سەنبى, 18 مامىر 2024
جاڭالىقتار 2310 0 پىكىر 8 جەلتوقسان, 2011 ساعات 05:39

مەرتۆىح يندەيتسەۆ پەرەسچيتالي

گلاۆنوي تسەنوي، كوتورۋيۋ زاپلاتيلي كورەننىە امەريكانتسى زا وتكرىتيە ي كولونيزاتسيۋ نوۆوگو سۆەتا، بىلي نەروجدەننىە دەتي: س پريحودوم ەۆروپەيتسەۆ ناسەلەنيە يۋجنوي ي سەۆەرنوي امەريكي ۋمەنشيلوس پوچتي ۆدۆوە، پوكازال اناليز «مولەكۋليارنىح چاسوۆ»، تيكايۋششيح ۆ دنك ميتوحوندري.

س پريحودوم ەۆروپەيتسەۆ رازۆيتىە دوكولۋمبوۆى تسيۆيليزاتسي سەۆەرنوي ي يۋجنوي امەريكي - تسيۆيليزاتسي مايا، اتستەكوۆ، ينكوۆ، چيبچا (نا تەرريتوري نىنەشنەي كولۋمبي) ي چيمۋ (پوسلەدنيح، زانيماۆشيح سەۆەر سوۆرەمەننوگو پەرۋ، ك پريحودۋ يسپانتسەۆ ۋجە زاۆوەۆالي ينكي) - ك يسحودۋ XVI ۆەكا پرەكراتيلي سۆوە سۋششەستۆوۆانيە. مومەنت كوللاپسا امەريكانسكيح تسيۆيليزاتسي، چە كۋلتۋرنوە ي دۋحوۆنوە ناسلەديە دوشلو دو ناس ۆ ودنيح وبرىۆكاح، نەپلوحو يسسلەدوۆان يستوريكامي پو پيسمەننىم يستوچنيكام، وستاۆلەننىم كولونيزاتورامي، ا تاكجە داننىم ارحەولوگي. نو ني پەرۆىە، ني ۆتورىە نە پوزۆوليايۋت وتسەنيت تاكوي ۆاجنىي دليا ەتوي يستوري پارامەتر، كاك رەالنىە دەموگرافيچەسكيە پوسلەدستۆيا ەۆروپەيسكوي ەكسپانسي.

وكازاليس لي وني ۆ XVI ۆەكە تاكيمي جە كاتاستروفيچەسكيمي دليا كورەننىح امەريكانتسەۆ، كاك يسچەزنوۆەنيە تسەلىح گوسۋدارستۆ، پەرەسترويكا ەكونوميكي، ناساجدەنيە درۋگوي كۋلتۋرى ي دەگراداتسيا سوتسيالنىح سترۋكتۋر؟

گلاۆنوي تسەنوي، كوتورۋيۋ زاپلاتيلي كورەننىە امەريكانتسى زا وتكرىتيە ي كولونيزاتسيۋ نوۆوگو سۆەتا، بىلي نەروجدەننىە دەتي: س پريحودوم ەۆروپەيتسەۆ ناسەلەنيە يۋجنوي ي سەۆەرنوي امەريكي ۋمەنشيلوس پوچتي ۆدۆوە، پوكازال اناليز «مولەكۋليارنىح چاسوۆ»، تيكايۋششيح ۆ دنك ميتوحوندري.

س پريحودوم ەۆروپەيتسەۆ رازۆيتىە دوكولۋمبوۆى تسيۆيليزاتسي سەۆەرنوي ي يۋجنوي امەريكي - تسيۆيليزاتسي مايا، اتستەكوۆ، ينكوۆ، چيبچا (نا تەرريتوري نىنەشنەي كولۋمبي) ي چيمۋ (پوسلەدنيح، زانيماۆشيح سەۆەر سوۆرەمەننوگو پەرۋ، ك پريحودۋ يسپانتسەۆ ۋجە زاۆوەۆالي ينكي) - ك يسحودۋ XVI ۆەكا پرەكراتيلي سۆوە سۋششەستۆوۆانيە. مومەنت كوللاپسا امەريكانسكيح تسيۆيليزاتسي، چە كۋلتۋرنوە ي دۋحوۆنوە ناسلەديە دوشلو دو ناس ۆ ودنيح وبرىۆكاح، نەپلوحو يسسلەدوۆان يستوريكامي پو پيسمەننىم يستوچنيكام، وستاۆلەننىم كولونيزاتورامي، ا تاكجە داننىم ارحەولوگي. نو ني پەرۆىە، ني ۆتورىە نە پوزۆوليايۋت وتسەنيت تاكوي ۆاجنىي دليا ەتوي يستوري پارامەتر، كاك رەالنىە دەموگرافيچەسكيە پوسلەدستۆيا ەۆروپەيسكوي ەكسپانسي.

