ازەربايجانعا ساپار: توقاەۆ نە دەيدى، اليەۆ نە دەيدى؟
قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆ كەشەدەن-بەرى ازەربايجان ەلىندە رەسمي ساپارمەن جۇرگەنىن وسىعان دەيىن جازدىق.
توقاەۆ پەن اليەۆپەن كەلىسسوز جۇرگىزدى
مەملەكەت باسشىسى ازەربايجان پرەزيدەنتىمەن كەلىسسوز جۇرگىزدى. قاسىم-جومارت توقاەۆ يلحام اليەۆتى ازەربايجان پرەزيدەنتى سايلاۋىنداعى ايقىن جەڭىسىمەن جانە بيىل باكۋدە سور 29 ءسامميتىن وتكىزۋ مۇمكىندىگىنە يە بولۋىمەن قۇتتىقتادى.
سۋرەت اقوردا تەلەگرام ارناسىنان الىندى
پرەزيدەنت قازاقستان مەن ازەربايجان ىنتىماقتاستىعىنىڭ مازمۇنى بايىپ، بىرلەسكەن ءىرى جوبالارمەن تولىعا تۇسكەنىن جانە قارقىندى دامىپ كەلە جاتقانىن جوعارى باعالادى.
ازەربايجان پرەزيدەنتى قازاقستانمەن اراداعى باۋىرلاستىق بايلانىستاردىڭ بەكي تۇسكەنىن ايتتى.
كەلىسسوز بارىسىندا تاراپتار ساۋدا-ەكونوميكالىق، كولىك-ترانزيتتىك، ەنەرگەتيكالىق، مادەني-گۋمانيتارلىق ىنتىماقتاستىق، سونداي-اق تسيفرلاندىرۋ، ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگى جانە جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرى سالالارىنداعى ىقپالداستىق ماسەلەلەرىن تالقىلادى.
سونىمەن قاتار ەكى ەل ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىنا تىڭ سەرپىن بەرەتىن ينۆەستيتسيالىق جوبالاردى ىسكە اسىرۋ پەرسپەكتيۆاسى قاراستىرىلدى.
سۋرەت اقوردا تەلەگرام ارناسىنان الىندى
ونان سوڭ قاسىم-جومارت توقاەۆ قازاقستان مەن ازەربايجاننىڭ جوعارى مەملەكەتارالىق كەڭەسىنىڭ ءبىرىنشى وتىرىسىنا قاتىستى.
«ءسىزدى ازەربايجان حالقىنىڭ جالپىعا بىردەي تانىلعان كوشباسشىسى دەپ بىلەمىز جانە حالىقارالىق ارەنادا دا وسىنداي تۇلعا رەتىندە قابىلدايدى. سونىمەن قاتار ازەربايجاننىڭ ءوز ەگەمەندىگىن قالپىنا كەلتىرۋ ىسىندە تاريحي جەڭىسكە جەتكەنىنە شىن جۇرەكتەن قۋانىشتىمىز»، – دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ.
قازاقستان مەن ازەربايجاننىڭ الىس-بەرىس، بارىس-كەلىسى قاي دەڭگەيدە؟
مەملەكەت باسشىسى استانا مەن باكۋ ىنتىماقتاستىقتىڭ جوعارى دەڭگەيىن كورسەتىپ، بىرلەسكەن جۇمىستىڭ جاڭا باعىتتارىن دامىتىپ وتىرعانىن ەرەكشە اتاپ ءوتتى.
