استانا. 1 ماۋسىم. قازاقپارات - قامبار اتا تۇقىمىنىڭ تىك ىشەگىنە ەبەلەك پەن جوڭىشقا ارالاسىپ، جەلىمدەي تۇتاسىپ قا­تىپ قا­لۋىنان تۋىندايتىن «قۋ تەزەك» (زاكۋپور پرياموگو كيشكا) دەرتى كو­بىنەسە كوكتەمدە، مامىر ايىنىڭ ايا­عىندا كوپتەپ كەزدە­سەدى ەكەن.

«ۆە­تەرينارلىق انىق­تا­مالىقتا» مۇن­داي تىك ىشەكتىڭ تولۋى دەرتىنەن مالدىڭ وڭالىپ كەتۋى سيرەك ەكەن­دىگى، ءتىپتى كۇردە­لى وتا جا­ساۋدىڭ دا جاقسى ءناتي­جە بەر­مەيتىنى جازىل­عان. وسى ماسەلەگە بايلانىستى ءتيىستى مە­كەمەلەردىڭ ۆەتەرينار ماماندارىنان دا سۇراستىرىپ ءبىل­گەنبىز. ولار تىك ىشەككە قاتىستى ءۇش بىردەي (ىشەك­تىڭ وراتىلۋى، تىك ىشەكتىڭ ءىسىنۋى، تولۋى) دەرت بارىن، ونىڭ قاي-قايسى­سىن بولسىن ەمدەپ جازۋ، وتا جاساۋ تىم قيىنعا تۇسە­تىنىنىن، وتا جاسال­عان كۇننىڭ وزىندە كۇتكەندەگىدەي ناتيجە بەرمەيتىنىن ايتىپ، «ەڭ دۇرىسى سويىپ تاستاۋ عوي» دەستى.

ال، بۇل دەرتتىڭ ەمى بار بولىپ شىقتى. ونى ويلاپ تاۋىپ جۇرگەن باسقا ەمەس، قاراپايىم عانا اۋىل ۆەتەرينارى بوتا ء(تول­قۇجاتتاعى ەسىمى كەنىشبەك) تۇر­سىنبەكوۆ. جۋىردا ونىڭ ويىق اۋىلىنىڭ تۇرعىنى ارتىق قوي­شىباەۆتىڭ تىك ىشەگى بىتەلىپ، «ەندى ولەدىگە» سايىپ وتىرعان ءمىنىس اتىن ءوزى بىلەتىن ءادىس-امالعا ساي وتا جاساپ، ەمدەپ جازعانىن ەستىدىك. «وي­پىرم-اي، قولىنىڭ ەپسەكتى­لىگى-اي، جىلقىنىڭ جامباس قۋى­سى­نا وتا جاساعاندى بوتادان كوردىم» دەيدى مال يەسى ءارى قۋانىپ، ءارى تاڭىرقاپ.

استانا. 1 ماۋسىم. قازاقپارات - قامبار اتا تۇقىمىنىڭ تىك ىشەگىنە ەبەلەك پەن جوڭىشقا ارالاسىپ، جەلىمدەي تۇتاسىپ قا­تىپ قا­لۋىنان تۋىندايتىن «قۋ تەزەك» (زاكۋپور پرياموگو كيشكا) دەرتى كو­بىنەسە كوكتەمدە، مامىر ايىنىڭ ايا­عىندا كوپتەپ كەزدە­سەدى ەكەن.

«ۆە­تەرينارلىق انىق­تا­مالىقتا» مۇن­داي تىك ىشەكتىڭ تولۋى دەرتىنەن مالدىڭ وڭالىپ كەتۋى سيرەك ەكەن­دىگى، ءتىپتى كۇردە­لى وتا جا­ساۋدىڭ دا جاقسى ءناتي­جە بەر­مەيتىنى جازىل­عان. وسى ماسەلەگە بايلانىستى ءتيىستى مە­كەمەلەردىڭ ۆەتەرينار ماماندارىنان دا سۇراستىرىپ ءبىل­گەنبىز. ولار تىك ىشەككە قاتىستى ءۇش بىردەي (ىشەك­تىڭ وراتىلۋى، تىك ىشەكتىڭ ءىسىنۋى، تولۋى) دەرت بارىن، ونىڭ قاي-قايسى­سىن بولسىن ەمدەپ جازۋ، وتا جاساۋ تىم قيىنعا تۇسە­تىنىنىن، وتا جاسال­عان كۇننىڭ وزىندە كۇتكەندەگىدەي ناتيجە بەرمەيتىنىن ايتىپ، «ەڭ دۇرىسى سويىپ تاستاۋ عوي» دەستى.

