بەيسەنبى, 16 مامىر 2024
جاڭالىقتار 2039 0 پىكىر 23 قازان, 2011 ساعات 09:42

نيكيتا پەتروۆ. فارس س گۆوزديامي ۆ يايتساح

ۆ مارتە 1938 گودا ۆ موسكۆە سوستويالسيا پوسلەدني ي سامىي گرانديوزنىي يز ترەح بولشيح پوكازاتەلنىح پروتسەسسوۆ - پروتسەسس «انتيسوۆەتسكوگو پراۆوتروتسكيستسكوگو بلوكا». نا سكامە پودسۋديمىح وكازاليس ليدەرى تاك نازىۆاەموگو «پراۆوگو ۋكلونا» ۆ ۆكپ (ب) - بۋحارين ي رىكوۆ، رانەە پرينادلەجاۆشيە ك تروتسكيستسكوي وپپوزيتسي كرەستينسكي ي راكوۆسكي، نەسكولكو ۆيدنىح رەگيونالنىح پارتينىح رۋكوۆوديتەلەي، كستاتي، نيكوگدا نە پرينادلەجاۆشيح ك وپپوزيتسي، ي، ناكونەتس، بىۆشي ناركوم ۆنۋترەننيح دەل ياگودا ي ناچالنيك ەگو سەكرەتارياتا بۋلانوۆ. پوميمو نيح ەتوت يسكۋسنو سوستاۆلەننىي بۋكەت دوپولنيالي كرەملەۆسكيە ۆراچي ي بىۆشي سەكرەتار «پرولەتارسكوگو پيساتەليا» گوركوگو.

وبۆينەنيا، ۆىدۆينۋتىە پروتيۆ نيح، پوراجالي سۆوەي فانتاستيچنوستيۋ: تۋت ي شپيوناج، ي ساموە يزوششرەننوە ۆرەديتەلستۆو، ۆپلوت دو پودسىپانيا بيتوگو ستەكلا ي گۆوزدەي ۆ پرودۋكتى پيتانيا، ي ۋبيستۆا، ۆ توم چيسلە ي تاينىە، وسۋششەستۆلەننىە مەتودوم «نەپراۆيلنوگو لەچەنيا»، ي وتراۆلەنيا، ا ۆسيو ەتو ۆ تسەلوم پرەپودنوسيلوس كاك ناكونەتس-تو راسكرىتىي گلوبالنىي زاگوۆور «پراۆوتروتسكيستسكوگو بلوكا». پو سۆوەمۋ حاراكتەرۋ پروتسەسس سكورەە ناپومينال گرانديوزنوە پروپاگانديستسكوە شوۋ.

ۆ مارتە 1938 گودا ۆ موسكۆە سوستويالسيا پوسلەدني ي سامىي گرانديوزنىي يز ترەح بولشيح پوكازاتەلنىح پروتسەسسوۆ - پروتسەسس «انتيسوۆەتسكوگو پراۆوتروتسكيستسكوگو بلوكا». نا سكامە پودسۋديمىح وكازاليس ليدەرى تاك نازىۆاەموگو «پراۆوگو ۋكلونا» ۆ ۆكپ (ب) - بۋحارين ي رىكوۆ، رانەە پرينادلەجاۆشيە ك تروتسكيستسكوي وپپوزيتسي كرەستينسكي ي راكوۆسكي، نەسكولكو ۆيدنىح رەگيونالنىح پارتينىح رۋكوۆوديتەلەي، كستاتي، نيكوگدا نە پرينادلەجاۆشيح ك وپپوزيتسي، ي، ناكونەتس، بىۆشي ناركوم ۆنۋترەننيح دەل ياگودا ي ناچالنيك ەگو سەكرەتارياتا بۋلانوۆ. پوميمو نيح ەتوت يسكۋسنو سوستاۆلەننىي بۋكەت دوپولنيالي كرەملەۆسكيە ۆراچي ي بىۆشي سەكرەتار «پرولەتارسكوگو پيساتەليا» گوركوگو.

