سەنبى, 11 مامىر 2024
جاڭالىقتار 3630 0 پىكىر 7 قىركۇيەك, 2009 ساعات 06:18

بەك داتۇلى. ءۇرىمجى ۇركىپ تۇر

ۇرىمجىدە جاعداي ۋشىعىپ بارادى. شىلدەنىڭ 5-جۇلدىزىنداعى 140 ادامنىڭ ءومىرىن قيعان قاقتىعىسقا قاتىستى سوت ءىسى جاڭا جانجالدارعا باستاماشى بولعانداي. ۇرىمجىدەن جەتكەن رەسمي مالىمەتكە سۇيەنسەك، ۇيعىر سەپاراتيستەرى باۋىر راگى اۋرۋىنىڭ ۆيرۋسى جۇقتىرىلعان ينەلەردى تەررورلىق قارۋعا اينالدىرعان. ولاردىڭ قۇرباندارى 400 ادامعا دەيىن جەتكەن دەيدى ۇرىمجىدەگى بەيرەسمي اقپارات كوزدەرى. وسىنداعى ەتنيكالىق قازاقتاردىڭ ايتۋىنشا، ۇلتى قازاق بەس ادامعا دا اتالعان ۆيرۋس جۇقتىرىلعان. قاسكويلەر ويلارىن ىسكە اسىرۋ ءۇشىن بالا-شاعا مەن ايەلدەردى، قاريالاردى دا ايامادى دەسەدى. بۇعان اشۋلانعان قىتايلار جەرگىلىكتى بيلىكتى شارا قولدانۋعا شاقىرىپ ميتينگكە شىققان. توتەنشە وقيعاعا بايلانىستى ءۇرىمجىنى تاعى اسكەر باسىپتى. بەيجىڭنەن جەتكەن جوعارى شەندى مەملەكەت قىزمەتكەرى ۇيعىرلار ەڭ كوپ شوعىرلانعان ەكى اۋداندا كەزدەسۋ وتكىزىپ، حالىقتى سابىرعا شاقىرعان. ول دۇربەلەڭ تۋدىرۋشىلاردىڭ اياۋسىز جازالاناتىنىن ەسكەرتىپتى. سوڭعى بىرنەشە كۇن بويى ءۇرىمجى كوشەلەرىن قىتاي اسكەرلەرى كۇزەتۋدە. كوشەدە ۇيعىر ۇلتىنىڭ وكىلدەرى نەكەن-ساياق كەزدەسەدى. تەك ۇيعىرلار عانا ەمەس، جالپى حالىق كوشەگە شىعۋدان قورقادى. ۇرەيلى ۆيرۋستىڭ ەلەسى قالا كوشەلەرىن كەزىپ كەتكەن. مەكتەپتەر جابىلىپ، بەيسۋات جۇرگەن جان باقىلاۋعا الىنعان. شەكارا دا جابىق. سىرتپەن بايلانىس ءبىر جاقتى عانا. ينتەرنەت ىستەمەيدى، تەلەفوندار سىرتقى الەمگە قاتىنامايدى. تەك سىرتتان (شەت ەلدەردەن) بارعان قوڭىراۋلار ازىرگە قابىلدانىپ تۇر.

ۇرىمجىدە جاعداي ۋشىعىپ بارادى. شىلدەنىڭ 5-جۇلدىزىنداعى 140 ادامنىڭ ءومىرىن قيعان قاقتىعىسقا قاتىستى سوت ءىسى جاڭا جانجالدارعا باستاماشى بولعانداي. ۇرىمجىدەن جەتكەن رەسمي مالىمەتكە سۇيەنسەك، ۇيعىر سەپاراتيستەرى باۋىر راگى اۋرۋىنىڭ ۆيرۋسى جۇقتىرىلعان ينەلەردى تەررورلىق قارۋعا اينالدىرعان. ولاردىڭ قۇرباندارى 400 ادامعا دەيىن جەتكەن دەيدى ۇرىمجىدەگى بەيرەسمي اقپارات كوزدەرى. وسىنداعى ەتنيكالىق قازاقتاردىڭ ايتۋىنشا، ۇلتى قازاق بەس ادامعا دا اتالعان ۆيرۋس جۇقتىرىلعان. قاسكويلەر ويلارىن ىسكە اسىرۋ ءۇشىن بالا-شاعا مەن ايەلدەردى، قاريالاردى دا ايامادى دەسەدى. بۇعان اشۋلانعان قىتايلار جەرگىلىكتى بيلىكتى شارا قولدانۋعا شاقىرىپ ميتينگكە شىققان. توتەنشە وقيعاعا بايلانىستى ءۇرىمجىنى تاعى اسكەر باسىپتى. بەيجىڭنەن جەتكەن جوعارى شەندى مەملەكەت قىزمەتكەرى ۇيعىرلار ەڭ كوپ شوعىرلانعان ەكى اۋداندا كەزدەسۋ وتكىزىپ، حالىقتى سابىرعا شاقىرعان. ول دۇربەلەڭ تۋدىرۋشىلاردىڭ اياۋسىز جازالاناتىنىن ەسكەرتىپتى. سوڭعى بىرنەشە كۇن بويى ءۇرىمجى كوشەلەرىن قىتاي اسكەرلەرى كۇزەتۋدە. كوشەدە ۇيعىر ۇلتىنىڭ وكىلدەرى نەكەن-ساياق كەزدەسەدى. تەك ۇيعىرلار عانا ەمەس، جالپى حالىق كوشەگە شىعۋدان قورقادى. ۇرەيلى ۆيرۋستىڭ ەلەسى قالا كوشەلەرىن كەزىپ كەتكەن. مەكتەپتەر جابىلىپ، بەيسۋات جۇرگەن جان باقىلاۋعا الىنعان. شەكارا دا جابىق. سىرتپەن بايلانىس ءبىر جاقتى عانا. ينتەرنەت ىستەمەيدى، تەلەفوندار سىرتقى الەمگە قاتىنامايدى. تەك سىرتتان (شەت ەلدەردەن) بارعان قوڭىراۋلار ازىرگە قابىلدانىپ تۇر. ءبىز تەلەفون ارقىلى حابارلاسقان ۇرىمجىدەگى قازاقتار وسىلاي دەيدى. قىتايداعى ءبىزدىڭ ەلشىلىك تە، قازاقستانداعى قىتاي ەلشىسى دە، وزگە دە رەسمي ورىندار اتالعان وقيعاعا قاتىستى رەسمي مالىمەت تاراتقان جوق.

