سەيسەنبى, 14 مامىر 2024
جاڭالىقتار 2546 0 پىكىر 8 قاراشا, 2011 ساعات 06:32

ولەگ داۆىدوۆ. نەۆەدومىي چينگيزيد لابوراتوريا تسارسكيح كروۆەي

نيكاكيم نارودنىم ەدينستۆوم 4 نويابريا 1612 گودا ۆ موسكۆە، كونەچنو، نە پاحلو (كاك ي سەيچاس ۆ ەتوت پرازدنيچنىي دەن). ناپريمەر، ۆورۆاۆشيەسيا ۆ كرەمل كازاكي پود گورياچۋيۋ رۋكۋ چۋت نە پريكونچيلي بۋدۋششەگو تساريا ميحايلا رومانوۆا ي ەگو مات كسەنيۋ يۆانوۆنۋ، كوتورىە سيدەلي ۆ وسادە ۆمەستە س پولياكامي. پوبەديتەلي سچيتالي كوللابوراتسيونيستامي ۆسەح، كتو پريچاستەن ك سەميبويارششينە، ا ميشين دياديا يۆان نيكيتيچ رومانوۆ بىل ودنيم يز ەتيح سەمي.

وپولچەنتسى شلي نا شتۋرم موسكۆى پود پوكروۆيتەلستۆوم كازانسكوي بوگوروديتسى (دەتالي زدەس). ي ۆ پاميات وب ەتوي پوبەدە بىل ۋچرەجديون وسەنني پرازدنيك كازانسكوي. ۆپوسلەدستۆي يكونا ستالا پاللاديۋموم دوما رومانوۆىح. تاك چتو ۆ يزۆەستنوم سمىسلە دەن نارودنوگو ەدينستۆا، پريۋروچەننىي كو دنيۋ كازانسكوي، — ەتو پرازدنيك ديناستي رومانوۆىح، كوتورىە تاك منوگو سدەلالي دليا رازۆيازىۆانيا سمۋتى ي تاك منوگو ۆ رەزۋلتاتە نەيو پولۋچيلي. رەچ نە و توم، چتو رومانوۆى ۋسترويلي گراجدانسكۋيۋ ۆوينۋ، چتوبى پريتي ك ۆلاستي، نو…

 

نيكاكيم نارودنىم ەدينستۆوم 4 نويابريا 1612 گودا ۆ موسكۆە، كونەچنو، نە پاحلو (كاك ي سەيچاس ۆ ەتوت پرازدنيچنىي دەن). ناپريمەر، ۆورۆاۆشيەسيا ۆ كرەمل كازاكي پود گورياچۋيۋ رۋكۋ چۋت نە پريكونچيلي بۋدۋششەگو تساريا ميحايلا رومانوۆا ي ەگو مات كسەنيۋ يۆانوۆنۋ، كوتورىە سيدەلي ۆ وسادە ۆمەستە س پولياكامي. پوبەديتەلي سچيتالي كوللابوراتسيونيستامي ۆسەح، كتو پريچاستەن ك سەميبويارششينە، ا ميشين دياديا يۆان نيكيتيچ رومانوۆ بىل ودنيم يز ەتيح سەمي.

وپولچەنتسى شلي نا شتۋرم موسكۆى پود پوكروۆيتەلستۆوم كازانسكوي بوگوروديتسى (دەتالي زدەس). ي ۆ پاميات وب ەتوي پوبەدە بىل ۋچرەجديون وسەنني پرازدنيك كازانسكوي. ۆپوسلەدستۆي يكونا ستالا پاللاديۋموم دوما رومانوۆىح. تاك چتو ۆ يزۆەستنوم سمىسلە دەن نارودنوگو ەدينستۆا، پريۋروچەننىي كو دنيۋ كازانسكوي، — ەتو پرازدنيك ديناستي رومانوۆىح، كوتورىە تاك منوگو سدەلالي دليا رازۆيازىۆانيا سمۋتى ي تاك منوگو ۆ رەزۋلتاتە نەيو پولۋچيلي. رەچ نە و توم، چتو رومانوۆى ۋسترويلي گراجدانسكۋيۋ ۆوينۋ، چتوبى پريتي ك ۆلاستي، نو…

