭ عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، راحمەتوۆ قۇرمانعازى «ناعىز جەلتوقسان» قوعامدىق قورىنىڭ پرەزيدەنتى، دوساي كەنجەتاي ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى، فيلوسوفيا جانە تەولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، دوس نۇر-احمەت حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسىنىڭ 1-ۆيتسە-پرەزيدەنتى، اكادەميك، قاشقىمباەۆ امانگەلدى مەملەكەت تاريحى ينستيتۋتى ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى، فازىلبەك ءابساتتارۇلى، ەرجان ۇزاق «ناعىز جەلتوقسان» قوعامدىق قورىنىڭ مۇشەسى، قر «قۇرمەتتى قۇرىلىسشىسى»، حاسەن قوجاحمەت جەلتوقسان ارداگەرى، قوعام قايراتكەرى، بايمەنوۆا گۇلجامال «ناعىز جەلتوقسان» قوعامدىق قورىنىڭ مۇشەسى، سادۋاقاسوۆا گۇلدەن «ناعىز جەلتوقسان» قوعامدىق قورىنىڭ قۇرىلتايشىسى، جاقىپوۆ جاناتبەك «ناعىز جەلتوقسان» قوعامدىق قورىنىڭ  مۇشەسى، «جەلتوقسان اقيقاتى» رقب استانا فيليالىنىڭ توراعاسى، امانجول تۇراربەكوۆ قازاق اگروتەحنيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى، ءۋاليحان قايساروۆ «كەنەسارىحان» رقب توراعاسى، تابىل قۇلىياس جازۋشى، ايتمىرزا قۇرمانعازى جەكە كاسىپكەر، جەلتوقسان ارداگەرى، ەرمەكوۆ توقتار «ناعىز جەلتوقسان» قوعامدىق قورىنىڭ قۇرىلتايشىسى، قايرانبەكوۆ باۋىرجان «ناعىز جەلتوقسان» قوعامدىق قورىنىڭ  مۇشەسى، ەكونوميكا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، رىسمامبەتوۆ ەبەيسىن «ناعىز جەلتوقسان» قوعامدىق قورىنىڭ  مۇشەسى، زاڭگەر، ناۋكەنوۆ امانگەلدى «ناعىز جەلتوقسان» قوعامدىق قورىنىڭ مۇشەسى، جۇماش كەنەباي جۋرناليست، حالىقارالىق يۋنەسكو سىيلىعىنىڭ يەگەرى، «تانىم.تۆ» پورتالىنىڭ باس رەداكتورى، شاراحىمباي بولات اقىن، جۋرناليست، تولەپبەرگەنوۆ بولات «ناعىز جەلتوقسان» قوعامدىق قورىنىڭ  مۇشەسى، جازۋشى، ساعىناەۆ اسقار «ناعىز جەلتوقسان» قوعامدىق قورىنىڭ قۇرىلتايشىسى، قاراشولاقوۆ جانبوتا «ابىروي» جاستار قوزعالىسىنىڭ بەلسەندىسى، شامشەت ۇلان «ايقاپ» قق توراعاسى، اقبەرەن ەلگەزەك اقىن، «دارىن» مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ يەگەرى، وتەمىس تالعات «ناعىز جەلتوقسان» قوعامدىق قورىنىڭ  مۇشەسى، زاڭگەر، شاحاربەكۇلى باۋىرجان «ۇلت بىرلىگى» قق توراعاسى، توقتىباكيەۆ مۇرات قازاقستان حالىقتارى اسسامبلەياسىنىڭ مۇشەسى، ماكەنوۆ ەدىل «انتيگەپتيل» توبىنىڭ مۇشەسى، قوجاگەلديەۆ بازارباي «قازاق راديوسى» قىزمەتكەرى، مادياروۆ بەرىك ادام قۇقىعىن قورعاۋ جونىندەگى قوعامدىق ۇيىمىنىڭ قىزمەتكەرى، اۋەز جالەل جەلتوقسان ارداگەرى، ابدراحمانوۆ اباي جەلتوقسان ارداگەرى، ءابدىراشيت باكىرۇلى پۋبليتسيست، فيلوسوف، حالەنوۆ احمەتقالي «ۇلت تاعدىرى» قوعامدىق قوزعالىسىنىڭ قاراعاندى فيليالى توراعاسى، ابدىعالي بەرىك ساياساتتانۋشى، ۋاتقان مارات ەكونوميست-پۋبليتسيست، جەتىرۋوۆ جاڭابەك شاكەن ايمانوۆ اتىنداعى «قازاقفيلم» اق رەجيسسەرى، تولەگەن ەردەن جەلتوقسان ارداگەرى، ا.ع.يبراەۆا ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ وقىتۋشىسى، سەرىكباي ومارقاس «ەڭبەك» جشس ديرەكتورى، شىمشىقوۆ جانگەلدى قر عك ەكونوميكا ينستيتۋتىنىڭ استانا قالاسى بويىنشا فيليالىنىڭ ديرەكتورى، ە.ع.د.، بالتابەك سەرىك «ناعىز جەلتوقسان» قوعامدىق قورىنىڭ مۇشەسى، سىرعاباەۆ اسقار «ەۋرازيا ديسكونت» بىرلەستىگىنىڭ توراعاسى، كامانوۆ رافقات «انتيگەپتيل» توبىنىڭ مۇشەسى، قاماريا قاسيلان جەلتوقسان ارداگەرى، بەيسەنباەۆا جۇلدىزاي «جەلتوقسان اقيقاتى» رقب توراعا ورىنباسارى، بايعازين مەيرام جۋرناليست، بەگيموۆ جەڭىس ۇلت جاناشىرى، جاقسىلىق جەكسەنباەۆ «جەلتوقسان اقيقاتى» رقب توراعاسى، حالەلحان ءادىلحانوۆ جەلتوقسان ارداگەرى، سەيتقالي ەرعازى «زامان-قازاقستان» حالىقارالىق گازەتىنىڭ ءتىلشىسى، جۋرناليست، ت.ب.

استانا قالاسى، 13 جەلتوقسان 2013 جىل

Abai.kz

0 پىكىر