«جاڭا عانا ءبىز ساۋدا-ەكونوميكالىق، ينۆەستيتسيالىق ىنتىماقتاستىققا، حالىقارالىق ارەناداعى ءوزارا ىقپالداستىققا قاتىستى بارلىق ماسەلەنى ەگجەي-تەگجەيلى تالقىلادىق جانە ورتاق ۇيعارىمعا كەلدىك. بۇل قازاقستان مەن ازەربايجاننىڭ، شىن مانىندە، ستراتەگيالىق سەرىكتەس، وداقتاس مەملەكەتتەر ەكەنىن كورسەتەدى. وسى ورايدا ەكى ەل ۇكىمەتتەرى بۇگىن قول قويىلعان قۇجاتتار، كەلىسىمدەر تۇرىندەگى ۋاعدالاستىقتاردى جۇزەگە اسىرۋمەن اينالىساتىنىن ەسكەرسەك، ىنتىماقتاستىعىمىزدىڭ پەرسپەكتيۆاسى وتە زور. مەن COP29 سامميتىنە قاتىسۋعا شاقىرۋىڭىزدى ىقىلاسپەن قابىل الامىن. مۇنداي شارانى وتكىزۋ – ازەربايجان مەملەكەتى مەن ونىڭ ديپلوماتياسى ءۇشىن ايتۋلى تاريحي جەتىستىك. سامميت قازىرگى كليمات ماسەلەلەرىن رەتتەۋ جانە جاھاندىق ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ تۇرعىسىنان وتە ماڭىزدى. باكۋ بۇل مىندەتتى ابىرويمەن اتقاراتىنى ءسوزسىز»، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.
«قازاقستان مەن ازەربايجان اراسىنداعى تاۋار اينالىمى 2020 جىلدان بەرى 5 ەسە ارتتى. ارينە، بۇل تسيفر سونشالىقتى تاڭقالارلىق كورسەتكىش ەمەس شىعار. بۇل باعىتتا جۇمىس ىستەۋ كەرەك، الايدا قازىرگى ساۋدا قارقىنى وڭ باعالاۋعا لايىق. ەلدەرىمىز ايتارلىقتاي ەكونوميكالىق الەۋەتكە يە. ءبىز بۇدان دا زور جەتىستىككە جەتەمىز دەپ ويلايمىن. شىن مانىندە، ىنتىماقتاستىقتىڭ اۋقىمى وتە كەڭ. ءبىز بۇگىن مۇناي مەن گازدان بولەك، كولىك پەن لوگيستيكادان باستاپ، تسيفرلاندىرۋعا دەيىنگى ماسەلەلەردىڭ ءبارىن قاراستىردىق. حالىقارالىق ارەنادا تابىستى جۇمىس ىستەپ جاتقانىمىزعا كوڭىلىم تولادى. بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنداعى جانە باسقا دا حالىقارالىق ۇيىمدارداعى دەلەگاتسيالارىمىز ءوزارا جەمىستى قارىم-قاتىناس جاساپ وتىر. بۇل باعىتتاعى جۇمىستار جالعاسادى دەپ ويلايمىن»، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.
سۋرەت اقوردا تەلەگرام ارناسىنان الىندى
يلحام اليەۆ نە دەيدى؟
ازەربايجان پرەزيدەنتى جوعارى مەملەكەتارالىق كەڭەستىڭ العاشقى وتىرىسىنىڭ تاريحي مانىنە توقتالدى. ونىڭ پىكىرىنشە، قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ ساپارى مەن مەملەكەتارالىق كەڭەس وتىرىسىنىڭ قورىتىندىسى ەكى ەل قارىم-قاتىناسىنىڭ الداعى كۇن ءتارتىبىن ايقىندايدى.
«قازاقستان مەن ازەربايجان – باۋىرلاس مەملەكەتتەر. حالىقتارىمىز عاسىرلار بويى تاتۋ، باۋىرلاس ەل رەتىندە ىنتىماقتاستىقتا ءومىر ءسۇرىپ كەلەدى. سوڭعى كەزدەرى ءبىزدىڭ ءبىر-بىرىمىزگە جاساعان ساپارىمىزدىڭ جيىلەدى. وسىدان-اق ءوزارا قاتىناستاردىڭ قارقىنى قانشالىقتى كۇشەيە تۇسكەنى ايقىن كورىنەدى. ءبىز قازاقستاننىڭ ءار تابىسىنا قۋانامىز. ءسىزدى جانە بۇكىل باۋىرلاس قازاقستان حالقىن الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جانە يننوۆاتسيالىق دامۋ جولىنداعى كەرەمەت جەتىستىكتەرىمەن قۇتتىقتاعىم كەلەدى. سونىمەن قاتار ءبىز ەكى ەلگە ورتاق جوبالار تۋرالى اڭگىمەلەستىك. مەن قاراباقتى قالپىنا كەلتىرۋ ىسىنە باۋىرلاس ەل رەتىندە جاردەم بەرگەنى ءۇشىن قازاقستان پرەزيدەنتىنە ريزاشىلىعىمدى ءبىلدىردىم. فيزۋلي قالاسىندا قۇرمانعازى اتىنداعى بالالار شىعارماشىلىعى ورتالىعى قازاق حالقىنىڭ ازەربايجان حالقىنا تارتۋى رەتىندە پرەزيدەنت توقاەۆتىڭ باستاماسىمەن بوي كوتەردى. ەرتەڭ ءبىز دوستىعىمىزدىڭ ورتالىعىنا اينالاتىن وسى نىساندى اشامىز. سونداي-اق ازەربايجاننىڭ ەگەمەندىگىن قالپىنا كەلتىرۋ ماسەلەسىندە قولداۋ بىلدىرگەندەرىڭىز ءۇشىن العىس ايتامىز. البەتتە، ازەربايجاندا قازاقستاندى ءبارى سەنىمدى دوس ءارى وداقتاس ەل رەتىندە تانيدى دەپ ويلايمىن»، – دەدى يلحام اليەۆ.