 

و سەرگي رادونەجسكوم، چيۋ پاميات تسەركوۆ وتمەچاەت 8 وكتيابريا، پريدۋمانو منوگو ميفوۆ، كوتورىە پرينياتو راسسكازىۆات س بولشوي سلادوستيۋ ي تەپلوتوي: ون، مول، تو دا سيو، ۆون داجە موناحوۆ پەرەسۆەتا ي وسليابيۋ وتپراۆيل پروليۆات كروۆ نا كۋليكوۆو پولە. ي نە تولكو سۆويۋ، نو ي چۋجۋيۋ (چتو موناحۋ ۋج سوۆسەم نە پريستالو). بولەە توگو، گوۆوريات، چتو ەتو يمەننو سەرگي ورگانيزوۆال كۋليكوۆسكۋيۋ بيتۆۋ. ۆ پرەدىدۋششەم تەكستە يا راسسكازال و توم، كتو ەيو ورگانيزوۆال. ا يستوريا سەرگيا — ەتو يستوريا نوۆاتورا ي سوزيداتەليا.

ۆ 1598 گودۋ پوسلە سمەرتي فيودورا يواننوۆيچا، پوسلەدنەگو تساريا ريۋريكوۆوي ديناستي، بىلي نازناچەنى ۆىبورى، نا كوتورىح وسنوۆنىمي پرەتەندەنتامي بىلي بوريس گودۋنوۆ (برات تساريتسى يرينى) ي فيودور رومانوۆ (كۋزەن پوچيۆشەگو تساريا). ەلەكتورالنىە ستراستي دوحوديلي دو پونوجوۆششينى ۆ دۋمە. گودۋنوۆ بىل سيلنەي، پوسكولكۋ، بۋدۋچي منوگو لەت پراۆيتەلەم پري سلابوم تسارە، وبلادال موششنىم ادمينيستراتيۆنىم رەسۋرسوم. كاك ني كلەۆەتالي ليۋدي رومانوۆىح نا بوريسا (ون، مول، زارەزال ملادەنچيكا دميتريا), يح ستاۆلەننيك پرويگرىۆال. ي تۋت ۆ نەسكولكيح گوروداح روسسي پوياۆيليس پيسما، ۆ كوتورىح تسارەۆيچ دميتري (پوگيبشي ۆ 1591 گودۋ) زاياۆليال، چتو ون جيۆ ي گوتوۆ ۆزيات ۆلاست. گراموتنىي چيورنىي پيار، پريزۆاننىي پوسەيات سمۋتۋ ي ۆىيگرات ۆرەميا. نو ي ون نە پوموگ فيودورۋ رومانوۆۋ. بوريس ستال تساريوم.

فيودور س ەتيم نە سميريلسيا ي ستال گوتوۆيتسيا ك سۆەرجەنيۋ پومازاننيكا. يسپولزوۆاليس ۆسە دوستۋپنىە سرەدستۆا، ۆ توم چيسلە كولدوۆستۆو. نا بوريسا ناۆەلي پورچۋ، ون ستال بولەت ي گاسنۋت. دوشلو دو توگو، چتو تساريا ۆىنوسيلي ك تولپە پوكازات: جيۆ ەششيو. ا مەجدۋ تەم رومانوۆى ستياگيۆالي ۆ موسكۆۋ بوەۆىح حولوپوۆ. گودۋنوۆ بىل ۆىنۋجدەن دەيستۆوۆات. وسەنيۋ 1600 گودا پودۆورە زاگوۆورششيكوۆ ۆزيالي شتۋرموم. ۆ دومە ناشليس كولدوۆسكيە سنادوبيا. رومانوۆى ي يح پريۆەرجەنتسى بىلي وسۋجدەنى زا ۆولشبۋ ي رازوسلانى پو دالنيم موناستىريام. فيودورا نيكيتيچا ناسيلنو پوستريگلي ۆ موناحي پود يمەنەم فيلارەتا. تسار راسسچيتىۆال، چتو ەتو بۋدەت پوليتيچەسكوي سمەرتيۋ. نەت.