وكازاليس لي وني ۆ XVI ۆەكە تاكيمي جە كاتاستروفيچەسكيمي دليا كورەننىح امەريكانتسەۆ، كاك يسچەزنوۆەنيە تسەلىح گوسۋدارستۆ، پەرەسترويكا ەكونوميكي، ناساجدەنيە درۋگوي كۋلتۋرى ي دەگراداتسيا سوتسيالنىح سترۋكتۋر؟

ۆ وپرەدەلەننىي مومەنت ۆىياسنيلوس، چتو پيسمەننايا يستوريا ي ارحەولوگيا ريسوۆالي زدەس كارتينۋ، سوۆەرشەننو پروتيۆوپولوجنۋيۋ توي، كوتورۋيۋ ۋدالوس پولۋچيت پري رەكونسترۋكتسي دەموگرافيچەسكوي يستوري دو- ي پوسلەكولۋمبوۆوي امەريكي س پوموششيۋ گەنەتيكي، سراۆنيۆايا ناكوپلەننىە يزمەنەنيا ۆ نۋكلەوتيدنىح پوسلەدوۆاتەلنوستياح ۆ ميتوحوندريالنوي دنك

(متدنك) سوۆرەمەننىح كورەننىح امەريكانتسەۆ س متدنك يح پرەدكوۆ (توچنەە، يح پراپرابابۋشەك، تاك كاك ميتوحوندريالنىە گەنى پەرەدايۋتسيا تولكو چەرەز يايتسەكلەتكۋ وت ماتەري ك دوچەري، ۆ سپەرماتوزويداح ميتوحوندري نەت).

تاك كاك بولشەمۋ رازمەرۋ پوپۋلياتسي سووتۆەتستۆۋەت بولشەە گەنەتيچەسكوە رازنووبرازيە، سوپوستاۆليايا چاستوتۋ مۋتاتسي ۆ متدنك سوۆرەمەننىح يندەيتسەۆ س چاستوتوي مۋتاتسي ۆ رازليچنىح متدنك يح پرەدكوۆ، موجنو پونيات، كاك مەنيالسيا وبەم ەتوي پوپۋلياتسي ۆ ديناميكە، تاك كاك مۋتاتسي ناكاپليۆايۋتسيا س وديناكوۆوي سكوروستيۋ، وتليچايۋششەيسيا ۆ رازليچنىح سەگمەنتاح دنك (ياۆلەنيە، وكونچاتەلنو وتكرىتوە ۆ 80-ە گودى ي پولۋچيۆشەە نازۆانيە «مولەكۋليارنىح چاسوۆ»: يمەننو بلاگوداريا ەمۋ مير ۋزنال وب ۋسلوۆنوم پراپرەدكە ۆسەح ليۋدەي - «ميتوحوندريالنوي افريكانسكوي ەۆە» - ي «بۋتىلوچنوم گورلىشكە» - پەريودە، كوگدا پوپۋلياتسيا ليۋدەي سوكراتيلاس دو نەسكولكيح تىسياچ چەلوۆەك پريمەرنو 74 تىس. لەت نازاد).

رانەە گەنەتيكي، پرودەلاۆشيە تاكوي اناليز، پريشلي ك ۆىۆودۋ، چتو ۆ پەريود ەۆروپەيسكوي كولونيزاتسي چيسلەننوست كورەننوگو ناسەلەنيا ۆ سەۆەرنوي ي يۋجنوي امەريكە سيلنو نە يزمەنيلاس، چتو ياۆنو ديسسونيروۆالو س ريسۋەموي يستوريكامي كارتينوي زابروشەننىح يندەيسكيح گورودوۆ ي دراماتيچنىمي سۆيدەتەلستۆامي ەۆروپەيتسەۆ، وپيسىۆاۆشيح، كاك وت ينفەكتسي، ۆوەننىح كونفليكتوۆ، پروداجي ۆ رابستۆو ستانوۆيليس بەزليۋدنىمي تسەلىە وبلاستي، پروتسۆەتاۆشيە دو پريحودا كولونيزاتوروۆ.