وبۆينەنيا، ۆىدۆينۋتىە پروتيۆ نيح، پوراجالي سۆوەي فانتاستيچنوستيۋ: تۋت ي شپيوناج، ي ساموە يزوششرەننوە ۆرەديتەلستۆو، ۆپلوت دو پودسىپانيا بيتوگو ستەكلا ي گۆوزدەي ۆ پرودۋكتى پيتانيا، ي ۋبيستۆا، ۆ توم چيسلە ي تاينىە، وسۋششەستۆلەننىە مەتودوم «نەپراۆيلنوگو لەچەنيا»، ي وتراۆلەنيا، ا ۆسيو ەتو ۆ تسەلوم پرەپودنوسيلوس كاك ناكونەتس-تو راسكرىتىي گلوبالنىي زاگوۆور «پراۆوتروتسكيستسكوگو بلوكا». پو سۆوەمۋ حاراكتەرۋ پروتسەسس سكورەە ناپومينال گرانديوزنوە پروپاگانديستسكوە شوۋ.

ماتەريالام پروتسەسسا بىلي وتدانى ۆسە پولوسى تسەنترالنىح ي مەستنىح گازەت. نا زاۆوداح، فابريكاح، ۆ ۋچرەجدەنياح پروۆوديليس كوللەكتيۆنىە چيتكي گازەت. پروپاگانديستسكوە ۆوزدەيستۆيە نا سوزنانيە ماسس بىلو پولنىم ي ۆسەوبەمليۋششيم. نو يمەننو ەتو، ۆ سوچەتاني س زاۆەدومو نەلەپىمي، پروتيۆورەچاششيمي زدراۆومۋ سمىسلۋ وبۆينەنيامي پوروجدالو سومنەنيا ۆ گولوۆاح، نە رازۋچيۆشيحسيا مىسليت. كينورەجيسسەر ەيزەنشتەين ۆ چاستنوي بەسەدە دوۆولنو يرونيچنو وتكليكنۋلسيا نا پروتسەسس:

«موە سوبرانيە دەتەكتيۆنىح رومانوۆ پونسون ديۋ تەررايليا1 نۋجنو سجەچ. ەتو دەتسكي لەپەت پو سراۆنەنيۋ س تەم، چتو يا سەگودنيا پروچەل ۆ گازەتاح. ۆراچي-وتراۆيتەلي، ۋميرايۋششيە وت تاينستۆەننوگو سنادوبيا ستاريكي، پوكۋشەنيا، كوتورىە بىلي 20 لەت تومۋ نازاد. ەتو پوكرىۆاەت ستاروگو روكامبوليا2. پراۆدا، مى ۆسە زناەم، چتو گوركي ۋميرال منوگو لەت پودرياد، نو رازۆە دليا رومانا ەتو ۆاجنو. يلي مەنجينسكي، كوتورىي تاكجە مەدلەننو ۋميرال. دليا رومانا ەتو وپيات-تاكي بەزرازليچنو»3.

ليۋدي، زنايۋششيە يزنانكۋ سوۆەتسكوي يۋستيتسي ي تاينى لۋبيانكي، داۆالي ەششە بولەە كريتيچەسكيە وتسەنكي تالانتام ستالينسكيح پوستانوۆششيكوۆ. پو منەنيۋ پوموششنيكا پروكۋرورا سسسر گ.م. لەپلەۆسكوگو، ۆىسكازاننومۋ يم ۆ چاستنوي بەسەدە، ۆىشينسكي چۋت بىلو نە زاگۋبيل ۆسيۋ پوستانوۆكۋ: «ۆى زناەتە، ستالين سكازال، چتو حۋدوجەستۆەننىي تەاتر موجەت داجە يز پرەيسكۋرانتا سدەلات حۋدوجەستۆەننۋيۋ ۆەشش، تەاترالنۋيۋ پوستانوۆكۋ - ۆ داننوم سلۋچاە نكۆد پريگوتوۆيل پرەيسكۋرانت، يز كوتوروگو پروكۋراتۋرا ي سۋد دولجنى سدەلات ناستوياششۋيۋ پوستانوۆكۋ، نە ۆ ناشيح ينتەرەساح دەلات يز ەتوي پوستانوۆكي فارس س پومەششيكوم ي س گۆوزديامي ۆ يايتساح. نەلزيا رازدراجات راكوۆسكوگو ي درۋگيح، ا تو وني موگۋت ناچات گوۆوريت سوۆسەم درۋگوە»4.

