جۇما, 17 مامىر 2024
جاڭالىقتار 5727 0 پىكىر 10 اقپان, 2012 ساعات 07:43

ءجۇرسىن ەرمان: «ريناتتىڭ وتىرىگىنەن شارشاپ كەتتىم»

تاۋەلسىزدىكتىڭ 20 جىلدىعىنا وراي استانادا وتكەن ايتىستا قىرعىزدىڭ اقىنىمەن ايتىسقان رينات زايىتوۆتان وسىدان ءبىراز بۇرىن العان سۇحباتىمىز ەستەرىڭىزدە بولار؟! سۇحباتىندا رينات ايتىستىڭ اينالاسىنداعى ءبىراز جايتتىڭ شەتىن شىعارعانداي بولىپ ەدى. ايتىسكەرلەردىڭ كەلىسىپ الىپ، دايىن ايتىسىن حالىق الدىنا قويىلىم ەتىپ قويىپ شىعاتىنىن، استاناداعى ايتىستا جۇلدەگەرلەردىڭ الدىن-الا بەلگىلى بولىپ قويعانىن، قازىلار القاسىنىڭ دۇرىس تورەلىك ەتپەگەنىن باسا ايتقان بولاتىن.

تاۋەلسىزدىكتىڭ 20 جىلدىعىنا وراي استانادا وتكەن ايتىستا قىرعىزدىڭ اقىنىمەن ايتىسقان رينات زايىتوۆتان وسىدان ءبىراز بۇرىن العان سۇحباتىمىز ەستەرىڭىزدە بولار؟! سۇحباتىندا رينات ايتىستىڭ اينالاسىنداعى ءبىراز جايتتىڭ شەتىن شىعارعانداي بولىپ ەدى. ايتىسكەرلەردىڭ كەلىسىپ الىپ، دايىن ايتىسىن حالىق الدىنا قويىلىم ەتىپ قويىپ شىعاتىنىن، استاناداعى ايتىستا جۇلدەگەرلەردىڭ الدىن-الا بەلگىلى بولىپ قويعانىن، قازىلار القاسىنىڭ دۇرىس تورەلىك ەتپەگەنىن باسا ايتقان بولاتىن.

الدىڭعى اپتادا «Abai.kz» cايتىنان ايتىسكەر اقىن باۋىرجان قاليوللانىڭ ماقالاسىن وقىدىق. باۋىرجان دا استانادا وتكەن سول ايتىستىڭ توڭىرەگىندەگى ءبىراز «بىلىق-شىلىقتىڭ» بەتىن اشىپتى. ماقالانىڭ «وتكەن تويعا وكپە كوپ نەمەسە قىرۋار قارجى قايدا كەتتى؟» اتتى بولىمىندە باۋىرجان سول ايتىسقا «سامۇرىق-قازىنادان» 80 ميلليون تەڭگە بولىنگەنىن، ال جۇلدە قورى مەن ايتىستىڭ بار شىعىنىن تۇتاس جابايى ەسەپپەن ەسەپتەگەننىڭ وزىندە 20 ميلليونى عانا جۇمسالعانىن اشىنا جازىپتى. سوسىن ايتىستىڭ ۇيىمداستىرۋشىسى مىرزاتاي جولداسبەكوۆتىڭ ءۇش كۇن بويى ويىنا كەلگەنىن جاساعانىن، (باۋىرجان قاليوللانىڭ ءسوزى - ق.ي.) سول ايتىستان كەيىن اقىنداردىڭ: «ەگەر، ءجۇرسىن ءسوزىمىزدى سويلەپ، قورعان بولا الماسا، مىرزاتاي جولداسبەكوۆ دەگەنىن جاساپ، قۇل يەلەنۋشى سياقتى باسىنا بەرسە، ەندى ايتىسقا قاتىسپايمىز»، - دەپ كەلىسكەنىن جازىپتى. سوسىن: «ءبىر سۇحباتتىڭ داڭقى مەن داقپىرتى»، - دەپ ريناتتىڭ بىزگە بەرگەن سۇحباتىندا ايتقاندارىنا وزىندىك ويىن ايتىپتى. بىراق ريناتتىڭ بىزگە ايتقان اڭگىمەسى مەن باۋىرجاننىڭ جازعانى ەكى بولەك. مۇنى وقىعاندا تاڭعالدىق. سۇحبات بەرىپ، ءبىراز دۇنيەنى جايىپ سالعانى ءۇشىن 11-12 اقپاندا الماتىدا وتەتىن قوناەۆتىڭ 100 جىلدىق ايتىسىنا رينات زايىتوۆتى قاتىستىرماي جاتىپتى دەگەندى دە ەستىدىك «ۇزىنقۇلاقتان». سودان رينات پەن باۋىرجاننىڭ ايتىپ جۇرگەن اڭگىمەسىنىڭ اقيقاتىن ءبىر ايتسا، ءجۇرسىن ەرمان ايتار دەگەن ويمەن ءجۇرسىن اعامىزدى ىزدەدىك.