سرەدي بليجايشيح سلۋگ رومانوۆىح بىل گاليچسكي دۆوريانين يۋري وترەپەۆ. پري ليكۆيداتسي مياتەجا ون يزبەجال ارەستا، سگورياچا پوستريگسيا (ستال گريگوريەم) ي سپرياتالسيا ۆ جەلەزنوبوروۆسكوم موناستىرە نەپوداليوكۋ وت دومنينا، كوسترومسكوي ۆوتچينى رومانوۆىح. كازالوس بى — ۆسيو. نو نە پروحوديت ي گودا، كاك گريگوري وكازىۆاەتسيا ۆ كرەمليوۆسكوم چۋدوۆوم موناستىرە. ۆ تاكوە ەليتنوە مەستو نەۆوزموجنو پوپاست بەز پروتەكتسي، تەم بولەە چەلوۆەكۋ س زاماراننوي بيوگرافيەي. ا ەتوت ۆسكورە ستانوۆيتسيا ەششيو ي سەكرەتاريوم پاتريارحا يوۆا. ي ۆوت ۋجە پوشيول راسسكازىۆات، چتو ون — سپاسشيسيا تسارەۆيچ دميتري. تاك پرەدۆىبورنىي ميف وبريول پلوت. ك وسەني 1602 گودا ساموزۆانەتس وبياۆيتسيا ۆ پولشە.

كوگدا لەتوم 1605 گودا حولوپ رومانوۆىح بىل پومازان نا تسارستۆو، ۆسە وستاۆشيەسيا ۆ جيۆىح فيگۋرانتى پروتسەسسا 1600 گودا ۆەرنۋليس يز سسىلكي. ۆ توم چيسلە ي فيلارەت، ستاۆشي پري لجەدميتري I ميتروپوليتوم روستوۆسكيم. لجەدميتري II سدەلال رومانوۆا التەرناتيۆنىم پاتريارحوم: ۆوت ەست زاكوننىي پاتريارح گەرموگەن ۆ موسكۆە ي ەست پاتريارح فيلارەت ۆ تۋشينسكوم لاگەرە. ا كوگدا دەلا تۋشينسكوگو ۆورا پوشلي حۋدو، فيلارەت پەرەبرالسيا ۆ موسكۆۋ، ك سەميبويارششينە. ۆ 1610-م ون پوەحال ك كوروليۋ سيگيزمۋندۋ III دوگوۆاريۆاتسيا و توم، چتوبى كورولەۆيچ ۆلاديسلاۆ سەل نا موسكوۆسكي پرەستول. نو كورول سام حوتەل ستات تساريوم موسكوۆيتوۆ. فيلارەت بىل زادەرجان. ۆەرنۋلسيا ۆ 1618 گودۋ، كوگدا ەگو سىن ميحايل داۆنو ۋجە تسارستۆوۆال.

***

تاكوۆا يستوريا پرەتەندەنتا نا پرەستول، پرويگراۆشەگو ۆىبورى 1598 گودا. نا نيح، كستاتي، بىل ەششيو ودين پرەتەندەنت، نەكتو سيمەون بەكبۋلاتوۆيچ. چەلوۆەك ۆ سۆويو ۆرەميا وچەن يزۆەستنىي. ناستولكو وپاسنىي سوپەرنيك، چتو پوبەديۆشي بوريس گودۋنوۆ ۆزيال س پودداننىح كلياتۆۋ: «تساريا سيمەونا بەكبۋلاتوۆيچا ي ەگو دەتەي ي ينوگو نيكوگو نا موسكوۆسكوە تسارستۆو نە حوتەتي ۆيدەتي». ۆپوسلەدستۆي گودۋنوۆ پريكازال وسلەپيت سيمەونا، لجەدميتري I ۆەلەل پوستريچ ەگو ۆ موناحي، ا ۆاسيلي شۋيسكي — وتپراۆيل نا سولوۆكي. نو داجە ۆ مياسورۋبكە سمۋتى نيكتو نە رەشيلسيا سيمەونا ۋبيت. يبو ون بىل رەالنىم تساريوم، ۆ وتليچيە وت ۆسەح تەح، كتو ساديلسيا نا موسكوۆسكي پرەستول پوسلە پرەسەچەنيا ديناستي ريۋريكوۆيچەي. ون بىل ناستوياششيم چينگيزيدوم ي ك تومۋ جە ۋجە ۋسپەل پوسيدەت نا موسكوۆسكوم پرەستولە.