ال، بۇل دەرتتىڭ ەمى بار بولىپ شىقتى. ونى ويلاپ تاۋىپ جۇرگەن باسقا ەمەس، قاراپايىم عانا اۋىل ۆەتەرينارى بوتا ء(تول­قۇجاتتاعى ەسىمى كەنىشبەك) تۇر­سىنبەكوۆ. جۋىردا ونىڭ ويىق اۋىلىنىڭ تۇرعىنى ارتىق قوي­شىباەۆتىڭ تىك ىشەگى بىتەلىپ، «ەندى ولەدىگە» سايىپ وتىرعان ءمىنىس اتىن ءوزى بىلەتىن ءادىس-امالعا ساي وتا جاساپ، ەمدەپ جازعانىن ەستىدىك. «وي­پىرم-اي، قولىنىڭ ەپسەكتى­لىگى-اي، جىلقىنىڭ جامباس قۋى­سى­نا وتا جاساعاندى بوتادان كوردىم» دەيدى مال يەسى ءارى قۋانىپ، ءارى تاڭىرقاپ.

كەيىن «ەمشىنىڭ» وزىمەن دە جولىعىپ، تىلدەسكەنبىز. كەزىندە ءوزىم عانا بىلەتىن وسىناۋ وتا جاساۋ ءادىسىن جاڭالىق دەپ تە ويلاماپپىن. سودان دا ونى كوپكە جاريا ەتپەي كەلدىم. قازىر ەگدە تارتقاندا بارىپ، مۇنىڭ ەلىمىز­دىڭ ۆەتەريناريا عىلىمى ءۇشىن وتە-موتە قاجەتتىگىن تۇسىنە باستا­عاندايمىن. عىلىمي ادەبيەتتەردە تىك ىشەك اۋرۋىنىڭ وسى ءتۇرىن ەمدەپ جازۋعا قاتىستى مالىمەت الگىندەي. ال مەنىكى قاراپايىم ءادىس قوي. وسى كۇنگە دەيىن ءوزىم ەمدەپ، وتا جاساعان بىردە-ءبىر تۇياق شەتىنەمەپتى، ءبارى دە اياعىنا تۇرىپ كەتتى، دەپ بوتا اعامىز اعىنان جارىلدى سول جولى.

ايتقانىنىڭ ءبىر جالعانى جوق. العاش رەت، وسىدان جيىرما جىلداي بۇرىن وسى اۋرۋدان اۋىلدا جىلقى مالى جاپپاي قىرىلىپ جات­قاندا، ولاردىڭ 20-30-ىن ەمدەپ جازىپ، امان-ساۋ الىپ قالعا­نىن اۋىلداستارى ءالى دە جىرداي قىلىپ ايتادى. ونىڭ ءوزى ويلاپ تاپقان وتا جاساۋ ءادىسى جۋىقتا اۋىلىنداعى پىشاققا ىلىنگەلى تۇرعان جانە ءبىر قىلقۇي­رىق­تىنىڭ قاتارعا قو­سىلۋىنا سەپ­تەسىپتى. «قۋ تەزەكتەن» قازىر دە اياق­تى مال­دارىنىڭ كوپتەپ قىرىلۋىنا جول بەرىپ جۇرگەن سەمەي ءوڭىرىنىڭ جۇرت­شىلىعى اۋىل­داعى «التىن قولدى» مال ءدارى­گەرىنىڭ ەمىن قان­شا­لىقتى قاجەت­سىنىپ وتىر دەسەڭىزشى!

«قولدا وسكەن قۇلىننىڭ تاي اتى قالمايدى» دەگەندەي، اۋىلدا، كۇنبە-كۇن وزىمىزبەن ارالاس-قۇرا­لاس­تىقتا، تاپ جانىمىزدا جۇرسە دە، وزىق ويلى، جاڭاشىل ىسكە بەيىم ازاماتتاردى كوزگە اسا ىلە قويماي­مىز. سونداي تالانتتى ازاماتتار­دىڭ ءبىرى - ب.تۇرسىنبەكوۆ. بۇگىندە ول ءوزىنىڭ جىلقى اۋرۋلارىن قارا­پايىم جولمەن ەمدەۋ ءادىسىن پاتەنتتەۋگە كىرىسۋدە. ۋاقىت تالابى سونداي. ب.تۇرسىنبەكوۆتىڭ وتكەن عاسىر­دىڭ 80-جىلدارى لۋگوۆوي زووتەح­نيكالىق-ۆەتەرينارلىق تەحنيكۋمىنان العان ماماندىعى بويىنشا شا­رۋاشىلىقتا كوپ جىلدار بويى مال دارىگەرى بولىپ جۇمىس ىستەپ، جيعان باي تاجىريبەسىن ەلدىڭ يگىلى­گىنە جۇمساماق نيەتى ابدەن قۇپتارلىق.

دەرەك كوز: «ەگەمەن قازاقستان» گازەتى.