دۇيسەنبى, 29 ءساۋىر 2024
ءدىن 5535 18 پىكىر 11 جەلتوقسان, 2020 ساعات 12:43

«وتاندى ءسۇيۋ – ساۋاپتى ءىس»

وتاندى ءسۇيۋ – ادامزاتتىڭ اسىل مىندەتى، ازاماتتىق بورىشى، ومىرلىك ۇستانىمى. وتان دەگەنىمىز – ارقايسىمىزدىڭ دۇنيەگە كەلىپ، كىندىگىمىز كەسىلگەن، توپىراعىنا اۋناپ وسكەن، اۋاسىن جۇتىپ، سۋىن ىشكەن، تىلىندە سويلەپ، دىنىنەن تاربيە العان تۋعان جەرىمىز. «وتانسىز ادام، ورمانسىز قۇس» دەپ قازاق بەكەر ايتپاعان. 

ءبىزدىڭ وتانىمىز – جەر كولەمى بويىنشا الەمنىڭ الدىڭعى قاتارلى ەلدەرىنىڭ ءبىرى - تاۋەلسىز قازاقستان رەسپۋبليكاسى. وسىنداي كەرەمەت ەلدى، كەڭ بايتاق جەردى بىزگە وتان ەتىپ بەرگەن، ءبىزدى وسى ەلدە جاراتقان اللا تاعالاعا مىڭ شۇكىرلىك ايتامىز...    

اسىل ءدىنىمىز يسلام سوناۋ تاريحي كەزەڭدەردەن بەرى وتانسۇيگىشتىككە، ەلدى قۇرمەتتەۋگە، تۋعان جەرىمىزدى باعالاۋعا شاقىرادى. پايعامبارىمىز مۇحامەد (س.ع.س.) ءوز حاديسىندە: «وتاندى ءسۇيۋ – يماننان» دەگەن. بۇل حاديس تۋرالى ءارتۇرلى پىكىرلەر بار. كەيبىرەۋلەر بۇل حاديس ەمەس دەيدى، كەيبىرەۋلەر پايعامبارىمىزدىڭ (س.ع.س) ءحاديسى دەيدى. 

دەگەنمەن اللا ەلشىسىنىڭ (س.ع.س) ءوز تۋعان جەرىن ەرەكشە جاقسى كورگەنى تۋرالى دالەلدەر كوپ. 

پايعامبارىمىز (س.ع.س.) جەر بەتىندەگى ەڭ قاسيەتتى مەكەن مەككە قالاسىندا دۇنيەگە كەلدى. اللادان پايعامبارلىق جاۋاپكەرشىلىگى جۇكتەلگەن كۇننەن باستاپ، ول كىسىگە دۇشپانداردىڭ قاتارى ارتتى. سوسىن مەككەدەگى مۇشرىكتەردەن كوپ قيىندىق كورىپ، يسلامنىڭ بولاشاعى ءۇشىن ماديناعا قونىس اۋدارۋعا شەشىم قابىلدايدى. مەككە قالاسىنان قاسيەتتى ماديناعا حيجرەت جاساپ شىققان كەزىندە ارداقتى پايعامبارىمىز مۇحاممەد (س.ع.س.)  كىندىك قانى تامعان مەككەگە جابىرقاۋ كوڭىلمەن ۇزاق قاراپ:

«ەي، يبراحيم پايعامبار دۇعا قىلعان شاھار، جەتپىس التى پايعامبار وتكەن شاھار! ەي، كىندىك قانىم توگىلگەن شاھار، قاسيەتتى قاعبا ورنالاسقان شاھار، سەنى تاعى كورۋدى اللا ءناسىپ ەتسىن! مەن ءۇشىن سەنەن ارتىق جەر جوق. ەگەر تاعدىر تاۋقىمەتىنە ۇشىراماعانىمدا، وزىڭنەن ءبىر ساتكە دە الىستاماس ەدىم. وتاندى ءسۇيۋ – يماننان» – دەيدى. پايعامبارىمىزدىڭ (س.ع.س.) ءوزى وسكەن جەرىن قيماي، وعان ۇزاق قاراپ، وتانىمەن قيماستىقپەن قوشتاسقانى، كوڭىل قۇلازىعان ءساتى ءبىز ءۇشىن ساباق.