- «ريناتتىڭ وتىرىگىنەن شارشاپ كەتتىم. قوناەۆتىڭ 100 جىلدىعىنا وراي الماتىدا وتەتىن ايتىسقا قاتىستىرماي، پرينتسيپ ۇستاپ وتىرمىن. ومىرزاق سارسەنوۆ اعامىز اراعا ءتۇسىپ، ريناتتى ايتىستان شەتتەتپە دەپ قويماي جاتىر. «جاڭا عانا ريناتسىز دا ايتىس وتەدى، بۇل ايتىسقا قاتىستىرمايمىن، ءۇزىلدى-كەسىلدى ءسوزىم سول»، - دەپ ايتتىم. بۇل مەنىڭ ريناتقا جاساعان «ناكازانيەم»»، - دەپ باستادى اعامىز اڭگىمەسىن. رينات سەندەرگە بەرگەن سۇحباتىندا: «ەكىنشى اينالىمعا جۇلدەگەرلەر الدىن-الا بەلگىلى بولىپ قويعاندىقتان شىقپادىم»، - دەپتى. ونىسى وتىرىك. اڭگىمەنى انىعىن ايتايىن، سول ايتىسقا قىتايدان قانداس اقىندارىمىزدى شاقىراردا كۇنى بۇرىن ولاردىڭ بۇرىنعى ايتىستارىنىڭ بەينەجازباسىن كورىپ، تىڭدادىم. كىمدى شاقىرساق، جاقسى، سۇبەلى ايتىس جاسايدى دەگەن وي عوي. قىتايداعى اقىنداردان جاميعا داۋلەتقىزىنىڭ ايتىسى ۇنادى. وعان شاقىرتۋ جىبەردىك. سودان ايتىسقا ون كۇن قالعاندا جاميعا تەلەفون ارقىلى حابارلاسىپ: «ايتىسقا كەلەمىن، بىراق جۇمىستاعى اداممىن، دايىندىعىم جوق. سوندىقتان ءوزىم بىلەتىن اقىنمەن ايتىستىرىڭىزشى»، - دەپ ءوتىنىش ايتتى. «كىممەن ايتىساسىڭ؟»، - دەپ ەدىم، «رينات زايىتوۆپەن»، - دەدى. مۇنى ريناتقا ايتىپ ەدىم، جاميعامەن ايتىسۋدان سالعان جەردەن باس تارتتى. «نەگە ايتىسپايسىڭ؟»، - دەسەم: «قىتايعا بارعاندا جاميعامەن ون بەس كۇن بويى ايتىسىپ، جەڭە الماعام. ەندى قالاي شىعام؟»، - دەيدى. وندا بالعىنبەك ايتىسسىن دەپ، بالعىنبەككە ايتسام، ول دا باس تارتتى. كەيىن رينات: «ينتەرنەتتە قازاقتارعا ءتىل تيگىزىپ جۇرگەن االى تۇتقىشەۆ دەگەن قىرعىزدىڭ اقىنى بار ەكەن. االىنى شاقىرىڭىز، مەن سونىمەن ايتىسايىن»، - دەدى. ءسويتىپ االىنى الدىردىق. جاميعامەن يرانبەك كۇزەنباەۆتى جۇپتادىق. وتە جاقسى ايتىس جاسادى. ەرتەڭىنە رينات تا، جاميعا دا ەكىنشى اينالىمعا ءوتتى. «جاميعامەن ايتىسپايمىن» دەگەن سوڭ، ەكىنشى اينالىمدا «قىتايدان كەلگەن ناعيمانمەن ايتىساسىڭ»، - دەدىم. وعان دا كونبەيدى. «نەگە ناعيمانمەن شىقپايسىڭ؟»