سيمەون بەكبۋلاتوۆيچ (ساين-بۋلات) بىل پراۆنۋكوم وردىنسكوگو حانا احماتا (توگو، چتو تاك نەۋداچنو ستويال نا ۋگرە ). ۆ 1573 گودۋ كرەستيلسيا ي پوتەريال كاسيموۆسكي پرەستول. زاتو ستال ۆەليكيم كنيازەم ۆسەيا رۋسي. ۆ 1575 گودۋ ون بىل پومازان ۆ ۋسپەنسكوم سوبورە كرەمليا. ا يۆان گروزنىي سلوجيل س سەبيا تسارسكيە رەگالي، ستال پروستو كنيازەم يۆانوم موسكوۆسكيم. ۋماليالسيا دو توگو، چتو ۆ چەلوبيتنىح نا يميا «گوسۋداريا ۆەليكوگو كنيازيا سيمەونا بەكبۋلاتوۆيچا ۆسەيا رۋسي» نازىۆال سەبيا يۆانتسوم ۆاسيلەۆىم. بىۆالو، «پريەدەت ك ۆەليكومۋ كنيازيۋ سيمەونۋ ي سيادەت دالەكو، كاك ي بويارە، ا سيمەون، كنياز ۆەليكي، سيادەت ۆ تسارسكوم مەستە».

تاكوە پوۆەدەنيە يۆانا موجنو وبياسنيت تەم، چتو ون پرەكراسنو چۋۆستۆوۆال رازنيتسۋ مەجدۋ ۆلاستيۋ تساريا-جرەتسا ي سۆەتسكوگو پراۆيتەليا. ون بىل پەرۆىم رۋسسكيم تساريوم ي، پوجالۋي، ەدينستۆەننىم، كتو ۆسەريوز رازمىشليال و ميستيچەسكوي پريرودە تسارسكوي ۆلاستي. ەكسپەريمەنتيروۆال. ۋجاسى وپريچنينى ي ەيو ريتۋالى يدۋت كاك راز وتتوگو، چتو تسار وششۋششال سەبيا سۆياششەننوي پەرسونوي. ستارالسيا پراۆيت كاك ماگ، ا زەمششينۋ وستاۆيل سۆەتسكيم پراۆيتەليام (كوتورىح سام ي نازناچال). كوگدا جە ۋبەديلسيا ۆ توم، چتو ماگ يز نەگو نيكۋدىشنىي، رازوگنال وپريچنينۋ. ي سدەلال تساريوم (ۆ ماگيچەسكوم سمىسلە) پوتومكا چينگيسحانا. سيمەون بەكبۋلاتوۆيچ بىل چەم-تو ۆرودە انگليسكوي كورولەۆى: تسارستۆوۆال، نو نە پراۆيل.

ەكسپەريمەنت دليلسيا چۋت مەنشە گودا، ا پوتوم يۆان ەگو پرەكراتيل. پوساديل سيمەونا ۆەليكيم كنيازەم ۆ تۆەري ي ۆسەگدا وتنوسيلسيا ك نەمۋ س پيەتەتوم كاك چەلوۆەكۋ، ۆ كوتوروم بروديات گەنى ۆەليكوگو چينگيسحانا. يۆان ي ۆ سەبە يسكال چينگيزوۆۋ كروۆ، گورديلسيا تەم، چتو ەگو مات، ەلەنا گلينسكايا، ۆرودە يمەلا كاكۋيۋ-تو كاپليۋ... نو ەتو ۆسيو ميفى، ا تۋت — ناستوياششي پوتوموك توگو، كتو زاۆوەۆال چۋت نە پولميرا. سام يۆان، ۆزياۆ كازان ي استراحان، كاك راز پريستۋپيل ك ۋسۆوەنيۋ ناسلەدستۆا ۆەليكوگو مونگولا، سوزدال نەوبحوديمىە پرەدپوسىلكي دليا گريادۋششەگو بروسكا نا ۆوستوك.