تاعى ءبىر جولى ۇحۋد تاۋىنا قاراپ: «ءبىز ۋحۋدتى جاقسى كورەمىز، ۇحۋد تا ءبىزدى جاقسى كورەدى» دەگەنى دە تەگىننەن تەگىن ەمەس. بۇل پايعامبارىمىزدىڭ (س.ع.س.) تۋعان جەرگە دەگەن، تۋعان جەرىنىڭ ءاربىر وزەن، كول، تاۋ، تاسىنا دەگەن زور سۇيىسپەنشىلىگىن بايقاتادى.

وتانعا دەگەن ماحاببات ادام تالعامايدى. پايعامبار دا، پاتشا دا، قاراپايىم ادام دا وتانىن قۇرمەتتەپ، سۇيە ءبىلۋ كەرەك. كىمدە-كىم وتانىن سۇيمەسە، وتانىنىڭ قادىرىن بىلمەسە ول قانداي ادام بولۋى مۇمكىن؟! ادامزات قايدا بولسىن، قاي ەلدە بولسىن جۇرەگىندە وتانىنا دەگەن مەيىر-ماحاببات بولۋى كەرەك! 

ەرتەدە ءبىر ەلدىڭ پاتشاسى، شاح تاقتا وتىرىپ:

«اح، وتانىم»-دەپ جىلاپتى. ياعني، بايلىق تا، اتاق تا، داڭق تا وتانعا دەگەن ماحابباتتى الماستىرا المايدى. 

ءبىزدىڭ ەلباسىمىز، وسىناۋ ەگەمەن ەلىمىزدىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى ن. نازارباەۆ: «وتاندى قاستەرلەۋ – ەلدىگىمىزدىڭ تىرەگى. ءبىز وتانشىل بولۋعا، جاس ۇرپاقتىڭ ساناسىنا وتانشىلدىق ۇعىمىن بەرىك ورنىقتىرۋعا ءتيىسپىز. بىلە-بىلسەك، وتاندى ءسۇيۋ – ءبىزدىڭ پەرزەنتتىك پارىزىمىز، قارىس قادام ءۇشىن جانىن قيعان بابالاردىڭ اسىل اماناتىنا ادالدىعىمىز!» - دەيدى ءوز سوزىندە. 

ەلباسىمىز ءوزىنىڭ ەلىنە، وتانىنا، وتانداستارىنا 30 جىلداي ادال قىزمەت ەتە وتىرىپ، وتانىنا دەگەن ماحابباتىن دالەلدەدى. حالقىمىزدىڭ جارقىن بولاشاعى مەن بەيبىت ءومىرى ءۇشىن جان ايانباي ەڭبەك ەتتى.

قازىرگى ۋاقىتتا قازاقستاندا 140 ەتنيكالىق جانە 40 كونفەسسيالىق توپ وكىلدەرى تاتۋلىق پەن تۇسىنىستىكتە ءومىر سۇرۋدە. ءدىننىڭ قوعامداعى ماڭىزى ارتقانىن ءجىتى سەزىنە وتىرىپ، 2003 جىلى سول كەزدە قازاقستان پرەزيدەنتى بولعان نۇرسۇلتان نازارباەۆ الەم بويىنشا تۇڭعىش رەت الەمدىك جانە ءداستۇرلى دىندەر فورۋمىن وتكىزۋ باستاماسىن كوتەردى.

ەلباسىنىڭ باستاماسى ارقىلى ورناعان الەمدىك جانە ءداستۇرلى دىندەر كوشباسشىلارى اراسىنداعى سەنىم مەن تۇسىنىستىك وسى سالاداعى حالىقارالىق ىنتىماقتاستىق ءۇشىن كەڭ مۇمكىندىكتەرگە جول اشتى جانە ەكسترەميزم، تەرروريزم سياقتى كەلەڭسىز قۇبىلىستاردى ەڭسەرۋگە ىقپال ەتتى.