سۋرەت اقوردا تەلەگرام ارناسىنان الىندى
قوس پرەزيدەنت سيان قالاسىنان اپشەرونعا كونتەينەرلى پويىزدىڭ كەلۋىنە وراي ۇيىمداستىرىلعان سالتاناتتى شاراعا قاتىستى.
قاسىم-جومارت توقاەۆ پەن يلحام اليەۆ سيان قالاسىنداعى قازاقستان مەن قىتايدىڭ جاڭا كولىك-لوگيستيكا ورتالىعىنان شىعىپ، ترانسكاسپي حالىقارالىق كولىك باعىتىمەن (تحكب) اپشەرون ستانتسياسىنا كونتەينەرلى بلوك-پويىزدىڭ كەلۋىنە وراي ۇيىمداستىرىلعان سالتاناتتى شاراعا تەلەكوپىر ارقىلى قاتىستى.
بۇعان دەيىن بيىل 28 اقپاندا سياندا قازاقستان تەرمينالى اشىلىپ، قىتاي – قازاقستان – ازەربايجان باعىتى بويىنشا العاشقى پويىز جولعا شىققان بولاتىن.
سۋرەت اقوردا تەلەگرام ارناسىنان الىندى
قازاقستان مەن ازەربايجان پرەزيدەنتتەرىنىڭ كەلىسسوزى ناتيجەسىندە مىناداي قۇجاتتارعا قول قويىلدى:
1. قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن ازەربايجان رەسپۋبليكاسى جوعارى مەملەكەتارالىق كەنەسىنىڭ ءبىرىنشى وتىرىسىنىڭ شەشىمى;
2. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كولىك مينيسترلىگى مەن ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ تسيفرلىق دامۋ جانە كولىك مينيسترلىگى اراسىنداعى تەڭىز كەمەلەرى ەكيپاج مۇشەلەرىنىڭ كاسىبي ديپلومدارىن ءوزارا تانۋ تۋرالى كەلىسىم;
3. 2017 جىلعى 3 ساۋىردەگى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگى مەن ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءبىلىم مينيسترلىگى اراسىنداعى ءبىلىم بەرۋ سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق، ونىڭ ىشىندە دوكتورانتۋراعا ورىن ءبولۋ تۋرالى كەلىسىمگە وزگەرىستەر ەنگىزۋ تۋرالى حاتتاما;
4. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تسيفرلىق دامۋ، يننوۆاتسيالار جانە اەروعارىش ونەركاسىبى مينيسترلىگى مەن ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ تسيفرلىق دامۋ جانە كولىك مينيسترلىگى اراسىنداعى عارىش كەڭىستىگىن بەيبىت ماقساتتاردا زەرتتەۋ جانە پايدالانۋ سالاسىنداعى ءوزارا تۇسىنىستىك تۋرالى مەموراندۋم;
5. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگى مەن ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ مادەنيەت مينيسترلىگى، ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ جاستار جانە سپورت مينيسترلىگى اراسىنداعى 2024-2025 جىلدارعا ارنالعان ءىس-شارالار جوسپارى;
6. «سامۇرىق-قازىنا» اق مەن ازەربايجان ينۆەستيتسيالىق حولدينگى (AIH) اراسىنداعى ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك تۋرالى كەلىسىم;
7. «قازمۇنايگاز» ۇلتتىق كومپانياسى» اق مەن ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك مۇناي كومپانياسى اراسىنداعى ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ اۋماعى ارقىلى قازاقستاندىق مۇناي ءترانزيتىنىڭ كولەمىن كەزەڭ-كەزەڭىمەن ۇلعايتۋ تۋرالى كەلىسىم;
