ءبىزدىڭ ەلىمىز كوپ ۇلتتى، ونىڭ ۇزىن سانى 130-دىڭ ۇستىندە دەپ قويامىز. بىراق حالىق جالعىز، ول - قازاق حالقى، قالعان ۇلىس بالاسى سول قازاقتىڭ ىشىنە ەنەدى. سودان الىپ ەلىمىز قازاقستان بارىپ شىعادى. ال مەملەكتتىك ءتىلىمىز - اتا زاڭمەن بەركىتىلگەن - قازاق ءتىلى. بىراق وكىنىشكە وراي، ورىس ءتىلى رەسمي ءتىل رەتىندە قاباتتاسىپ، مەملەكتتىك ءتىلىمىزدىڭ ءوسىپ-وركەندەۋىنە، بارشا قازاقستاندىقتىڭ شىن مانىندەگى ورتاق ءتىلى بولۋىنا كەدەرگى جاساپ كەلەدى. قايتكەندە مەملەكتتىك ءتىلدىڭ ماسەلەسىن شەشەمىز دەگەن ماسەلە جان-جاقتى كوتەرىلدى، سان مارتە، ولشەۋسىز قارالدى، الايدا ءالى كۇنگە ءتۇيىن شەشۋسىز، كوش ىلگەرلەۋسىز، باياعى جارتاس ءبىر جارتاس، ۇلى دالامىزدى جانايقايىمىزدىڭ جاڭعىرىعى كەزىپ ءجۇر. ناتيجە جوق. انە جەردە، مىنە ءبىر تۇستا وزگە ۇلت بالالارى قازاقشا سويلەپ، تەلەارنادان ءان شىرقاپ، ەركىن سويلەي باستادى، دومبىرا تارتتى، بي بيلەدى. سوعان قۋاندىق. ەندىگى جالىعا دا باستادىق. قازاق جاقسىعا ەلىكتەگىش، ءتىل ۇيرەنگىش، ورىس ءتىلىن بىلمەيتىنى ءتىلى شىقپاعانى مەن ءالى دۇنيەگە كەلمەگەنى عانا. باسقاسى بىلەدى، تۇسىنەدى، ءبىلىپ، ۇيرەنىپ جاتىر. ال ورىستىڭ، باسقاسىنىڭ قازاقتان نەسى كەم، ءتىل ۇيرەنە المايتىنداي ولاردى قۇداي كەم جاراتىپ پا؟ جوق، ولاي بولماس، نيەت شامالى. ماجبۇرلىك جوق. سودان ءتىل ماسەلەسىندە كوشىمىز ءبىر قادام ىلگەرى، ەكى قادام ارتقا جىلجىعانى بولماسا، وزگەرىس شامالى. سودان ءبىزدىڭ كاللاعا مىناداي ءبىر وي كەلگەنى. بىزدە، ءبىزدىڭ «كوپ ۇلتتى» قازاقستاندا ءبارى ءبىر عانا كىسىگە، ياعني ەلباسىعا بايلانىستى بولىپ تۇر.

ءبىزدىڭ ەلىمىز كوپ ۇلتتى، ونىڭ ۇزىن سانى 130-دىڭ ۇستىندە دەپ قويامىز. بىراق حالىق جالعىز، ول - قازاق حالقى، قالعان ۇلىس بالاسى سول قازاقتىڭ ىشىنە ەنەدى. سودان الىپ ەلىمىز قازاقستان بارىپ شىعادى. ال مەملەكتتىك ءتىلىمىز - اتا زاڭمەن بەركىتىلگەن - قازاق ءتىلى. بىراق وكىنىشكە وراي، ورىس ءتىلى رەسمي ءتىل رەتىندە قاباتتاسىپ، مەملەكتتىك ءتىلىمىزدىڭ ءوسىپ-وركەندەۋىنە، بارشا قازاقستاندىقتىڭ شىن مانىندەگى ورتاق ءتىلى بولۋىنا كەدەرگى جاساپ كەلەدى. قايتكەندە مەملەكتتىك ءتىلدىڭ ماسەلەسىن شەشەمىز دەگەن ماسەلە جان-جاقتى كوتەرىلدى، سان مارتە، ولشەۋسىز قارالدى، الايدا ءالى كۇنگە ءتۇيىن شەشۋسىز، كوش ىلگەرلەۋسىز، باياعى جارتاس ءبىر جارتاس، ۇلى دالامىزدى جانايقايىمىزدىڭ جاڭعىرىعى كەزىپ ءجۇر. ناتيجە جوق. انە جەردە، مىنە ءبىر تۇستا وزگە ۇلت بالالارى قازاقشا سويلەپ، تەلەارنادان ءان شىرقاپ، ەركىن سويلەي باستادى، دومبىرا تارتتى، بي بيلەدى. سوعان قۋاندىق. ەندىگى جالىعا دا باستادىق. قازاق جاقسىعا ەلىكتەگىش، ءتىل ۇيرەنگىش، ورىس ءتىلىن بىلمەيتىنى ءتىلى شىقپاعانى مەن ءالى دۇنيەگە كەلمەگەنى عانا. باسقاسى بىلەدى، تۇسىنەدى، ءبىلىپ، ۇيرەنىپ جاتىر. ال ورىستىڭ، باسقاسىنىڭ قازاقتان نەسى كەم، ءتىل ۇيرەنە المايتىنداي ولاردى قۇداي كەم جاراتىپ پا؟ جوق، ولاي بولماس، نيەت شامالى. ماجبۇرلىك جوق. سودان ءتىل ماسەلەسىندە كوشىمىز ءبىر قادام ىلگەرى، ەكى قادام ارتقا جىلجىعانى بولماسا، وزگەرىس شامالى. سودان ءبىزدىڭ كاللاعا مىناداي ءبىر وي كەلگەنى. بىزدە، ءبىزدىڭ «كوپ ۇلتتى» قازاقستاندا ءبارى ءبىر عانا كىسىگە، ياعني ەلباسىعا بايلانىستى بولىپ تۇر. كوپ ءتۇيىندى نارسەنىڭ شەشۋى، تىزگىنى تەك سول ادامنىڭ قولىندا. مەن جاڭا عانا ۇيقىمنان ويانىپ وتىرعام جوق، بۇل ءاۋ باستان بەلگىلى نارسە عوي، جاي ايتار وي ەلىمىزدىڭ زاڭدى تۇردە تاعايىندالعان تۇڭعىش پرەزيدەنتى، ۇلت كوشباسشىسى، الەم تانىعان قۇرمەتتى نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆ ءوز ەلىمىز قازاقستاندا ءھام شەت مەملەكەتتەرگە شىققاندا مىندەتتى تۇردە تەك قانا مەملەكەتتىك ءتىل - قازاق تىلىندە سويلەۋى كەرەك. حالىقپەن، ۇكىمەت مۇشەلەرىمەن، بارلىق مينيسترلەر مەن دەپۋتاتتارمەن قازاقشا سويلەپ جاتسا، ولارعا بۇل ساباق بولار ەدى.