حالىق اراسىندا وتانعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىك اسىل دىنىمىزبەن ەگىز ۇعىم ەكەنىن ءدىن قىزمەتكەرلەرى دە كەڭىنەن ناسيحاتتاپ ءجۇر. 

قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسىنىڭ توراعاسى، باس ءمۇفتي ناۋرىزباي قاجى تاعانۇلى بۇل جولدا ايتارلىقتاي جۇمىس اتقارۋدا. ءوزىنىڭ «انا ءتىلى» گازەتىنە بەرگەن سۇحباتىندا باس ءمۇفتي: 

 «ءبىز سان عاسىرلىق تاريحىمىزدا تالاي سىندارلى ساتتەر مەن سىناقتاردى، زوبالاڭ زاماندار مەن ناۋبەتتەردى باستان كەشكەن ەلمىز. سىن ساعاتتاردا ءبىر-بىرىمىزگە قامقورلىق كورسەتىپ، يمانىمىز بەن باۋىرمالدىعىمىزدىڭ ارقاسىندا امان قالعان رۋحى بيىك جورالى جۇرتپىز»-دەپ وتانىنا دەگەن قۇرمەتىن ءبىلدىردى.

باس ءمۇفتي ەلىنە، حالقىنا دەگەن قۇرمەتىن ىسپەن دە دالەلدەپ ءجۇر. الىسقا بارماي-اق، بيىلعى ەل باسىنا تۋعان سىناق – كورونوۆيرۋس پاندەمياسىنا بايلانىستى جاريالانعان توتەنشە جاعداي كەزىندە جاساعان جاقسىلىقتارى جانە ءدىني باسقارمانىڭ 30 جىلدىعىنا وراي ۇيىمداستىرعان يگى ىستەرى قانشاما؟! 

اتاپ ايتساق، 30 جىلدىق مەرەكە اياسىندا جومارت جانداردىڭ دەمەۋشىلىگىمەن 30 ەلدى مەكەنگە كوپىر سالىندى، 40 قۇدىق ەل يگىلىگىنە بەرىلدى. وقۋدا وزات بولعان، كومەككە ءزارۋ وتباسىدان شىققان 30 شاكىرتكە ءمۇفتيات گرانتى تابىستالدى. رەسپۋبليكا كولەمىندە «30 جىلدىق مەرەيتويعا 30 مىڭ كوشەت وتىرعىزۋ» اتتى يگى شارا جۇزەگە اسىرىلدى. رەسپۋبليكا بويىنشا ەڭ اۋقىمدى «ەل ۇلەسى پاتەرگە» اتتى جوبا اياسىندا بۇگىنگى تاڭدا 329 باسپانانىڭ كىلتى تابىستالدى.

مۇنىڭ بارلىعى ەلىمىزدىڭ، وتانىمىزدى يگىلىگى، وتانداستارىمىزدىڭ بولاشاعى ءۇشىن جاسالعان شارالار. پايعامبارىمىز (س.ع.س) ءوز حاديسىندە: «ەڭ جاقسى ادام - باسقاعا پايداسى تيگەن ادام», - دەيدى. وسى سەبەپتى جۇرەگى وتان دەپ سوققان ءاربىر ازامات ول ماحابباتىن وتانى ءۇشىن جاساعان جاقسىلىعىمەن دالەلدەۋى كەرەك.   

وتاندى ءسۇيۋ ءارتۇرلى جاعدايمەن دالەلدەنۋى مۇمكىن. تاعى ءبىر مىسال كەلتىرە كەتسەم:

تۇركيادا تەمىر قايا دەگەن جەر بار. بۇل جەردىڭ تاريحىنا توقتالا كەتسەك، ەرتەدە تەمىر قايا دەگەن باۋكەسپە، قاراقشى ءومىر ءسۇرىپتى. ول كەرۋەن جولدارىن تورىپ، وتكەن-كەتكەن جولاۋشىلاردى توناپ، ادامدارعا قاراقشىلىق شابۋىل جاساپ، كۇن كورىپتى. 