، - دەسەم: «ويتكەنى ول كەلىسىپ ايتىسپايدى ەكەن. ماعان الدىن-الا ءماتىنىن كورسەتپەيدى. كەلىسپەي ايتىسۋعا مەنىڭ ىڭعايىم جوق»، - دەيدى. «ەندى نە ويىڭ بار؟»، - دەسەم: «مەن ءوزىم كەلىسىپ قويعان اينۇرمەن نە بالعىنبەكپەن ايتىسام»، - دەدى. «ويتۋگە بولمايدى عوي، سەن اقىن ەمەسسىڭ بە؟ سۋىرىپ سالىپ ايتىسۋىڭ كەرەك قوي دەسەم: «نە اينۇر، نە بالعىنبەك»، - دەپ بوي بەرمەيدى. «ەگەر ەكەۋىنىڭ بىرەۋىمەن ايتىستىرماساڭىز، بۇدان كەيىن مۇلدە ايتىسقا قاتىسپايمىن»، - دەپ تالاپ قويدى اۋەلى. «ايتىسپاساڭ ايتىسپاي-اق قوي»، - دەدىم مەن دە. سودان تۇنگى ساعات بىردە دەمەۋشىمىز ومىرزاق سارسەنوۆ ارقىلى تاعى دا اينۇرمەن نە بالعىنبەكپەن شىعارسىنشى دەپ ءوتىنىش ايتتى. مەن باسىمدى قاتىرماسىن، ريناتتى ەشكىممەن ايتىستىرمايمىن، ەكىنشى اينالىمعا قاتىستىرمايمىن دەدىم. سىزدەردىڭ گازەتتەرىڭە «ەكىنشى اينالىمنان باس تارتقان سەبەبىم، ءبىرىنشى كۇنى االىمەن ايتىستان سوڭ جۇكەڭ: «كىممەن ايتىساسىڭ؟»، - دەپ سۇرادى. «اينۇرمەن، نە بالعىنبەكپەن»، - دەدىم. «جاعداي بىلاي، الىبەك بالعىنبەكتى جەڭۋى كەرەك، ءسويتىپ فينالدا الىبەك قىتايدان كەلگەن جاميعامەن ايتىسۋى قاجەت»، - دەدى. وندا مەن نەسىنە قاتىسام؟ مۇنى جۇكەڭە دە ايتتىم. سول سەبەپتى ايتىستان باس تارتتىم»، - دەپ ساندالىپتى. كوكە-اۋ، وتىرىكپەن ءوز-ءوزىڭدى الدا، بۇكىل ەلدى شاتاستىرما. «مەن كەلىسىپ ايتىسپايتىن اقىنمىن، جۇلدەگەردىڭ كىم ەكەنىن كۇنى بۇرىن ءبىلىپ قويدىم، سول ءۇشىن شىقپادىم»، - دەپ بۇكىل ەلدى الدادى. سويتۋگە بولا ما؟ ونىڭ سول كەزدەگى «اينۇرمەن نە بالعىنبەكپەن ايتىستىرىڭىزشى» دەپ جازعان sms حاتتارى مەندە ءالى كۇنگە ساقتاۋلى تۇر. ادامدى ءوستىپ كۇيدىرە مە ەكەن؟ سوندا مەن قاي اقىننىڭ جەڭەتىنىن الدىن-الا بىلەتىن كورىپكەل مە ەكەنمىن؟ «ءوي، بالعىنبەك جەڭىلەدى الىبەكتەن، ءسويتىپ الىبەك جاميعامەن ايتىسادى»، - دەپ قاعىتىپ، ءسوز اراسىندا ايتا سالعانمىن. ونى كەلىپ ەندى: «جۇكەڭ ءسويتىپ ايتقان»، - دەپ شىندىققا اينالدىرىپ، گازەتتە ايتىپتى. ايتپەسە سول اڭگىمەنى بالعىنبەكتىڭ ءوزى دە ەستىپ تۇردى عوي. باۋىرجان قاليوللا ماقالاسىندا: «ول ءسوزدى ءجۇرسىن بارىمىزگە دە قالجىڭداپ ايتقان. ءتىپتى ماعان «ارنايى سىيلىق بار، نوۋتبۋك كەرەك پە، اقشالاي كەرەك پە»، - دەدى. ءوزىنىڭ ءبىر سۇحباتىنداعى «اقشانى وتە جاقسى كورەمىن»، - دەگەن ءسوزى ەسىمە ءتۇسىپ، «تەمىرى» قۇرىسىن، اقشا كەرەك»، - دەدىم. ءجۇرسىننىڭ «قىرت» اڭگىمەسىنە ابدەن ەتىمىز ۇيرەنگەن ءبىز سول كۇيىمىزبەن كەتە باردىق»، - دەپ جازىپتى عوي. ريناتتىڭ وسى وتىرىگىنەن كەيىن مەن قالاي ونى ەل الدىنا شىعارامىن؟ «جاميعامەن ون بەس كۇن بويى جەڭىلگەنمىن، ونىمەن ايتىسا المايمىن»، - دەپ الىپ، حالىققا مىناداي اڭگىمە ايتادى. ريناتتى تاۋىپ اكەلگەن ادام مەنمىن. سەمەيدە ورالحان بوكەيگە ارنالعان ايتىستا سەمەيلىكتەر التى بىردەي جاس اقىنىن كورسەتىپ، «ىشىنەن بىرەۋىن تاڭداپ ال» دەدى. زالدا وتىرسام: «اعا، مىنا قازىلاردىڭ ءبارى ارعىندار مەن توبىقتىلار، مەن نايمان ەدىم. ساحناعا شىعارماي جاتىر. مەنى شىعارىڭىزشى»، - دەپ قۇلاعىمنىڭ تۇبىنە ءالسىن-ءالسىن سىبىرلاپ كەتەدى. «شىقشى ال، سەن بالا»، - دەدىم. تىڭدادىم. جاپ-جاقسى ايتىس جاسادى. وندا قازىرگى «جۇلدىز» رينات جوق، اياعىندا ۇلكەن باتىڭكە، قۇلاعى قالقيعان، جاس بالا. كوللەدجدە وقىپ جۇرگەن كەزى عوي. ءبىتتى، بۇدان كەيىن: «سەمەيدەن رينات زايىتوۆ شىعادى»، - دەدىم. الماتىعا اكەلدىم. تاربيەلەدىم. ءتىپتى ۇيىمە جاتقىزىپ، بىلگەنىمدى ۇيرەتتىم. بىلتىر «جۇلدىزدار وتباسىنا» سۇحبات بەرىپ: «مەن جۇلدىز اۋرۋىنا شالدىعا باستاپ ەدىم. ءجۇرسىن اعام جۇلدىزدىعىڭدى قوي، نە جۇلدىز بول، نە اقىن بول دەدى. سول كەزدە بارىپ ەسىمدى جيدىم»، - دەپتى. سويتكەن رينات قوي. ءوزىن جاقسى كورۋشى ەدىم. ال ەندى ىستەپ جۇرگەنى مىناۋ...