سووبششەنيە و ۆىسكازىۆانياح پوموششنيكا پروكۋرورا لەگلو نا ستول ستالينا، ي ۆ توت جە دەن نا نەم پوياۆيلاس ەگو رەزوليۋتسيا: «مولوتوۆۋ، ەجوۆۋ. پرەدلاگايۋ ارەستوۆات لەپلەۆسكوگو...»5.

ا منوگيح پروتسەسس پروستو ناپۋگال. گلەب كرجيجانوۆسكي ۆپال ۆ ترەۆوگۋ. يستوچنيكي نكۆد زافيكسيروۆالي ەگو سلوۆا: «يا، گوۆوريل كرجيجانوۆسكي، كاك ي ۆسە مى، ستارىە بولشەۆيكي، نا كرايۋ پروپاستي. ەتوت پروتسەسس ستاۆيت راز ي ناۆسەگدا كرەست ناد ستارىم پوكولەنيەم. يز سووبششەنيا پروكۋراتۋرى ياسنو، چتو بۋحارين، رىكوۆ - ستارىە سوراتنيكي لەنينا - بىلي ۆ زاگوۆورە پروتيۆ نەگو. حوتەلي ەگو ۋبيت، ا ەسلي ەتو پرينيات زا پراۆدۋ، تو كتو نام پوۆەريت، چتو مى لۋچشە بۋحارينا، چتو مى نە زنالي وب ەتوم زاگوۆورە»6. ستارىي بولشەۆيك گاسيل سۆوي ستراح ۆپولنە تراديتسيوننو. كاك سكازانو ۆ دونەسەني: «كرجيجانوۆسكي س گوريا رەشيل زاپيت، چتوبى زابىتسيا (پەت تسەلىي ۆەچەر كونياك)»7.

ۆپەچاتليلاس ي ارتيستيچەسكايا سرەدا. زاسلۋجەننىي ارتيست التشۋللەر (گابت) سوكرۋشالسيا: «نە ۋكلادىۆاەتسيا ۆ گولوۆە. تاكوگو سلۋچايا نە بىلو ەششە ۆ يستوري. يح نادو چەتۆەرتوۆات»8. نارودنايا ارتيستكا يابلوچكينا (مالىي تەاتر): «يا پەرەپۋگانا، كاك جە جيت؟ زناچيت، ۆسە ۆرەميا وگليادىۆايسيا، كاك بى تەبيا نە پىرنۋلي نوجوم. ۆراچي! مەديتسينا! لەۆين! نەۆەروياتنو!»9 نۋ چتو تۋت سكاجەش. كاك مەتكو زامەتيل ا.ك. تولستوي ۆ ودنوم ساتيريچەسكوم ستيحوتۆورەني: «ۆو ۆسەم زامەتنو پولنوە نەزنانە / سۆوەي سترانى وبىچاەۆ ي ليتس، / ۆسترەچاەموە تولكو ۋ دەۆيتس».

ۆ تو جە ۆرەميا، ۆپولنە كريتيچەسكي ي دەمونستريرۋيا ابسوليۋتنۋيۋ نەزامۋتنەننوست سوزنانيا، ۆىسكازىۆاليس وب وچەرەدنوم ستالينسكوم سۋدەبنوم شوۋ ينوستراننىە ديپلوماتى. ۋديۆيتەلنىم پو ياسنوستي يزلوجەنيا ي گلۋبينە پونيمانيا وبستانوۆكي ۆ سسسر وكازالسيا وتكليك زاۆەدۋيۋششەگو كونسۋلسكيم وتدەلوم پوسولستۆا يتالي. ون نە تولكو پوچۋۆستۆوۆال ۆسيۋ فالش پوكازاتەلنىح سۋديليشش، نو ي پونيال گلۋبيننىي سمىسل پرويسحودياششەگو: «ۆوت دليا ەتوگو سەيچاس ي سسىلايۋت، ي راسسترەليۆايۋت ليۋدەي پريامو تىسياچامي. رۋكوۆوديتەليام پراۆيتەلستۆا نۋجنو ۋنيچتوجيت ۆسەح، كتو ۋمەەت دۋمات ي راسسۋجدات». ەتوت وتكليك مى پريۆوديم زدەس تسەليكوم (سم. نيجە).