***

كنياز نيكولاي ترۋبەتسكوي نازۆال سۆوي مانيفەست ەۆرازيستۆا بەز وبينياكوۆ: «ناسلەديە چينگيسحانا». تام سكازانو، چتو روسسيا ۋناسلەدوۆالا گرانديوزنوە سوورۋجەنيە، سوزداننوە مونگولوم. ساموە ينتەرەسنوە ۆ ەتوي پوليتيچەسكوي ميفولوگي ۆوۆسە نە تو، چتو روسسيا زانيالا تەرريتوريۋ، كوتورۋيۋ كوگدا-تو زاۆوەۆال چينگيسحان. ەتو كاك راز وچەۆيدنو. ساموە ينتەرەسنوە تو، چتو روسسيا ناسلەدوۆالا دۋح، كوتورىي پوزۆوليل پريوبرەستي ەتۋ تەرريتوريۋ. ۆوت كاك وپيسىۆاەت ەتوت دۋح ترۋبەتسكوي:

«چينگيسحان سچيتال تسەننىمي دليا سۆوەگو گوسۋدارستۆا تولكو ليۋدەي يسكرەننە، ۆنۋترەننە رەليگيوزنىح. نو، پودحوديا ك رەليگي، ۆ سۋششنوستي، يمەننو س تاكوي، پسيحولوگيچەسكوي توچكي زرەنيا، چينگيسحان نە ناۆيازىۆال سۆويم پودچينيوننىم كاكوي-ليبو وپرەدەليوننوي، دوگماتيچەسكي ي وبريادوۆو وفورملەننوي رەليگي. وفيتسيالنوي رەليگي ۆ ەگو تسارستۆە نە بىلو; سرەدي ەگو ۆوينوۆ، پولكوۆودتسەۆ ي ادمينيستراتوروۆ بىلي كاك شامانيستى، تاك ي بۋدديستى، مۋسۋلمانە ي حريستيانە (نەستوريانە). گوسۋدارستۆەننو ۆاجنو دليا چينگيسحانا بىلو تولكو تو، چتوبى كاجدىي يز ەگو ۆەرنوپودداننىح تاك يلي يناچە جيۆو وششۋششال سۆويۋ پولنۋيۋ پودچينيوننوست نەزەمنومۋ ۆىسشەمۋ سۋششەستۆۋ، ت.ە. بىل رەليگيوزەن، يسپوۆەدوۆال كاكۋيۋ-نيبۋد رەليگيۋ، ۆسيو راۆنو كاكۋيۋ».

 

ونا ياۆلياەتسيا يز پلەسكا ۆولن، يز پلاۆانيا پو ۆودام، يز رەكي، نا كوتوروي وبيتاەت. يا ۆوۆسە نە ۋتۆەرجدايۋ، چتو كنياز يگور بۋكۆالنو جەنيلسيا نا نيمفە، ودناكو ەيو جيتيە نامەكاەت يمەننو نا ەتو.