دوشلي دو ناس ي كونكرەتنىە تسيفرى: تاك، نالوگوۆىە يسپانسكيە چينوۆنيكي ۆ 1573 گودۋ زانەسلي ۆ سۆوي رەەسترى 466 748 چەلوۆەك، پروجيۆاۆشيح ۆ 24 رايوناح نا تەرريتوري سوۆرەمەننوگو پەرۋ، ا چەرەز 30 لەت، ۆ 1602 گودۋ، پلاتيۆشيح نالوگي ستالو 324 895 چەلوۆەك، تو ەست پوچتي نا ترەت مەنشە.

نا كاكوە-تو ۆرەميا گيپوتەزا دەموگرافيچەسكوي كاتاستروفى (ا نەكوتورىە يستوريكي دوۆوديلي دو 90% ۋبىل يندەيسكوگو ناسەلەنيا ۆ پەرۆىە ستو لەت كولونيزاتسي), وبياسنياۆشايا بىسترۋيۋ دەگراداتسيۋ يندەيسكيح وبششەستۆ، بىلا وتبروشەنا: دوكولۋمبوۆى كۋلتۋرى پالي پري كونتاكتە س تسيۆيليزاتسيەي، ناحودياششەيسيا نا درۋگوي ستادي تەحنيچەسكوگو ي ۆوەننوگو رازۆيتيا، نو ۆوۆسە نە نا فونە رەزكوگو دەموگرافيچەسكوگو سپادا، كوتورىي ەسلي ي نابليۋدالسيا، تو لوكالنو، نا وتدەلنىح تەرريتورياح، ۆ تسەلوم جە چيسلەننوست كورەننوگو ناسەلەنيا پوسلە پريحودا ەۆروپەيتسەۆ پوچتي نە يزمەنيلاس.

پوحوجە، چتو ەتۋ توچكۋ زرەنيا، پولۋچايۋششۋيۋ ۆسە بولشەە راسپروسترانەنيە ۆ ناۋچنوي ليتەراتۋرە، وپيات پريدەتسيا پەرەسماتريۆات.

گەنەتيك برەندان و'فەللون يز ۋنيۆەرسيەتا شاتا ۆاشينگتون (سيەتل) ي نەمەتسكي انتروپولوگ لارس فەرەن-شميتس يز گەتتينگەنسكوگو ۋنيۆەرسيتەتا وپۋبليكوۆالي ۆ Proceedings of the National Academy of Sciences رەزۋلتاتى نوۆوگو يسسلەدوۆانيا، سوگلاسنو كوتورومۋ ۆ XVI-XVII ۆەكاح پرويزوشلو ەسلي ي نە 90-پروتسەنتنوە، تو نە مەنەە دراماتيچنوە - پريبليزيتەلنو ۆ دۆا رازا - سوكراششەنيە چيسلەننوستي كورەننوگو ناسەلەنيا يۋجنوي ي سەۆەرنوي امەريكي.

ۆ رابوتە بىل يسپولزوۆان نوۆىي، بولەە سوۆەرشەننىي الگوريتم، سراۆنيۆايۋششي چاستوتۋ مۋتاتسي، - پروگرامما گەنەالوگيچەسكوگو سەمپليروۆانيا BEAST, حوروشو وبكاتاننايا ميكروبيولوگامي، ا تاكجە ۆنۋشيتەلنىي بانك راسشيفروۆاننىح ميتوحوندريالنىح دنك: 137 سوۆرەمەننىح مت-گەنوموۆ، پرەدستاۆليايۋششيح پيات گلاۆنىح كورەننىح امەريكانسكيح گاپلوگرۋپپ، ي 63 راسشيفروۆاننىە پوسلەدوۆاتەلنوستي نۋكلەوتيدوۆ س بوگاتوگو نا مۋتاتسي ۋچاستكا HVS1 مت-گەنوما، ۆىدەلەننوگو يز وستانكوۆ ليۋدەي، جيۆشيح نا تەرريتوري يۋجنوگو ونتاريو، زاپادنوگو يللينويسا (سشا) ي وكرەستنوستەي گورودا پالپا (پەرۋ) دو ناچالا ەۆروپەيسكوي كولونيزاتسي، ي داتيروۆاننىح راديوكاربوننىم مەتودوم ي مەتودوم ماسس-سپەكترومەتري.