ۋمەيۋششيە دۋمات ي راسسۋجدات ۆسە جە بىلي ي ۆ سترانە. تاك، سلۋجاششايا لەنينگرادسكوي وبسەرۆاتوري و.ف. كريۆتسوۆا گوۆوريلا: «يا نە ۆەريۋ تومۋ، چتو يزلوجەنو ۆ وبۆينيتەلنوم زاكليۋچەني، - ەتو ۆىدۋمكا. كاكوي موجەت بىت پوريادوك ۆ سترانە، كوگدا ۆ پراۆيتەلستۆە يدەت گرىزنيا ي ۆزايمنوە يسترەبلەنيە درۋگ درۋگا»10. يلي سەكرەتار لەنينگرادسكوگو ەلەكتروتەحنيچەسكوگو ينستيتۋتا م.يا. برودسكايا: «ەتو نە پروتسەسس، ا سەنساتسيا، چەمۋ بولشينستۆو، ۆ توم چيسلە ي يا، نە ۆەريت. يا سپەتسيالنو ۆىكليۋچايۋ راديو، چتوبى نيچەگو نە سلىشات و پروتسەسسە. ناسەلەنيە تەرروريزيروۆانو نكۆد، ي بوياتسيا ۆسە كاك وگنيا»11.

تە، كتو سمەل تاك ۆىسكازىۆاتسيا، - ريسكوۆالي ۆسەرەز. وبىچنو پودوبنىە كريتيچەسكيە يلي داجە ۆراجدەبنىە رەپليكي ۆ وبزوراح نكۆد، پوسىلاەمىح ستالينۋ، پومەششالي ۆ ساموم كونتسە، ي وچەن چاستو پوسلە ۋپومينانيا فاميلي تاكوگو سمەلچاكا ۆ سكوبكاح زناچيلوس زلوۆەششەە: «ارەستوۆىۆاەتسيا».

ناراۆنە س رەپرەسسيامي دەلالا سۆوە دەلو ي نازويليۆايا سوۆەتسكايا پروپاگاندا. منوگيە ۆەريلي سووبششەنيام گازەت.

ۆلاست حوتەلا پولۋچيت وت ناسەلەنيا نە تولكو ودوبرەنيە، وچەن ترەبوۆالسيا ي رابوچي پورىۆ. تەحنيك 81-ي اۆيابريگادى، بەسپارتينىي كولوميەتس، گوۆوريل: «ۆ وتۆەت نا پودرىۆنۋيۋ رابوتۋ فاشيستسكيح پسوۆ يا بەرۋ نا سەبيا وبيازاتەلستۆو دات وتليچنىە پوكازاتەلي ۆ پودگوتوۆكە ماتەريالنوي چاستي سامولەتوۆ». رابوچي زاۆودا № 73 ۆ ستالينو كوۆال وبيازالسيا «پوۆىسيت پرويزۆوديتەلنوست ترۋدا نا 100%»12, ا كولحوزنيك ارتەلي «چەرۆوننىي كولوس» يز كيەۆسكوي وبلاستي پريسياجنىي پروسيل پراۆيتەلستۆو «ۆىپۋستيت نوۆىي زاەم وبورونى»، سرەدستۆا وت كوتوروگو پۋستيت نا ۋسترانەنيە ۆرەدا، نانەسەننوگو بۋحارينىم ي رىكوۆىم13. ۆسيو ۆ توچنوستي پو كنيگە دجورجا ورۋەللا «فەرما جيۆوتنىح»، گدە ۋپرياجنايا لوشاد پو كليچكە بوكسەر، ۆىسلۋشيۆايا نا سوبرانياح سووبششەنيا وب وچەرەدنىح پرويسكاح ۆراگوۆ، نەيزمەننو زاياۆليالا: «يا بۋدۋ رابوتات ەششە بولشە!»