ءبىر كۇنى ءبىر كەرۋەننىڭ جولىن توسىپ تۇرىپ، توناپ جاتسا، ول كەرۋەندە ءبىر اۋليە بار ەكەن. سول اۋليە قاراقشىلاردىڭ باسشىسى تەمىر قاياعا: «ەي، قاراقشى، سەن نەگە مۇنداي بەيشارا كۇيگە ءتۇستىڭ؟ نەگە مۇنداي تەرىس جولدى تاڭدادىڭ؟ اتا-اناڭ سەنى دۇنيەگە ۇرى بولسىن دەپ اكەلىپ پە ەدى؟ اللا سەنى بۇل دۇنيەدە ەلدىڭ حاقىن جەپ، قاراقشى بولىپ، ولگەن سوڭ جاھاننامنىڭ وتىنا جانۋ ءۇشىن جاراتىپ پا ەدى؟»-دەيدى. 

اۋليەنىڭ سوزدەرى ۇرىعا قاتتى اسەر ەتىپ، جۇرەگىنە يمان كىرە باستاپتى. اۋليەنىڭ اياعىنا جىعىلىپ: «ءپىرىم، اللا تاعالا مەنى كەشىرە مە ەكەن؟ مەن وتە كوپ كۇنا جاسادىم عوي. ەندى ارتقا جول جوق ماعان»-دەيدى جالبارىنىپ. «اللا تاعالا كەشىرۋشى. بىراق، ءتاۋبا ەتە ءبىلۋ كەرەك. كۇناڭ قانشالىقتى ۇلكەن بولسا، سونشالىقتى ساۋاپتى ءىس جاساۋىڭ كەرەك. اللا كەشىرەدى»-دەپ جاۋاپ بەرەدى اۋليە. قاراقشى ءبىراز ويلانىپ تۇرىپ: «ەندى مەن ماحابباتپەن، تاعاتپەن عيبادات ەتەمىن، جاقسىلىق جاسايمىن. بىراق، مەن قايدان بىلەمىن اللانىڭ مەنى كەشىرگەنىن؟»-دەپ سۇرايدى؟ اۋليە وعان: «مىنا كوشەتتى وسى جەرگە ەك. سوسىن ساۋاپتى ىستەرىڭدى جاساي بەر. سول كوشەت كوگەرىپ، كوكتەپ شىققاندا اللانىڭ كەشىرگەنىنىڭ بەلگىسى بولادى»-دەيدى. 

قاراقشى سول ءوزى بۇرىن توناۋشىلىقپەن اينالىسقان جول بويىنا قوناق ءۇي سالىپ، ءتۇرلى تاعامدار دايىنداپ، وتكەن-كەتكەن جولاۋشى، كەرۋەندەردى ەش اقىسىز قوناق ەتىپ، كۇتىپ، تاماقتاندىرىپ، دەمالدىرىپ جىبەرىپ وتىرادى. ءتىپتى، بىرنەشە كۇن قونسا دا بارلىعىن ءوزى كۇتىپ، قىزمەت قىلادى. اراسىندا كوشەتىنە قاراپ قويادى. وسىلايشا بىرنەشە جىل ءوتتى. جولاۋشىلار كەلىپ-كەتىپ، باتالارىن بەرىپ، العىستارىن ءبىلدىرىپ كەتىپ جاتتى. بىراق كوشەت كوكتەپ شىقپادى.