- رينات زايىتوۆ بىزگە بەرگەن سۇحباتىندا «سوڭعى ءۇش-ءتورت جىلدىڭ كولەمىندە بىزدە كەلىسىپ ايتىسۋ دەگەن پايدا بولدى. كىممەن ايتىساتىنىڭ كەيدە ءبىر اپتا بۇرىن، كەيدە ءبىر كۇن بۇرىن بەلگىلى بولادى. بىزدە ايتىس بالدىق جۇيەمەن باعالانادى عوي. سودان ەكى اقىن دا جوعارى بالل الايىق دەيدى دە، نە ايتاتىندارىن ءتۇنى بويى جازىپ، كەلىسىپ الادى. ونى ءجۇرسىن اعام دا جاقسى بىلەدى، قازىلار دا حاباردار. ونىمەن قويماي، دايىن ايتىستارىن حالىق الدىندا قويىلىم ەتىپ قويىپ شىعاتىندار دا بار»، - دەگەن ەدى. ريناتتىڭ بۇل سوزىمەن كەلىسەتىن شىعارسىز ەندى...
- ايتىستىڭ كوركەمدىك دەڭگەيى كوتەرىلسىن دەپ ايتىسكەرلەرگە دايىندالۋعا مۇمكىندىك بەرەمىز. «پالەن اقىنمەن ايتىساسىڭ» دەپ، ون-ون بەس، ءتىپتى ءبىر اي بۇرىن حاباردار ەتىپ قويامىز. ول - راس. ويتكەنى ساحناعا شىعىپ تابان استىندا شىعارىلعان الەۋلايلىممەن ايتىس جاقسى شىقپايدى. ءبىرجان سارامەن ايتىسۋعا كەلگەندە دايىندالماي كەلدى دەيسىڭ بە؟ سارا دا ۇيىندە وتىرىپ، بىرجانمەن قالاي ايتىسۋ كەرەكتىگىن ويلادى. مىنە، وسىنداي دۇنيە عوي. بىراق ءبىزدىڭ جاڭاعى «دايىندالىڭدار» دەگەنىمىزدىڭ اسقىنعانى سونشالىق ءبىر-بىرىنە ۇيدەن جازىپ كەلگەن ماتىندەرىن كورسەتىپ، «سەن ءبىرىنشى مىنانى ايت، ودان سوڭ مەن مىنانى ايتامىن» دەپ كەلىسىپ الاتىن دارەجەگە جەتىپتى اقىندار. بۇرىن «شىنىمەن سويتە مە ەكەن» دەپ كۇدىكتەنىپ ءجۇرۋشى ەدىم. استانادا 19-جەلتوقساندا «جاستىق جالىنىمىز ساعان، تاۋەلسىز قازاقستان» اتتى جاس اقىنداردىڭ ايتىسىندا بۇعان كوزىم ابدەن جەتتى. سوندىقتان 11-12 اقپاندا الماتىدا وتەتىن «قوناەۆتاي ەر قايدا؟» اتتى ايتىستا كەلىسىپ ايتىسۋعا توقتاۋ سالۋ ءۇشىن اقىنداردىڭ كىممەن جۇپ قۇرايتىنىن انىقتايتىن جەرەبەنى زالدا وتىرعان كورەرمەندەرگە تارتقىزىپ، اقىنداردىڭ جۇبىن ايتىس باستالاردىڭ الدىندا انىقتاۋعا بەل بۋىپ وتىرمىن.
- ونىڭىز دۇرىس بولعان ەكەن. تاۋەلسىزدىكتىڭ 20 جىلدىق ايتىسىنىڭ اڭگىمەسى ءبىر بۇل ەمەس. ايتىسكەر باۋىرجان قاليوللا دا ءادىل قازىلاردىڭ ادىلدىگىنە اشىنىپتى. قازىلار القاسىنىڭ توراعاسى مىرزاتاي جولداسبەكوۆ قازىلاردىڭ قاتارىنداعى فاريزا وڭعارسىنوۆا ءۇشىن دە ۇپاي بەرىپ، ءبىر قولىمەن 8, ءبىر قولىمەن 9-دى كوتەرىپ، ەكى ادام ءۇشىن داۋىس بەرىپ وتىردى» ، - دەيدى. توراعا بولسا دا، مىرزەكەڭنىڭ مۇنىسى ورىنسىز عوي. فاريزا اپامىز جوق بولسا، زالدا ايتىس تاماشالاپ وتىرعان مىڭ ادامنىڭ بىرەۋىن قازىلارعا قوسىپ، تورەلىك ەتكىزسەڭىز دە بولاتىن ەدى عوي...
