ءالەمدەگى ءايەلدەردىڭ قاۋىپسىزدىگى جءانە باقۋاتتىعى بويىنشا عالامدىق يندەكستە (WPS) قىرعىزستان ءايەلدەر ءۇءشىن ورتالىق ازياداعى ەڭ قءاۋىپتى ءولكە دەپ تانىلدى.

الەمدەگى ايەلدەردىڭ قاۋىپسىزدىگى جانە باقۋاتتىعى بويىنشا عالامدىق يندەكستە قىرعىزستان 97-ورىنعا ءتۇستى. ايەلدەر ءۇشىن وتە قاۋىپتى ولكەلەر قاتارىندا اۋعانستان، سيريا، يەمەن، پاكىستان جانە يراك بار.

فينليانديا، نورۆەگيا، دانيا مەن ليۋكسەمبۋرگ ايەلدەر ءۇشىن ەڭ قاۋىپسىز ولكەلەر دەپ تابىلعان.

اتالعان يندەكسكە 170 ولكەدەگى ايەلدەردىڭ احۋالى قامتىلعان. بۇل زەرتتەۋلەر نورۆەگيانىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ قولداۋى مەن دجوردجتاۋن ينستيتۋتىنىڭ گەندەرلىك ماسەلەلەر، قاۋىپسىزدىك جانە بەيبىتشىلىك ورتالىعى جۇزەگە اسىرعان.

ايەلدەر قۇقىعى بويىنشا پودكاست اۆتورى، فەمينيست بەگايم زاميربەكوۆا اتالعان زەرتتەۋمەن تانىسىپ شىققانىن ايتتى:

"كارانتين كەزىندە زورلىق-زومبىلىقتىڭ كۇشەيگەنىن ايتپاساق تا بەلگىلى. ءبىزدىڭ ەلدىڭ كورسەتكىشى جوعارى بولاتىنى سەبەبى، ستاتيستيكا اشىق. ال تۇركىمەنستاندا جاعداي بىزدىكىدەي اشىق ەمەس. ەكىنشىدەن، ايزادا، بۋرۋلايدىڭ وقيعاسىنداعى جازاسىزدىق دا سەبەپ بولدى. ءبىزدىڭ ەلدە باسقا ولكەلەر سەكىلدى جابىق بولماي، اشىق ايتىلىپ جاتقانى جاقسى. بىراق زورلىق-زومبىلىققا قارسى كۇرەستىڭ اقساپ جاتقانى جاقسى ەمەس".

قىرعىزستاندا جىل باسىنان بەرى وتباسىنداعى زورلىق-زومبىلىقتان قايتىس بولعان بىرنەشە جاعداي تىركەلدى. 2020 جىلى 21 ايەل قايتىس بولعان.

قىرعىزستان پرەزيدەنتى سادىر جاپاروۆ 23 قازاندا وتكىزگەن ءباسپاسوز ءماسليحاتى كەزىندە گەندەرلىك تەڭدىك بۇزىلىپ جاتىر دەگەن پىكىرگە كەلىسپەيتىنىن جەتكىزگەن.

"گەندەرلىك تەڭدىك بويىنشا قىرعىزستاندا قاۋىپ بار دەگەننەن قۇداي ساقتاسىن. ايەلدەر ەمىن-ەركىن جۇرەدى. قالاعانىن ىستەيدى، ەشكىم شەتكە قاقپايدى. ۇكىمەت قۇرامىندا كەمشىلىكتەر بار، ايەلدەردى قىزمەتكە تاعى تارتامىز".

ءىىم مالىمەتى بويىنشا، جىل باسىنان بەرى 7665 وتباسىلىق زورلىق-زومبىلىق وقيعاسى تىركەلگەن. بۇل كورسەتكىش بىلتىرعىمەن سالىستىرعاندا 30% كوپ.

Abai.kz