ءبىر كۇنى تەمىر ءبىر جولاۋشىنىڭ توقتاماي، اسىعىس كەتىپ بارا جاتقانىن كورىپ، جۇگىرىپ شىعادى. «جولاۋشى، بۇل جەردەن ەشكىم توقتاماي وتپەگەن. توقتاپ مەيمانىم بولىڭىز، داستارحانىمنان ءدام تاتىڭىز.»-دەيدى ول. جولاۋشى توقتامادى. تەمىر ارتىنان جۇگىرىپ: «جان باۋىرىم، جالىنامىن. مەن اللاعا ۋادە بەرگەنمىن. توقتاپ، تىم بولماسا سۋ ءىشىپ كەت»-دەيدى. «جولاما، اسىعىپ بارامىن، جولدان كەت»-دەيدى جولاۋشى. «تىم بولماسا، اتىڭنان تۇسپەي-اق قوي، مەن ەڭكەيىپ تۇرايىن، جەلكەمە اياعىمدى قويىپ، ءبىر كەسە سۋ ءىشىپ كەت»-دەپ جالىنادى تەمىر. سول كەزدە جولاۋشى ونى بەتىنەن قامشىمەن ءبىر سالىپ، اسىعىس كەتىپ قالادى. بۇعان قاتتى اشۋلانعان تەمىر بەلىندەگى قانجارىن سۋىرىپ الىپ، ارتىنان لاقتىرادى. قانجار جولاۋشىنىڭ ارقاسىنا قادالىپ، اتىنان قۇلاپ تۇسەدى. تەمىر جانىنا كەلگەندە جولاۋشى: «مەنى اللا جازالادى»-دەپ سوڭعى ءسوزىن ايتىپ كوز جۇمادى. قالتاسىنان ءبىر قاعاز سۋسىپ تۇسەدى. قاراسا، بۇل قاعازدا وتانىنىڭ ءالسىز جەرلەرى مەن كۇشى جەرلەرى، مەملەكەتتىڭ ساياسي جاعدايى ءبارى ناقتى كورسەتىلگەن كارتا بولىپ شىعادى. جولاۋشى پۇل ءۇشىن وتانىنىڭ سىرىن وزگە ەلدىڭ پاتشاسىنا ساتپاق بولعان ەكەن.

وسى كەزدە تەمىردىڭ كوزى كوشەتكە تۇسەدى. كوشەت كوكتەپ، كوگەرىپ شىعىپ كەلە جاتقانىن كورەدى. مۇنى كورىپ كوڭىلى بوساعان تەمىر: «و اللاحىم، مەن وسى ۋاقىتقا دەيىن قانشا جاقسىلىق جاسادىم. مىڭداعان جولاۋشىعا قىزمەت ەتىپ، العىسىن الدىم. مۇساپىرگە كومەكتەستىم. بىراق، كۇنام كەشىرىلمەدى. بۇگىن وتانىن ساتقان وپاسىزدىڭ كوزىن جويعانىم ءۇشىن كۇنامدى كەشىردىڭ. سوندا وتانىن ساتقانداردىڭ سونشالىقتى قور بولعانى ما؟ بۇلارعا سونشالىقتى ازاپ قىلاسىڭ با، اللاھىم»-دەيدى. وسىلايشا، وتانىنا قيانات جاساعان وپاسىزدى ولتىرگەن ادامنىڭ اۋەلگى-اقىرعى كۇنالارىن اللا كەشىرىپ، ماعفيرات ەتتى.  

قاراپ وتىرساق، وتاندى ساتۋدىڭ كۇناسى قانشالىقتى اۋىر بولسا، وتاندى ءسۇيۋدىڭ ساۋابى مەن شاراپاتى سونشالىقتى مول ەكەن. 

وتاندى، ەلدى قورعاعاندا، اتاق الۋ ءۇشىن، ابىرويعا كەنەلۋ ءۇشىن ەمەس، «ۇرپاعىم، ەلىم بولاشاقتا قورعانسىز قالماسىن، وتانسىزدىقتىڭ ازابىن تارتپاسىن» دەپ قورعاۋ كەرەك. جەر بەتىندە وتانسىز ازاپ تارتىپ جۇرگەن ۇلتتار قانشاما؟! بار وتانىنىڭ قادىرىن بىلمەي جۇرگەندەر قانشاما؟! 