- ءادىل قازىلاردىڭ شەشىمىنە اقىنداردىڭ كوڭىلى ەش ۋاقىتتا تولمايدى. شىن جۇيرىكتى انىقتاۋ ءۇشىن مەن نە ىستەمەدىم؟ جيىرما ءبىر ادامدى قازى ەتىپ تاعايىنداپ، كۇدىك بولماسىن دەگەن نيەتپەن كورەرمەندەردىڭ اراسىنان ءبىر-ەكى ادامدى قازىلاردىڭ قاتارىنا قوسقان كەزىم بولعان. ءۇش ادام بىرىگىپ، ءبىر باعا كوتەرەتىن توپتىق قازىلار القاسىن دا قۇرىپ كوردىم. ودان ءبىر كەزدەرى قازىلاردان بولەك اپپەللياتسيالىق كوميسسيا دەگەندى ەنگىزدىم. كورەرمەن جۇيرىكتى ءوزى انىقتاسىن دەپ تەلەفون ارقىلى داۋىس تا بەرگىزدىم. ال باۋىرجاننىڭ ماقالاسىندا جازعان جاعدايعا بايلانىستى ايتارىم: مىرزەكەڭ ءبىر-اق رەت فاريزا وڭعارسىنوۆانىڭ ورنىنا ۇپاي كوتەردى. فاريزا وڭعارسىنوۆاعا دالاعا شىعۋعا تۋرا كەلىپ، سىرتقا شىعىپ كەتىپتى. «فاريزا اپام مەنىڭ باعام مىناۋ، وسىنى كوتەرە سال» دەپ ءوزى ايتىپ كەتكەن شىعار. باۋىرجان قاليوللا «42 اقىننىڭ تاعدىرىن شەشۋگە دەگەن جاۋاپكەرشىلىكتى موينىنا العان فاريزا اپامىز ەكى كۇندە دە ايتىستىڭ ورتاسىندا كەشىگىپ كەلىپ باعا بەردى»، - دەپتى. بۇل - وتىرىك. حالىق كورىپ وتىر عوي. مەن دە وتىرمىن سول جەردە. مىرزەكەڭ فاريزا وڭعارسىنوۆا ءۇشىن ءبىر-اق جەردە عانا ۇپاي كوتەردى. مۇنداي وتىرىكتەردى ايتا بەرسەك، نە بولعانىمىز؟
- ءسىزدىڭ ايتىپ وتىرعانىڭىز باسقا دا، باۋىرجان قاليوللانىڭ ماقالاسىندا ايتىلعان دۇنيەلەر باسقا. باۋىرجان اقىن تاۋەلسىزدىكتىڭ جيىرماجىلدىق ايتىسىندا مىرزاتاي جولداسبەكوۆ ويىنا كەلگەنىن ىستەدى دەپ جازىپتى. ەگەر ءجۇرسىن ءسوزىمىزدى سويلەمەسە، مىرزاتاي ۇيىمداستىرعان ايتىسقا ەندى قاتىسپايمىز دەپ شەشتىك دەيدى. بۇعان نە دەيسىز؟
- ەكى جىل ايتىس جابىلىپ قالدى. ودان سوڭ ۇكىمەتتىڭ، مادەنيەت مينيسترلىگىنىڭ رۇقساتىمەن اشىلدى. ءسويتىپ ايتىستىڭ بار تىزگىنى، ۇيىمداستىرۋ، وتكىزۋ جۇمىستارى رەسمي تۇردە مىرزاتاي جولداسبەكوۆكە تاپسىرىلدى. ايتىستىڭ نەگىزگى بيلىگى سول كىسىنىڭ قولىندا. مىرزاتاي جولداسبەكوۆ - مەنىڭ ستۋدەنت كەزدەگى ۇستازىم، قازاقتىڭ ابىز قارتتارىنىڭ ءبىرى. بۇعان دەيىن پرەزيدەنتتىڭ مادەنيەت ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى قىزمەتىن