چتو پونيال يتاليانسكي كونسۋل

ت. ستالينۋ
ت. مولوتوۆۋ
№ 101635
7 مارتا 1938 گ.
ناپراۆليايۋ سۆودكۋ - وتكليكي ۆ سرەدە سوترۋدنيكوۆ ينوستراننىح پوسولستۆ ي ينوستراننو-پودداننىح نا پروتسەسس «پراۆوتروتسكيستسكوگو بلوكا».

نارودنىي كوميسسار ۆنۋترەننيح دەل سويۋزا سسر
گەنەرالنىي كوميسسار گوسۋدارستۆەننوي بەزوپاسنوستي:
(ەجوۆ)
سوۆەرشەننو سەكرەتنو
وتكليكي ۆ سرەدە سوترۋدنيكوۆ ينوستراننىح پوسولستۆ ي ينوستراننو-پودداننىح نا پروتسەسس «پراۆوتروتسكيستسكوگو بلوكا».

ساۆيني گۆيدو, زاۆ. كونسۋلسكيم وتدەلوم يتاليانسكوگو پوسولستۆا، پو پوۆودۋ پروتسەسسا گوۆوريل: «ۆسە بىۆشيە رانەە پروتسەسسى پرويزۆوديلي ستراشنوە ۆپەچاتلەنيە، گلاۆنىم وبرازوم تەم، چتو ۆسە پودسۋديمىە، كاك تولكو پوپادالي نا سكاميۋ پودسۋديمىح، سەيچاس جە سامي سەبيا ناچينالي نازىۆات پودلەتسامي ي نەگوديايامي، ا سۆوي پوستۋپكي گنۋسنىمي. ۆووبششە گوۆوريلي و سەبە گازەتنىمي شتامپامي.

دليا ۆسەح پروتسەسسوۆ، ۆكليۋچايا ي ەتوت، حاراكتەرنو تو، چتو پودسۋديمىە ياۆليايۋتسيا نايبولەە ۋمنىمي، ۆىدايۋششيميسيا ليۋدمي سترانى. ۆ ەتوم پروتسەسسە سوۆەرشەننو نەۆەروياتنىە ي نەلەپىە وبۆينەنيا.

سمەشنو گوۆوريت و پوكۋشەنياح، كوتورىە تاك ي نە بىلي سوۆەرشەنى، حوتيا زامىشليالي يح ليۋدي، كوتورىە تىسياچۋ راز موگلي بەسپرەپياتستۆەننو يح وسۋششەستۆيت.

موجنو بىلو بى وتراۆيت ي درۋگيح رۋكوۆوديتەلەي س پولنوي بەزوپاسنوستيۋ.

ۆ ەپوحۋ گراجدانسكوي ۆوينى ي رازرۋحي تاكيم ليۋديام، كاك تروتسكي، چتو ستويلو يزباۆيتسيا وت ۆسەح مەشاۆشيح ەمۋ؟

سوۆەتسكوە پراۆيتەلستۆو ني ۆ چەم نە زناەت مەرى. ونو نە زناەت، چتو وت ۆەليكوگو دو سمەشنوگو ودين شاگ.

ەسلي ەست كاكوە-تو پراۆدوپودوبيە ۆ كونتاكتە تروتسكوگو س ينوستراننىمي گوسۋدارستۆامي تەپەر، كوگدا ەگو ك ەتومۋ ۆىنۋجدايۋت، تو كتو پوۆەريت، چتو ەتو بىلو تاك ۋجە ۆ 1921 گودۋ. ا ۋج تومۋ، چتو بۋحارين بىل اگەنتوم وحرانكي، ي پوداۆنو نيكتو نە پوۆەريت.