پراۆدا، ترۋبەتسكوي تۋت جە گوۆوريت، چتو وپرەدەليايۋششۋيۋ رول ۆ ۋسۆوەني ناسلەديا چينگيسحانا سىگرالو پراۆوسلاۆيە… نو پوميلۋيتە، كنياز، يز ۆاشەگو جە مانيفەستا پريامو سلەدۋەت، چتو پراۆوسلاۆيە — تولكو ودنا يز رەليگي يمپەري چينگيسحانا، كوتورايا سموگلا ۆوزنيكنۋت ي سۋششەستۆوۆات يمەننو پوتومۋ، چتو ەگو بوگۋ نە نۋجنى ني مەچەتي، ني تسەركۆي، ني كۋميرني، ني پاگودى. يبو مولياتسيا ەمۋ ي زنايۋت ەگو — ۆ سۆويوم سەردتسە. دا، پوتومكي زابىلي زاۆەت چينگيسحانا. ۆ 1312 گودۋ حان ۋزبەك ۆۆيول ۆ زولوتوي وردە يسلام، ستال مەتوديچنو ۋنيچتوجات تەح، كتو پروتيۆيلسيا وبرەزانيۋ، ي ۆسكورە وردىنتسى ستالي ۋجە پوچتي سپلوش مۋسۋلمانامي. نو ي پود پراۆوسلاۆنىم، ي پود مۋسۋلمانسكيم ناليوتوم جيلا ۆەرنوست «نەزەمنومۋ ۆىسشەمۋ سۋششەستۆۋ»، كوتورايا سوزدايوت ۆەليكيە يمپەري، يگنوريرۋيا كونفەسسيونالنىە رازليچيا.

***

رۋس ۋناسلەدوۆالا ۆەروتەرپيموست مونگولا. چتوبى ۆ ەتوم ۋبەديتسيا، زاگليانەم ۆ گورودوك نا وكە، گدە حانستۆوۆال سيمەون بەكبۋلاتوۆيچ. ەتوت گورود بىل وسنوۆان ۆ 1152 گودۋ يۋريەم دولگورۋكيم ي نازىۆالسيا مەششەرسكيم گورودتسوم. سامو ەگو يميا ۋكازىۆاەت نا تو، چتو زدەس شيول پروتسەسس پەرەمەشيۆانيا كورەننوگو ۋگرو-فينسكوگو ناسەلەنيا (مەششەرا) ي پريشلىح سلاۆيان. ۆ سرەدينە XV ۆەكا ۆاسيلي تيومنىي وتدال گورودەتس س پريلەجاششيمي زەمليامي تاتارسكومۋ تسارەۆيچۋ كاسيمۋ، سىنۋ ۋلۋ-ماگومەدا، بەجاۆشەمۋ يز وردى ي وسنوۆاۆشەمۋ كازانسكوە حانستۆو. پو يمەني كاسيما گورود ستال نازىۆاتسيا كاسيموۆوم، ا تەرريتوريا ۆوكرۋگ نەگو — كاسيموۆسكيم تسارستۆوم. تاك ۆ پرەدەلاح موسكوۆسكوگو گوسۋدارستۆا ۆوزنيكلو نەچتو ۆرودە تاتارسكوي اۆتونومي.

ۆ كاسيموۆە سيدەل رۋسسكي ۆوەۆودا، وسۋششەستۆليال ۆلاست موسكۆى، كوتورايا ي نازناچالا حانوۆ. ۆ سۋششنوستي، ۆىداۆالا يم يارلىكي پو پريمەرۋ وردى. تاتارى، كونەچنو، پوسەليليس نە تام، گدە بىل رۋسسكي گورود س ەگو تسەركۆامي، ا نەمنوگو ۆ ستورونە. پوسترويلي سەبە ۆسيو، چتو نۋجنو: كرەپوست، حانسكي دۆورەتس، مەچەت... موسكۆا ستروگو سلەديلا زا تەم، چتوبى حانى وستاۆاليس مۋسۋلمانامي. ەسلي حان كرەستيلسيا، ون تەريال پراۆو نا پرەستول، كاك پوتەريال ەگو سيمەون بەكبۋلاتوۆيچ. زاچەم ەتو بىلو نۋجنو؟ دا، ۆيدنو، موسكۆا نە حوتەلا راستۆوريات ەتوت تاتارسكي انكلاۆ ۆ رۋسسكوي ستيحي.