اتقاردى. جاقىندا ول قىزمەتىنەن بوسادى. بيىل جازدا مەن سول كىسىنىڭ جانىنا كەڭەسشى بولىپ بارعانمىن. ريناتتىڭ سۇحباتىندا دا، باۋىرجاننىڭ ماقالاسىندا دا مىرزەكەڭنىڭ اتىنا نەبىر اۋىر-اۋىر سوزدەر ايتىلىپتى. مەن مۇنىڭ ءبارىن دۇرىس ەمەس دەپ ەسەپتەيمىن. ويتكەنى كىسىگە توپىراق شاشۋ، بەتتەن تىرناۋ، انىق-قانىعىنا، بايىبىنا بارماي اڭگىمە ايتۋ كىسىلىكتىڭ، تاربيەلىلىكتىڭ، تەكتىلىكتىڭ بەلگىسى ەمەس. قازاقتىڭ بولمىسىندا جوق دۇنيە. مىرزەكەڭ - ايتىستىڭ كوشى توقتاپ قالماي العا جىلجۋىنا ءبىر كىسىدەي ۇلەس قوسىپ جۇرگەن ادام. ءادىلىن ايتۋ كەرەك، كىمنىڭ بولسا دا، مىرزەكەڭە مۇنداي اۋىر سوزدەر ايتاتىن ءجونى جوق ەدى. ال وزىمە كەلەر بولساق، رەسمي بيلىك قولىمدا بولماعاننان كەيىن ورنىمدى ءبىلىپ، ايتىستىڭ جۇرگىزۋشىسى، كوركەمدىك ساپاسىنا جاۋاپ بەرۋشى رەتىندە عانا وتىردىم.
- سول ايتىستا اقتىق سىن نەگە وتپەي قالدى؟ باۋىرجان قاليوللا «مىرزاتاي اعامىزدىڭ ەم قابىلدايتىن ۋاقىتى بولىپ قالدى. سوندىقتان فينال وتپەدى»، - دەگەندى ەستىدىك دەپ جازىپتى.
- فينالدىڭ نەگە وتپەگەنىن ەشكىم بىلمەيدى. ءبارىمىز دە جارتىلاي فينال، سوسىن فينال بولادى دەپ ويلاعانبىز. مىرزەكەڭ سول كۇنى اۋىرىپ، ەمحاناعا جاتىپ شىعىپتى. ايتىستىڭ ءبىرىنشى كۇنىندە دە تۇندە اۋىرىپ، سەگىز ساعات سيستەما قۇيدىرىپتى. سوڭعى كۇنى دە اۋىردى-اۋ دەيمىن، دەنساۋلىعىنا بايلانىستى قازىلارمەن اقىلداسىپ، ءبىر اۋىزدان باس جۇلدەنى جاميعاعا بەرەمىز دەپ شەشىپتى. مۇنى مەن قايدان بىلەيىن؟ جۇرگىزۋشى بولىپ ساحنادا وتىرمىن عوي. ۇيىمداستىرۋشى دا، مۇحتار قۇل-مۇحاممەدتىڭ «ايتىس وتكىزىڭدەر» دەگەن تاپسىرماسىن العان دا سول كىسى. ال ەندى ارالاسۋعا مەنىڭ قانداي حاقىم بار؟ «ايتىستى توقتاتامىز» دەدى، توقتاتتى. بىراق باس جۇلدەنى جاميعاعا بەرە سالماي، فينالدى وتكىزۋ كەرەك ەدى. باس جۇلدەنى باسقاعا ۇستاتا سالاتىنداي ءبىزدىڭ اقىندار سونشالىقتى سورلى بولعان جوق، ماسەلەن. مۇحتار نيازوۆ قانداي جاقسى ايتىس جاسادى؟ دورەكى ايتىساتىن جاميعانى ساباسىنا ءتۇسىرىپ، ورنىنا قويىپ بەردى. الىبەك سەرعاليەۆ تە كەرەمەت ايتىستى. فينال وتپەي، اقىنداردىڭ ەكىنشى تىنىسى اشىلماي قالدى.
