سەنبى, 11 مامىر 2024
جاڭالىقتار 4639 0 پىكىر 5 ناۋرىز, 2012 ساعات 09:18

قازاقتىڭ ۇلت-ازاتتىق جىرلارى

 

قازاقتىڭ مەملەكەتتىك تاريحى 556 جىل. مادەنيەتىنىڭ تاۋاريحى مىڭجىلدىقتارمەن ولەشەندى. قازاق - ءتۇبى ءبىر تۇركىنىڭ قاراشاڭىراق يەسى. تۋمىسىنان جاۋىنگەر، ەر كوڭىل، باسىنان ارتىق ءسوز اسىرمايتىن نامىستى حالىق. عاسىرلار بويى جيناقتالعان بار مۇراسىن تابيعي، شىنايى، ءور قالپىندا شىركەۋ تۇسىرمەي ساقتاپ، سانسىز ۇرپاعىنىڭ جادىندا جاڭعىرتىپ، ۋاقىتتىڭ بويىنان كوكتەي وتكىزىپ ۇلتتىق، حالىقتىق بولمىسىن بۇزباي ساقتاعان جەر بەتىندە ءبىر حالىق بولسا، ول -مەنىڭ حالقىم - قازاق!

بۇگىنىمە - بۇلعاق زامانعا بورداي توزبايمىن. مەنى توزدىرماي، ەڭسەمدى تۇسىرتپەي، كەۋدەمدى باستىرتپاي، تۋعان توپىراقتا تابانىمدى نىق باستىرىپ تۇرعان مەنىڭ اسا اياۋلى حالقىمنىڭ ۇلى مادەنيەتى. مەن وشەرمىن، سونەرمىن، زامانىمدا ۋاقىت زىندانىنا كەلمەسكە كەتەر، ال، قازاق پەن ونىڭ ۇلى مادەنيەتى ماڭگىلىككە جاساي بەرەدى. جارقىراپ، جايناپ، جەر قايىستىرار قازاق بالاسىنىڭ كەۋدەسىندە كۇمبىرلەپ، ساناسىندا شامداي جانىپ، الپىس ەكى تامىرىندا بۇلكىلدەي سوعىپ شەكسىز ساپارىن جالعاي بەرەدى، جالعاي بەرەدى. ال، مەن سول شەكسىز ساپاردىڭ بەلگىلى ءبىر كەزەڭگە عانا ىلەسەر، بارىمدى كەيىنگىگە اماناتتاپ سىزىعىم تاۋسىلعان كۇنى ۇلى حالقىم پەن مادەنيەتىنىمە قول بۇلعاپ قالا بەرەم. ال، الاش پەن ونىڭ باي مادەني مۇراسى ماڭگىلىك كوشتىڭ بۇدايباسى بولىپ كەتە بارادى. سولاي بولعان. كۇن سونگەنشە، سولاي بولادى.

سول مۇرانىڭ كەستەلى جىرىنىڭ ءبىر ۇزىگىن قالىڭ قازاققا تارتىپ وتىرمىز.

"اباي-اقپارات"

 

قازاقتىڭ مەملەكەتتىك تاريحى 556 جىل. مادەنيەتىنىڭ تاۋاريحى مىڭجىلدىقتارمەن ولەشەندى. قازاق - ءتۇبى ءبىر تۇركىنىڭ قاراشاڭىراق يەسى. تۋمىسىنان جاۋىنگەر، ەر كوڭىل، باسىنان ارتىق ءسوز اسىرمايتىن نامىستى حالىق. عاسىرلار بويى جيناقتالعان بار مۇراسىن تابيعي، شىنايى، ءور قالپىندا شىركەۋ تۇسىرمەي ساقتاپ، سانسىز ۇرپاعىنىڭ جادىندا جاڭعىرتىپ، ۋاقىتتىڭ بويىنان كوكتەي وتكىزىپ ۇلتتىق، حالىقتىق بولمىسىن بۇزباي ساقتاعان جەر بەتىندە ءبىر حالىق بولسا، ول -مەنىڭ حالقىم - قازاق!

بۇگىنىمە - بۇلعاق زامانعا بورداي توزبايمىن. مەنى توزدىرماي، ەڭسەمدى تۇسىرتپەي، كەۋدەمدى باستىرتپاي، تۋعان توپىراقتا تابانىمدى نىق باستىرىپ تۇرعان مەنىڭ اسا اياۋلى حالقىمنىڭ ۇلى مادەنيەتى. مەن وشەرمىن، سونەرمىن، زامانىمدا ۋاقىت زىندانىنا كەلمەسكە كەتەر، ال، قازاق پەن ونىڭ ۇلى مادەنيەتى ماڭگىلىككە جاساي بەرەدى. جارقىراپ، جايناپ، جەر قايىستىرار قازاق بالاسىنىڭ كەۋدەسىندە كۇمبىرلەپ، ساناسىندا شامداي جانىپ، الپىس ەكى تامىرىندا بۇلكىلدەي سوعىپ شەكسىز ساپارىن جالعاي بەرەدى، جالعاي بەرەدى. ال، مەن سول شەكسىز ساپاردىڭ بەلگىلى ءبىر كەزەڭگە عانا ىلەسەر، بارىمدى كەيىنگىگە اماناتتاپ سىزىعىم تاۋسىلعان كۇنى ۇلى حالقىم پەن مادەنيەتىنىمە قول بۇلعاپ قالا بەرەم. ال، الاش پەن ونىڭ باي مادەني مۇراسى ماڭگىلىك كوشتىڭ بۇدايباسى بولىپ كەتە بارادى. سولاي بولعان. كۇن سونگەنشە، سولاي بولادى.