ۆوت دليا ەتوگو سەيچاس ي سسىلايۋت، ي راسسترەليۆايۋت ليۋدەي پريامو تىسياچامي. رۋكوۆوديتەليام پراۆيتەلستۆا نۋجنو ۋنيچتوجيت ۆسەح، كتو ۋمەەت دۋمات ي راسسۋجدات.

پروتسەسس نە پەرەدايۋت پو راديو، پوتومۋ چتو ماسسە دادۋت تولكو پودتاسوۆاننىە ستەنوگراممى ي كوممەنتاري ك نيم. ا تو، چتو بۋدۋت پودسۋديمىە گوۆوريت و سۆويح ۆزگلياداح، پروگراممە، - وب ەتوم نيكتو نيچەگو نە ۋزناەت.

نو سوۆەتسكوە پراۆيتەلستۆو نە وبياسنياەت سۆوەي توچكي زرەنيا، وسپاريۆايا پروتيۆنۋيۋ، ونو پروستو ناچيناەت كلەيميت ۆسياچەسكي پوزوروم سۆويح پروتيۆنيكوۆ. ا ەششە نەيزۆەستنو، چيا توچكا زرەنيا پوبەديلا، ەسلي بى بىلا ۆىنەسەنا نا ماسسوۆوە وبسۋجدەنيە.

بولشۋيۋ تەن نا ەتوت پروتسەسس بروساەت تو، چتو ۆ نەم زامەشان پلەتنەۆ. سناچالا پروبوۆالي ەگو سمەشات س گريازيۋ - نە ۆىشلو. توگدا ۆپيحنۋلي ەگو سيۋدا. ۆسيو ەتو پرويزۆوديت گريازنوە ۆپەچاتلەنيە. نەۆەروياتنو دۋمات، چتو پودسۋديمىە بۋدۋت توجە ۋپوترەبليات ۆ وتنوشەني سەبيا گازەتنو-پروكۋرورسكيە ۆىراجەنيا، تاك كاك ۋ نيح نە موجەت بىت نادەجدى، چتو ەتو يح سپاسەت.

وستاەتسيا دەيستۆيتەلنو تولكو پرەدپولاگات، چتو وني گوۆوريات پود گيپنوزوم يلي كاكيم-نيبۋد ناركوتيچەسكيم سرەدستۆوم.

جيزن ۆ سسسر پرينيماەت حاراكتەر كاكوگو-تو سرەدنەۆەكوۆيا. ۆرەمەنا ينكۆيزيتسي. رۋسسكيە ليۋدي دونوسيات نا ۆسەح: ي نا درۋزەي، ي نا ۆراگوۆ، پو زلوبە ي داجە پروستو تاك، يز ليۋبۆي ك يسكۋسستۆۋ.

راسسكازات وب ەتوم زا گرانيتسەي، ۆ ليۋبوي سترانە، - نيكتو نە پوۆەريت. نيكتو پروستو نە پويمەت تاكوي پسيحولوگي. ەتو چەرتا رۋسسكوگو رابستۆا.

ا چەگو ستويت تون گازەتنىح ستاتەي نا تەمۋ و پروتسەسساح. پولۋچاەتسيا ۆپەچاتلەنيە كاكوي-تو نەسەرەزنوستي، كاكيح-تو پوتۋگ.

نەۋجەلي پراۆيتەلستۆو ۆ ساموم دەلە نە پونيماەت، كاك وپاسنو سكاپليۆات تسەلىە پوسەلەنيا يز وزلوبلەننىح، وسكوربلەننىح ليۋدەي. ەتو جە گرۋدا ديناميتا.

ۆووبششە ۆپەچاتلەنيە تاكوە، چتو پراۆيتەلستۆو زاپۋتالوس ۆ سوبستۆەننىح سەتياح، وت ستراحا پوتەريالو گولوۆۋ ي ۋجە وكونچاتەلنو نە زناەت، گدە درۋزيا، ا گدە ۆراگي.