8. «قازمۇنايگاز» ۇلتتىق كومپانياسى» اق مەن ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك مۇناي كومپانياسى اراسىنداعى قازاقستاندىق مۇنايدى ساتىپ الۋ-ساتۋ سالاسىنداعى ستراتەگيالىق ىنتىماقتاستىق تۋرالى مەموراندۋم;
9. قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ جانىنداعى «ورتالىق كوممۋنيكاتسيالار قىزمەتى» رەسپۋبليكالىق مەملەكەتتىك مەكەمەسى مەن ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەديانى دامىتۋ اگەنتتىگى اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى مەموراندۋم;
10. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ «دامۋ» كاسىپكەرلىكتى دامىتۋ قورى» اق مەن ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ «شاعىن جانە ورتا بيزنەستى دامىتۋ اگەنتتىگى» جاريا قۇقىق زاڭدى تۇلعاسى اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى مەموراندۋم;
11. اتىراۋ قالاسىنىڭ اكىمدىگى (قازاقستان رەسپۋبليكاسى) مەن شيرۆان قالاسىنىڭ اتقارۋشى بيلىگى (ازەربايجان رەسپۋبليكاسى) اراسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋدىڭ 2024-2026 جىلدارعا ارنالعان ءىس-شارالار جوسپارى;
12. اقتاۋ قالاسىنىڭ اكىمدىگى (قازاقستان رەسپۋبليكاسى) مەن سۋمگايت قالاسىنىڭ اتقارۋشى بيلىگى (ازەربايجان رەسپۋبليكاسى) اراسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋدىڭ 2024-2026 جىلدارعا ارنالعان ءىس-شارالار جوسپارى;
13. «دامۋ» كاسىپكەرلىكتى دامىتۋ قورى» اق مەن ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ شاعىن جانە ورتا بيزنەستى دامىتۋ اگەنتتىگى (KOBIA) اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى مەموراندۋم شەڭبەرىندە شاعىن جانە ورتا بيزنەستى قولداۋ شارالارىن ىسكە اسىرۋ جونىندەگى جول كارتاسى;
14. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ «مەملەكەتتىك تەحنيكالىق قىزمەتى» اق مەن ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ ارناۋلى بايلانىس جانە اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىك قىزمەتى اراسىنداعى اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىك سالاسىنداعى ءوزارا تۇسىنىستىك تۋرالى مەموراندۋم.
سۋرەت اقوردا تەلەگرام ارناسىنان الىندى
ال بۇگىن قاسىم-جومارت توقاەۆ ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنا مەملەكەتتىك ساپارى اياسىندا فيزۋلي قالاسىنا باردى.
مەملەكەت باسشىسىن فيزۋلي قالاسىنىڭ اۋەجايىندا ازەربايجان پرەزيدەنتى يلحام اليەۆ قارسى الدى. مۇندا پرەزيدەنتتەر قۇرمانعازى اتىنداعى بالالار شىعارماشىلىعى ورتالىعىنىڭ اشىلۋ سالتاناتىنا قاتىسادى. سونداي-اق جەرگىلىكتى حالىقپەن كەزدەسىپ، الداعى ۋاقىتتا سالىناتىن فيزۋلي قالالىق ورتالىق اۋرۋحاناسىنىڭ جوباسىمەن تانىسادى.
بۇدان كەيىن ەكى ەل باسشىلارى شۋشا قالاسىنداعى الەۋمەتتىك-مادەني جانە باسقا دا نىسانداردى ارالاپ كورەدى.
Abai.kz