يسپولزوۆاننىي الگوريتم پوزۆوليل پروسلەديت، كاك يزمەنيالسيا وبەم چەلوۆەچەسكوي پوپۋلياتسي نا پروتياجەني پوسلەدنيح 15 تىسياچ لەت، س مومەنتا، كوگدا نا تەرريتوريۋ سەۆەرنوي امەريكي پرونيكلي پەرۆىە گرۋپپى ليۋدەي - وبششيح پرەدكوۆ كورەننوگو ناسەلەنيا نوۆوگو سۆەتا.

چيسلەننوست ەتيح پەرۆوپروحودتسەۆ اۆتورى وتسەنيۆايۋت ۆ نەسكولكو تىسياچ چەلوۆەك. تري تىسياچي لەت چيسلەننوست «پەرۆىح امەريكانتسەۆ» وستاۆالاس نەيزمەننوي (سم. گرافيك), 12 تىسياچ لەت نازاد ونا ناچالا ۆزرىۆووبرازنو راستي، چەرەز 4-5 تىسياچ لەت ستابيليزيروۆالاس ي دولگوە ۆرەميا وستاۆالاس نەيزمەننوي ۆپلوت دو رەزكوگو - پريمەرنو ۆ دۆا رازا - سوكراششەنيا ۆ مومەنت، سوۆپاۆشي س كولونيزاتسيەي نوۆوگو سۆەتا ەۆروپەيتسامي.

اۆتورى وتمەچايۋت، چتو پولۋچەننىە زناچەنيا «مولەكۋليارنىح چاسوۆ»، فيكسيرۋيۋششيە سنيجەنيە گەنەتيچەسكوگو رازنووبرازيا نا وپرەدەلەننىح ۆرەمەننىح وترەزكاح، نەلزيا وبياسنيت لوكالنىمي، توچەچنىمي دەپوپۋلياتسيامي:

چيسلەننوست كورەننوگو ناسەلەنيا بىسترو ۋپالا نا وچەن بولشيح ي حوروشو زاسەلەننىح تەرريتورياح نوۆوگو سۆەتا ي ۆوسستانوۆيلاس دو پرەجنيح زناچەني ليش چەرەز نەسكولكو سوتەن لەت.

ا ميتوحوندريالنىە گەنومى پوتومكوۆ تەح، كتو پەرەجيل ناشەستۆيە ەۆروپەيتسەۆ، ناۆسەگدا زاپەچاتلەلي ۆ سەبە وتپەچاتوك ەتوگو دەموگرافيچەسكوگو سوبىتيا ۆ ۆيدە مەنشەگو رازنووبرازيا اللەلەي.

تاكيم وبرازوم، گلاۆنوي تسەنوي، كوتورۋيۋ زاپلاتيلي كورەننىە امەريكانتسى زا وتكرىتيە ي كولونيزاتسيۋ نوۆوگو سۆەتا، بىلي يح جيزني ي نەروجدەننىە دەتي: س پريحودوم ەۆروپەيتسەۆ ناسەلەنيە يۋجنوي ي سەۆەرنوي امەريكي ۋمەنشيلوس پوچتي ۆدۆوە، پادەنيە جە ي دەگراداتسيا تسيۆيليزاتسيوننىح تسەنتروۆ دوكولۋمبوۆوي ەپوحي پرويسحوديلي نا فونە ەتوي كاتاستروفى. ۆوزموجنو، چتو دەگراداتسيا ي يسچەزنوۆەنيە درۋگيح تسيۆيليزاتسي تاكجە بىلي

(ا ۆوزموجنو، ي بۋدۋت) سلەدستۆيەم وششۋتيمىح دەموگرافيچەسكيح پروۆالوۆ، ا نە «سيستەمنوگو» ستارەنيا ۆىسوكوورگانيزوۆاننىح وبششەستۆ.

 

http://www.gazeta.ru/science/2011/12/06_a_3859942.shtml

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

قۇيىلسىن كوشىڭ

باس گازەت ورالماندارعا نەگە شۇيلىكتى؟

ءالىمجان ءاشىمۇلى 2140
ادەبيەت

«سولاي ەمەس پە؟»

عابباس قابىشۇلى 2547
قوعام

دوس كوپ پە، دۇشپان كوپ پە؟

ءابدىراشيت باكىرۇلى 2324
ەل ءىشى...

ۇلتتىق بىرەگەيلەنۋ: قانداستاردىڭ ءرولى قانداي؟

ءومارالى ادىلبەكۇلى 1653