پولۋچيلوس ەتو سامو سوبوي يلي كتو-تو ناروچنو تاكوە پريدۋمال، نو حود سيلنىي. موسكوۆيا بۋكۆالنو پەرەنەسلا چاستيتسۋ يمپەري چينگيسحانا ۆنۋتر سۆوەي تەرريتوري، سوزدالا ۆ سەبە زاپوۆەدنيك يمپەرسكيح تراديتسي، زالوجيلا وسنوۆۋ بۋدۋششەگو ناسلەدوۆانيا گوسۋدارستۆا ۆەليكوگو مونگولا. زا 230 لەت سۋششەستۆوۆانيا كاسيموۆسكوگو تسارستۆا نا ەگو پرەستولە پوبىۆالو 14 پراۆيتەلەي يز چەتىريوح ۆەتۆەي رودا چينگيسحانا: يز زولوتووردىنسكوي ديناستي، يز كرىمسكيح گيرەەۆ، يز كيرگيزسكيح چاگاتايدوۆ، يز سيبيرسكوگو حانسكوگو دوما (پوتومكي كۋچۋما). ەتو بىل ناستوياششي رەزەرۆات تسارسكيح گەنوۆ، پروبيركا س چينگيزوۆوي كروۆيۋ، ۋنيكالنىي ماتەريال دليا ەكسپەريمەنتوۆ ۆرودە توگو، چتو پرودەلال يۆان ۆاسيلەۆيچ س سيمەونوم بەكبۋلاتوۆيچەم، كوتورىي (ۆوزۆراششايۋس كو دنيۋ نارودنوگو ەدينستۆا) پەرەجيل سمۋتنوە ۆرەميا ي ۋمەر ۆ موسكۆە ۆ 1616 گودۋ. ەسلي بى ەگو ۆ سۆويو ۆرەميا يزبرالي تساريوم، تو، موجەت، نە بىلو بى نيكاكوي سمۋتى.

***

رومانوۆى پرودەرجاليس ۋ ۆلاستي چۋت بولشە ستا لەت. يمەننو تاك. پوسكولكۋ پيوتر I ۋبيل سۆوەگو سىنا الەكسەيا، رۋسسكي پرەستول زانيالا جەنششينا نەۆنياتنوگو پرويسحوجدەنيا، مارتا سكاۆرونسكايا (ەكاتەرينا I). پەترا II الەكسەەۆيچا (پوسلەدنەگو رومانوۆا) ك 15 گودام سدەلالي زاكونچەننىم الكوگوليكوم، ي ۆ 1730 گودۋ ون ۋمەر. وستاليس ليش جەنششينى رودا رومانوۆىح ي يح دەتي وت نەمتسەۆ، زا كوتورىح تسار-رەفورماتور ۆىداۆال سۆويح رودستۆەننيتس. كوگدا ۋ كارلا پەترا ۋلريحا گولشتەين-گوتتورپسكوگو (پەترا III) ي سوفي فرەدەريكي اۆگۋستى انحالت-تسەربستسكوي (ەكاتەرينى II) روديلسيا سىن (بۋدۋششي پاۆەل I), منوگوحودوۆايا كومبيناتسيا پو زاحۆاتۋ روسسي بىلا ۆ تسەلوم زاۆەرشەنا. كونەچنو، گولشتەين-گوتتورپى ۆ چۋجوي سترانە كوسيلي پود رۋسسكيح. رابوتالي پود پسەۆدونيموم رومانوۆى. نو نا تۋزەمكاح جەنيتسيا برەزگوۆالي. ي ۆ رەزۋلتاتە ۋ راسسترەلياننوگو ۆ 1918 گودۋ تسەسارەۆيچا الەكسەيا بىلا ۆ لۋچشەم سلۋچاە 1/256 چاست رۋسسكوي كروۆي.