سول مۇرانىڭ كەستەلى جىرىنىڭ ءبىر ۇزىگىن قالىڭ قازاققا تارتىپ وتىرمىز.

"اباي-اقپارات"

قازاقتىڭ ۇلت-ازاتتىق جىرلارى

مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگىنىڭ تاپسىرىسىمەن جارىق كورگەن.

دايىنداعاندار:

باس رەداكتورى - تۇرسىنجان شاپاي

جەتەكشىسى - گۇلنار سالىقباي

رەداكتورى - مارحابات سلانقىزى

مۋزىكالىق رەداكتورى - بەيبىت اقوش

ادمينيستراتورلارى - شىنار ساتىبالديەۆا، گۇلنار قارعاباەۆا

ديزاينىن جاساعان - امانتۇر بەيسەنبينوۆ، ءانۋار بۇركىتباي

دىبىسىن جازىپ، وڭدەگەن -  «EL production company»

پروديۋسەرى - بازاربەك اتىعاي

شىعارۋشىلاردان: 4 كۇيتاباقتان تۇراتىن بۇل جيناققا بەس عاسىردى (حY-XX) قامتيتىن ۇشان-تەڭىز مول پوەتيكالىق مۇرامىزدان ىرىكتەلگەن، حالقىمىزدىڭ ەلدىك ارمان، ەرلىك رۋحى، ازاتتىق اڭسارى بەينەلەنگەن جىر، داستاندار توپتاستىرىلىپ، جۇرتشىلىق نازارىنا قازىرگى ايتۋلى جىرشىلاردىڭ ورىنداۋىندا ۇسىنىلىپ وتىر.

 

ءبىرىنشى كۇيتاباق

«الاڭ دا الاڭ، الاڭ جۇرت» - قازتۋعان (XY- عاسىر) - ورىنداعان - ەرلان رىسقالي


01  by omirzhan

«قوعالى كولدەر، قوم سۋلار» - دوسپامبەت (XYI عاسىر) - ورىنداعان - عالىمجان جولداسباي


02  by omirzhan

«بوگەمباي باتىردىڭ قازاسىن حان ابىلايعا ەستىرتۋ» - ۇمبەتەي (XYIII عاسىر ) - ورىنداعان - مارجان يساەۆا


03 by omirzhan

«كۇلدىر-كۇلدىر كىسىنەتىپ» - اقتامبەردى (XYII-XYIII عاسىر ) - ورىنداعان - ەرلان رىسقالي


04  by omirzhan

«قالدانمەنەن ۇرىسىپ» - بۇقار (XYII-XYIII عاسىر) - ورىنداعان - ماقپال توقتاعانوۆا


05  by omirzhan

«قارا اعاشتى تاشكەنتتەن» - مادەلى (XIX عاسىر) - ورىنداعان - مارجان يساەۆا


06  by omirzhan

«كەنەسارى قونىستانعان اۋعاندا ايتقانى»  - دوسقوجا (XIX عاسىر) - ورىنداعان - امانقوس سادىقوۆ


07  by omirzhan

«ەرەۋىل اتقا ەر سالماي» - ماحامبەت (XIX عاسىر) - ورىنداعان - امانقوس سادىقوۆ


08  by omirzhan

«كەنەسارى - ناۋرىزباي» - نىسانباي (XIX عاسىر) - ورىنداعان - مارجان يساەۆا


09 دوروجكا 9 by omirzhan

«اتاقونىس ارقادان» - دۋلات (XIX عاسىر) - ورىنداعان - ەرلان رىسقالي


10  by omirzhan

«اسىلىق، اسقان زاماندا» - شورتانباي (XIX عاسىر) - ورىنداعان - ماقپال توقتاعانوۆا


11  by omirzhan

 

 

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

قۇيىلسىن كوشىڭ

باس گازەت ورالماندارعا نەگە شۇيلىكتى؟

ءالىمجان ءاشىمۇلى 1928
ادەبيەت

«سولاي ەمەس پە؟»

عابباس قابىشۇلى 2095
قوعام

دوس كوپ پە، دۇشپان كوپ پە؟

ءابدىراشيت باكىرۇلى 1741
ەل ءىشى...

ۇلتتىق بىرەگەيلەنۋ: قانداستاردىڭ ءرولى قانداي؟

ءومارالى ادىلبەكۇلى 1525