 

شەكارانىڭ جابىلاۋىنا بايلانىستى قىتايدان قازاقستانعا تاۋار تاسىمالى دا توقتاتىلدى. وسىنى پايدالانعان الماتى بازارلارىنداعى ساۋداگەرلەر مەكتەپكە قاجەتتى كەيبىر قۇرال-جابدىقتارعا تاعى دا ۇستەمە باعا قوسىپ جىبەرگەن كورىنەدى. ەگەر تاۋار اينالىمى تەز قالپىنا كەلمەسە، ساۋدا ورىندارىنداعى وزگە تاۋارلاردىڭ دا باعاسى كوتەرىلەدى. بيلىك ورىندارى مۇنى مۇقيات قاداعالاپ، باعا تۇراقتىلىعىن قامتاماسىز ەتۋى قاجەت.

 

قارىم-قاتىناسقا ۋاقىتشا تيىم سالىنۋعا بايلانىستى الماتىنىڭ كەيبىر قوناق ۇيلەرى مەن مەيرامحانالارى وزدەرىنىڭ قىمبات تاپسىرىستارىن كۇتىپ قالعان كورىنەدى. ول «قىمبات تاپسىرىس» - كاليانمەن شەگەتىن تەمەكىنى حوش يىستەندىرگىش تابلەتكالار ەكەن. ونى جەتكىزەتىن تۇرىك جىگىتى تانىمال بيزنەسمەن كورىنەدى. شەكارانىڭ جابىلۋىنا بايلانىستى ول قازىر تاۋاردى وزگە باعىتتارمەن اكەلۋدى ۇيىمداستىرىپ جاتىر ەكەن. وسى مالىمەتتى بەرگەن اقپارات كوزىنىڭ ايتۋىنشا، اتالعان تابلەتكالاردىڭ قۇرامىنىڭ 30 پايىزدان استامى ەسىرتكى بولسا كەرەك. سوندىقتان دا ساۋىق ورىندارىندا سۇرانىسقا يە كورىنەدى. ال ونى شەكارادان وزگە تاۋارلاردىڭ تاساسىندا الىپ وتەدى ەكەن. بەيتانىس بىرەۋدەن ەستىگەن بۇل اقپاراتتى انشەيىن قۇقىق قورعاۋشىلاردىڭ قۇلاعىنا التىن سىرعا دەپ ايتىپ وتىرعانىمىزدى ءبىلىڭىز. اقيقاتتىعىنا كەپىل ەمەسپىز، بىراق ساۋىق ورىندارىندا كاليان قىمبات قىزمەت تۇرلەرىنىڭ ءبىرى ەكەنىن ايتا الامىز. سول ساۋىق  ورىندارىندا ەسىرتكىنىڭ ەركىن تاراتىلاتىنى دا جاسىرىن ەمەس.

قىسقاسى، تاپ ىرگەمىزدەگى ەلدىڭ ىشكى احۋالى تىم كۇردەلەنىپ تۇر. اسىرەسە، باۋىر راگىن تاراتاتىن ۆيرۋستىڭ تارالۋى قاۋىپ ويلاتادى. ونداي پالەكەتتىڭ ءبىزدىڭ ەلگە دە جەتۋى تەز بولۋى مۇمكىن. اباي بولايىق.

 

«اباي-ينفورم».

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

قۇيىلسىن كوشىڭ

باس گازەت ورالماندارعا نەگە شۇيلىكتى؟

ءالىمجان ءاشىمۇلى 1928
ادەبيەت

«سولاي ەمەس پە؟»

عابباس قابىشۇلى 2095
قوعام

دوس كوپ پە، دۇشپان كوپ پە؟

ءابدىراشيت باكىرۇلى 1740
ەل ءىشى...

ۇلتتىق بىرەگەيلەنۋ: قانداستاردىڭ ءرولى قانداي؟

ءومارالى ادىلبەكۇلى 1525