قازىر، اسىرەسە، جاستار اراسىندا شەتەلگە كەتىپ جاتقاندار كوپ. ارينە، وقۋ-ءبىلىم قۋىپ، كەيىن ەلگە كەلىپ، العان ءبىلىمىن ەل يگىلىگىنە جاراتىپ جاتسا، ساۋابى وتە مول. 

ال وتانىنان جەرىپ، وزگە ەلگە كوشىپ جاتقانداردىڭ بولاشاعى قالاي بولاتىنى بەلگىسىز. «وزگە ەلدە سۇلتان بولعانشا، ءوز ەلىڭدە ۇلتان بول»-دەگەن حالىق ماقالى تەگىن ايتىلماعان. كەزىندە تاريحتاعى اۋىر جىلداردا قانشاما اتا-بابامىز وزگە ەلدەرگە قونىس اۋدارۋعا ءماجبۇر بولدى. ولار ءوز ەلدەرىنەن قيماي-قيماي جىلاپ كەتتى. وزگە ەلدەردە جۇرسە دە تۋعان ءتىلىن، ءدىنىن، مادەنيەتىن ۇمىتپاي، ۇرپاعىڭ ۇلتتىق داستۇردە تاربيەلەدى. بۇل وتانعا دەگەن ساعىنىش پەن ماحاببات ەمەي نەمەنە؟! اللاعا ءتاۋبا، ەلىمىز ەگەمەندىك العاننان كەيىن، ەلباسىمىزدىڭ باستاماسىمەن قانشاما قانداستارىمىز تاريحي وتانىنا ورالىپ، اتامەكەنىمەن قاۋىشتى. 

ال قازىر بەيبىت ومىردە، تاۋەلسىز ەل بولىپ ءومىر ءسۇرىپ جاتقاندا كوشىپ جاتقاندار وزگە ەلدەن نە باقىت تابادى ەكەن؟ 

ءتىپتى، سوڭعى كەزدە، ءوز وتانىندا ەلدىڭ الا ءجىبىن اتتاپ، زاڭ بۇزىپ، ەلىنە، حالقىنا زارداپ، شىعىن كەلتىرىپ، سوڭىندا جازادان قورقىپ، شەتەلگە قاشىپ كەتەتىندەر دە بار ەكەنى جاسىرىن ەمەس. ولار جاس ۇرپاققا، قاراپايىم حالىققا تەرىس تاربيە، ارانداتار ۇگىت جۇرگىزىپ وتىر. مۇنداي وپاسىز، ارامزا ادامدار جازادان قۇتىلمايدى. بۇل ومىردە جازادان قاشقاندار، اللانىڭ جازاسىن تارتاتىنى ءسوزسىز. 

يا، راببي، ولە-ولگەنشە وتانعا سادىق ەت. وتاننان ۇزاقتاتىپ، قورلاتىپ قويما... وزگەلەرگە قىزمەت جاساتىپ، وزگە جۇرتتا ازدىرىپ، جۇدەتىپ قويما. ەشقاشان سەنى وزگە جۇرت ۇلىم دەمەس، قىزىم دەمەس، ولارعا سەن بوتەنسىڭ...ءوز ەلىڭدە بايسىڭ با، كەدەيسىڭ بە بۇل سەنىڭ وتانىڭ. ءوز وتانىندا ەش ادام عارىپ بولمايدى، ارقاشان سۇلتانداي جۇرەسىڭ. ال وزگە جۇرتتا اكىم بولساڭ دا وتانعا دەگەن ساعىنىش ماحابباتى ولە-ولگەنشە ازاپتايدى. وتاننان قاشقان، وتانىن ساتقان وپاسىز دەگەن تاڭبا ماڭگىلىككە باسىلىپ، مورلەنىپ قالادى. يا، راببي وسىنداي وتانىمىزدان ءبىزدى ۇزاقتاتا كورمە. مەنىڭ وتانىم – قازاقستان، وزگەسى مەن ءۇشىن ۇلىق ەمەس!  