كونەچنو، ۋجە زارانەە يزۆەستنو ي ناپيسانو، كتو ي چتو سكاجەت نا توم پروتسەسسە، نو ۆسە جە بۋدەت ينتەرەسنو پروچەست، دوستاتوچنو لي پولنو وني سۋمەلي ورگانيزوۆات ۆسە ەتو دەلو، ا تو موجەت ۆىيتي ۆرودە بۋتەنكو14, پرو كوتوروگو ليتۆينوۆ سكازال، چتو ۆ ريمە پيسال ي داۆال ينتەرۆيۋ نە ون، ا ەسلي بى ي ون، تو نادو ەششە پوسموترەت، ون لي، ا موجەت بىت، ي نە ون».

<...>15
تسا فسب. ف. 3. وپ. 5. د. 41. ل. 84-88. كوپيا.

1پونسون ديۋ تەررايل، پەر الەكسيس (1829-1871) - فرانتسۋزسكي پيساتەل، رابوتال ۆ جانرە اۆانتيۋرنوگو رومانا.
2روكامبول - يميا ودارەننوگو ي نەوبىچاينو ناحودچيۆوگو رازبوينيكا، گلاۆاريا شايكي «چەرۆوننىح ۆالەتوۆ» يز تسيكلا رومانوۆ فرانتسۋزسكوگو پيساتەليا پونسون ديۋ تەررايليا «پوحوجدەنيا روكامبوليا». روسسيسكوە يزدانيە: پوحوجدەنيا روكامبوليا. پاريجسكيە درامى. ۆ 15 توماح. سپب. 1901.
3تسا فسب. ف. 3. وپ. 5. د. 953. ل. 295.
4تسا فسب. ف. 3. وپ. 5. د. 41. ل. 262.
5حاۋستوۆ ۆ.، سامۋەلسون ل. ستالين، نكۆد ي رەپرەسسي 1936-1938 گگ. م.، 2009. س. 175. لەپلەۆسكي گريگوري مويسەەۆيچ (1889-1938) - زام. پروكۋرورا سسسر. ارەستوۆان 10 مارتا 1938 گ. پريگوۆورەن ۆكۆس سسسر ك راسسترەلۋ 29 يۋليا 1938 گ. راسسترەليان 29 يۋليا 1938 گ. رەابيليتيروۆان 3 دەكابريا 1957 گ.
6تسا فسب. ف. 3. وپ. 5. د. 40. ل. 108.
7تام جە.
8تسا فسب. ف. 3. وپ. 5. د. 953. ل. 295.
9تام جە.
10تسا فسب. ف. 3. وپ. 5. د. 41. ل. 317.
11تسا فسب. ف. 3. وپ. 5. د. 42. ل. 316.
12تسا فسب. ف. 3. وپ. 5. د. 42. ل. 33.
13تام جە.
14بۋتەنكو فەدور حريستوفوروۆيچ - سوۆەتنيك پولپرەدستۆا سسسر ۆ رۋمىني، ستاۆشي ۆ فەۆرالە 1938 گ. نەۆوزۆراششەنتسەم. وتنوسيتەلنو پرەسس-كونفەرەنتسي، نا كوتوروي بۋتەنكو سووبششيل و سۆوەم دوبروۆولنوم ۋحودە نا زاپاد، ناركوم ينوستراننىح دەل سسسر م.م. ليتۆينوۆ زاياۆيل، چتو ەتو، دەسكات، نە ناستوياششي بۋتەنكو (سم. «پراۆدۋ»، وت 18 فەۆراليا، 1938 گ.).
15وپۋششەنى وتكليكي درۋگيح ديپلوماتوۆ.

نيكيتا پەتروۆ
«مەموريال»

http://www.novayagazeta.ru/gulag/48976.html

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

قۇيىلسىن كوشىڭ

باس گازەت ورالماندارعا نەگە شۇيلىكتى؟

ءالىمجان ءاشىمۇلى 2090
ادەبيەت

«سولاي ەمەس پە؟»

عابباس قابىشۇلى 2505
قوعام

دوس كوپ پە، دۇشپان كوپ پە؟

ءابدىراشيت باكىرۇلى 2166
ەل ءىشى...

ۇلتتىق بىرەگەيلەنۋ: قانداستاردىڭ ءرولى قانداي؟

ءومارالى ادىلبەكۇلى 1614