ەلباسىنىڭ ءوزى كوپ جەردە قازاقستان حالقىن ۇيىستىرۋشى ءتىل قازاق ءتىلى دەپ  ايتقانىن كورىپ، ەستىگەنىمىز ەستە، بىراق كەيىنگى جولداۋ مەن 8 ناۋرىزدا ايەل ازاماتتارمەن كەزدەسۋ بارىسىندا ءۇش ءتىل تۋرالى ايتىڭقىراپ كەتتى. سونى جەلەۋ ەتىپ ورىستىلدىلەر قايتادان مەملەكتتىك ءتىلدى قاجەتسىنبەيتىن كەيىپكە تۇسە باستادى. «ءانى، تىڭدادىڭدار ما، پرەزيدەنتتىڭ ءوزى سولاي دەپ جاتىر ەمەس پە؟» دەپ كوزىمىزگە شۇقيتىندى شىعاردى.

ءبىزدىڭ ەلباسىمىز قازاقشا سويلەگەندە ءتىلدىڭ مايىن تامىزىپ وتە شەبەر سويلەيتىنىن بىلەمىز، ارعى-بەرگى تاريحتان مول ءبىلىمى بار، اكادەميالىق تۇرعىدا سويلەي بىلەدى. ەندى وسى قاسيەتىن ۇلتقا، مۇقىم قازاقستاندىقتارعا كورسەتىپ، ىرگەمىزدەگى رەسەيگە بارسا دا مەملەكتتىك تىلدە قارىم-قاتىناس ورناتسا، سودان ءبىر ۇلگى-ونەگە ءورىلىپ، حالقىمىزعا زور پايداسى بولارىنا ۇمىتپەن، سەنىممەن قارايمىن. وزگەلەر ەلباسىنىڭ ءسوزىن ءتارجىمالاپ السىن.

مەن ەلباسىنىڭ جەكە باسىنا سىن، ءمىن ايتىپ جاتقام جوق، ول بارلىق جەردە مەملەكتتىك تىلدە سويلەسە ەكەن دەگەن ازاماتتىق كوزقاراسىمدى عانا ءبىلدىرىپ وتىرمىن. الدە مەن قاتە ايتىپ وتىرمىن با؟

مەنىڭ ويىمشا، ەلباسىمىز ء(پريتسيپتى تۇردە دەيىنشى) وسى ايتىلعانداي ىستەسە، توبەسى تەسىك تالايلار بىردەن قازاقشا سايراپ كەتەر ەدى. «دوس باسقا قارايدى، دۇشپان اياققا قارايدى» دەمەيتىن بە ەدى، ءبىز ەلباسىنىڭ تىلەۋلەسىمىز، حالقىمىز، اقىرى قازاق رەتىندە قانداسى، دوس-باۋىرىمىز، ول كىسىگە بىزدەن باسقا جاقىن جوق قوي، ولاي بولسا ءبىز اياققا ەمەس، تەك باسقا قارايمىز، ال ول باس ۇلگى-ونەگەنى ءوزى كورسەتىپ جاتسا، نۇر ۇستىنە نۇر بولار ەدى، ءتىل ماسەلەسى وسىعان شەيىن ايتىلىپ كەلگەن جاندى دا جانسىز بۇكىل كەدەرگى بىتكەندى كۇيرەتىپ، ەڭسەسى كوتەرىلمەك. اللا تاعالا ەلباسىعا وسى ىستە كۇش بەرسىن!

«اباي-اقپارات»