قازاق پوەزياسىنىڭ كلاسسيگى مۇقاعالي ماقاتاەۆ ەل شەكاراسىندا تۇرىپ:

مەن، مىنە، وتانىمنىڭ شەتىندەمىن.
ماعان جەر جوق، وتان جوق ءارى قاراي،
ءارى قاراي مەكەن جوق جانىما ءجاي.
وسى جەردەن شىعادى كۇنىم مەنىڭ،
وسى جەردەن اتادى تاڭىم اراي.
وسى جەردەن وتانىم باستالادى،
باقىتىمنىڭ وسىندا تاس قامالى.

-دەپ وتانىنا دەگەن ماحابباتىن ولەڭمەن جەتكىزىپتى. وسىلايشا، وتانىنىڭ شەكاراسىنان اسقاندارعا باقىت جوق ەكەنىن باياندايدى.

 اللاعا ءتاۋبا، كەلەر جىلى ءبىزدىڭ وتانىمىز - قازاقستاننىڭ تاۋەلسىز، ەگەمەندى ەل بولعانىنا 30 جىل تولماق. 

ەل پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆ تاۋەلسىزدىكءتىڭ 30 جىلدىعىن تويلاۋعا قاتىستى پىكىر بىلدىرە وتىرىپ: «كەلەر جىلى – تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ 30 جىلدىعى. ول ادام قۇقىقتارىن قورعاۋ، تسيفروۆيزاتسيا،  دەنساۋلىق ساقتاۋ مەن ءبىلىم بەرۋدى دامىتۋ، ەكولوگيانى قورعاۋ ۇرانىمەن ءوتۋى كەرەك», – دەدى. 

تاۋەلسىزدىك – بابالارىمىز اڭساعان، ۇرپاقتىڭ قولى جەتكەن كيەلى كەزەڭ. وسى 30 جىل ىشىندە قازاقستان كۇش-قۋاتى نىعايىپ، شەكاراسىن بەكىتىپ، ءوز الدىنا دەربەس زايىرلى ەل بولدى. 1991 جىلى 16 جەلتوقساندا ەگەمەندىگىن العان ەلىمىزدىڭ ءوز پرەزيدەنتى، ۇلتى مەن ۇلىسى، سالتى مەن ءداستۇرى، مادەنيەتى مەن ەكونوميكاسى بار. 

ەگەمەن ەلىمىز، سۇيىكتى وتانىمىز 16 جەلتوقساندا ۇلتتىق مەرەكە — تاۋەلسىزدىك كۇنىن اتاپ وتەدى. بيىل، وكىنىشكە وراي، الەمدىك پاندەميا جاريالانۋى سەبەپتى، سالتاناتتى شارالار وتپەيدى. دەگەنمەن، حالقىمىز ءۇشىن بۇل كۇن ءمانى مەن ماڭىزىن جوعالتپايدى. بۇل كۇن ءاربىر وتانسۇيگىش ازاماتتىڭ جۇرەگىندە وت بولىپ لاۋلاپ، ەلىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرىپ، بولاشاعىنا سەنىمىن نىڭايتا تۇسەدى. 

ەۋرازيا جۇرەگىندە، وركەنيەتتەردىڭ ۇشتاسقان ورتالىعىندا تالاي ۇلت پەن ۇلىستىڭ قۇتتى مەكەنىنە اينالعان ۇلى دالادا ازات ەلدىڭ ازاماتى اتانعاننان اسقان باقىت جوق. اللا تاعالا ءبىزدى وسى باقىتىمىزدان ايىرماسىن! تاۋەلسىزدىگىمىز تۇعىرلى بولسىن! 

تىنىشتىقباي مىرزاەۆ،

الماتى قالاسى، ابدۋللا مەشىتىنىڭ باس يمامى

Abai.kz

18 پىكىر