ا پوتومكي چينگيسحانا تۋزەمكامي نە پرەنەبرەگالي. ۆ 2003 گودۋ بىلي وپۋبليكوۆانى رەزۋلتاتى يسسلەدوۆانيا دنك جيتەلەي ەۆرازي. ي وكازالوس، چتو پراكتيچەسكي وديناكوۆايا سترۋكتۋرا Y-حروموسومى دولجنا نابليۋداتسيا (ەسلي ەكستراپوليروۆات رەزۋلتات ۆىبوروچنوگو يسسلەدوۆانيا) ۋ 16 ملن چەلوۆەك، جيۆۋششيح ۆ رازنىح كونتساح ەۆرازي. كوروتكو گوۆوريا، ەتي ليۋدي، رازبروساننىە وت تيحوگو وكەانا دو چيورنوگو موريا ي پرينادلەجاششيە رازنىم ەتنوسام ي راسوۆىم تيپام، دولجنى يمەت ودنوگو وبششەگو پرەدكا. پو راسچيوتام گەنەتيكوۆ، ەتوت چەلوۆەك جيل گدە-تو ۆ XII ۆەكە. پودوزرەنيە پالو نا چينگيسحانا، پوسكولكۋ ليش ون ي ەگو پوتومكي وبلادالي نەوگرانيچەننوي ۆوزموجنوستيۋ سەيات، تاك سكاجەم، سۆويو سەميا نا پروستوراح ەۆرازي. ۆوت ون، ناش پودليننىي پراوتەتس.

ۋسيليامي پيارششيكوۆ، رابوتاۆشيح نا گولشتەين-گوتتورپوۆ، پروتيۆ ستەپنياكوۆ بىلو سوزدانو پرەدۋبەجدەنيە: وني، مول، زۆەري، وني نام تۋت ۋسترويلي يگو نا 300 لەت، وني ناسيلوۆالي ناشيح جەنششين، يسپورتيلي نام گەنوتيپ. كومۋ ەتو «نام»؟ مەششەرە؟ مۋرومە؟ ۆياتيچام؟ كريۆيچام؟ ەرزە؟ موكشە؟ موجەت، بۋلگارام؟ گوسپودا، چەلوۆەك نە بولونكا، يسپورتيت ەگو گەنوتيپ نەۆوزموجنو، گەنوتيپ — ەتو تو، چتو سكلادىۆاەتسيا پري ۆزايمودەيستۆي رازنىح نارودوۆ ۆ سلادوستنىە مومەنتى مۋجسكيح ورگازموۆ. رازۆە پلوحو، چتو ۆ ناس تەچيوت كروۆ چينگيسحانا؟ نەت. ا توگدا ۆ چيوم پروبلەما؟ دا ۆوت بەلىي دياديا سكازال، چتو ۋ ناس ازياتسكايا روجا، ي مى تەپەر ەتوگو ستراشنو ستەسنياەمسيا. ەتو سكۆەرنو. ستەسنياياس سوبستۆەننوگو ليتسا، وبرەتاەش كومپلەكس نەپولنوتسەننوستي ي پرەۆراششاەشسيا ۆ نەۋداچنيكا، كوتورىم ليۋبوي بەلىي دياديا موجەت ۆەرتەت كاك زاحوچەت. نە لۋچشە لي ەتوگو بەلوگو دياديۋ زا شەيۋ ۆەريوۆكوي ك كونيۋ پريۆيازات ي — چيستوە دەلو مارش…

چتو جە كاساەتسيا تەح، كوگو دۋشات مەچتى و مونارحي، تو داۆايتە پومنيت پوزيتيۆنىي وپىت پرەدكوۆ. نا رۋسسكي پرەستول — چينگيزيدا. لجە-رومانوۆىح — ۆ ەۆروپۋ. ستوليتسەي موجنو سدەلات كاسيموۆ.

www.chaskor.ru/article/nevedomyj_chingizid_12007

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

قۇيىلسىن كوشىڭ

باس گازەت ورالماندارعا نەگە شۇيلىكتى؟

ءالىمجان ءاشىمۇلى 1997
ادەبيەت

«سولاي ەمەس پە؟»

عابباس قابىشۇلى 2419
قوعام

دوس كوپ پە، دۇشپان كوپ پە؟

ءابدىراشيت باكىرۇلى 1974
ەل ءىشى...

ۇلتتىق بىرەگەيلەنۋ: قانداستاردىڭ ءرولى قانداي؟

ءومارالى ادىلبەكۇلى 1576