- باۋىرجان قاليوللا «ايتىسقا بولىنگەن 80 ميلليوننىڭ 20 ميلليونى عانا جۇمسالدى. قالعان قارجى قايدا كەتتى» دەپ ورىندى ماسەلە كوتەرىپتى. ءسىز دە سول ايتىستىڭ باسى-قاسىندا ءجۇردىڭىز عوي. بۇعان نە دەيسىز؟
- قارجى ماسەلەسىنە بايلانىستى سۇراقتارعا جاۋاپ بەرە المايمىن. ايتتىم عوي، مەن تەك ايتىستىڭ جۇرگىزۋشىسى، كوركەمدىك ساپاسىنا جاۋاپ بەرۋشى رەتىندە عانا وتىردىم. سول ايتىسقا مەملەكەت قوماقتى قارجى ءبولىنىپ تۇرعاننان كەيىن، قوسىمشا جۇلدەنى بىرنەشە اقىنعا تاعايىندايىق دەگەن ۇسىنىس ايتقانمىن. ونىم جۇزەگە اسپادى.
- ءجون ەكەن. 11-12 اقپاندا وتەتىن قوناەۆتىڭ 100 جىلدىعىنا وراي وتەتىن ايتىستا ايتىلعان جايتتار قايتالانىپ جۇرمەي مە؟
- جوق. ويتكەنى بۇل ايتىستى ءوزىم ۇيىمداستىرىپ جاتىرمىن. دەمەۋشى تابۋ، اقىنداردى شاقىرۋ جۇمىستارىمەن ءوزىم جۇگىرۋدەمىن. باس جۇلدە - «دجيپ» اۆتوكولىگى. ودان بولەك ءۇش ماشينا تىگىپ وتىرمىز. بۇل ايتىستا اقىنداردىڭ سۋىرىپ سالمالىعىن دالەلدەمەكشىمىن. جەرەبەنى ايتىس باستالاردان بەس مينۋت بۇرىن زالدا وتىرعان كورەرمەنگە تارتقىزامىن.
قوناەۆتىڭ ايتىسىن وتكىزەمىن دەپ تابانىمنان تاۋسىلدىم. «قازاق راديوسى» مەن «قازاقستان» تەلەارناسىنا سۇراعان اقشالارىن بەرسەم دە، سول ايتىستىڭ جارناماسىن وتكىزە الماي وتىرمىن. ويتكەنى «قوناەۆتاي ەر قايدا؟» اتتى ايتىستى وتكىزۋگە مادەنيەت مينيسترلىگى تيىم سالىپ تاستاپتى. ءبىر-ەكەۋى بولماسا، مەرزىمدى باسىلىمداردىڭ ءبىرازى جارناما بەرۋدەن باس تارتتى. حاباردار بولماعاندىقتان ەرتەڭ ايتىسقا حالىق كەلە مە، كەلمەي مە، زالدى تولتىرا الامىز با، جوق پا؟ مەن وسىدان قورقىپ ءجۇرمىن.
- اڭگىمەڭىزگە راقمەت!
سۇحباتتاسقان - قارلىعا يبراگيموۆا
"حالىق ءسوزى" گازەتى

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

قۇيىلسىن كوشىڭ

باس گازەت ورالماندارعا نەگە شۇيلىكتى؟

ءالىمجان ءاشىمۇلى 2102
ادەبيەت

«سولاي ەمەس پە؟»

عابباس قابىشۇلى 2516
قوعام

دوس كوپ پە، دۇشپان كوپ پە؟

ءابدىراشيت باكىرۇلى 2202
ەل ءىشى...

ۇلتتىق بىرەگەيلەنۋ: قانداستاردىڭ ءرولى قانداي؟

ءومارالى ادىلبەكۇلى 1624